Analiza rachunku
zysków i strat
(III)
Roman Sass
Analiza rachunku
zysków i strat
(III)
Roman Sass
1. Istota i sposoby
zestawienia rachunku zysków
i strat
Rachunek zysków i strat jest
zestawieniem rachunkowym wyników
finansowych osiągniętych przez
jednostkę gospodarczą w okresie
sprawozdawczym. W zestawieniu tym
przedstawia się kwotę wyniku
finansowego oraz kwoty wielkości,
które wpłynęły na wynik finansowy.
Podstawową kategorią występującą w rachunku
zysków i strat jest wynik finansowy. Wynik
finansowy stanowi różnicę między osiągniętymi
przychodami i kosztami poniesionymi w celu
osiągnięcia tych przychodów.
Wynik finansowy = Przychody - Koszty
Rachunek zysków i strat, jako zestawienie
okresowych wyników działalności jednostki
gospodarczej, może być sporządzany według
różnych metod oraz różnych kryteriów
szczegółowości, układu i zawartości.
Zysk jest źródłem powiększenia
kapitałów własnych przedsiębiorstwa
Zysk jest jednym z najważniejszych
źródeł rozwoju i wzrostu wartości
przedsiębiorstwa
Zysk jest przeznaczony na
wynagrodzenia właścicieli kapitałów
(dywidenda od udziałów i akcji)
Zysk jest także źródłem zasilania
budżetu państwa
Rachunek zysków i strat, podobnie jak bilans, może
być zestawiony przy zastosowaniu jednej z trzech
metod brutto, netto lub mieszanej.
Metoda brutto
polega na wykazywaniu w rachunku
zysków i strat odrębnie kwot osiągniętych przychodów
oraz kwot kosztów poniesionych, aby osiągnąć te
przychody, kwot zysków nadzwyczajnych i start
nadzwyczajnych oraz obligatoryjnych obciążeń wyniku
finansowego.
Metoda netto
polega na wykazywaniu w rachunku
zysków i strat jedynie ostatecznych kwot i start
wygenerowanych z różnych rodzajów działalności. Przy
tej metodzie nie wykazuje się natomiast w
sprawozdaniu przychodów i kosztów, które wpłynęły
na wynik finansowy..
Metoda netto w odniesieniu do
rachunku zysków i strat jest ponadto sprzeczna z
obowiązującą w rachunkowości finansowej zasada
niekompensowania.
Metoda mieszana w odniesieniu do rachunku
zysków i strat polega na połączeniu zalet
metody brutto i metody netto.
W Polsce, zgodnie z obowiązującymi
przepisami, przy sporządzaniu rachunku
zysków i strat stosuje się metodę mieszaną.
Ze względu na układ, w jakim są
przedstawione poszczególne pozycje, można
wyróżnić dwie wersje rachunku zysków i strat:
układ poziomy,
układ pionowy.
Układ poziomy rachunku zysków i strat przyjmuje
postać dwustronnego zestawienia, w którym po
jednej stronie przedstawiono koszty
poszczególnych rodzajów działalności i straty
nadzwyczajne, po drugiej zaś przychody z
poszczególnych rodzajów działalności i zyski
nadzwyczajne.
Układ pionowy rachunku zysków i strat,
nazywany także układem drabinkowym.
przyjmuje postać jednostronnego zestawienia. W
układzie tym dla każdego rodzaju działalności
osiągniętym przychodom przeciwstawia się
poniesione koszty.
W Polsce, zgodnie z regulacjami
ustawowymi, rachunek zysków i strat jest
sporządzany obligatoryjnie w układzie
pionowym. Ustawa o rachunkowości
dopuszcza dwa warianty rachunku zysków i
strat:
1) wariant porównawczy,
2) wariant kalkulacyjny.
Wybór wariantu rachunku zysków i strat
został pozostawiony jednostce gospodarczej.
Wariant porównawczy rachunku zysków i
strat polega na
wykazywaniu kosztów
własnych sprzedanych produktów w układzie
rodzajowym
w wysokości poniesionej w
okresie sprawozdawczym, dlatego koszty
według rodzajów, poniesione w danym
okresie, nie są współmierne z przychodami
ze sprzedaży produktów.
Wariant kalkulacyjny rachunku zysków i strat
polega na
wykazywaniu kosztów własnych
sprzedanych produktów według pozycji
kalkulacyjnych.
