CHOROBY MIAZGI

CHOROBY MIAZGI

ZĘBÓW MLECZNYCH

ZĘBÓW MLECZNYCH

Etiologia, podziały, objawy,

diagnostyka, leczenie,

powikłania

ETIOLOGIA

ETIOLOGIA

Choroby miazgi są najczęściej skutkiem działania:



czynników zewnętrznych uszkadzających :

1. czynniki zakaźne: 2) czynniki niezakaźne:

- ubytek próchnicowy - urazy mechaniczne
- ubytek niepróchnicowego pochodzenia - urazy termiczne
- drogą krwiopochodną - urazy chemiczne
- choroby przyzębia - urazy elektryczne



czynniki pochodzenia wewnętrznego

(

mają znacznie mniejszy wpływ na powstawanie zmian

patologicznych w miazdze

).

Podział chorób miazgi

Podział chorób miazgi

wg Schroder

wg Schroder



Zapalenie miazgi korony zęba

(

pulpitis coronalis

)



Całkowite zapalenie miazgi (

pulpitis

totalis

)



Martwica miazgi (

necrosis pulpae

)

Zmodyfikowana

klasyfikacja wg Wilgi

(oparta na zmianach

(oparta na zmianach

histopatologicznych)

histopatologicznych)



Pulpitis acuta

- bóle samoistne od kilku dni, ubytek

drążący do miazgi, przy zgłębnikowaniu ból w miejscu
obnażenia i nieznaczne krwawienie.



Pulpitis chronica exacerbata

- bóle samoistne i

dawne, rozległy ubytek próchnicowy, przy
zgłębnikowaniu ból w miejscu obnażenia i nieznaczne
krwawienie

.



Pulpa cruens

- brak bólów samoistnych, przy

zgłębnikowaniu brak reakcji bólowej i obfite krwawienie

Zmodyfikowana

Zmodyfikowana

klasyfikacja

klasyfikacja

wg Wilgi cd.

wg Wilgi cd.



Pulpitis chronica fibrosa

- brak objawów

samoistnych, czasem bóle dawne, przy
zgłębnikowaniu słaba reakcja bólowa i skąpe
krwawienie



Polypus pulpae

- ubytek wypełniony masami

tkankowymi w postaci polipa, przy zgłębnikowaniu
słaba reakcja bólowa i obfite krwawienie



Gangrena pulpae

- brak reakcji na zgłębnikowanie,

w komorze szare i cuchnące masy

Podział chorób miazgi :

Podział chorób miazgi :

1

.

Pulpopatie odwracalne

:

miazga nie reaguje na

bodźce, nie obnażona lub obnażona na niewielkiej

powierzchni, bez objawów patologicznych -

leczenie : przykrycie pośrednie lub bezpośrednie

2.

Pulpopatie nieodwracalne częściowe

:

miazga

reaguje na bodźce, obnażona w wyniku

zaawansowanego procesu próchnicowego -

leczenie :amputacja biologiczna lub metody

mortalne

3.

Pulpopatie nieodwracalne całkowite

:

miazga

nie reaguje na bodźce, obficie krwawiąca przy

zgłębnikowaniu, martwa lub zgorzelinowa -

leczenie : kanałowe lub ekstrakcja.

Podział histologiczny

Podział histologiczny

1.

Zapalenie przewlekłe w stanie zaostrzenia

–

częściowe - ograniczone do miazgi korony

zęba

–

całkowite - obejmuje miazgę komory i

kanałów zęba.

2.

Zapalenie przewlekłe bez ognisk

zaostrzenia

–

częściowe

–

całkowite

Wskazania do leczenia

Wskazania do leczenia

endodontycznego zębów

endodontycznego zębów

mlecznych

mlecznych



Ogólne :

–

pacjent ogólnie zdrowy,

–

pacjent współpracujący,

–

pacjent z zaburzeniami
krzepnięcia (hemofilia)

Wskazania do leczenia

Wskazania do leczenia

endodontycznego zębów

endodontycznego zębów

mlecznych

mlecznych



Miejscowe :

–

pełne uzębienie mleczne, w którym
przedwczesna utrata zęba wywołała
zaburzenie ortodontyczne,

–

uzębienie mieszane,

–

ząb nadający się do rekonstrukcji

–

perforacja ściany kanału korzenia zęba

Wskazania do leczenia

Wskazania do leczenia

endodontycznego zębów

endodontycznego zębów

mlecznych

mlecznych

Biorąc pod uwagę stan miazgi i tkanek

okw. :

