Wydzielanie i rola

motyliny i greliny w

regulacji czynności

motorycznej i

wydzielniczej układu

pokarmowego

Miejsce występowania

Grelina wytwarzana jest w błonie

śluzowej żołądka przez komórki

X/A.Występuje ona w gruczołach

zlokalizowanych w dnie żołądka. Poza

żołądkiem grelina jest produkowana

w wątrobie, nerkach, tarczycy,

nadnerczach. Obecność mRNA greliny

wykazano również w komórkach α i β

trzustki.

Czynniki hamujące i

pobudzające wydzielanie

Greliny

Wydzielanie Greliny hamowane jest

przez hipergklikemię, somatostatynę,

interleukinę, hormon wzrostu, dietę

bogato tłuszczową, uczucie sytości,

otyłość oraz pobudzenie nerwu

błędnego.

Natomiast ograniczenie przyjmowania

pokarmu,dieta ubogobiałkowa i

redukcyjna, leptyna oraz hipoglikemia

prowadzą do wzrostu stężenia tego

hormonu w surowicy.

Wydzielanie wzrasta wraz z
napełnieniem
żołądka.Wykazano jednak, iż
podanie samej wody nie
wpływa na jej poziom w
surowicy

Działanie troficzne i protekcyjne
na żołądek

Grelina działa gastroprotekcyjnie. Jej ochronny
wpływ na błonę śluzową żołądka nie polega na
zmniejszeniu produkcji HCL, ale na stymulacji
wytwarzania tlenku azotu.

Poprzez zwiększenie przepływu krwi, grelina
chroni żołądek przed działaniem HCL i pepsyny.

Działanie greliny

w organizmie

Grelina w zależnosci od steżenia wpływa na wzrost

amplitudy i częstotliwości skurczów przewodu

pokarmowego (przełyku, żołądka, jelita cienkiego i

grubego oraz pęcherzyka żółciowego ). Wiąże się to z

szybkością opróżniania żołądka.

Grelina stymuluje motorykę żołądka i wydzielanie

kwasu żołądkowego. Wpływa na przyjmowanie

pokarmu i bierze udział w kontroli sprzężenia

zwrotnego pobudzanego wydzielania trzustkowego

poprzez ośrodki w podwzgórzu.

Grelina przyczynia się do spadku hormonu

trzustkowego – insuliny co jest odpowiedzią na

zmniejszony pobór pokarmu a w konsekwencji może

doprowadzić do hiperglikemii. Wykazano wzajemną

ujemną korelację między poziomem greliny a

poziomem insuliny i glukozy.

U ludzi grelina pobudza sekrecję hormonu
wzrostu GH, stymuluje uwalnianie hormonu
adrenokorykotropowego

(ACTH), prolaktyny

(PRL), kortyzonu i aldosteronu , zwiększa
apetyt, hamuje natomiast sekrecję hormonu
tyreotropowego (TSH).

Grelina uczestniczy w kontroli bilansu
energetycznego organizmu wraz z leptyną,
która działa antagonistycznie, wpływając na
podwzgórze i przekazując obwodową
informację o stanie odżywienia organizmu i
jego zasobach energetycznych

U mężczyzn stężenie ghreliny
całkowitej jest niższe niż u
kobiet.

Stężenie ghreliny aktywnej
zmniejsza się wraz z wiekiem,
a ghreliny całkowitej
zmniejsza się ze wzrostem
masy tłuszczu.

Stężenia greliny w surowicy
krwi i spożywania pokarmów,
stwierdzono, że stężenie
greliny rośnie 1–2 godziny
przed rozpoczęciem każdego
posiłku oraz obniża się do
dolnego poziomu w ciągu 1
godziny po jego rozpoczęciu

Budowa i występowanie

motyliny

Motylina, jest to aminokwas który występuje
w większych koncentracjach w mięśniach,
wątrobie, mózgu i centralnym układzie
nerwowym. Jest to hormon jelitowy, który
powstaje w komórkach EC2 przewodu
pokarmowego.

Czynniki pobudzające i
hamujące

Centralny i autonomiczny układ nerwowy wpływa
na regulację wydzielania motyliny.

Erytromycyna zwiększa działanie motyliny
powodując zwiększenie szybkości opróżniania
żołądka.