2. Układ rachunku zysków i
strat
Do ostatecznego wyniku finansowego,
którym jest wynik finansowy netto,
dochodzi się stopniowo. Sposób ten
polega na tym, że uwzględnia się coraz
większy
zakres
działalności
przedsiębiorstwa i każdemu rodzajowi
działalności
przyporządkowuje
się
osiągnięte przychody i poniesione
koszty.
Na potrzeby rachunku zysków i start zostały
wyodrębnione następujące rodzaje
działalności. Są to:
Działalność gospodarcza jednostki obejmuje
wszelkie podejmowane świadomie działania,
które są związane z przedmiotem jej
działalności, (operacyjna i finansowa)
Działalność operacyjna.
Podstawowa działalność operacyjna polega
na wytwarzaniu i sprzedaży wyrobów,
świadczenia usług, zakupie i sprzedaży
towarów oraz zakupie i sprzedaży materiałów.
Pozostała działalność operacyjna.
Działalność finansowa.
Działalność finansowa polega na
zaciąganiu kredytów, udzielaniu pożyczek,
lokowaniu środków pieniężnych w banku,
obrocie papierami wartościowymi
(akcjami, obligacjami) dokonywaniu
innych inwestycji, wystawianiu weksli na
spłatę zobowiązań itp.
Zdarzeniami nadzwyczajnymi
Zdarzeniami nadzwyczajnymi są
zwłaszcza zdarzenia losowe, takie jak np.
powódź czy pożar.
Schemat ustalania wyniku
finansowego
+ Przychody ze sprzedaży
- Koszty działalności operacyjnej
______________________________________________________
= Wynik ze sprzedaży
+ Pozostałe przychody operacyjne
- Pozostałe koszty operacyjne
______________________________________________________
= Wynik z działalności operacyjnej
+ Przychody finansowe
- Koszty finansowe
______________________________________________________
= Wynik z działalności gospodarczej
+ Zyski nadzwyczajne
- Straty nadzwyczajne
______________________________________________________
= Wynik brutto
- Obowiązkowe obciążenie wyniku finansowego
______________________________________________________
= Wynik netto
Wynik netto jest wykazywany w bilansie
jako składnik kapitału własnego jednostki
gospodarczej. Zysk netto wykazuje się
jako wielkość dodatnią, a stratę netto jako
wielkość
ujemną.
Dzięki
wynikowi
finansowemu netto rachunek zysków i
strat jest połączony z bilansem jednostki.
3. Przychody i zyski
Przychody zostały zdefiniowane jako zwiększenie
korzyści ekonomicznych w trakcie okresu obrotowego
w formie uzyskania lub ulepszenia aktywów albo
zmniejszenia zobowiązań, powodujące wzrost kapitału
własnego, z wyjątkiem wkładów wnoszonych przez
udziałowców lub akcjonariuszy.
Najważniejszą kategorią przychodów osiąganych przez
jednostkę są przychody ze sprzedaży składników
aktywów oraz z tytułu świadczonych usług.
Przychodem ze sprzedaży jest
kwota uzyskana lub
należna od odbiorcy
z tytułu dokonanej sprzedaży
składników aktywów jednostki oraz z tytułu
świadczonych usług, pomniejszona o należny podatek
od towarów i usług (VAT, akcyza)
Wyróżnia się trzy grupy
przychodów z działalności
gospodarczej jednostki:
przychody ze sprzedaży,
pozostałe przychody operacyjne,
przychody finansowe.
Ponadto odrębnie wykazuje się
zyski nadzwyczajne.
Przychody ze sprzedaży osiągane z
działalności operacyjnej obejmują
trzy pozycje:
przychody ze sprzedaży produktów;
przychody ze sprzedaży towarów;
przychody ze sprzedaży materiałów.
Należności krótkoterminowe obejmują ogół należności
z tytułu dostaw i usług oraz całość lub część
należności z innych tytułów, które stają się
wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia
bilansowego.
Inwestycje krótkoterminowe są to aktywa nabyte w
celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych w ciągu 12
miesięcy od dnia bilansowego. Na inwestycje
krótkoterminowe składają się krótkoterminowe
aktywa finansowe i inne inwestycje krótkoterminowe.
Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe.
Obejmują one wydatki poniesione z góry, które
stanowią koszty przyszłych okresów
sprawozdawczych.
