STYLE KIEROWANIA
STYLE KIEROWANIA
Jelenia Góra, 20.11.2008 r.
Jelenia Góra, 20.11.2008 r.
Co to jest styl kierowania?
Co to jest styl kierowania?
Styl kierowania można zdefiniować jako
Styl kierowania można zdefiniować jako
względnie trwały i powtarzalny sposób, w jaki
względnie trwały i powtarzalny sposób, w jaki
przełożony oddziałuje na podwładnych w celu
przełożony oddziałuje na podwładnych w celu
pobudzenia i koordynacji ich działania w
pobudzenia i koordynacji ich działania w
zespole, a przez to - osiągania celów stojących
zespole, a przez to - osiągania celów stojących
przed organizacją. Potencjalny styl kierowania
przed organizacją. Potencjalny styl kierowania
jest to indywidualny pogląd kierującego
jest to indywidualny pogląd kierującego
dotyczący tego, jakimi metodami powinien on
dotyczący tego, jakimi metodami powinien on
oddziaływać na podwładnych. Rzeczywisty styl
oddziaływać na podwładnych. Rzeczywisty styl
kierowania jest to styl potencjalny, który został
kierowania jest to styl potencjalny, który został
skorygowany pod wpływem aktualnych celów
skorygowany pod wpływem aktualnych celów
postawionych
przed
kierownikiem
oraz
postawionych
przed
kierownikiem
oraz
warunków, w których trzeba je będzie
warunków, w których trzeba je będzie
realizować.
realizować.
Wybór stylu kierowania
Wybór stylu kierowania
Wybór stylu kierowania zależy od kierownika i
Wybór stylu kierowania zależy od kierownika i
podwładnych oraz czynników sytuacyjnych.
podwładnych oraz czynników sytuacyjnych.
Style kierowania zależą też od doświadczenia
Style kierowania zależą też od doświadczenia
kierownika, jego wiedzy i cech
kierownika, jego wiedzy i cech
osobowościowych. Przejawiają się w różnych
osobowościowych. Przejawiają się w różnych
instrumentach kierowania, do których zalicza
instrumentach kierowania, do których zalicza
się:
się:
środki i metody organizacji formalnej
środki i metody organizacji formalnej
(przepisy, procedury, oceny kadrowe, system
(przepisy, procedury, oceny kadrowe, system
wynagrodzeń)
wynagrodzeń)
środki i metody psychologiczne
środki i metody psychologiczne
(socjogramy, techniki negocjacji, treningi
(socjogramy, techniki negocjacji, treningi
grupowe)
grupowe)
Charakterystyka stylów
Charakterystyka stylów
kierowania
kierowania
Pierwsze klasyfikacje stylów kierowania w
Pierwsze klasyfikacje stylów kierowania w
literaturze
przedmiotu
wiążą
się
z
literaturze
przedmiotu
wiążą
się
z
badaniami prowadzonymi przez Kurta
badaniami prowadzonymi przez Kurta
Lewina, Ronalda Lipitta i Ralpha K. White'a.
Lewina, Ronalda Lipitta i Ralpha K. White'a.
Przeprowadzili oni wiele eksperymentów,
Przeprowadzili oni wiele eksperymentów,
których celem było prześledzenie wpływu
których celem było prześledzenie wpływu
stosowania trzech odmiennych stylów
stosowania trzech odmiennych stylów
kierowania:
kierowania:
autokratycznego
autokratycznego
demokratycznego
demokratycznego
nieingerującego (liberalnego)
nieingerującego (liberalnego)
Styl autokratyczny
Styl autokratyczny
Kierownik autokrata
Kierownik autokrata
- sam ustala cele grupy i zadania
- sam ustala cele grupy i zadania
prowadzące do ich osiągnięcia oraz sam dokonuje podziału
prowadzące do ich osiągnięcia oraz sam dokonuje podziału
pracy w zakresie ustalenia celów między uczestników
pracy w zakresie ustalenia celów między uczestników
grupy. Dla stylu autokratycznego charakterystyczne są:
grupy. Dla stylu autokratycznego charakterystyczne są:
przewaga decyzji jednoosobowych,
przewaga decyzji jednoosobowych,
duży dystans do podwładnych.
duży dystans do podwładnych.
Autokratów
dzielimy
na:
Autokratów
dzielimy
na:
surowych,
życzliwych,
surowych,
życzliwych,
nieudolnych.
nieudolnych.
Autokrata surowy
Autokrata surowy
to osoba sprawiedliwa lecz stanowcza i
to osoba sprawiedliwa lecz stanowcza i
nie delegująca uprawnień.
nie delegująca uprawnień.
Autokrata życzliwy
Autokrata życzliwy
jest osobą starającą się ustalać jak
jest osobą starającą się ustalać jak
najlepsze warunki pracy lecz podejmującą wszystkie
najlepsze warunki pracy lecz podejmującą wszystkie
decyzje indywidualnie.
decyzje indywidualnie.
