Adam Nowacki i Wojciech Jaroszews
ki
Wydzielanie i rola
gastryny w regulacji
czynności motorycznej i
wydzielniczej układu
pokarmowego
21.06.2008r
Adam Nowacki i Wojciech Jaroszews
ki
Budowa gastryny
hormon złożony z kilku peptydów.
• peptyd 17-aminokwasowy (mała
gastryna).
• peptyd 34-aminokwasowego (duża
gastryna).
• peptydu 14-aminokwasowego
(minigastryna).
gastryn
a
Adam Nowacki i Wojciech Jaroszews
ki
Miejsce wydzielania
gastryny
Głównym miejscem wytwarzania,
magazynowania i uwalniania
gastryny są komórki G błony
śluzowej części odźwiernikowej
żołądka i początkowego odcinka
dwunastnicy
Adam Nowacki i Wojciech Jaroszews
ki
Wydzielanie gastryny
W wydzielaniu trawiennym wyróżnia się
trzy nakładające się fazy:
• Faza głowowa
• Faza żołądkowa
• Faza jelitowa
Adam Nowacki i Wojciech Jaroszews
ki
Wydzielanie gastryny
faza głowowa
Uwalnianie gastryny w fazie głowowej
jest niewielkie i pośredniczy w tym GRP
(peptyd uwalniający gastrynę)
uwalniany z zakończeń neuronów
peptydergicznych w pobliżu komórek G
Adam Nowacki i Wojciech Jaroszews
ki
Wydzielanie gastryny
faza żołądkowa
Uwalnianie gastryny w tej fazie jest
duże i prawdopodobnie związane
zarówno z uwalnianiem GRP, jak i z
bezpośrednim działaniem produktów
trawienia białek (peptony i aminokwasy)
w świetle żołądka na komórki G.
Ponadto pewien wpływ ma także
rozciąganie żołądka, które aktywuje
śródścienne odruchy cholinergiczne
pobudzające komórki G.
Adam Nowacki i Wojciech Jaroszews
ki
Wydzielanie gastryny
faza jelitowa
W tej fazie uwalnianie gastryny jest
niewielkie i zachodzi zarówno pod
wpływem działania produktów trawienia
białek na komórki G, jak i GRP
uwalnianego miejscowo przez neurony
dwunastnicy.
Adam Nowacki i Wojciech Jaroszews
ki
Zakres działania gastryny
Obejmuje silne pobudzenie wydzielania
kwasu solnego i pepsyny, oraz wpływ
troficzny na proliferację komórek błony
śluzowej żołądka i dwunastnicy, oraz
jelita grubego.
Adam Nowacki i Wojciech Jaroszews
ki
Zakres działania gastryny
Gastryna wzmaga aktywność
motoryczną przewodu pokarmowego.
Szczególnie
• żołądka,
• jelita cienkiego,
•okrężnicy
•pęcherzyka żółciowego
Adam Nowacki i Wojciech Jaroszews
ki
Zakres działania gastryny
Ponadto wzmaga:
• skurcz toniczny dolnego mięśnia
zwieracza przełyku i zwieracza
odźwiernika
• hamuje skurcz mięśnia zwieracza
krętniczo – kątniczego i mięśnia
zwieracza bańki wątrobowo -
trzustkowej
Adam Nowacki i Wojciech Jaroszews
ki
Zakres działania gastryny
Pod wpływem gastryny, jak również
stymulacji wydzielania żołądkowego
kwasu solnego, który przechodząc do
dwunastnicy następuje uwolnienie
sekretyny i CCK (cholecystokinina), a
te z kolei pobudzają wydzielanie
trzustkowe
Adam Nowacki i Wojciech Jaroszews
ki
Zakres działania gastryny
Gastryna jest jednym z czynników
wpływających na wydzielanie i skład
żółci. Cechą charakterystyczną
stymulacji wydzielania żółci wywołanej
hormonami, jest zwiększenie objętości
żółci i stężenia w niej HCO
3
-
i Cl
-
.
Jednakże wpływ gastryny jest słabszy,
niż działanie sekretyny i jej homologów.