Pozostałe przychody operacyjne obejmują
pozycje przychodów z następujących
tytułów:
1.
działalności socjalnej;
2.
sprzedaży środków trwałych;
3.
odpisania zobowiązań przedawnionych,
umorzonych i nieściągalnych;
4.
rozwiązaniu rezerw;
5.
odpisów aktualizujących, zwiększających wartość
składników aktywów;
6.
otrzymania odszkodowań, kar i grzywien;
7.
nieodpłatnego otrzymania składników aktywów.
Przychody finansowe
Do przychodów finansowych zalicza się zwłaszcza:
1.
przychody ze sprzedaży składników aktywów
finansowych (krótkoterminowych i
długoterminowych);
2.
otrzymane odsetki od lokat, wkładów bankowych i
udzielonych pożyczek;
3.
otrzymane dywidendy od akcji obcych;
4.
przychody z tytułu udziałów w innych jednostkach;
5.
dodatnie różnice kursowe.
Zysk z działalności operacyjnej (zysk
operacyjny)
Jest przede wszystkim miernikiem
efektywności działalności
przedsiębiorstwa, niezależnie od jego
sytuacji finansowej, czyli bez względu
na strukturę wyposażenia w kapitały
własne i obce
Zysk z działalności operacyjnej (zysk operacyjny)
odgrywa ważną rolę w analizie finansowej
Jeżeli
przedsiębiorstwo
nie
osiąga
zysku
operacyjnego lecz stratę to świadczy to o jego
nierentownej działalności
Koncepcja
zysku
operacyjnego
pozwala
stwierdzić czy występujące w przedsiębiorstwie
problemy są rezultatem jego działalności
podstawowej,
czy
są
skutkiem
operacji
finansowych, sytuacji nadzwyczajnych czy też
systemu podatkowego
Przez
pryzmat
zysku
operacyjnego
przedsiębiorstwo
jest
oceniane
przez
kontrahentów, banki i instytucje zewnętrzne
Do zysków nadzwyczajnych zalicza się:
otrzymane lub przyznane odszkodowania za
straty spowodowane zdarzeniami losowymi;
przychody ze sprzedaży nadających się do
wykorzystania składników aktywów
objętych zdarzeniami losowymi;
odzyskania materiałów utraconych na
skutek zdarzeń losowych;
rozwiązanie rezerwy na zobowiązania z
tytułu postępowania sądowego wobec
ustania przyczyn jej utworzenia.
Zgodnie z art. 3 ust.1, pkt. 31 ustawy o
rachunkowości przez koszty i straty rozumie się
uprawdopodobnione zmniejszenie w okresie
sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o
wiarygodnie określonej wartości, w formie
zmniejszenia
wartości
aktywów
albo
zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw,
które doprowadzą do zmniejszenia kapitału
własnego
lub zwiększenia jego niedoboru w
inny sposób niż wycofanie środków przez
udziałowców lub właścicieli.
4. Koszty i straty oraz obciążenia
wyniku finansowego
Wyróżnia się zatem;
koszty działalności operacyjnej
(podstawowej);
pozostałe koszty operacyjne;
koszty finansowe;
Odrębnie wykazuje się ponadto koszty
nadzwyczajne oraz obowiązkowe
obciążenia wyniku finansowego.
W
wariancie
porównawczym
rachunku zysków i strat koszty
działalności
operacyjnej
(podstawowej) są wykazywane w
układzie rodzajowym, w wysokości
poniesionej
w
okresie
sprawozdawczym.
Sprawozdawczy układ rodzajowy kosztów
przedstawia się następująco:
amortyzacja;
zużycie materiałów i energii;
usługi obce,
podatki i opłaty;
wynagrodzenia;
ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia;
pozostałe koszty rodzajowe.
Amortyzacja jest składnikiem kosztów
rodzajowych odzwierciedlającym
równowartość zużycia dwóch
składników aktywów trwałych;
1.
środków trwałych oraz
2.
wartości niematerialnych i prawnych.
Na wysokość odpisów amortyzacyjnych
środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych wpływają
trzy podstawowe czynniki:
1.
wartość początkowa składnika;
2.
przewidywany okres użytkowania
składnika,
3.
przyjęta przez jednostkę metoda
amortyzacji.
