Pedagogika ogólna

dr Dobrosław Bilski

•

Pojęcia pedagogika i pedagogia –

przypomnienie

•

Otwarte pytania pedagogiki

•

Dychotomia: przymus / wolność

•

Wychowanie autorytarne i

antyautorytarne

•

Cele wychowania

•

Zadania wychowania

•

Istota oddziaływania

•

Metody i środki

•

edukacja



Pedagogika, nauka o wychowaniu lub
szerzej nauka o edukacji, teoria
działalności wychowawczej. Na jej
gruncie formułuje się cele, treści, metody,
środki i formy organizacyjne procesu
wychowawczego. Pedagogika odnosi się
głównie do młodego pokolenia, które
dzięki oddziaływaniom wychowawczym
winno osiągnąć optymalny rozwój
osobowości, ukształtować wiedzę o
rzeczywistości, przygotować się do
funkcjonowania w życiu społecznym.



"sztuka wychowania" (łac. ars
educandi).



zespół metod i środków stosowanych w
nauczaniu i wychowywaniu.

•

Kto?

•

Jak?

•

Co?

•

Po co?

„Chciałbyś dać dzieciom swobodę

harmonijnego rozwoju wszystkich władz
duchowych, wydobyć pełnię ukrytych sił,
wychować w czci dla dobra, piękna i
wolności... Naiwny - spróbuj.
Społeczeństwo dało małego dzikusa, byś go
ociosał, ułożył, uczynił łatwo strawnym - i
czeka. [...]

Państwo żąda państwowego patriotyzmu,

kościół kościelnej wiary, pracodawca
uczciwości, a wszyscy przeciętności i
pokory.”

Praktyka może rodzić teorię

Teoria może rodzić praktykę

PEDAGOGIKA

pedagogika

behawiorystyczna

pedagogika

konserwatywna

PEDAGOGIA

wychowanie autorytarne

wychowanie dyrektywne

PEDAGOGIKA

pedagogika

humanistyczna

pedagogika liberalna

PEDAGOGIA

wychowanie

antyautorytarne

wychowanie w

wolności

istota oddziaływań pedagogicznych



bezpośredni wpływ na
dziecko;



przekazywanie gotowej
wiedzy i gotowych
wzorców zachowań;



zdyscyplinowany
wysiłek;



podporządkowanie się
wychowanka woli
wychowawcy i zasadom
wychowania.



wpływ pośredni –
organizowanie sytuacji
sprzyjających rozwojowi;



umożliwienie
wychowankom
samopoznania;



edukacja bez przymusu –
jednostka ma prawo do
własnej drogi rozwoju;



akceptacja autonomii,
indywidualności i
podmiotowości.

metody, środki i formy wychowania



kary, nagrody oraz
rywalizacja między
wychowankami jako
środek wychowania



rygorystycznie
określona formuła
organizacyjna
wychowania



współdziałanie,
partnerstwo



odformalizowanie
wychowania,
elastyczna edukacja

edukacja



ceni się pewność
wiedzy, jej stabilność
i bezpośrednią
użyteczność



ceni się takie
stosowanie wiedzy,
która wymaga
samodzielnego
przełożenia jej na
reguły osobistego
działania