BADANIE PSYCHIATRYCZNE WYKORZYSTUJE DWA SPOSOBY
OCENY PACJENTA:

1

. introspekcja- odwoływanie się do podmiotowych przeżyć

chorego

2. obserwacja behawioru ( zachowania) chorego

Np. Chory, który przeżywa omamy słuchowe:

•obserwacja behawioralna polega na tym, że obserwujemy
następujące zachowanie pacjenta, które potwierdza nam iż
doznaje takich omamów: zatyka uszy, mówi głośno do
siebie, prowadzi dialog z osobami których nie ma, ujawnia
emocje w tej rozmowie

•Introspekcja polega na tym, iż jeżeli uda nam się zdobyć
zaufanie chorego to potwierdzi on nam fakt doznawania
omamów, opowie o nich i „nadawcy”

Badanie psychiatryczne

Badanie psychiatryczne

-

pacjenci nie mają zazwyczaj poczucia choroby i wglądu w

objawy chorobowe (

wyjątek to dzieci, które chętnie poddają

się badaniu a często rozumieją jego sens i celowość)

-często chorzy przyjmują postawę nieufną, negatywną wobec
badającego, dążą do symulacji, niektórzy są tak rozproszeni,
że nie mogą odpowiedzieć nawet na proste pytania

-inni chorzy są bardzo gadatliwi lecz ich skargi są
przesycone nieistotnymi i nieprawdziwymi informacjami do
takiego stopnia, że uzyskanie informacji rzeczywistej jest
praktycznie niemożliwe,

-chorzy na depresją, którzy mają silne poczucie choroby
wypowiadają pod swoim adresem oskarżenia nie będące
odbiciem rzeczywistości lecz urojeń i dopiero wywiad
środowiskowy umożliwia ocenę rzeczywistości

cd. Badanie psychiatryczne

•

istotne jest obserwowanie reakcji uczuciowych pacjenta-

np. czy mimika odpowiada wypowiadanej treści i treści
zadawanych pytań; czy brak jest łączności uczuciowej z
badanym ( tzw. sztywność afektu)

•

pacjentów nie można okłamywać

( np. obiecywać czegoś

czego nie można spełnić- „ jeśli mi opowiesz co słyszałeś to
pójdziemy na spacer do parku”) ponieważ niespełnienie
obietnicy rujnuje zaufanie nie tylko do badającego ale i od
razu do całego personelu medycznego szpitala,

•

badający chorego musi szczególnie silnie kontrolować swoje

wypowiedzi

gł. w stosunku do chorych hipochondrycznych,

ponieważ są oni szczególnie uczuleni na wszelkie informacje
dotyczące ich zdrowia, wyników badań

•

nie powinno się „protokołować” tego co mówi chory w jego

obecności;

najlepiej chory toleruje „rozmowę w cztery oczy”

(większa ilość osób go krępuje)

cd. Badanie psychiatryczne

•

w nkt przypadkach dobrze jest poprzedzić badanie psychia-

tryczne zwykłym badaniem somatycznym

( ogólnym wywia-

dem i badaniem), ponieważ często chorzy stawiają zarzut,
że nie byli badani ( więc jak chcemy ich leczyć?), a jedynie
rozmawiali z lekarzem/pielęgniarką/fizjoterapeutą

•

w celu oceny wykształcenia i sprawności intelektualnej

należy nawiązać na początku rozmowy, swobodny kontakt

(ale nie skracać dystansu) i pytać o rodzinę, zawód, zain-
teresowania, wydarzenia polityczne

• jeśli chcemy ustalić „stan” pamięci chorego należy go takto-

wnie o tym uprzedzić np. że w celu określenia aktualnego
stanu zdrowia konieczne jest zbadanie pamięci.

•

najlepiej nie posługiwać się potwierdzeniami typu:” Pana

żona nam powiedziała…”

•

należy wystrzegać się sądów oceniających i wartościujących

OBOWIĄZUJE ZACHOWANIE WYSOCE: KULTURALNE,

OBOWIĄZUJE ZACHOWANIE WYSOCE: KULTURALNE,

TAKTOWNE I TOLERANCYJNE

TAKTOWNE I TOLERANCYJNE

Przykładowy kwestionariusz dla uzyskania danych wywiadu

przedmiotowego:

1. Dane osobiste chorego: imię , nazwisko, imiona rodziców,

nazwisko panieńskie, data i miejsce urodzenia, stan
cywilny, adres, zawód, miejsce pracy lub nauki

2. Dane rodzinne : poważne choroby w rodzinie bliższej i

dalszej ( gł. neurologiczne i umysłowe- należy uwzględnić
rodzaj choroby, uzależnienie od alkoholu i innych środków
psychoaktywnych), samobójstwa lub próby samobójcze;
niezwykłe cechy charakteru i uzdolnienia, pokrewieństwo
m-dzy rodzicami, ich wiek w chwili urodzenia się chorego,
informacja na temat rodzeństwa i ich potomstwa.

3. Środowisko, z którego pochodzi chory: środowisko

społeczne, zawód rodziców. Czy chory pochodzi z legalnego
związku, wykształcenie rodziców, stosunek środowiska do
chorego w latach dzieciństwa, przestępczość w rodzinie i
najbliższym otoczeniu, choroby somatyczne w najbliższym
otoczeniu, stres psychospołeczny

cd. Badanie przedmiotowe:

4. Urodzenie i lata dziecięce: dane o chorobach matki w
czasie ciąży, ewentualnie zażywane przez nią leki, przebieg
porodu, urazy porodowe, zamartwica, wrodzone wady
rozwojowe, przebyte choroby i rozwój we wczesnych latach
dziecięcych

( drgawki, moczenie nocne, somnambulizm, lęki nocne,
choroby zakaźne, przyzakaźne powikłania mózgowe, urazy
czaszkowo-mózgowe, zaburzenia chodu, nieprawidłowości
mowy, rozwój umysłowy, ruchliwość, ząbkowanie)

5. Wiek szkolny: cechy charakteru, trudności wychowawcze,
cechy usposobienia: kapryśne, gniewne, drażliwość,
wybuchowość, skłonność do okrucieństwa, przekora,
lękliwość, zawziętość, lenistwo, towarzyskość, stosunek do
rówieśników, uspołecznienie, nadwrażliwość, postępy w
nauce- szczególne uzdolnienia, zmiany charakteru i
zachowania w okresie przedpokwitaniowym lub pokwitania

6.