Zużycie materiałów i energii jest pozycja
kosztów rodzajowych, która obejmuje wartość
zużycia w związku z prowadzoną przez jednostkę
działalnością operacyjną, trzech rodzajów
zasobów:
materiałów;
energii,
paliwa
Wyceny zużycia materiałów (energii, paliwa)
dokonuje się według cen ich pozyskania.
Wycena zużycia materiałów wydawanych z
magazynu jest dokonywana przy zastosowaniu
jednej z czterech metod:
metody cen przeciętnych;
według cen płaconych przy ostatnich dostawach,
według cen płaconych w początkowym okresie,
metody szczegółowej identyfikacji cen
Usługi obce.
Najczęściej jednostki korzystają z takich usług
obcych, jak:
usługi transportowe,
usługi remontowe,
usługi sprzętowe,
usługi informatyczne,
usługi reklamowe,
usługi ochrony mienia.
Podatki i opłaty są takim rodzajem kosztów,
który obejmuje dwie kategorie kosztów:
1.
płacone przez jednostkę podatki obciążające koszty
działalności (tzw. podatki kosztowe), takie jak:
- podatek od nieruchomości,
- podatek gruntowy,
- podatek od środków transportu,
- podatek VAT naliczony (niepodlegający zwrotowi ani
odliczeniu od podatku należnego),
- podatek akcyzowy.
1.
opłaty ponoszone przez jednostkę, takie jak:
opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów,
opłaty skarbowe
opłaty notarialne i sadowe,
opłaty lokalne,
wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych (PFRON)
Wynagrodzenia.
wynagrodzenia osobowe, które są wypłacane
pracownikom stale zatrudnionym w
jednostce na podstawie umowy o prace,
wynagrodzenia bezosobowe, które są
wypłacane osobom fizycznym z tytułu umów
cywilnoprawnych takich jak umowa zlecenie
i umowa o dzieło.
Pozostałe koszty rodzajowe.
Do tej grupy należą zwłaszcza:
koszty reprezentacji i reklamy,
koszty podróży służbowych,
składki z tytułu ubezpieczeń majątkowych,
inne koszty.
W wariancie porównawczym rachunku zysków i strat
występują również dwie specyficzne pozycje. Są to:
1) zmiana stanu produktów,
2) koszty wytworzenia produktów na własne potrzeby
jednostki.
Zmiana stanu produktów jest
spowodowana występującą w czasie
rozbieżnością między momentem
osiągnięcia przychodów ze sprzedaży
produktów a momentem poniesienia
kosztów
związanych z tymi przychodami.
Koszty wytworzenia produktów na własne
potrzeby jednostki dotyczą tej produkcji,
która w ogóle nie jest przeznaczona do
sprzedaży na zewnątrz.
W wariancie kalkulacyjnym rachunku
zysków i strat koszty podstawowej
działalności operacyjnej wykazują się
według pozycji kalkulacyjnych. Są to
mianowicie trzy pozycje:
1) koszty wytworzenia produktów sprzedanych,
2) koszty sprzedaży,
3) koszty ogólnego zarządu.
Dwiema najczęściej stosowanymi w praktyce
metodami kalkulacji kosztów wytworzenia
produktów są:
kalkulacja podziałowa,
kalkulacja doliczeniowa.
Koszty sprzedaży są kosztami pośrednimi o
charakterze nieprodukcyjnym, niezaliczonym do
kosztów wytworzenia produktów.
Kosztami sprzedaży są zatem:
koszty transportu produktów do odbiorcy,
koszty załadunku i wyładunku produktów,
koszty opakowań zbiorczych,
koszty reklamy,
opłaty za ubezpieczenia transportowe,
koszty zewnętrznej obsługi transakcji sprzedaży
itp.
Koszty ogólnego zarządu są również
kosztami pośrednimi o charakterze
nieprodukcyjnym, niezaliczanymi do
kosztów wytworzenia produktów.
Ogół tych kosztów może być podzielony
na dwie grupy:
koszty administracyjno – gospodarcze,
koszty ogólnogospodarcze.
Kosztami administracyjno – gospodarczymi
są:
wynagrodzenia pracowników zarządu i
administracji,
narzuty na wynagrodzenia pracowników,
koszty podróży służbowych pracowników
zarządu,
koszty materiałów biurowych,
koszty reprezentacji,
opłaty za ubezpieczenia majątkowe itp.