Autokrata nieudolny
Autokrata nieudolny
to osoba nieobliczalna, łatwo
to osoba nieobliczalna, łatwo
zmieniający nastrój.
zmieniający nastrój.
Styl demokratyczny
Styl demokratyczny
Kierownik demokrata
Kierownik demokrata
- zachęca grupę
- zachęca grupę
do podejmowania decyzji w zakresie
do podejmowania decyzji w zakresie
ustalenia celów jej działania, zadań
ustalenia celów jej działania, zadań
prowadzących do ich realizacji i
prowadzących do ich realizacji i
podziału czynności na poszczególnych
podziału czynności na poszczególnych
uczestników. Jednocześnie sam bierze
uczestników. Jednocześnie sam bierze
udział w pracy wykonywanej przez
udział w pracy wykonywanej przez
grupę. Dąży do wyeliminowania barier
grupę. Dąży do wyeliminowania barier
utrudniających
wzajemne
utrudniających
wzajemne
komunikowanie się.
komunikowanie się.
Styl nieingerujący
Styl nieingerujący
(liberalny)
(liberalny)
Kierownik nieingerujący
Kierownik nieingerujący
- pozostawia
- pozostawia
członkom grupy maksimum swobody
członkom grupy maksimum swobody
w
planowaniu
i
organizowaniu
w
planowaniu
i
organizowaniu
działań. Sam nie podejmuje żadnych
działań. Sam nie podejmuje żadnych
decyzji, nie uczestniczy w pracach
decyzji, nie uczestniczy w pracach
grupy,
nie
motywuje
ani
nie
grupy,
nie
motywuje
ani
nie
kontroluje jej uczestników.
kontroluje jej uczestników.
Skutki stosowania stylów
Skutki stosowania stylów
kierowania
kierowania
Analiza skutków wykazała, że
Analiza skutków wykazała, że
kierowanie
kierowanie
autokratyczne
autokratyczne
motywuje do pracy „na ilość” i
motywuje do pracy „na ilość” i
sprzyja uzyskiwaniu wyników o niskiej jakości
sprzyja uzyskiwaniu wyników o niskiej jakości
oraz oryginalności. W grupach kierowanych
oraz oryginalności. W grupach kierowanych
przez autokratów występuje często agresja i
przez autokratów występuje często agresja i
apatia. Uczestnicy najczęściej nie są
apatia. Uczestnicy najczęściej nie są
zadowoleni ze swojej sytuacji i stosowania
zadowoleni ze swojej sytuacji i stosowania
wobec nich tego stylu. Po opuszczeniu grupy
wobec nich tego stylu. Po opuszczeniu grupy
przez kierownika zwykle obniżają tempo
przez kierownika zwykle obniżają tempo
pracy lub nawet ją przerywają.
pracy lub nawet ją przerywają.
Skutkiem
Skutkiem
kierowania demokratycznego
kierowania demokratycznego
jest w większości przypadków mniejsza
jest w większości przypadków mniejsza
(w porównaniu do stylu autokratycznego)
(w porównaniu do stylu autokratycznego)
ilość wykonanej pracy. Uzyskuje się
ilość wykonanej pracy. Uzyskuje się
jednak rezultaty o wyższej jakości,
jednak rezultaty o wyższej jakości,
bardziej oryginalne. Efekty pracy grupy
bardziej oryginalne. Efekty pracy grupy
nie są zależne od obecności kierownika.
nie są zależne od obecności kierownika.
Kontakty
interpersonalne
są
Kontakty
interpersonalne
są
nacechowane
życzliwością,
często
nacechowane
życzliwością,
często
zawiązują się przyjaźnie. Jest to sposób
zawiązują się przyjaźnie. Jest to sposób
najczęściej akceptowany przez jednostki i
najczęściej akceptowany przez jednostki i
grupy.
grupy.
Kierowaniu
liberalnemu
Kierowaniu
liberalnemu
(nieingerującemu)
(nieingerującemu)
towarzyszy
towarzyszy
stosunkowo niewielka ilość i zła jakość
stosunkowo niewielka ilość i zła jakość
wykonywanej pracy. Uczestnicy zwykle
wykonywanej pracy. Uczestnicy zwykle
nie akceptują tego stylu. Są często
nie akceptują tego stylu. Są często
sfrustrowani z powodu pozostawienia
sfrustrowani z powodu pozostawienia
samym sobie. Sprzyja to tworzeniu się
samym sobie. Sprzyja to tworzeniu się
nieformalnej
struktury
grupy
i
nieformalnej
struktury
grupy
i
przejęciu kontroli nad zachowaniami
przejęciu kontroli nad zachowaniami
przez autokratycznego przywódcę.
przez autokratycznego przywódcę.