Okres młodzieńczy i pokwitanie: przebieg nauki,

ukończenie szkoły, wyuczony zawód, trudności wychowawcze
w okresie pokwitania ( przynależność do różnych grup,
używanie alkoholu i narkotyków lub innych środków
psychoaktywnych), pojawienie się zarostu u chłopców a
miesiączki u dziewczynek

7.Okres dojrzałości: potomstwo, poronienia sztuczne i samo-
istne, przebieg ciąży porodów i połogów, termin ostatniej
miesiączki, dolegliwości okresu przekwitania. Wykonywany
zawód, stanowisko społeczne, działalność polityczna, źródła
utrzymania, stosunki rodzinne, pożycie małżeńskie, życie
płciowe, służba wojskowa; czy i od kiedy pije napoje alkoho-
lowe, pali tytoń lub nadużywa leków.

8. Przebieg choroby: choroby zakaźne ( tbc, kiła inne), choro-
by ogólne, operacje, wypadki i urazy ( głównie czaszkowo-
mózgowe) z dokładnym opisem następstw- krwotoki z jamy
ustnej, nosa, uszu, niepamięć wsteczna i następcza, śródcza-
sowa, luki pamięciowe, bóle i zawroty głowy, nudności i wy-
mioty, zjawiska napadowe( omdlenia, napady padaczkowe) i
ich przypuszczalna przyczyna, uzależnienia od alkoholu i
innych środków, zaburzenia życia płciowego, choroby
zawodowe, warunki pracy

cd. Badanie przedmiotowe:

9. Czy pacjent był dawniej chory psychicznie: gdzie i kiedy był
leczony, opis dawnych zaburzeń psychicznych

10.Sprawy sądowe i dochodzenia : karalność, odbyte kary
więzienia, kolegia, dochodzenia prokuratorskie, zatargi z
policją, aktualne postępowanie śledcze lub sprawy sądowe

11. Przyczyny choroby obecnej wg mniemania podających
wywiad: np. Ujemny wpływ zawodu, zdarzenia losowe,
nieudane małżeństwo, nieszczęśliwa miłość, dawne przeżycia
( wojna, obóz), zamiłowanie do hazardu, ekscesy pod
wpływem alkoholu, przepracowanie, interpretacje magiczne,
praktyki religijne

12. Osobowość przed zachowaniem: cechy charakteru,
temperamentu, intelektu, uczuciowość, rysy patologiczne:
dziwactwa, skrupulatyzm, arytmomania ( przymus liczenia),
myślenie archaiczne ( magiczne), pedantyzm, drażliwość,
wybuchowość, skłonności sadystyczne i masochistyczne,
lenistwo, kłamliwość, skłonności społeczne i antyspołeczne,
umiejętność przyznawania się do błędów i korygowania
zachowań, wytrwałość i upór w realizowaniu celu

cd. Badanie przedmiotowe:

13. Początek i przebieg choroby obecnej: pierwsze jej
zwiastuny, opis objawów ich jakość i nasilenie, przebieg,
zmiana osobowości, zmiany w stosunku do otoczenia, zabu-
rzenia przytomności i świadomości, zaburzenia afektywne,
popędowe, poznawcze, urojenia , omamy, aktywność i zabu-
rzenia napędu psychoruchowego, sen, łaknienie, somatyczne
objawy psychogenne ( np.. Jadłowstręt), myśli lub zamiary
samobójcze, skłonności niszczycielskie, samookaleczenia, za-
burzenia ruchliwości, zaburzenia życia płciowego, dziwacz-
ność, zmanierowanie, skłonność do zachowań ekscentrycz-
nych, zaburzenia pamięci i sprawności intelektulanej, otępie-
nie umysłowe i uczuciowe, natręctwa myślowe i ruchowe, za-
chowania agresywne wobec otoczenia. Dotychczasowy prze-
bieg leczenia, ostatnio przebyte choroby ogólne, zakaźne itd.

* Uwaga-

* Uwaga-

spisany wywiad powinien być podpisany przez

osobę go udzielającą i osobę zbierającą informacje; należy też
głównie w sprawach karnych uprzedzić rodzinę lub inną osobę
przekazującą informacje

o odpowiedzialności za fałszywe

o odpowiedzialności za fałszywe

wiadomości. Należy też zapewnić

pełną dyskrecję.

pełną dyskrecję.

OCENA STANU PSYCHICZNEGO:

I. Życiorys pacjenta- poza wywiadem należy zapytać czy chory

nie pisał życiorysu własnoręcznie lub czy nie ma ochoty
napisać go teraz. Znaczenie ma wtedy także charakter
pisma i popełniane błędy.

II.

Schemat badania psychiatrycznego:

a) Zachowanie się i napęd psychoruchowy: ruchliwość,

bezruch, zachowanie posłuszne, spokojne, taktowne,
oporne, aroganckie, dziwaczne, błazeńskie, bez poczucia
dystansu, pobudzenie, podniecenie psychoruchowe

b) Wyraz twarzy

: pogodny, ponury, zbolały, zgnębiony, mimika

żywa, uboga lub sztywna, grymasy, tiki, twarz maskowata

c) Nastrój

: obojętny, żywy, wesoły, tępy, przygnębiony, leni-

wy, chwiejny, euforyczny; należy określić łączność uczu-
ciową z otoczeniem ( syntonia lub jej brak) i właściwości
afektu: napięty, sztywny, tępy, niedostosowany, drażli-
wość, stany lękowe, wybuchowość

cd. Ocena stanu psychicznego:

d)

Świadomość i przytomność

: senność, półśpiączka ( sen

głęboki), śpiączka; zmiany świadomości: przyćmiona,
zamącona, zawężenie pola świadomości.

e)

uwaga:

rozproszona, nadmiernie przerzutna, lepka,

trudność skupienia uwagi, łatwe znużenie uwagi

f)

pamięć

: zdolność zapamiętywania, przypominania, ogólny

zanik pamięci, luki pamięciowe, wyspy pamięciowe,
złudzenia i omamy pamięciowe, konfabulacje

g)

orientacja:

w czasie , miejscu, otoczeniu, sytuacji własnej i

co do własnej osoby, dezorientacja urojeniowa

h)

Czynności myślowe

: zaburzenia ilościowe- tok myślenia

zwolniony, przyspieszony lub prawidłowy, słowotok,
gonitwa myśli, zaburzenia jakościowe ( rozkojarzenie,
rozrywanie związków myślowych- inkoherencja)

i) mowa

: gadatliwość, małomówność, mutyzm, wady wymo-

wy, bezgłos, afazja, mutyzm selektywny, perseweracje,
neologizmy, stereotypie

j)

inteligencja

: wybitna, przeciętna, mierna, niska, otępienie,

bezkrytycyzm

k)