Kosztami ogólnogospodarczymi są
koszty ponoszone w związku z
utrzymaniem obiektów zapewniających
funkcjonowanie całej jednostki
gospodarczej, takich jak: magazyny,
transport wewnątrzzakładowy, straż
przemysłowa itp.
Pozostałe koszty operacyjne obejmują
koszty ponoszone przez jednostkę
gospodarczą w związku z:
działalnością socjalną,
sprzedażą środków trwałych,
zapłatą odszkodowań, kar i grzywien,
przekazaniem nieodpłatnym składników
aktywów.
Koszty finansowe.
Do kosztów finansowych zalicza się głównie
następujące pozycje kosztów:
płacone odsetki i prowizje od zaciągniętych
kredytów i pożyczek,
dopłaty z tytułu udziałów w innych
jednostkach,
ujemne różnice kursowe,
odpisy aktualizujące (zmniejszające) wartość
aktywów finansowych.
Na skutek zdarzeń nadzwyczajnych będzie
następować utrata korzyści ekonomicznych
jednostki nazywana startami
nadzwyczajnymi.
Do strat nadzwyczajnych zalicza się:
wartość netto składników aktywów jednostki
utraconych w rezultacie zdarzeń losowych,
koszty usuwania skutków zdarzeń losowych,
utworzenie rezerwy za zobowiązania z tytułu
postępowania sądowego.
5. Analiza dynamiki i
struktury rachunku zysków i
strat.
Rachunek zysków i strat jest podstawowym
źródłem informacji na temat wyników
działalności jednostki gospodarczej. Analiza
danych zawartych w tym sprawozdaniu
umożliwia ocenę wyniku finansowego
osiągniętego w różnych obszarach
działalności.
Wartość bezwzględna wyniku
finansowego świadczy o rentowności
działalności jednostki gospodarczej.
Analiza rachunku zysków i strat nie może się
ograniczać do interpretacji i oceny
bezwzględnych kwot wyniku finansowego.
Analiza ta powinna obejmować także wielkości,
które wyznaczają ten wynik, a zalicza się do nich
osiągnięte przychody i zyski oraz poniesione
koszty i straty.
Ocena wyniku finansowego osiągniętego przez
jednostkę gospodarczą
wymaga wyznaczenia
tendencji jego kształtowani się w określonym
przedziale czasowym.
W badaniu tym mogą znaleźć zastosowanie takie
podstawowe mierniki dynami, jak
przyrosty
bezwzględne i względne oraz indeksy dynamiki.
Ważnym źródłem informacji o czynnikach,
które wpłynęły na wielkość osiągniętego
wyniku finansowego, jest analiza struktury
rachunku zysków i strat. Analiza ta może
polegać na ustaleniu udziału
poszczególnych elementów tego rachunku
w wielkościach uznanych za wielkości
agregatowe. Najczęściej wielkościami
agregatowymi są:
wynik brutto,
przychody ze sprzedaży,
koszty całkowite.
Bardziej szczegółowa analiza wyniku
powinna być przeprowadzona w
odniesieniu do zasadniczej działalności
operacyjnej. W tym przypadku należy
określić strukturę wyniku ze sprzedaży,
przychodów ze sprzedaży i kosztów
działalności operacyjnej według
produktów, towarów i materiałów.
Pogłębione badanie tej struktury
powinno uwzględnić strukturę
asortymentową produktów i towarów.
KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI ZYSKU l
JEGO DYNAMIKI W CENACH BIEŻĄCYCH l
PORÓWNYWALNYCH
Wyszczególnienie
I rok
II rok
III rok
Zysk według cen bieżących
850
1000 1350
Wskaźnik dynamiki zysku w
cenach bieżących
• rok 1 = 100
100,
0
117,
6
158,
8
• rok poprzedni =100
-
117,
6
135,
0
Wskaźnik wzrostu cen (rok
poprzedni =1)
-
1,25
1,20
Zysk według cen roku I
850
800
900
Zysk według cen roku III
1275 1200 1350
Wskaźnik dynamiki zysku w
cenach porównywalnych
• rok I = 100
100,
0
94,1
105,
9
• rok poprzedni = 100
-
94,1
112,
5
PRZYCZYNOWA ANALIZA
ZYSKU
Pogłębieniem porównawczej analizy zysku jest
analiza przyczynowa. W jej toku dokonuje się
identyfikacji podstawowych czynników
kształtujących zysk ze sprzedaży oraz ustala się
ich wpływ na zmianę wielkości zysku.
