Prasa

niemiecka

Niemieckie agencje

prasowe

• Deutsche Presse Agentur – działa od 1949 r.

(18 sierpnia), powstała w efekcie połączenia

trzech agencji zachodnich stref okupacyjnych

(DENA, Südena, DPD). Centrala mieści się w

Hamburgu, spółka akcyjna.

• Deutsche Depeschen Dienst (DDD) – 1971 r.
• Ewangelischer Pressedienst (EPD) – 1908 r. i

ponownie w 1947 r.

• Katholische Nachrichten Agentur (KNA)
• Sport Informations- Dienst (SlD) – 1945 r.
• Presseplan (PPL) – 1971 r.

Sytuacja prasy w

Niemczech

Prasa w Niemczech nie podlega rządowej kontroli i nie jest cenzurowana. Tylko około
10% tytułów jest związanych z partiami politycznymi, pozostałe są niezależne.

Spośród ogromnej liczby dzienników tylko 8 ma charakter dzienników
ponadregionalnych. Są to: “Die Welt”, „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, “Süddeutsche
Zeitung”, “Frankfurter Rundschau”, “die tageszeitung”, “Bild”, “Handelsblatt” i “ Der
Union”. Oprócz tego, że są czytane w całych Niemczech, mają też liczne grono odbiorców
poza granicami kraju – dużą popularnością cieszą się wydania międzynarodowe.

Najwyższy nakład ma ukazujący się w Hamburgu Bild Zeitung, a do najbardziej
wpływowych zaliczane są: Frankfurter Allgemeine Zeitung oraz Sueddeutsche Zeitung.

Lektura gazet cieszy się w Niemczech dużą popularnością. 78% (!) obywateli czyta gazety
codziennie, średnio przez 36 minut. Biorąc pod uwagę ilość czytelników przypadających
na 1000 mieszkańców, Niemcy plasują się na 7. miejscu w Europie.

Charakterystycznym zjawiskiem dla Niemiec jest duża poczytność prasy
regionalnej i lokalnej. Dzienniki lokalne/regionalne (331 tytułów) mają
najwiekszy nakład – 16,1 mln.

Zdecydowaną większość na rynku prasy stanowią małe dzienniki
lokalne. Spośród gazet regionalnych, największy nakład mają te
obejmujące swoim zasięgiem przemysłowe regiony kraju, np.
„Westdeutsche Allgemeine” w Essen (największa gazeta regionalna).

Niewiele tytułów otwarcie przyznaje się do organizacyjnych powiązań z
konkretnymi partiami. Należą do nich głównie gazety wydawane we
wschodnich krajach związkowych. Większość w całym kraju jest jednak
ponadpartyjna i niezależna.

Można za to wskazać, z kim sympatyzują poszczególne wydawnictwa. I
tak, „Frankfurter Allgemeine Zeitung” z konserwatystami, „Frankfurter
Rundschau” z socjaldemokratami, „Sueddeutsche Zeitung” jest
liberalna, „Die Tageszeitung” – lewicowa oraz „Die Welt” i bulwarowy
„Bild” – prawicowe.

•

Axel Springer AG

– Wydawnictwo założone w 1946r w Hamburgu przez niemieckiego dziennikarza Axela Springera
– Zatrudnia ponad 10tys pracowników
– Roczne obroty szacuje się na 2,4mld €
– Największy koncern wydawniczy w Europie; posiada ponad 150 gazet i magazynów w Europie
– Wydawana prasa:

• Die Welt (W Polsce Dziennik Polska-Europa Świat)
• Das Bild (W Polsce Fakt)
• Auto Bild (w Polsce Auto Świat)
• Computer Bild (w Polsce Komputer Świat)
• Forbes

– Axel Springer AG jest krytykowana przez niemiecką lewicę, oraz środowiska muzułmańskie

głównie za otwarte popieranie Izraela. Axel Springer AG jest jedynym niemieckim
wydawnictwem, które odmówiło publikacji reklam lewicy w kampanii wyborczej w roku 2005

– Stałe dyrektywy wydawnictwa

:

• Stać na straży prawa i wolności w Niemczech.
• Działać na rzecz pojednania Żydów i Niemców oraz popierać podstawowe prawa Izraela.
• Wspierać NATOoraz być solidarnym ze Stanami Zjednoczonymi w ramach wspólnych

wartości wolnych narodów.