Zaburzenia postrzegania

: złudzenia, omamy, omamy rze-

kome, mikro- lub makroskopia, nadwrażliwość zmysłowa

(np. światłowstręt, przeczulica dotykowa)

l)

Patologiczne twory myślowe

: urojenia, natręctwa myślowe,

ruchowe, myślenie magiczne, urojeniowa interpretacja traf-

nych spostrzeżeń, idee nadwartościowe, mitomania (skłonność

do pseudologizowania)

Ł)

poczucie choroby psychicznej

: niedostateczne, brak poczucia

choroby lub przesadne, nastawienie hipochondryczne, stopień

krytycyzmu wobec zjawisk chorobowych

m)

Uczuciowość wyższa

: obniżenie lub zanik, cechy

rozszczepienia, stopień uspołeczenienia chorego, zakres jego

zainteresowań, egocentryzm, egoizm, skłonności przestępcze,

skrupulatyzm, zanik ambicji

N)

Życie popędowe-

obniżenie lub zanik, anoreksja, paroreksja

( zamiłowanie do szczególnych potraw), popęd płciowy,
skłonności samobójcze

,

do samookaleczeń, popędy niszczy-

cielskie, napastnicze)

M)

Osobowość:

cechy osobowości przedchorobowej ( prawidło-

wa czy nie), stosowane mechanizmy obronne osobowości,
objawy i zachowania nerwicowe, struktura osobowości
( rozszczepienie, rozpad, rozdwojenie jednoczasowe i
naprzemienne, zubożenie)

BŁĘDY W KONTAKTACH Z PACJENTEM:

BŁĘDY W KONTAKTACH Z PACJENTEM:

-wypowiadanie zdawkowych i lakonicznych komentarzy
-nagłe odejście od tematu ( nawet jeśli problem poruszony
przez pacjenta niepokoi też lekarza- „oszczędzanie pacjenta)
-dosłowne traktowanie niedorzecznych ( np.urojeniowych) wy-
powiedzi lub wzywanie do udowodnienia ich prawdziwości,
-pomniejszanie lub bagatelizowanie cierpień lub dolegliwości
-wypytywanie z naciskiem

cd. Błędy:

-

sugerowanie odpowiedzi

-ocenianie, aprobata lub dezaprobata zachowań, zgadzanie
się z chorobliwymi sądami chorego lub ich negowanie bez
podawania uzasadnienia dla swojej oceny

Należy unikać doradzania i uspokajania pacjenta typu:

„Głowa do góry”, „Wszystko będzie dobrze”- to często irytuje
chorego.

SŁOWNIK:

Afonia- bezgłos

Agrawacja- wyolbrzymianie

Ambiwalencja-dwuwartościowość- np.. Uczuć jednoczesne

występowanie sprzecznych uczuć; sadów, ekspresji (

mimiki, gestów)

cd. Słownik:

Amnezja- niepamięć, także luka pamięciowa, powstała w
wyniku zaburzeń: zdolności zapamiętywania, przechowywania
lub przypominania

Anankazm: natręctwo w postaci przymusu zastanawiania się
nad zagadnieniami nonsensownymi lub nie dającymi się
rozwiązać

Apersonizacja: objaw psychopatologiczny polegający na
przejmowaniu objawów i przeżyć innych osób, najczęściej
chorych psychicznie

Arytmomania: przymus liczenia ( gł. jako natręctwo myślowe)

Autyzm- zamykanie się w świecie własnych przeżyć

cd. Słownik:

Choroba psychiczna: termin zbiorczy obejmujący wszelkie
zaburzenia psychiczne: nerwice, psychozy, zespoły
psychoorganiczne i zaburzenia osobowości ( charakteru).
zaburzenie psychiczne w znacznym stopniu ograniczające
wgląd ( czyli poczucie choroby), zdolność radzenia sobie ze
zwykłymi wymaganiami życia lub utrzymania właściwego
kontaktu z rzeczywistością.

Choroba psychosomatyczna: grupa chorób, w etiopatogenezie
których dowiedziono znaczącej roli czynnika psychologiczne-
go ( głównie emocjonalnego) powodującego objawy psycho-
fizjologiczne, co doprowadza ostatecznie do organicznych
uszkodzeń narządów i tkanek.

Czynności impulsywne: dokonywanie czynów bez zastanowie-
nia, jedynie pod wpływem popędu lub silnego afektu

Depersonalizacja: poczucie obcości samego siebie

Derealizacja: wrażenie, że otaczający świat i cała rzeczywis-
tość uległy zmianie.

Dereizm: -myślenie dereistyczne; polega na nieliczeniu się z
realiami życia codziennego, na życzeniowej ( katatymicznej)
ocenie rzeczywistości

Deterioracja psychiczna- obniżenie sprawności intelektualnej
i uczuciowości wyższej w zespołach psychoorganicznych

Dysforia- zaburzenie nastroju ( odwrotnie do euforii), polega-
jące na występowaniu złego samopoczucia, ciągłego niezado-
wolenia, poczucia dyskomfortu, rozdrażnienia, zrzędliwości

Echolalia: automatyczne powtarzanie przez chorego
zasłyszanych słów i zadań

Echpraksja: powtarzanie gestów i ruchów zauważonych u
innych

Egocentryzm: cecha osobowości lub rodzaj myślenia i postaw,
polagająca na ześrodkowaniu uwagi otoczenia na sobie.

Euforia: błogostan, stan lekko podwyższonego nastroju, nie
uzasadnionego optymizmu, przebiegający niekiedy łącznie z
bezkrytyczną oceną własnego położenia

Hebefrenia: poczatek psychozy w wieku młodzieńczym cha-
rakteryzujący się początkowo zaburzeniami zachowania, bra-
kiem poczucia dystansu, pobudzeniem psychoruchowym, sto-
pniowo dołącza się rozkojarzenie, dziwactwa, zmanierowanie

Hipochondria: przesadne zajmowanie się stanem swego
zdrowia, odczuwanie nie potwierdzonych przedmiotowo
dolegliwości

Hypersomnia: nadmierna senność

Idee nadwartościowe: przekonania silnie zabarwione
emocjonalnie. Które człowiek uważa za szczególnie ważne i
słuszne, zajmujące w jego systemie wartości centralne
miejsce ( nie zawsze patologiczne)

Iluzje: złudzenia zmysłowe, zaburzenia spostrzegania
polegające na błędnej percepcji realnie istniejących
przedmio-tów. U ludzi zdrowych złudzenia podlegają
sprostowaniu, w psychozach towarzyszy im duża siła
przekonania.