• odwracalne i nieodwracalne zapalenia

miazgi

• zęby z martwicą miazgi
• ostre i przewlekłe, ale ograniczone

zapalenie tkanek tkanek okw; o
niewielkim rozrzedzeniu struktury kości
wyrostka zębodołowego

Wskazania do leczenia

Wskazania do leczenia

endodontycznego zębów

endodontycznego zębów

mlecznych c.d

mlecznych c.d

Biorąc pod uwagę grupę zębową:
• zęby przednie, zęby pierwsze trzonowe przed

wyrznięciem drugich, drugie trzonowe przed

wyrznięciem pierwszych zębów stałych

• brak zawiązków zębów stałych
• wszystkie zęby mleczne u chorych na hemofilię
• wszystkie zęby mleczne sąsiadujące z

rozszczepem

podniebienia
• wszystkie zęby mleczne stanowiące oparcie dla

aparatu ortodontycznego

Przeciwwskazania do

Przeciwwskazania do

leczenia endodontycznego

leczenia endodontycznego

zębów mlecznych

zębów mlecznych



Ogólne

:

–

pacjent z negatywną postawą do leczenia,

–

pacjent z chorobami ogólnoustrojowymi o
etiologii odogniskowej lub upośledzającym
odporność organizmu (wrodzona wada
serca, gorączka reumatyczna, cukrzyca,
choroby nerek, białaczka)

Przeciwwskazania do

Przeciwwskazania do

leczenia endodontycznego

leczenia endodontycznego

zębów mlecznych

zębów mlecznych



Miejscowe :

–

ząb nie nadający się do odbudowy,

zaawansowana resorpcja fizjologiczna,

resorpcja patologiczna,

–

ząb z dużymi zmianami

okołowierzchołkowymi lub zmianami w

okolicy furkacji korzenia,

–

zła higiena jamy ustnej (liczne zęby z

obnażoną próchnicowo miazgą.

Przciwskazania do leczenia

Przciwskazania do leczenia

endodontycznego zębów

endodontycznego zębów

mlecznych

mlecznych

• perforacja ściany kanału

korzeniowego

• patologiczna resorpcja zewnętrzna lub

wewnętrzna

• negatywny wynik leczenia

endodontycznego zastosowanego w
przeszłości- nie przeprowadzamy
powtórnego leczenia endodontycznego

Metody leczenia

Metody leczenia

endodontycznego

endodontycznego

1. przykrycie pośrednie
2. przykrycie bezpośrednie
3. amputacja przyżyciowa
4. amputacja mortalna
5. ekstrypacja w

znieczuleniu

6. ekstrypacja mortalna

Zasady wyboru metody

Zasady wyboru metody

leczenia w zębach

leczenia w zębach

mlecznych

mlecznych

1.

Stadium rozwoju korzenia :

a) wzrostowe – trwa ok. 1-2 lat

b) stabilizacji – trwa ok. 2 lata

c) resorpcji – trwa ok. 2- 4 lata

2.

Zaawansowania procesu chorobowego

.

3.

Budowy anatomicznej zęba

:

a) w praktyce ekstrypację wykonuje się

głównie

w zębach przednich

b) zęby boczne leczymy zwykle

amputacyjnie

4.

Postawy pacjenta

(u dziecka niespokojnego

nie wykonujemy : a) leczenia biologicznego

b) ekstrypacji)

Okresy rozwoju

Okresy rozwoju

korzenia zębów

korzenia zębów

mlecznych

mlecznych

ząb wyrzynanie dotworzenie

początek

(m.ż) (r.ż)

resorpcji(m.ż

)

I 6-8 1,5-2 4
II 8-10 1,5-2 5
III 16-20 2,5-3 6
IV 12-16 2-2,5 7
V 20-30 3,5-4,5 8

Zasady leczenia

Zasady leczenia

endodontycznego zębów

endodontycznego zębów

mlecznych

mlecznych



Leczenie biologiczne tylko w
stadium I i II rozwoju korzenia.



Ekstrypacja tylko w stadium II
rozwoju korzenia.



W stanach zaawansowanej resorpcji
korzenia nie podejmujemy leczenia.

Warunki leczenia

Warunki leczenia

biologicznego

biologicznego



Ogólny dobry stan zdrowia dziecka.