• Odrzucać wszelkie formy ekstremizmu politycznego
• Utrzymywać zasady wolnego rynku

•

Grupa Wydawnicza Georg von Holtzbrinck (GmbH)

– Utworzona w 1948 przez Georg’a von Holtzbrinck’era
– Roczne obroty: 1,8mld €
– Łączne zatrudnienie: ponad 14tys
– Wydaje m.in. Die Zeit, Handelsblatt i Tagesspiegel

•

Hubert Burda Media

– Wydaje ponad 250 magazynów, w tym 70 na rynku

niemieckim

– Roczne obroty: 1,6mld €
– Zatrudnia ponad 7tys pracowników

– BurdaModen, Bunte, InStyle, ELLE, Freundin, Lisa,

Focus, Super Illu, TV Spielfilm, Max, Playboy, Mein
Schöner Garten, Meine Familie & Ich, Das Haus, Chip

•

Gruner+Jahr

– Wydaje 285 magazynów w 22 krajach
– Zatrudnia około 12,5tys ludzi
– Roczny obrót:
– Stern, Geo, GeoLino, Financial Times Deutschland,

National Geographic Deutschland, Brigitte, P.M. Magazin,
Eltern, Eltern Family, Capital, Unternehmermagazin
impulse, Art – Das Kunstmagazin, Neon, Gala, Schöner
Wohnen, Essen & Trinken, YPS, Auto Motor und Sport

Sprzedaż niemieckich dzienników

ogólnokrajowych (poza Das Bild)

Nazwa

Die Welt

Typ

Dziennik

Rok założenia

1946

Miejsce wydawania

Hamburg

Wydawca

Axel Springer AG

Nakład

278tys

Orientacja polityczna

Liberalno-

kosmopolityczna

Serwis internetowy

welt.de

Został założony w Hamburgu w 2 kwietnia 1946 roku przez brytyjskie
władze okupacyjne, w miejsce zlikwidowanych prze amerykańskie i
brytyjskie władze niewielkich gazet wydawanych dla miejscowych. Od
razu stał się jednym z głównych czynników kształtowania opinii i zyskał
sporą popularność

Do lat 90. nad tytułem umieszczony był napis: „Niezależna gazeta
ponadpartyjna”

Dziennik jest założycielski członkiem Europejskiego Związku Gazet
Codziennych, który ma na celu przede wszystkim wymianę informacji
międzynarodowych. Oprócz niemieckiego dziennika, do związku należ
m.in. The Daily Telegraph (Wielka Brytania), Le Figaro (Francja), ABC
(Hiszpania).

„Die Welt” przyznaje nagrodę literacką i przedstawia listę 500
największych niemieckich przedsiębiorców

Nazwa

Berliner Zeitung

Typ

Dziennik

Rok założenia

1945

Miejsce wydawania

Berlin

Wydawca

Berliner Verlag GmbH

Nakład

165tys

Orientacja polityczna

Centro-lewicowa

Serwis internetowy

berlinonline.de

Nazwa

Typ

Dziennik

Rok założenia

1949

Miejsce wydawania

Frankfurt nad Menem

Wydawca

Fazit-Stifung

Nakład

366tys

Orientacja polityczna

Konserwatywno-

liberalna

Serwis internetowy

faz.net

Nazwa

Der Tagesspiegel

Typ

Dziennik

Rok założenia

1945

Miejsce wydawania

Berlin

Wydawca

Tagesspiegel GmbH

Nakład

136tys

Orientacja polityczna

Konserwatywo-liberalna

Serwis internetowy

tagesspiegel.de

Nazwa

Frankfurter

Rundschau

Typ

Dziennik

Rok założenia

1945

Miejsce wydawania

Frankfurt nad Menem

Wydawca

Druck und Verlagshaus

Nakład

150tys

Orientacja polityczna

Lewicowo-liberalna

Serwis internetowy

fr-online.de

Nazwa

Süddeutsche Zeitung

Typ

Dziennik

Rok założenia

1945

Miejsce wydawania

Monachium

Wydawca

Süddeutscher Verlag

Nakład

448tys

Orientacja polityczna

Liberalna

Serwis internetowy

sueddeutsche.de

„Süddeutsche Zeitung” narodził się 6 października 1945 roku,
pięć miesięcy po II wojnie światowej. Był on pierwszym
dziennikiem, który otrzymał licencje od amerykańskich władz
okupacyjnych. Pierwszy numer ukazał się jeszcze tego samego
wieczora.

Pierwsza strona to wizytówka „SZ”. Znajduję tu zawsze główny
artykuł, publikowany anonimowo. W Niemczech mówi się, że
właśnie od tego artykułu każdego dnia zaczyna się szum w
mediach elektronicznych

Niektórzy twierdzą, że dziennik jest jedyną opozycją dla CSU
(Unia Chrześcijańsko-Społeczna), która sukcesywnie od 1949
roku wygrywa na Bawarii.