Inkoherencja: zaburzenie toku myślenia polegające na
rozerwaniu związków m-dzy poszczególnymi słowami

Katalepsja- zespół objawów wyrażających się ograniczeniem
lub utratą wykonywania ruchów dowolnych. Rozróżnia się
katalepsję sztywną: kiedy ułożenia ciała przyjętego przez
chorego nie da się zmienić w wyniku wzmożenia napięcia
mięśniowego i negatywizmu; katalepsję woskową- pacjent
przyjmuje takie ułożenie ciała jakie mu nadamy

Manieryzmy: ruchy, gesty i mimika o niezrozumiałej ( nieade-
kwatnej) motywacji dla obserwatora

Mantyzm: napór, natłok myśli

Mechanizmy obronne osobowości: sposoby radzenia sobie w
trudnych sytuacjach. Występują gł. u chorych na nerwicę ale
także u osób zdrowych, służą zmniejszeniu napięcia
emocjonalnego ( np.. Redukcji leku) w określonych
sytuacjach. Chodzi tu nie tylko o zachowania ale szerzej o:
sposoby myślenia, przeżywania uczuć, tworzenia ocen itd.

Mikrografia: zaburzenie pisma wyrażające się w pisaniu coraz
drobniejszymi literami

Mitomania: kłamstwo patologiczne- skłonność do
posługiwania się zmyśleniami, kłamstwem w celu zaspoko-
jenia własnego egocentryzmu (w nieprawidłowej osobowości)

Moria: patologiczna skłonność do niewybrednych żartów,
przeważnie o treści seksualnej

Mutyzm: uporczywe milczenie przy nie uszkodzonych
ośrodkach mowy

Myślenie magiczne: ( archaiczne): wiara w istnienie sił
nadprzyrodzonych powodująca zjednywanie sobie tych sił za
pomocą modłów, uroków, talizmanów ( przesądy , zabobony)

Natręctwa: myśli i wyobrażenia nasuwające się wbrew woli
chorego prowadzące do działań natrętnych ( kompulsji)

Negatywizm: objaw psychopatologiczny polegający na
opornej postawie wobec poleceń i nakazów otoczenia ( może
być czynny i bierny)

Omamy: halucynacje; patologiczne postrzeganie
przedmiotów, które nie znajdują się w polu percepcji,
połączone z silnym przekonaniem ich realizmu

Perseweracja: udzielanie na różne pytania stale tej samej
odpowiedzi, albo powtarzanie stereotypowe słów i zdań

Puerylizm: zachowanie dziecięce u dorosłych

Rozkojarzenie: jeden z objawów rozszczepienia struktury
osobowości; brak l0ogicznego związku m-dzy wypowiedziami
chorego

Rozdwojenie osobowości: zaburzenie osobowości polegające
albo na naprzemiennym rozdwojeniu, albo jednoczasowym
( występuje ambiwalencja uczuć, paramimia etc)

Urojenia: patologiczne twory myślenia oznaczające błędne
sądy, kłócące się z doświadczeniem jednostki i otoczenia ( czyli
z rzeczywistością), uważane przez chorego za prawdziwe,
oporne na wszelką perswazję ( np. przekonanie o posiadaniu
wielkiego majątku, chorowaniu na śmiertelną chorobę, o tym że
wszyscy o nim rozmawiają na ulicy etc)

PRZYKŁADOWE JEDNOSTKI CHOROBOWE:

PARANOJA i reakcje paranoiczne

:

*

Reakcje paranoiczne – zaburzenia psychotyczne o różnym

czasie trwania;

rozwijają się u ludzi u których występuje

przewaga projekcji nad innymi mechanizmami obronnymi ze
specyficznymi cechami charakteru: podejrzliwość, nieufność,
skrywana wrogość wobec otoczenia, lęk o zachowanie własnej
autonomii.

Są następstwem działania różnego rodzaju

czynników : psychologicznych, społecznych czy też biolo-
gicznego stresu ( w paranoi rzeczywistej nie znamy etiologii).

Np. nieprzyjemne wydarzenia, przeżycia, izolacja więzienna,
samotne długie wyprawy. Np. Reakcja paranoiczna głuchych

*

Paranoja prawdziwa

: b. rzadka, w wieku dojrzałym;

udział

czynników psychospołecznych w jej powstaniu jest bardzo
mały lub go nie ma. Przebieg fazowy:

f.1- prepsychotyczna; pacjent jest odbierany jako silny, pew-
ny siebie, niezależny ale jednocześnie narasta w nim poczucie
że ludzie są mu przeciwni, że zazdroszczą mu sukcesów,
talentów, pozycji. Pacjent pilnie śledzi otoczenie wyszukując
dowody kt. potwierdziłyby jego tezę. Trwa do kilku lat.

f.2- w pełni rozwiniętych objawów paranoi: najczęściej pod
wpływem niekorzystnego zdarzenia które sprawia że chory
utwierdza się w przekonaniu ze jest obiektem prześladowań i
że to one są odpowiedzialne za jego niepowodzenia. Błędnie
interpretuje zachowania ludzi ( przy próbie pomocy uznaje że
to złośliwe lub mające go pogrążyć działania). Pacjent czuje
się śledzony, wśród przechodniów rozpoznaje wrogów po
specyficznym ubiorze, uśmiechu; uznaje że podsłuchiwane są
jego rozmowy telefoniczne.

Chory czując się osaczony zaczyna się bronić i z
prześladowanego staje się prześladowcą. Żąda np.. Ochrony
od policji, ukarania sprawców a kiedy tak się nie dzieje sam
wymierza sprawiedliwość. Ponieważ funkcjonowanie chorego
poza swerą pozostającą pod wpływem urojeń jest prawidłowe
ten atak często jest dużym zaskoczeniem dla np.rodziny
( pacjenci potrafią twórczo pracować intelektualnie

Paranoja= obłęd- usystematyzowane urojenia i inne objawy
psychopatologiczne ( zaleganie afektu, złudy pamięciowe)
przy nienaruszonej strukturze osobowości

Objawy dla paranoi rzeczywistej i reakcji paranoidalnych są
podobne różnica wynika z wpływu środ.zewn. i czasu trwania.

Leczenie paranoi i reakcji paranoicznych: leki psychotropowe,
psychoterapia, zmiana sytuacji życiowej chorego

PSYCHOZY PARAFRENICZNE ( HALUCYNOZY)

-ZESPOŁY UROJENIOWO( błędne sądy)- OMAMOWE( patolo-
giczne postrzeganie przedmiotów)

*przewlekła parafrenia (PP)- o nieznanej etiologii

*zespoły parafreniczne- powstają na tle toksycznym,
infekcyjnym lub w przebiegu innych chorób somatycznych

- (PP) Najczęściej początek w wieku 40-60 lat, u osób
pyknicznych; początek podostry, mało dostrzegalny dla
otoczenia ponieważ chorzy dyssymulują objawy i zachowują
zdolność do pracy. Wyjątki to ostre psychozy.