Dobra higiena jamy ustnej.



Miazga prawidłowo reagująca na
bodźce, bez patologicznych objawów.



Brak innych ognisk zakażenia w
jamie ustnej (zęby zgorzelinowe i
pozostawione korzenie.

Leczenie biologiczne

Leczenie biologiczne

- przykrycie pośrednie

- przykrycie pośrednie

Wskazania:

–

głęboki ubytek próchnicowy,

–

ubytek pourazowy,

–

brak obnażenia miazgi.

Leczenie:

–

zaopatrzenie ZnO +eug. lub Ca(OH)

2,

–

podkład,

–

wypełnienie ostateczne.

Leczenie biologiczne

Leczenie biologiczne

- przykrycie

- przykrycie

bezpośrednie

bezpośrednie

Wskazania:

–

przypadkowe lub pourazowe
obnażenie miazgi do 1mm2,

Leczenie:

–

zaopatrzenie nietwardniejącym

Ca(OH)

2

,

–

zaopatrzenie twardniejącym Ca(OH)

2

,

–

podkład,

–

wypełnienie ostateczne.

Leczenie biologiczne

Leczenie biologiczne

- amputacja

- amputacja

przyżyciowa

przyżyciowa

(wodorotlenkowo - wapniowa)

(wodorotlenkowo - wapniowa)

Rezultat często niepomyślny.
Resorpcje wewnętrzne - spowodowane
są przewlekłym zapaleniem
pozostającej miazgi, w następstwie
którego wyróżnicowują się w miazdze
komórki odontoklastopodobne
resorbujące zębinę.

Leczenie biologiczne

Leczenie biologiczne

- amputacja

- amputacja

przyżyciowa

przyżyciowa

(wodorotlenkowo-wapniowa)

(wodorotlenkowo-wapniowa)

Wskazania:

–

przypadkowe lub pourazowe obnażenie
miazgi powyżej 1mm2.

Leczenie:

–

znieczulenie,

–

zdjęcie stropu komory,

–

amputacja,

–

zaopatrzenie kikutów miazgi

Ca(OH)

2,

–

podkład,

–

wypełnienie ostateczne.

Metody leczenia

Metody leczenia

nieodwracalnych zapaleń

nieodwracalnych zapaleń

miazgi

miazgi

• dwuseansowa przyżyciowa

amputacja z użyciem formokrezolu
(Fmk) lub aldehydu glutarowego
(AIG)

• amputacja mortalna
• przyżyciowa ekstyrpacja częściowa

i całkowita

• ekstyrpacja mortalna

Metoda dwuseansowej

Metoda dwuseansowej

amputacji przyżyciowej z

amputacji przyżyciowej z

zastosowaniem Fmk lub

zastosowaniem Fmk lub

AIG

AIG

WSKAZANIA:

• zapalenia

wstępne rozpoznane jako

odwracalne, którym po odcięciu miazgi

komorowej z pozostawionych kikutów

towarzyszy obfite krwawienie

• zapalenia nieodwracalne z bólem

samoistnym

• zapalenia z wysiękiem krwawo-ropnym

dotyczącym jedynie miazgi koronowej nie

korzeniowej

Metoda dwuseansowej

Metoda dwuseansowej

amputacji przyżyciowej z

amputacji przyżyciowej z

zastosowaniem Fmk lub

zastosowaniem Fmk lub

AIG

AIG

WARUNEK ZASTOSOWANIA

METODY:

ŻYWA MIAZGA

KORZENIOWA !!!

Metoda

Metoda

formokrezolowa

formokrezolowa

Buckley’a

Buckley’a

Wskazania:

–

przypadkowe lub pourazowe obnażenie

miazgi powyżej 1mm2,

Leczenie:

–

znieczulenie,

–

zdjęcie stropu komory,

–

amputacja,

–

założenie wacika (5 min) dokomorowo

nasączony płynem Buckley’a

–

zaopatrzenie kikutów miazgi pastą

Buckley’a

,

–

podkład,

–

wypełnienie ostateczne

Metoda

Metoda

formokrezolowa

formokrezolowa

Buckley’a cd.

Buckley’a cd.

Metoda nie zaliczana do metod biologicznych.
Roztwór Buckleya:

19% formaldehyd

35% trójkrezol

15% gliceryna

31% woda

Pasta Buckleya

:

tlenek cynku

eugenol
formokrezol
(w równych częściach)

Metoda

Metoda

formokrezolowa

formokrezolowa

Buckley’a cd.