Analizę przyczynową zysku ze sprzedaży
rozpoczynamy od ustalenia odchylenia
bezwzględnego tego zysku oraz od
określenia czynników, jakie wpłynęły na zmianę
jego wielkości w Do ustalenia wpływu
odpowiednich czynników na odchylenia zysku ze
sprzedaży wykorzystuje się najczęściej metodę
kolejnych podstawień.
Odchylenie bezwzględne zysku ze sprzedaży ustalamy
według wzoru:
Z = Z
1
– Z
0
,
gdzie:
Z — odchylenie bezwzględne zysku ze sprzedaży,
Z
1
— zysk ze sprzedaży rozpatrywanego okresu,
Z
0
— zysk ze sprzedaży planowany lub poprzedniego okresu.
Na odchylenia zysku ze sprzedaży jednorodnych produktów
oddziałują trzy podstawowe czynniki, a mianowicie:
wielkość sprzedaży,
ceny sprzedaży,
jednostkowe koszty własne.
DANE LICZBOWE DO ANALIZY ZYSKU ZE
SPRZEDAŻY JEDNORODNYCH WYROBÓW
Wyszczególnienie
Rok
poprzedni
Rok badany
Przychód ze sprzedaży (w zł)
130 000
180 000
Koszt własny sprzedaży (w zł)
110 000
150 000
Zysk ze sprzedaży (w zł)
20 000
30 000
Liczba sprzedanych produktów
(w szt.)
500
600
Cena sprzedaży (w zł)
260
300
Jednostkowy koszt własny (w
zł)
220
250
Na podstawie danych należy ustalić odchylenie bezwzględne
zysku ze sprzedaży oraz wpływ zmiany liczby sprzedanych
produktów, cen i kosztów jednostkowych na to odchylenie.
Odchylenie bezwzględne zysku ze sprzedaży wynosi: 30 000–20
000 =
10 000 zł
Aby ustalić wpływ poszczególnych czynników na
odchylenie zysku ze sprzedaży, należy wyjść od
stwierdzenia, że zysk ze sprzedaży jest różnicą
przychodów ze sprzedaży i kosztów własnych
sprzedaży, co zapisujemy następująco:
Z = P - K,
gdzie:
Z — zysk ze sprzedaży,
P — przychody ze sprzedaży,
K — koszty własne sprzedaży.
Z = q x p – q x k
Jest to podstawowe, wyjściowe równanie do ustalenia wpływu odpowiednich
czynników na odchylenie zysku ze sprzedaży. Z równania tego wynika, że na
zysk wpływają:
Rozmiary sprzedaży (q),
ceny sprzedaży (p),
koszty jednostkowe (k).
Do ustalenia wpływu tych czynników wykorzystujemy następujący układ
równań:
Z0 = q0p0 - qok0
(7.8)
ZI = q1p0 - q1k0
(7.9)
ZII = q1p1 - q1k0
(7.10)
ZI = q1p1 - q1k1
(7.11)
Wzrost wielkości zysku z tytułu zmiany
rozmiarów sprzedaży ustalamy zatem
następująco:
Podstawiając dane liczbowe otrzymujemy:
(600 x 260 - 600 x 220) - (500 x 260 - 500 x
220) = 24000 - 20000 = +4000 zł.
Aby obliczyć wpływ zmiany cen sprzedaży
na odchylenie zysku ze sprzedaży, należy
od zysku roku badanego, obliczonego
według cen tego roku, odjąć zysk z
faktycznej sprzedaży roku badanego po
cenach roku ubiegłego.
Po podstawieniu danych liczbowych
wpływ ten wynosi:
(600 x 300 - 600 x 220) - (600 x 260 - 600 x 220) =
48000 - 24000 = +24 000 zł.
Z kolei do obliczenia wpływu kosztów jednostkowych
posługujemy się następującym zapisem:
(600 x 300 - 600 x 250) - (600 x 300 - 600 x 220) =
30000 - 48000 = -18000 zł.
Na wzrost zysku w kwocie 10000 zł, wpłynęły zatem
trzy czynniki w następującej wysokości:
wpływ wielkości sprzedaży
+ 4 000 zł,
wpływ cen sprzedaży
+ 24 000 zł,
wpływ kosztów jednostkowych
- 18 000 zł,
razem
+ 10 000 zł.