Objawy PP i zespołów parafrenicznych nie różnią się m-dzy
sobą.

Obraz kliniczny:

Logiczne zwarte i usystematyzowane urojenia ( najczęściej o
treści prześladoweczej), omamy słuchowe, węchowe,
smakowe, świadomość nie zaburzona, brak rozszczepienia
osobowości, dobrze zachowane życie uczuciowe.

-chory zaczyna słyszeć głosy dochodzące do niego z ulicy, zza
ściany ( których treść odnosi się do niego). „Prześladowcy
zmawiają się, wymieniają szyderstwa, używają
przezwisk”.Zarówno urojenia jak i omamy układają się w
logiczną całość. Chory nie reaguje na perswazję, daje liczne
dowody na swoje tezy: ktoś wpuszcza gaz przez dziurkę od
klucza, dolewa trucizny do herbaty etc.

Rokowanie i leczenie:

Lepiej rokują zespoły parafreniczne. Parafrenia prawdziwa
trwa kilka tygodni, po czym nasilenie objawów słabnie,
pojawia się poczucie przebytej choroby, skłonność do
przemilczania urojeń i omamów aż następuje całkowita
remisja.

Leki przeciwpsychotyczne ( neuropeltyki)

PSYCHOZY SCHIZOFRENICZNE

-rozpad lub rozszczepienie osobowości

-istnieje niepodważalny udział czynników genetycznych w ich

powstawaniu. Udział czynników genetycznych w nkt
postaciach schizofrenii określa się na 40%

-częściej u osób o typie budowy leptosomiczno-astenicznej

-większość m-dzy okresem pokwitania a 30 r.ż. ( u mężczyzn

20-25 a u kobiet 25-30 r.ż.)

Osiowe objawy schizofrenii:

1. Rozszczepienie albo rozpad struktury osobowości

Często pierwszym objawem,

przed rozszczepieniem osobowości

jest

autyzm

- zaburzenie komunikacji m-dzyludzkiej.

Rozszczepienie może powodować zaburzenie toku i treści myślenia

( trudność w logicznym konstruowaniu zdań, dobieraniu słów)
Chorzy tworzą neologizmy i dziwaczne sformułowania: np..
Czyniłem zwierzętonakarmilaność domową.

2.

obniżenie uczuciowości wyższej, bądź zobojętnienie

uczuciowe

Utrata związków uczuciowych, sztywność mimiki ( płacz nie
wzrusza, śmiech nie rozwesela, brak też poczucia choroby)
3.

mogą być objawy wytwórcze: omamy, urojenia

Leczenie: schizofrenia prosta- rehabilitacja za pomocą metod
psychoterapeutycznych i socjoterapeutycznych
Inne postacie: paranoidalna, hebefreniczna,
lekipsychotropowe

CHOROBY AFEKTYWNE

-

zaburzenia psychiczne o etiologii endogennej w których

okresowo występują zaburzenia nastroju, emocji i aktywności
w postaci:

*

zespołów depresyjnych ( depresja endogenna)

*zespołów maniakalnych
Mówimy o chorobie afektywnej dwubiegunowej ( depresja na
zmianę z zespół maniakalnym) lub jednobiegunową- depresja

.

Etiologia i patogeneza chorób afektywnych nie są w pełni
poznane ale:

-

obie choroby występują rodzinnie

: u krewnych pierwszego

stopnia osoby chorej na ch. dwubiegunową pojawia się ten
sam typ zaburzenia, ale u krewnych pacjentów z chorobą jed-
nobiegunową stwierdza się oba typy zaburzeń afektywnych;

-

dużą rolę w ujawnieniu choroby odgrywają czynniki

środowiskowe;

- patogeneza zarówno depresji i manii jest związana z
okresowo pojawiającymi się zaburzeniami czynności układu
limbicznego, podwzgórza i układu siatkowatego ( występują
zakłócenia przekaźnictwa w neuronach noradrenergicznych i
serotoninegricznych;

- występują

2-3 x częściej u kobiet

-

u 30-60% początek chorób afektywnych oraz kolejne

nawroty depresji i manii są poprzedzane różnorodnymi
sytuacjami stresowymi: stresy somatyczne ( gł. poród oraz
inne: zaburzenia hormonalne, zakażenia, urazy czaszki nkt
leki ) lub stresy psychiczne ( straty emocjonalne, zawody,
zmiana środowiska, czasami sukces

Obraz kliniczny depresji

:

-To objawy osiowe oraz nieswoiste objawy wtórne będące
prawdopodobnie reakcją osobowości chorego na pojawienie
się objawów podstawowych.

Objawy osiowe to:* obniżenie podstawowego nastroju;
*osłabienie tempa procesów psychicznych i ruchowych
( zahamowanie psychoruchowe), *objawy somatyczne i
zaburzenia rytmów biologicznych ( np.snu i czuwania), lęk

Obniżenie podstawowego nastroju- to stan smutku,
przygnębienia, niemożności odczuwania radości, szczęścia,
niekiedy jest to zobojętnienie które charakteryzuje
niezdolność do przeżywania tak radości jak i smutku

Zahamowanie psychomotoryczne-, spowolnienie tempa
myślenia, osłabienie pamięci, spowolnienie lokomocji czasami
osłupienie, poczucie niesprawności intelektu. U nkt chorych
pojawia się niepokój i podniecenie ruchowe ale łączą się z
dużym lękiem.

Objawy somatyczne…-

są przejawem zaburzeń funkcji

podwzgórza i tworu siatkowatego.

Najczęściej dwa warianty:

skrócenie snu nocnego lub zwiększona potrzeba snu

Wyrazem

zaburzenia rytmów mogą być: zaburzenia cyklu

miesiączkowego ( do zaniku włącznie), napięciowe bóle
głowy, zaparcia, wysychanie błon śluzowych jamy ustnej,
bark łaknienia i zmniejszenie masy ciała.

Lęk- tzw. lęk wolnopłynący, utrzymuje się niemal stale,
nasilanie falujące do osiągania znacznych rozmiarów. Może
ujawniać się w sferze ruchowej ( podniecenie) lub w postaci
stanów paniki; chorzy często umiejscawiają go w okolicy
przedsercowej lub nadbrzuszu.

Ponadto częstym zjawiskiem jest nastrój gniewliwy,
zniecierpliwienie, rozdrażnienie które bywają raczej źródłem
agresji skierowanej przeciwko sobie niż otoczeniu.