Buckley’a cd.

Działanie cytotoksyczne płynu Buckley’a

na tkankę łączną (miazgę zęba) - miazga

w okolicy przywierzchołkowych wykazuje

objawy przewlekłego zapalenia a

pozostała miazga jest częściowo

utrwalona. Przyspiesza resorpcję zębów

mlecznych o 1 rok.

Eliminacje:

–

rozcieńczanie 1:5 z wodą,

–

zastosowanie aldehydu glutarowego.

Metody mortalne

Metody mortalne

- amputacja

- amputacja

Wskazania:

–

stan miazgi nie rokuje zachowania
żywotności,

–

nie możliwe wykonanie
znieczulenia,

–

nie możliwe zachowanie jałowości.

Metody mortalne

Metody mortalne

- amputacja

- amputacja

Leczenie:

–

dewitalizacja (7-10 dni-

Parapasta,

Caustinerf pedodontique,

–

amputacja,

–

zaopatrzenie kikutów miazgi pastą

mumifikującą (

pasta jodoformowa

lub

pasta Buckleya

),

–

podkład,

–

wypełnienie ostateczne

Metody mortalne -

Metody mortalne -

ekstrypacja

ekstrypacja

(metody

(metody

dewitalizacyjne)

dewitalizacyjne)

Wskazania:

–

stan miazgi nie rokuje zachowania
żywotności,

–

nie możliwe wykonanie
znieczulenia,

–

nie możliwe zachowanie jałowości.

Metody mortalne -

Metody mortalne -

ekstrypacja cd.

ekstrypacja cd.

(metody

(metody

dewitalizacyjne)

dewitalizacyjne)

Leczenie:

–

dewitalizacja (7-10 dni-

Parapasta

,

Caustinerf pedodontique

),

–

amputacja,

–

ekstrypacja - oszczędne poszerzanie i

opracowanie kanału do 2/3 długości

(przemywanie

3% H

2

O

2

,

0.9% NaCl

),

–

wypełnienie kanału pastą resorbującą

się (

pasta Ca(OH)

2

,

pasta

jodoformowa

),

–

podkład,

–

wypełnienie ostateczne.

Metody mortalne -

Metody mortalne -

ekstyrpacja cd.

ekstyrpacja cd.

(metody

(metody

dewitalizacyjne)

dewitalizacyjne)

W trakcie leczenia konieczne jest
wykonanie 2 zdjęć rtg. leczonego
zęba (przed i po leczeniu).

Pasta jodoformowa:

Jodoformi 15,0

Zinci oxydati 55,0
Glicerini q.s.

Martwica i zgorzel

Martwica i zgorzel

miazgi

miazgi

Martwica

- ustanie czynności życiowych

miazgi w skutek działania bodźców
chemicznych, termicznych,
mechanicznych lub bakteryjnych

.

Zgorzel

-

gnilny rozkład martwej tkanki.

Martwica i zgorzel

Martwica i zgorzel

miazgi cd.

miazgi cd.

Wskazania:

–

dobry ogólny stan zdrowia dziecka,

–

całkowicie dotworzony korzeń,

–

zęby jednokorzeniowe,

–

zęby wielokorzeniowe w przypadku braku

zawiązka zęba stałego,

–

V przed wyrżnięciem szóstek,

–

drugie zęby trzonowe - leczenie przed

wyrżnięciem pierwszych zębów trzonowych

stałych.

Martwica i zgorzel

Martwica i zgorzel

miazgi cd.

miazgi cd.

Przeciwskazania:

–

choroba ogólnoustrojowa o etiologii odogniskowej,

–

I i III stadium rozwoju korzenia,

–

przewlekłe stany zapalne tkanek
okołowierzchołkowych,

–

niemożliwość prawidłowego opracowania kanału,

–

znaczne zniszczenie korony nie gwarantujące
utrzymanie wypełnienia ostatecznego chyba, że
założy się koronę.