Teoria X i Y opracowana przez
Teoria X i Y opracowana przez
Douglasa McGregora
Douglasa McGregora
Według teorii X ludzie z założenia nie lubią pracować, unikają
Według teorii X ludzie z założenia nie lubią pracować, unikają
pracy i odpowiedzialności, są mało ambitni, ponad wszystko
pracy i odpowiedzialności, są mało ambitni, ponad wszystko
pragną spokoju i wolą być kierowani. Zgodnie z tym podejściem
pragną spokoju i wolą być kierowani. Zgodnie z tym podejściem
ludzie powinni być zmuszani, nadzorowani, kontrolowani i
ludzie powinni być zmuszani, nadzorowani, kontrolowani i
motywowani karami w celu zmuszenia ich do pracy.
motywowani karami w celu zmuszenia ich do pracy.
Zgodnie z teorią Y praca jest naturalną potrzebą człowieka,
Zgodnie z teorią Y praca jest naturalną potrzebą człowieka,
czymś oczywistym i przyrodzonym, w korzystnym klimacie
czymś oczywistym i przyrodzonym, w korzystnym klimacie
psychologicznym, wywołanym odpowiednimi metodami
psychologicznym, wywołanym odpowiednimi metodami
kierowania. Ludzie stają się bardzo ambitni, kreatywni i sami
kierowania. Ludzie stają się bardzo ambitni, kreatywni i sami
dążą do jak największej odpowiedzialności i samodzielności,
dążą do jak największej odpowiedzialności i samodzielności,
zaś angażując się w realizację celów organizacji pragną sami
zaś angażując się w realizację celów organizacji pragną sami
siebie kontrolować i kierować. Ludzie staja się takimi, jak ich
siebie kontrolować i kierować. Ludzie staja się takimi, jak ich
przedstawia teoria X pod wpływem traktowania, z jakim
przedstawia teoria X pod wpływem traktowania, z jakim
spotykają się w zakładach pracy.
spotykają się w zakładach pracy.
Początkowo uważano, że kierownik powinien umieć stosować
Początkowo uważano, że kierownik powinien umieć stosować
określony, najlepszy styl. Współcześnie twierdzi się raczej, że
określony, najlepszy styl. Współcześnie twierdzi się raczej, że
kierownik jest tym efektywniejszy, im szerszy posiada repertuar
kierownik jest tym efektywniejszy, im szerszy posiada repertuar
stylów kierowania i im lepiej potrafi dobrać najwłaściwszy styl
stylów kierowania i im lepiej potrafi dobrać najwłaściwszy styl
do danej sytuacji. Zatem rolą kierownika jest poznawać style i
do danej sytuacji. Zatem rolą kierownika jest poznawać style i
warunki ich stosowania.
warunki ich stosowania.
Nowoczesny styl kierowania
Nowoczesny styl kierowania
Podstawą stylu tradycyjnego było tzw. 3K,
Podstawą stylu tradycyjnego było tzw. 3K,
czyli komenderowanie, koordynowanie i
czyli komenderowanie, koordynowanie i
kontrolowanie, dominują takie elementy jak:
kontrolowanie, dominują takie elementy jak:
polecenie, władza, autorytet, szczegółowe
polecenie, władza, autorytet, szczegółowe
instrukcje. Nowy styl opiera się zaś na
instrukcje. Nowy styl opiera się zaś na
regule 3W, która oznacza wymaganie,
regule 3W, która oznacza wymaganie,
wspomaganie i wiązanie działań na
wspomaganie i wiązanie działań na
zasadzie sprzężenia zwrotnego, podstawą
zasadzie sprzężenia zwrotnego, podstawą
są: partycypacja, informowanie, tworzenie
są: partycypacja, informowanie, tworzenie
wizji, wspieranie, konsultowanie oraz
wizji, wspieranie, konsultowanie oraz
delegowanie uprawnień i odpowiedzialności.
delegowanie uprawnień i odpowiedzialności.
Bibliografia
Bibliografia
Koźmiński A., Piotrowski W.,
Koźmiński A., Piotrowski W.,
Zarządzanie. Teoria i praktyka,
Zarządzanie. Teoria i praktyka,
Wydawnictwo PWN, Warszawa 1996
Wydawnictwo PWN, Warszawa 1996
Bielski M.,
Bielski M.,
Podstawy teorii organizacji
Podstawy teorii organizacji
i zarządzania
i zarządzania
, Wydawnictwo C.H.
, Wydawnictwo C.H.
BECK, Warszawa 2002
BECK, Warszawa 2002
http://mfiles.ae.krakow.pl/pl/index.ph
http://mfiles.ae.krakow.pl/pl/index.ph
p/Styl_kierowania
p/Styl_kierowania
Prezentacje
Prezentacje
przygotowały:
przygotowały:
Marlena Baniewska
Marlena Baniewska
Sylwia Czwakiel
Sylwia Czwakiel
Monika Foltyn
Monika Foltyn