Obraz kliniczny manii: przeciwstawienie depresji

.

Objawy osiowe:

*

Zaburzenia podstawowego nastroju; *zaburzenia napędu

psychoruchowego; *zaburzenie procesów fizjologicznych i
metabolicznych oraz rytmów biologicznych, *zaburzenia
emocji.

Zaburzenia nastroju ( nastrój maniakalny):

stałe wzmożenie

samopoczucia z beztroską, skłonnością do żartów, brakiem
adekwatnych reakcji emocjonalnych na wydarzenia przykre.
W skrajnych stanach ten nastrój zastępuje nastrój bardzo
gniewny co leży u podłoża licznych konfliktów z otoczeniem

.

Myślenie jest wydatnie przyspieszone: szybkie ale płytkie są
procesy kojarzeniowe, upośledzona jest precyzja myślenia;
często porozrywane są związki myślowe; występuje duża
odwracalność uwagi, często słowotok

Pamięć: może się nawet poprawić ale przyspieszenie myślenia
uniemożliwia użyteczne jej wykorzystanie

Aktywność ruchowa- nasilona

Rytmy biologiczne_ zmniejszenie

potrzeby snu; nasilenie

popędu płciowego; nieregularne odżywianie, są niechlujni

Przebieg manii- najczęściej nagły początek i niespodziewany
koniec, zwłaszcza u osób u których przechodzi w depresję.

Choroba afektywna dwubiegunowa- zazwyczaj przed 40 r.ż.;
nawroty u 100%, częstsze niż w depresji; u 60% osób
pierwszą fazą jest depresja; długość nawrotów średnio 3 m-
ce; często uporządkowany rytm nawracania, niekiedy
związany z porą roku ( wiosna, jesień)

Choroba afektywna jednobiegunowa- najczęściej po 40 r.ż.;
tylko u 10 % osób występuje jeden epizod w życiu u innych
stany depresji nawracają; długość nawrotów śr. 6 m-cy

•Przebieg chorób afektywnych i rokowanie często jest trudne
to przewidzenia źle rokują choroby które:

-rozpoczęły się wcześniej; pierwszy był zespół maniakalny;
krótkie remisje; pacjenci nadużywają alkoholu, leków

-zejście: wyzdrowienia; przewlekły stan subdepresji; zgon
( samobójstwo)

Choroby afektywne mogą być przyczyną trwałego lub
okresowego inwalidztwa.

Leczenie:

-faza depresyjna-gł. trójjpierścieniowe leki p. depresyjne,
czsem neuroleptyki; elektrowstrząsy; mała skuteczność
psychoterapii ( często są nawet p.wskazania). Psychoterapia i
ćwiczenia ruchowe są zalecane jedynie w okresie narastającej
poprawy stanu klinicznego.

-faza maniakalna- neuroleptyki

ZABURZENIA PSYCHOORGANICZNE

-

Zaburzenia powstają w wyniku zmian morfologicznych w tk.

nerwowej:

urazy czaszkowo-mózgowe;

pierwotne zespoły

otępienne (

bez innych chorób np. w wyniku zmian

degeneracyjnych- ch. Alzheimera);

otępienie wtórne

( po

zadziałaniu czynnika szkodliwego)

Typowe objawy otępienia:

1. Upośledzenie pamięci krótkotrwałej ( niemożność

zapamiętywania nowych informacji) i długotrwałej
( niemożność zatrzymywania informacji nabytych
wcześniej)

2. Upośledzenie myślenia abstrakcyjnego ( np. trudności ze

wskazaniem podobieństw, wyjaśnieniem znaczenia słów)

3. Upośledzenie krytycznej oceny

4. Korowe zaburzenia poznawcze

5. Zmiany osobowości gł. zaostrzenie cech osobowości

przedchorobowej

6. Wpływ w/w objawów na zaburzenie sprawności zawodowej

pacjenta i społeczną aktywność

7. Utrzymywanie się w/w objawów długi czas

• Postać łagodna- nie wymaga pomocy, sam dba o higienę i

ma względnie zachowany samokrytycyzm

Postać średnio nasilona- okresowa pomoc osób drugich, bo
pozostawienie ( brak samokontroli) grozi następstawami

P. zaawansowana- niemożność zaspokojenia prostych potrzeb,
utrudnienie prostego kontaktu słownego , bezkrytycyzm

Otępienie przedstarcze- przed 65 r.ż., po tym wieku- otępienie
starcze
UWAGA- starzenie się- proces fizjologiczny o charakterze
wstecznym: obniżenie sprawności intelektualnej ale nie na
tyle by uniemożliwić społeczne funkcjonowanie; długa
aktywność zawodowa i towarzyska a zniedołężnienie
związane jest gł. z chorobami somatycznymi
Otępienie- zależność pacjenta od opieki wynika ze
zmniejszenia sprawności intelektualnej co eliminuje pacjenta
z życia zawodowego i społecznego

CHOROBA ALZHEIMERA- stanowi najczęstszą postać zespołów

otępiennych pierwotnych 40-70%.

Rozpoznanie polega na:

stwierdzeniu objawów otępienia( jw.), podostry początek, po-
stępujący przebieg, wykluczenie możliwej przyczyny
otępienia

-może wystąpić zarówno przed jak i po 65 r.ż.

-

początek nie jest charakterystyczny: *męczliwość, *upośle-

dzenie sprawności pamięci i uwagi; *pacjent staje się mało
wydolny w pracy, *proste czynności domowe sprawiają mu
trudności, *cechy charakteru ulegają zaostrzeniu lub zaskaku-
jącej zmianie, *występują częste zaburzenia rytmu dobowego
(senność w dzień, bezsenność w nocy), *pacjent zapomina
słów, *dobiera je niewłaściwie, *zatraca zdolność wykorzys-
tania nabytej wiedzy.

-pojawiają się objawy neurologiczne: niedowłady, napady
drgawkowe, afazja

-Średni okres przeżycia od rozpoznania choroby wynosi od 5
do 10 lat ( błędy pielęgnacyjne oraz dołączające się choroby
somatyczne- ukł. oddechowy i krążenia są przyczyną śmierci)

-Badanie eeg jest niecharakterystyczne
-W badaniu neuroradiologicznym kontrastowym:

TK- zaniki mózgowe kory i struktur podkorowych

NMR- zmiany w obrębie istoty białej; PET- obniżenie metabo-
lizmu glukozy w tkance mózgowej okol. skroniowej i ciemien.

