ODCZULANIE

RENATA BATOR

●

Immunoterapia swoista

potocznie

nazywana jest odczulaniem lub

szczepieniem przeciwko alergii.

●

Polega na podawaniu w iniekcjach

podskórnych substancji (alergenów) na

którą pacjent jest uczulony.

●

Ilość podawanego alergenu stopniowo

wzrasta, aż osiąga dawkę podtrzymującą,

która powinna być podawana regularnie

przez kilka lat.

●

Celem takiego postępowania jest

wytworzenie w organizmie pacjenta

tolerancji na alergen, aby po kontakcie z

nim nie występowały objawy chorobowe.

●

W czasie leczenia początkowego

wzrastającymi dawkami alergenu iniekcje

są podawane co 7 - 14 dni, a później

dawki podtrzymujące otrzymuje pacjent w

odstępach co 4 - 8 tygodni.

●

W zależności od rodzaju szczepionki

odczulanie jest prowadzone w systemie

całorocznym lub przedsezonowym.

●

Przed i po iniekcji jest przeprowadzana

kontrola czynności dróg oddechowych -

pomiar szczytowego przepływu

wydechowego (PEF).

●

Po iniekcji pacjent pozostaje pod

obserwacją co najmniej 30 minut.

●

Każdy objaw który pojawi się w tym

czasie musi być natychmiast zgłoszony

●

Przed opuszczeniem Poradni

Alergologicznej sprawdzane jest również

miejsce iniekcji.

W dniu iniekcji pacjent powinien zażyć lek

antyhistaminowy - o ile takie są zalecenia

lekarza.

●

Również w dniu iniekcji pacjenci uczuleni

na pyłki roślin powinni wyeliminować z

diety pokarmy reagujące krzyżowo z

pyłkami roślin np. niektóre warzywa i

owoce.

●

Natomiast pacjenci uczuleni na roztocza

kurzu domowego w dniu iniekcji powinni

wyeliminować z diety ślimaki i "owoce

morza" (kraby, krewetki, homary).

●

W ciągu 24 godzin po szczepieniu pacjent

powinien unikać:

●

natężonych wysiłków fizycznych,

●

opalania,

●

długotrwałej kąpieli w gorącej wodzie.

●

Jeżeli występują objawy późne i są one

bardzo dokuczliwe, a zdarza się to rzadko,

pacjent powinien skontaktować się z

lekarzem

W trakcie immunoterapii mogą

wystąpić następujące reakcje

niepożądane

:

●

obrzęk, rumień i świąd skóry, w miejscu

iniekcji, występujące 10 - 15 minut po

podaniu szczepionki;

●

obrzęk tkanki podskórnej z

towarzyszącym swędzeniem występujący

6 - 24 godzin po podaniu szczepionki;

●

objawy ogólnoustrojowe, takie jak:

pokrzywka, świąd skóry, objawy choroby

zasadniczej;

●

reakcja anafilaktyczna;

●

Podczas każdej następnej wizyty, przed

kolejnym podaniem szczepionki lekarz i

pielęgniarka rejestrują informacje o

ewentualnych późnych reakcjach po

poprzedniej iniekcji szczepionki i zmiany

w stanie klinicznym, jakie zaszły w tym

czasie.

●

W pewnych sytuacjach wymagane jest

przesunięcie terminu wstrzyknięcia

szczepionki.

Są to np.:

●

infekcje dróg oddechowych,

●

złe samopoczucie pacjenta sugerujące

inną chorobę ogólnoustrojową lub

infekcję,

●

objawy zaostrzenia astmy,

●

podanie w tym dniu lub kilka dni

wcześniej innej szczepionki

●

Do immunoterapii swoistej stosowane są

szczepionki standaryzowane, czyli takie w

których kontrolowane jest zawartość

alergenów głównych w składzie preparatu.

●

Obecnie stosowane są szczepionki

zawierające alergoidy, czyli alergeny

modyfikowane chemicznie.

●

Proces modyfikacji prowadzi do zmiany

struktury przestrzennej alergenów, co

wiąże się ze wzrostem skuteczności

odczulania i spadkiem częstości

występowania objawów niepożądanych.

●

Immunoterapia

jest tylko jedną z

metod stosowanych w leczeniu chorób

alergicznych.

●

U większości pacjentów zachodzi

potrzeba stosowania jednocześnie leków

zmniejszających objawy choroby.

●

W miarę uzyskiwania poprawy lekarz

może stopniowo zmniejszać dawki lub

odstawiać kolejne leki.

●

Immunoterapię uzupełnia się również

unikaniem kontaktu z alergenem

●

Oceny skuteczności odczulania dokonuje

się już po roku od rozpoczęcia podawania

dawek podtrzymujących.

●

Jeżeli poprawy nie odnotujemy po dwóch

latach podawania dawki podtrzymującej,

uzasadnione jest przerwanie odczulania

●

W przypadku alergii sezonowej

(pyłkowica) dla uzyskania zauważalnej

poprawy konieczny jest okres 2 - 3 lat.

●

Choć immunoterapia swoista najszerzej

stosowana jest w uczuleniu na alergeny

wziewne, to ważnym wskazaniem do

odczulania jest również alergia na jad

owadów błonkoskrzydłych (osy, pszczoły).

●

Do odczulenia kwalifikowane są osoby,

które po użądleniach tych owadów mają

ciężkie układowe reakcje alergiczne np.

●

spadek ciśnienia,

●

duszność,

●

zapaść,

●

utrata przytomności

●

Drugim obok stopnia ciężkości reakcji

alergicznej, warunkiem podjęcia szczepień

w alergii na jady owadów są :

●

dodatnie wyniki testu skórnego

●

i / lub obecność swoistych IgE w surowicy

chorego.

●

Stosowane są najczęściej dwie

metody odczulania na jad owadów:

●

metoda ultraszybka ("ultrarush"), gdzie

dawkę podtrzymującą osiąga się po 3 - 5

godzinach (6 iniekcji co 30 minut).

Wymaga ona jednodniowego pobytu w

szpitalu;

●

metoda konwencjonalna, gdzie dawkę

podtrzymującą osiąga się po kilkunastu

tygodniach (1 iniekcja co 7 dni).

●

Immunoterapia alergenowa

jest obok eliminacji alergenów z otoczenia

- jedyną możliwością przyczynowego

leczenia atopowych chorób alergicznych

W ostatnim dziesięcioleciu udowodniono,

że immunoterapia, poza działaniem

objawowym działa również profilaktycznie,

gdyż:



zapobiega występowaniu nowych uczuleń

u chorych z alergią monowalentną;

jej efekt działania trwa dłużej niż czas

leczenia;

wpływa korzystnie na przebieg alergii

atopowej, zmniejszając ryzyko rozwoju
astmy u dzieci cierpiących na alergiczny
nieżyt nosa;

DZIĘKUJĘ