Nazwa

Die tagesseitung

Typ

Dziennik

Rok założenia

1978

Miejsce wydawania

Berlin

Wydawca

die tageszeitung

Verlagsgenossenschaft

eG

Nakład

58tys

Orientacja polityczna

Lewicowa

Serwis internetowy

taz.de

taz powstała w wyniku kongresu Tunix, odbywającego się w styczniu
1978 w Berlinie, była reakcją na niemiecką jesień 1977. Pierwsze
wydanie gazety zostało opublikowane 27 września 1978

26 czerwca 2006 r. gazeta opublikowała artykuł Młody polski kartofel.
Dranie, które chcą rządzić światem, ukazujący w satyryczny sposób
polskich rządzących – prezydenta Lecha Kaczyńskiego oraz jego
brata, premiera Jarosława Kaczyńskiego. Tekst wywołał gwałtowną
reakcję polskich polityków prawicowych, co spowodowało z kolei
lawinę komentarzy w prasie polskiej i zagranicznej i doprowadziło do
napięć w stosunkach polsko-niemieckich.

Tytuł "die tageszeitung" pisany jest od 1982 małą literą, zaś wydanie
z 12 sierpnia 2004 zredagowano w tzw. umiarkowanej pisowni małą
literą (stosowanie wielkiej litery analogiczne do ortografii polskiej).
Była to reakcja na decyzję kilku wydawnictw prasowych, zwłaszcza
konserwatywnych, na ogłoszenie zamiaru powrotu do starej
niemieckiej pisowni.

W redakcji taz pracuje około 250 osób. Od roku 1991 wszyscy
pracownicy otrzymują tę samą pensję, w wysokości ok. 2000 euro
miesięcznie, w co nie wlicza się płatnych urlopów itp. wynagrodzeń.

Nazwa

Handelsblatt

Typ

Dziennik gospodarczy

Rok założenia

1968

Miejsce wydawania

Düsseldorf

Wydawca

Verlagsgruppe

Handelsblatt

Nakład

145tys

Serwis internetowy

handelsblatt.de

Nazwa

Das Bild

Typ

Tabloid

Rok założenia

1952

Miejsce wydawania

Hamburg

Wydawca

Axel Springer AG

Nakład

3,348mln

Serwis internetowy

bild.de

Tygodniki

opinii

Nazwa

Der Spiegel

Typ

Tygodnik

Rok założenia

1947

Miejsce wydawania

Hamburg

Wydawca

Verlag Rudolf Augstein

GmbH & Co. KG

Nakład

1,050mln

Orientacja polityczna

Lewicowa

Serwis internetowy

spiegel.de

W 1946 r. Rudolf Augstein- późniejszy właściciel i redaktor
naczelny gazety- dostał brytyjską licencję na wydawanie tytułu

Der Spiegel zatrudnia 270 redaktorów w 11 biurach krajowych
i 21 zagranicznych. Dociera do 160 krajów świata

Uważany jest za najbardziej wpływowy tygodnik opinii w
Niemczech- synonim najlepszego dziennikarstwa śledczego.

Charakteryzuje się wnikliwą informacją, profesjonalizmem oraz
rzetelną jakością. Uchodzi za najbardziej niezależny magazyn
informacyjny w Europie.

Zyskał miano tytułu-wyroczni, co oznacza, że podejmując
jakiś temat, zapoczątkowuje dyskusję w innych mediach.
Słynie z bardzo krytycznego i negatywistycznego charakteru

„Afera Spiegla”

W 1962r Conrad Ahlers na łamach die Welt opublikował tekst
„Warunkowo Bezpieczni”, w którym powołując się na kontrole NATO
twierdził, że RFN nie byłaby w stanie obronić się przed ewentualnym
atakiem wojsk Układu Warszawskiego bez wparcia nuklearnego z
zachodu.

Według Ministerstwa Obrony tekst bazował na ściśle tajnych
dokumentach. Redakcja została oskarżona o zdradę państwa.
Aresztowano Rudolfa Augustina i kilku innych dziennikarzy. Biura
wydawnictwa w Hamburgu i redakcja w Bonn została zajęta i
przeszukana przez policję.
W wyniku skandalu jaki wybuchł w mediach upadł rząd federalny. W
końcu sąd orzekła, że gazeta nie naruszyła tajemnicy państwowej i
nie dopuściła się zdrady