-przyczyna choroby nie jest znana, sugeruje się tło
genetyczne ze względu na fakt rodzinnego występowania
( defekt chromosomu 21)

-Leczenie: środki potęgujące działanie ukł. cholinergicznego
ale nie dysponujemy lekami przyczynowymi

-Istotne jest utrzymanie w „dobrej kondycji” układu krążenia
ponieważ objawy niewydolności krążenia pogłębiają
zagubienie i dezorientację chorego

Zespoły psychopatologiczne w chorobach naczyniowych
mózgu ( otępienie wtórne)- powstają w przypadku
przekrwienia lub niedokrwienia (

w stanie spoczynku do

mózgu dopływa 15% z całkowitej objętości wyrzutowej serca).
Przyczyny:

-miażdżyca tętnic mózgowych ( poza objawami neurologicz-
nymi np.niedowładami, plegią zespół parkinsonowski klinicz-
nie często występuje otępienie). W przebiegu powolnym
objawy to: bóle i zawroty głowy, zaburzenia pamięci,
zmniejszenie wydolności psychicznej i fizycznej, męczliwość,
popadanie w drzemkę, małostkowość, nieufność, porywczość,
utrata łączności uczuciowej z bliskimi, może pojawić się
depresja

Niewydolność krążenia krwi w układzie t. szyjnej

Niewydolność krążenia krwi w układzie t. szyjnej

wewnętrznej:

wewnętrznej: TIA, spowolnienie psychoruchowe, trudnosci
skupienia uwagi, ograniczenie zainteresowań, zespół
depresyjny, mogą być objawy psychozy

Niewydolność krążenia krwi w układzie naczyniowym

Niewydolność krążenia krwi w układzie naczyniowym

kręgowo-podstawnym:

kręgowo-podstawnym: uczucie lęku, obawa przed śmiercią,
niepokój ruchowy, omamy wzrokowe i słuchowe, zamroczenia,
utraty przytomności, początkowo zwiększenie napięcia
mięśniowego i sztywność 4-ch kończyn następnie zwiotczenie,
spłycenie oddechu, krótkotrwałe bezdechy ( napady takie
trwają do kilkunastu minut); czasami postać poronna
napadów: zawroty głowy połączone z upadkiem ( drop attack)

LECZENIE ZABURZEŃ PSYCHICZNYCH W PRZEBIEGU

NACZYNIOWYCH CHORÓB MÓZGU:

-FARMAKOLOGICZNE- leki p.miażdżycowe, psychotropowe,

neuroloeptyki, p. depresyjne

-ODDZIAŁYWANIE PSYCHOKOREKCYJNE- stworzenie poczucia

bezpieczeństwa i chęci pomocy, psychoterapia
indywidualna niekiedy grupowa

-TERAPIA FIZYKALNO-USPRAWNIAJĄCA, z włączeniem

członków rodziny w proces rehabilitacji

Zaburzenia Psychiczne w nkt chorobach somatycznych

:

a) Niedobory witamin:

B1 ( tiamina)-gł. u alkoholików; encefalopatia krwotoczna

mózgu, psychoza Korsakowa

B2 ( ryboflawina) i B12- obniżenie nastroju, senność,

spowolnienie psychoruchowe

Kwas foliowy- osłabienie, męczliwość, trudność w skupieniu
uwagi

Vit. PP ( amid kwasu nikotynowego)- jw.. + mogą wystąpić
stany psychotyczne z zaburzeniami świadomości,
pobudzeniem ruchowym, agresją

Vit C- jw.

Vit A- przedawkowanie- nadmierna pobudliwość emocjonalna,
płaczliwość, utrata łaknienia

Vit D- przedawkowanie- spowolnienie psychoruchowe,
nadwrażliwość zmysłowa, bezsenność

Vit K-niedobory dają zaburzenia świadomości ilościowe i
jakościowe

b) ból- szczególnie w postaci przewlekłej: rozdrażnienie,
pobudzenie psychoruchowe, zubożenie zainteresowań,
obnizenie nastroju, płaczliwość, może być przyczyną reakcji
psychotycznych

c)Hałas i wibracje- osłabienie, męczliwość , trudność w
skupieniu uwagi ( objawy neurasteniczne)

d)Przegrzanie i przechłodzenie- zaburzenia świadomości
ilościowe ale i jakościowe, mogą być zespoły otępienne i
charakteropatie

e) prąd- stan pomroczny; reakcje nerwicowe z uporczywymi
bólami głowy, obniżeniem nastroju i objawami
wegetatywnymi

f) Zabiegi chirurgiczne- psychozy pooperacyjne, jakościowe
zaburzenia świadomości z dezorientacją, skłonnością do
halucynacji, niepokojem. Mijają bez śladu

Choroby somatyczne a zaburzenia psychiczne:

a) Choroby ukł. krążenia:

- Po zawale- lęk przed śmiercią
- Wypadanie płatka zastawki dwudzielnej- lęk napadowy

( napady paniki)

- Zaburzenia krążenia- psychozy majaczeniowe z

pobudzeniem ruchowym

b

) Choroby ukł. trawiennego:

- Niewydolność wątroby: śpiączka wątrobowa, psychozy z

jakościowymi zaburzeniami świadomości ( majaczenia,
splątanie)

- Choroby trzustki- zespoły majaczeniowe, majaczeniowo-

zamroczeniowe

W hipoglikemii- zaburzenia świadomości aż do śpiączki

hipoglikemicznej

c) Układ wewnątrzwydzielniczy:

-Nadczynność tarczycy- chwijeność emocjonalna, wzmożona
pobudliwość, wewnętrzny niepokój, bezsenność, porywczość,
trudności w skupieniu uwagi, nadwrażliwośc na hałas ( jak w
nerwicy neurastenicznej)

-Niedoczynność tarczycy- matołectwo i upośledzenie
umysłowe, zespół psychoorganiczny, apatia, spowolnienie
psychoruchowe, stępienie życia emocjonalnego, haluzynozy,
psychozy majaczeniowe

-Niedoczynność przysadki mózgowej: zanik napędu
życiowego, zobojętnienie podbarwione depresyjnie, szybka
męczliwośc, bark popędu płciowego, wrażliwość na zimno,
zwiększona potrzeba snu

-Inwolucja hormonalna- depresja, psychozy urojeniowe

d) Przewlekła niewydolność nerek- encefalopatia ( mogą
występować powikłania psychotyczne)

e) AIDS- objawy otępienia; halucynozy, majaczenia, odczyny
nerwicowe z uczuciem lęku, hipochondria

UZALEŻNIENIE OD ALKOHOLU i leków

Zależność lekowa to stan psychiczny a niekiedy fizyczny, wy-
nikający z interakcji pomiędzy żywym organizmem a środ-
kiem, charakteryzujący się wieloma zachowaniami i objawa-
mi, głównie kompulsywnym przyjmowaniem środka w sposób
stały lub okresowy, po to, aby przeżyć jego działanie, a nie-
kiedy uniknąć złego samopoczucia, które pojawia się gdy
środek nie został przyjęty.

