Problemy jatrogenne po

lekach okulistycznych

stosowanych miejscowo

Anna Lewandowska
Monika Góralczyk
Agnieszka Gajdowska
Arleta Waszczykowska

Klinika Okulistyki i Rehabilitacji

Wzrokowej

Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Czynniki warunkujące wystąpienie

objawów ubocznych



Rodzaj leku



Rodzaj konserwantu



Liczba stosowanych leków



Czas leczenia



Dawka i częstość
podawania



pH, temperatura
preparatu

Miejscowe reakcje

nadwrażliwości

i alergiczne



Zaczerwienienie spojówek, łzawienie



Świąd, obrzęk spojówek lub nabłonka rogówki



Ból, szczypanie, pieczenie, kłucie



Zapalenie spojówek



Zapalenie skóry powiek

Zmiany histologiczne spojówki



Zmniejszenie ilości komórek kubkowych

(50-60%)



Wzrost ilości komórek układu
immunologicznego – naciek zapalny



Zwiększona ekspresja markerów zapalenia



Metaplazja komórek nabłonka spojówki



Zwiększenie liczby warstw i keratynizacja



Włóknienie podspojówkowe

Zmiany cytologiczne spojówki

Toksyczna punkcikowata
epiteliopatia

Przewlekłe bliznowaciejące zapalenie spojówek

(pseudopemfigoid

)



Przekrwienie, pogrubienie, keratynizacja spojówki, spłycenie

załamków



Owrzodzenie, włóknienie podnabłonkowe spojówek



Niedomykalność powiek, nieprawidłowy wzrost rzęs



2

– mimetyki

apraklonidyna, klonidyna, brimonidyna

Miejscowo



Przekrwienie spojówek



Rozszerzenie źrenicy



Zaburzenia wydzielania łez



2

– mimetyki

apraklonidyna, klonidyna, brimonidyna



Ośrodkowe działanie
depresyjne



Zaburzenia percepcji



Zaburzenia czucia



Zaburzenia snu



Omamy



Bóle i zawroty głowy



Łagodna hipotonia
ortostatyczna, omdlenia



Bradykardia



Duszność



Ból ślinianek przyusznych



Suchość i przykry smak
w ustach



Bóle mięśniowe



Stany depresyjne



Zaparcia



Ginekomastia



Zaburzenia popędu
płciowego

 - blokery

Miejscowo



Zaburzenia widzenia



Dwojenie



Opadanie powiek



Spadek wrażliwości rogówki



Zespół suchego oka



Zwężenie naczyń krwionośnych

 - blokery



Układ krążenia



Bradykardia



Niemiarowość



Zatrzymanie czynności serca



Zastoinowa niewydolność krążenia



Hipotensja



Omdlenie



Epizody naczyniowo-mózgowe

 - blokery



Układ oddechowy:



Skurcz oskrzeli



Duszność, niewydolność
oddechowa



Objawy ogólnoustrojowe:



Bóle głowy



Osłabienie, zmęczenie



Bóle w klatce piersiowej



Układ nerwowy:



Zawroty głowy



Depresja



Nużliwość mięśni



Układ pokarmowy:



Nudności

Inhibitory anhydrazy węglanowej

dorzolamid i brinzolamid

Miejscowe



Niewyraźne widzenie



Miejscowe reakcje alergiczne



Zapalenie błony naczyniowej

Inhibitory anhydrazy węglanowej

dorzolamid i brinzolamid

Ogólne



Zaczerwienienie twarzy



Wysypka



Suchość w ustach



Gorzki smak



Nudności i wymioty



Śpiączka wątrobowa



Kamica moczowa



Zaburzenia elektrolitowe,
kwasica



Parestezje i skurcze



Ból i zawroty głowy



Obniżenie popędu
płciowego



Depresja



Senność, zmęczenie



Pobudliwość

Prostaglandyny

Miejscowe



Zwiększenie pigmentacji tęczówki i rzęs



Przyspieszenie wzrostu rzęs



Torbielowaty obrzęk plamki



Zapalenie przedniego odcinka błony
naczyniowej



Reakcje alergiczne

Ogólne



Bóle mięśni, stawów i objawy
grypopodobne

Parasympatykomimetyki

Miejscowe



Skurcz akomodacji, zaburzenia widzenia w
słabym świetle



Odwarstwienie siatkówki



Zmętnienie soczewki



Miejscowe reakcje alergiczne

Ogólne



Bóle głowy



Ślinotok, wzmożone pocenie



Wymioty, biegunka

Kortykosteroidy

Miejscowe



Wzrost IOP



Zaćma podtorebkowa tylna



Opóźnienie gojenia się ran



Wtórne zakażenia grzybicze wirusowe i
bakteryjne



Rozszerzenie źrenicy i porażenie akomodacji



Światłowstręt



Przebarwienia skóry powiek

Niesterydowe leki

przeciwzapalne

Miejscowe



Miejscowe reakcje alergiczne



Przemijające zaburzenia widzenia

Ogólne



Duszność, zaostrzenie objawów astmy

Sympatykomimetyki

Miejscowe



Podwyższenie ciśnienia wewnątrzgałkowego



Rozszerzenie źrenicy



Przewlekłe zanikowe zapalenie spojówek



Zespół suchego oka

Ogólne



Zaburzenia oddychania



Przyspieszenie akcji serca, skurcze dodatkowe



Bóle i zawroty głowy



Depresja



Zaburzenia żołądkowo jelitowe

Antybiotyki



Reakcje alergiczne; świąd, obrzęk
spojówek, łzawienie



Punkcikowate zapalenie rogówki



Białe osady po stosowaniu cyprofloksacyny



Wzrost szczepów opornych i grzybów

Mydriatyki

Miejscowe



Ostry atak jaskry, wzrost ciśnienia

wewnątrzgałkowego



Światłowstręt

Ogólne



Suchość błon śluzowych i skóry, zaczerwienienie



Hipertermia



Pobudzenie lub depresja



Omamy wzrokowe



Tachykardia

Leki miejscowo znieczulające



Toksyczna epiteliopatia



Opóźnienie gojenia rogówki



Reakcje alergiczne

Dziękuję
doktorze!!!