Martwica i zgorzel miazgi -

Martwica i zgorzel miazgi -

leczenie

leczenie

METODY LECZENIA:
• antyseptyczne leczenie kanałowe
• mumifikacja martwej miazgi

formokrezolem

Fmk

Antyseptyczne leczenie

Antyseptyczne leczenie

kanałowe

kanałowe

METODA JEDNO LUB DWUSEANSOWA

Wizyta I

• usunięcie mas martwiczych z komory zęba
• założenie na 5 min. wkładki odkażającej z

AIG lub Fmk (zmniejszenie ryzyka
podrażnienia tkanek okw. przez
przepchnięte masy martwicze

OPRACOWANIE KANAŁU KORZENIOWEGO

• met. „ CROWN-DOWN ”

Antyseptyczne leczenie

Antyseptyczne leczenie

kanałowe c.d

kanałowe c.d

WIZYTA I c.d

• narzedzia stalowe lub tytanowo-niklowe

(trzonowce)

• zalecane opracowanie kanału korzeniowego o

3 rozmiary od rozmiaru narzędzia wyjściowego

• obfite płukanie 1%-2% NaOCl i H

2

O

2

• założenie dokomorowo wkładki odkażającej –

Fmk, AIG, kamforowany paramonochlorfenol-

na 7 dni

• założenie do kanału wkładki z

nietwardniejącego preparatu Ca(OH)

2

– 7 dni

Metoda mumifikacji

Metoda mumifikacji

martwej miazgi

martwej miazgi

WIZYTA I

• usunięcie mas martwiczych z komory

obfite płukanie 1%-2% NaOCl i H

2

O

2

• usunięcie mas martwiczych z kanałów

korzeniowych na tyle ile jest to możliwe

przy pomocy wydrążacza

• założenie na pozostawioną w kanałach

martwą tkankę wkładki z Fmk na 7-14 dni

( odkażenie i mumifikacja tkanki)

Metoda mumifikacji

Metoda mumifikacji

martwej miazgi c.d

martwej miazgi c.d

WIZYTA II

Diagnostyka zęba:
• brak ruchomości, wrażliwości na

opuk, wysięku ropnego z kanałów,

tworzącej się przetoki

Pokrycie miazgi pastą Buckley’a
Podkład
Wypełnienie ostateczne

Powikłania leczenia

Powikłania leczenia

endodontycznego

endodontycznego



uszkodzenie zawiązka zęba
stałego,



zaburzenie procesu wyrzynania
zęba stałego,



zmiany okołowierzchołkowe,



powikłania ogólnoustrojowe



przewlekłe zapalenie kości,

Preparaty stosowane przy

Preparaty stosowane przy

chorobach miazgi zębów

chorobach miazgi zębów

mlecznych

mlecznych



Preparaty odontotropowe ( na bazie
wodorotlenku wapnia i tlenku cynku).



Preparaty do dewitalizacji miazgi.



Preparaty stosowane w metodzie
przyżyciowej.



Materiały do wypełnienia kanałów

Preparaty stosowane przy

Preparaty stosowane przy

chorobach miazgi zębów

chorobach miazgi zębów

mlecznych

mlecznych

Preparaty odontotropowe:
a) wodorotlenek wapnia nietwardniejący

(

Biopulp, Calxyl, Reogan, Vitapulp

),

b) wodorotlenek wapnia twardniejący

(

Dycal, Reolit, Septocalcine,

Calcipulpe, Live

),

c) tlenek cynku z eugenolem.

Preparaty stosowane przy

Preparaty stosowane przy

chorobach miazgi zębów

chorobach miazgi zębów

mlecznych

mlecznych

Preparaty do dewitalizacji miazgi:
a)

Caustinerv pedodontique

b)

Parapasta

- w skład preparatów wchodzą:

paraformaldehyd

(

trójksymetylen

) i środki znieczulające

(

perkaina

,

cynchokaina

,

pantokaina

,

nowokaina

),

-

paraformaldehyd

działa na miazgę

dewitalizująco i mumifikująco, wytwarza linię
demarkacyjną na granicy ozębnej.

Preparaty stosowane przy

Preparaty stosowane przy

chorobach miazgi zębów

chorobach miazgi zębów

mlecznych

mlecznych

Preparaty stosowane w metodzie

przyżyciowej :

(metoda niebiologiczna)

a) formokrezol, pasta formokrezolowa,

b) pasta jodoformowa,

Preparaty stosowane przy

Preparaty stosowane przy

chorobach miazgi zębów

chorobach miazgi zębów

mlecznych

mlecznych



Materiały do wypełnienia kanałów:

a) wodorotlenek wapnia,

b) pasta tlenkowo-cynkowo-

eugenolowa,

c) pasta jodoformowa.