* Tolerancja- zależy od właściwości osobniczych,
najprawdopodobniej związanych z układami enzymatycznymi.
Nie ma tolerancji na kokainę.

OPIATY-morfina, heroina, kodeina

•Stan ostrego zatrucia opiatami wiąże się z bezpośrednim
zagrożeniem życia w związku z możliwością porażenia
ośrodka oddechowego ( odtrutka to nalokson)

•Zespół abstynencyjny- rozwija się około 12 godzin od
przyjęcia ostatniej dawki, nasilenie zależy od wielkości dawek
poprzednich. Biegunka, Wymioty, Rozszerzenie źrenic, Katar,
Ziewanie, Bezsenność, Bóle mięśniowe

ALKOHOL

Alkoholik to osoba która:

-codziennie wypija alkohol w celu utrzymania zadowalającego
funkcjonowania

-Regularnie pije alkohol w sposób ograniczony np.. Tylko do
weekendów, w dużych ilościach

-Ma tzw. ciągi picia występujące naprzemiennie z okresami
trzeźwości

Objawy abstynencji

Objawy abstynencji: po około 12 godzinach od zaprzestania
picia; jest wynikiem neuroadaptacji danej osoby do stałego
utrzymywania etanolu we krwi: zaburzenia żołądkowo-
jelitowe, męczliwość, niepokój, nadpobudliwośc, potliwość,
przyspieszenie HR, podwyższenie RR, drżenie rąk i języka, ból
głowy, bezsenność

W 2-3 dobie może wystąpieć napad padaczkowy

; często

występuje hipoglikemia

Majaczenie drżenne-

Majaczenie drżenne-

ostra psychoza alkoholowa występująca w

toku abstynencji w 2-3 dobie od odstawienia alkoholu. Objawy
jak w zespole abstynencyjnym oraz dołączenie zaburzeń
orientacji w czasie, otoczeniu, miejscu. Nasilenie niepokoju,
iluzji, omamów gł. wzrokowych ( naciśnięcie gałek ocznych
wywołuje wystąpienie omamów). Występują urojenia, wzrasta
pobudzenie psychoruchowe, może wystąpić gorączka, próby
samobójcze

Ostra halucynoza alkoholowa-

Ostra halucynoza alkoholowa- w 2-3 dobie, występują omamy
bez zaburzeń świadomości ( gł. omamy słuchowe; objawy
wegetatywne rzadko.

Zespół amnestyczny Korsakowa-

Zespół amnestyczny Korsakowa-

zaburzenia zapamiętywania

trwające kilka tygodni, mogą się utrwalić. Chory chcąc wypełnić
lukę pamięciową często konfabuluje, może być apatyczny lub
pobudzonyJeśli towarzyszą im objawy neurologiczne
charakterystyczne dla encefalopatii ( ataksja, oczopląs, objawy
rozsiane) to mówimy o

Zespole encefalopatii Wernickiego

Zespole encefalopatii Wernickiego

Inne: otępienie, psychozy przelekłe, halucynozy przewlekłe,
paranoja alkoholowa ( zarzuty niewierności)

Leczenie przewlekłe: zadaniem poradni odwykowej jest
ułatwienie wejścia pacjentowi w okres abstynencji i
ugruntowanie motywacji. Poza leczeniem farmakologicznym
( Esperal) powinno się oferować program oddziaływań
psychospołecznych ( terapia grupowa, interwencje społeczne
w środowisku)

*************************************************

ELEMENTY PROFILAKTYKI I REHABILITACJI W PSYCHIATRII

:

-Umacnianie zdrowia ( profilaktyka nieswoista), swoiste
zapobieganie chorobom ( profilaktyka swoista), możliwie
wczesne rozpoznanie i najskuteczniejsze leczenie
zapobiegające rozwojowi choroby, zapobieganie utrwalaniu
się niekorzystnych następstw, opieka terminalna.

Np. Profilaktyka nieswoista- to elementy profilaktyki
uświadamiająco- wychowawczej

Np. Profilaktyka swoista- szczepienia ochronne, profilaktyka
miażdżycy, dodawanie jodu do soli etc.

Np. Leczenie zapobiegające rozwojowi choroby po już
zadziałaniu czynnika szkodliwego- psychoterapia w grupie
osób które zgłosiły się z powodu prawidłowych reakcji
emocjonalnych ( po stracie bliskiej osoby, przeżyciu
katklizmu)

Np. Opieka terminalna w chorobie Alzhaimera

FORMY REHABILITACJI W PSYCHIATRII

:

To środki i oddziaływania zmierzające do zapobiegania
rozwojowi lub likwidowaniu następstw procesów
patologicznych.

Obejmuje głównie: resocjalizację, reedukację, remotywację co
uzyskuje się przy użyciu: psychoterapii grupowej, terapii
rodzinnej, terapii zajęciowej, pracy w warunkach chronionych.

•Psychoterapia- jest podstawową metodą leczenia w zaburze-
niach nerwicowych i zaburzeniach osobowości ( psychotera-
pia podtrzymująca lub reintegrująca

). Niekiedy także w

psychozach.

Wykorzystuje się głównie : muzykoterapię, terapię ruchem,
psychodramę, zajęcia sportowe, ćwiczenia behawioralne,
niekiedy formy fizykoterapii i balneoterapii jak:

#magnetoterapię- w depresjach;

#kąpiele kwasoweglowe- dystonia neurowegetatywna;

#sauna- w zaburzeniach neurowegetatywnych

Uwaga:

Uwaga: p. wskazana w alkoholizmie i narkomanii;

#natryski-stałe ciepłe w : nerwicach, bezsenności;

#kąpiele ziołowe-jw

•W chorobach przewlekłych ( u chorych z trwałymi deficy-
tami sprawności) stosujemy w psychoterapii:

-zwiększenie umiejętności tolerowania faktu choroby i
dolegliwości,

-pogodzenie się z pewnymi ograniczeniami przy jednoczes-
nym znajdowaniu zastępczych działań,

- aktywny współudział w leczeniu- cel to kształtowanie
czynnej postawy.

Leczenie sanatoryjne ograniczone jest głównie dla pacjen-
tów z depresją. Jako leczenie bodźcowe może bowiem
zaostrzyć lub wywołać chorobę w tym chorobę psychiczną.