Okreotyd hamuje wydzielanie motyliny.

Działanie motyliny

Jest ważnym regulatorem gospodarki

wodno-elektrolitowej.

Wzmaga częstość i siłę skurczów.

Podobnie jak glutamina, pełni w ustroju

funkcję magazynową dla nieorganicznego

azotu.Współdziałając z glicyną

prawdopodobnie buforuje prace tego

transmitera.

Motylina posiada zdolność pobudzania

syntezy i sekrecji hormonów

anabolicznych, głównie somatotropiny i

insuliny.

Działa oszczędzająco na przemiany

siarkowych aminokwasów pro-teogennych

- metioniny i cysteiny.

Motylina ogranicza wytwarzanie

serotoniny.

Udział hormonów w

regulacji

Rolą układu pokarmowego jest głównie
trawienie i wchłanianie pokarmów. Te
zasadnicze funkcje wiążą się z innymi:
transportem treści pokarmowej (za co
odpowiada czynność ruchowa, czyli motoryka
przewodu pokarmowego) oraz usuwaniem
niestrawionych resztek i wydzielaniem tzw.
soków trawiennych.Najważniejsze hormony
mające wpływ na motorykę przewodu
pokarmowego to: motylina, cholecystokinina,
gastryna, sekretyna, somatostatyna.

Motylina wzmaga aktywność elektryczną i skurczową
jelit oraz jest odpowiedzialna za okresowe zwiększenie
aktywności motorycznej przemieszczającej się wzdłuż
jelit w okresie międzytrawiennym (MMC).

Jej niedobór zmniejsza zdolność mięśniówki jelit do
prawidłowej reakcji.Osłabienie motoryki żołądka może
być również następstwem uszkodzenia mięśni gładkich
żołądka.

Stężenie motyliny nie oddziaływuje na zaburzenia w
górnym odcinku pokarmowym, np. zgaga, wymioty,
wczesne uczucie sytości, nudności ponieważ nie
wykazano różnic stężenia tego hormonu u chorych z
dyspensją.

Motylina wzmaga skurcz toniczny dolnego zwieracza

przełyku, który rozwiera się tylko w czasie połykania,

jest pochodzenia biogennego i nie zależy ani od

hormonów ani od nerwów.

Obniżenie poziomu motyliny upośledza

motorykę żołądka powodując opóźnienie

wchłaniania węglowodanów równocześnie

zaburzając koordynacje dwunastnicy.

Motylina hamuje wydzielanie soków

trawiennych.

Motylina nasila wpływ na opróżnianie i

motorykę żołądka. Nadmierny i

przedłużający się skurcz odźwiernika może

powodować czynnościowy opór dla

swobodnego wypływu treści

żołądkowej.Przyśpieszenie opróżnianie

żołądka powoduje szybsze wchłanianie

pożywienia, w więc wyższe poposiłkowe

stężenie glukozy.

Niedobór neurotransmitera takiego jak

motylina wykazuje upośledzenie poposiłkowego

uwalniania polipeptydu trzustkowego

Uwalnianie motyliny przez pokarm zwiększa

wydzielanie wodorowęglanów w pęcherzyku

żółciowym.

Warto wspomnieć, że wytwarzana i uwalniana w

nadmiarze podczas wysiłku serotonina działa

na mięśnie sportowca, jak hormon

kataboliczny. Motylina, hamując wytwarzanie

serotoniny, ogranicza katabolizm wysiłkowy, w

wyniku czego organizm nie odczuwa zmęczenia

podczas intensywnego treningu. W warunkach

obciążenia wysiłkiem, motylina utrzymuje

długo wysokie stężenie jonów wapnia w

komórkach nerwowych i mięśniowych. Dzięki

temu efektowi wykazuje synergizm z kofeiną.

Przedposiłkowy wzrost stężenia greliny oraz
jego spadek pod wpływem pokarmu jest
podobne do działania motyliny, z którą
grelina wykazuje także podobieństwo
strukturalne, stwierdzane również między
receptorami greliny i motyliny.

Ponadto wspólne są niektóre efekty działania
obu tych hormonów w obrębie układu
nerwowego, zarówno obwodowego jak i
ośrodkowego Motylina również w wyższych
stężeniach pobudza wydzielanie hormonu
wzrostu.