Nazwa

Die Zeit

Typ

Gazeta tygodniowa

Rok założenia

1946

Miejsce wydawania

Hamburg

Wydawca

Zeitverlag Gerd Bucerius

Nakład

485tys

Orientacja polityczna

Lewicowa

Serwis internetowy

zeit.de

Pierwszy numer ukazał się 21. lutego 1946 r. w Hamburgu. Stronę
tytułową pierwszych trzynastu numerów zdobił herb Hamburga. Jednak
wkrótce stwierdzono, że jest to nadużycie tego symbolu, który nie
powinien pojawiać się na okładce ogólnokrajowego tygodnika. Wydano
w tej sprawie stosowne przepisy. Od tamtej pory stronę tytułową zdobi
herb Bremy- Klucz Bremeński- który nie stoi w sprzeczności z przyjętymi
wcześniej ustaleniami

Redakcja Die Zeit mieści się w Hamburgu, choć posiada swoje oddziały
w Berlinie, Brukseli, Düsseldorfie, Frankfurcie, Moskwie, Nowym Jorku,
Paryżu i Waszyngtonie. Dzięki obecności korespondentów w Jerozolimie,
Pekinie, Wiedniu i Londynie, czytelnicy otrzymują wiadomości z całego
świata

1989 r. był przełomowy dla podzielonych po wojnie Niemiec. Ważyły się
losy obu państw niemieckich, a w społeczeństwie oraz mediach trwała
żywa dyskusja na temat ich zjednoczenia. Podczas gdy większość
opowiadała się za zjednoczeniem, Die Zeit zachował względem niego
zastanawiający sceptycyzm a nawet niechęć

Nazwa

Focus

Typ

Tygodnik

Rok założenia

1993

Miejsce wydawania

Monachium

Wydawca

Hubert Burda Media

Nakład

730tys

Orientacja polityczna

Centrowa

Serwis internetowy

focus.de

Został założony jako tygodnik informacyjny 18. stycznia 1993 r. w
Monachium przez wydawcę Huberta Burdę oraz redaktora
naczelnego Helmuta Markworta. Wprowadzając pismo na rynek,
dokonali tego, co nikomu wcześniej się nie udało- przełamali monopol
Spiegla na rynku magazynów informacyjnych. Tygodnik, uznany za
najbardziej udaną innowację na rynku niemieckim, spodobał się
czytelnikom. Okazało się bowiem, jak wielkie było w ich kraju
zapotrzebowanie na nowoczesny magazyn newsowy. Liczba zdobytych
nagród krajowych i międzynarodowych potwierdza wysoką jakość i
właściwą formę przyjętą przez redakcję FOCUSA. Sytuuje go również
jako najpoważniejszego konkurenta Spiegla.

FOCUS wprowadził dziennikarską zasadę ”news you can use”-
informacje są redukowane do najważniejszych zagadnień, problemów
społecznych. Wymieniona wcześniej tematyka magazynu przewija się
w najważniejszych rubrykach, poświęconych problemom wewnętrznym
i polityce zagranicznej Niemiec. Pismo stara się przyciągnąć czytelnika
prostym, precyzyjnym językiem, rzucającymi się w oczy prezentacjami
w formie grafik lub zdjęć oraz mnóstwem kolorów. To właśnie
zasadniczo różni FOCUSA od Spiegla. Na stronach zapełnionych
informacjami graficznymi, niewiele miejsca pozostaje na sam tekst.
Mimo to taka organizacja tekstu od razu wskazuje czytelnikowi, na
które treści powinien zwrócić szczególną uwagę.

Nazwa

Stern

Typ

Tygodnik

Rok założenia

1948

Miejsce wydawania

Berlin

Wydawca

Gruner + Jahr

Nakład

995tys

Orientacja polityczna

Lewicowa

Serwis internetowy

stern.de

W roku 1983 wzbudził międzynarodową sensację, publikując w
odcinkach rzekome dzienniki Adolfa Hitlera. Historycy wykazali
jednakże, iż była to mistyfikacja, a tygodnik długo musiał odzyskiwać
zaufanie czytelników.

W 1990 Sterm opublikował historie „Jestem Masochistką”, w której jej
autorka imawia Sina-Aline Geißler omawia swój coming-out jako
uczestniczka spotkań BDSM (ang.) Bondage & Discipline, Sadism &
Masochism, wiązanie i dyscyplina, sadyzm i maochizm). Wywołało to
żywą debatę w mediach, zaś radykalnie niemieckie feministki podjęły
się okupacji redakcji tygodnika

Tygodnik stracił czwórkę korespondentów zagranicznych. Jochen
Piest został zastrzelony przez snajpera w Grozym, Gabriel Grüner i
Volker Krämer zginęli w Kosowie, a Volker Handloik w północnym
Afganistanie.