1
PODSTAWY
LOGISTYKI
W1
2
LITERATURA
1. Pfohl H. Ch.: Systemy logisyczne. Podstawy
organizacji i zarządzania. Biblioteka Logistyka. ILiM,
Poznań 2001.
2. Pfohl H. Ch.: Zarządzanie logistyką. Funkcje i
instrumenty. Biblioteka Logistyka. ILiM, Poznań 1998.
3. Coyle J. J., Bardi E. J., Langley C. J.: Zarządzanie
logistyczne. PWE, Warszawa 2002.
4. Blaik P.: Logistyka. PWE, Warszawa 2001.
5. Skowronek Cz., Sarjusz-Wolski Z.: Logistyka w
przedsiębiorstwie. PWE, Warszawa 1999.
6. Kompendium wiedzy o logistyce. Praca zbiorowa pod
red. E. Gołembiewskiej. PWN, Warszawa 1999.
7. Podstawy logistyki. Podręcznik do kształcenia w
zawodzie technik logistyk. Biblioteka Logistyki. Praca
zbiorowa. ILiM, Poznań 2006.
3
DEFINICJE
LOGISTYKI
4
PODSTAWY LOGISTYKI
Pochodzenie słowa
logistyka
:
• greckie słowa
logos, logikos,
logistikon
- prawidłowo myślący,
rozsądny,siła rozumu,
• francuskie
loger, logis
-
kwaterowanie, mieszkanie,
kwatera.
5
PODSTAWY LOGISTYKI
Prekursorzy logistyki:
• Hannibal
, Hannibal Barkas, Barca (247-
182 p.n.e.), dowódca wojsk antycznej
Kartaginy. Zaplanował i zrealizował
przemarsz 40-tysięcznej armii z
Hiszpanii przez Pireneje, południową
Galię, Alpy do Italii.
• Cesarz bizantyjski
Leontos VI
(X w. n.
e.) -Sumaryczne wyłożenie sztuki
wojennej, wyróżnienie obok strategii i
taktyki - trzeciej nauki wojennej tj.
logistyki (przemarsze wojsk).
6
PODSTAWY LOGISTYKI
Prekursorzy logistyki cd:
Antoine-Henri, baron Jomini
(1779-1869)
generał francuski i rosyjski w pracy "Zarys sztuki
wojennej„ (1837 r.) zamieścił rozdział "O
logistyce, czyli sztuce wprawiania w ruch
oddziałów", przypisuje logistyce znaczenie,
które później znalazło drogę do nauk cywilnych.
W rozdziale tym mówi już m.in. o:
• lokalizacji i zaopatrywaniu magazynów,
• planowaniu i realizacji przemarszów,
• przygotowywaniu środków transportowych,
• urządzaniu dróg komunikacyjnych,
• zaopatrywaniu oddziałów.
Jeszcze do niedawna termin logistyka był
odnoszony wyłącznie do wojskowości.
PODSTAWY LOGISTYKI
Różne definicje logistyki tak naprawdę rozciągają się na
różne aspekty i elementy dystrybucji fizycznej towarów
i procesu gospodarowania w przedsiębiorstwie. Pojęcia
sformułowane przez znanych autorów różnią się pod
względem zakresu obejmowanych procesów
fizycznego obiegu towarów, ich sposobem traktowania
oraz interpretacją szczegółowych celów.
Znane w literaturze definicje i koncepcje logistyki
można rozważać w aspekcie:
-
koncepcyjno – funkcjonalnym,
- przedmiotowo – strukturalnym,
- efektywnościowym.
7
PODSTAWY LOGISTYKI
W aspekcie
koncepcyjno – funkcjonalnym
logistykę można rozumieć jako pewną
koncepcję zarządzania przepływami dóbr i
informacji, w znaczeniu zbioru metod i funkcji
planowania, sterowania, organizowania i
kontroli, opartych na zintegrowanym i
systemowym ujmowaniu tych przepływów.
8
PODSTAWY LOGISTYKI
W aspekcie
przedmiotowo – strukturalnym
logistykę można traktować jako zintegrowany
proces przepływów towarowych i
informacyjnych oraz określony kompleks
przedsięwzięć i rozwiązań strukturalnych
związany z integracją i realizacją tych
przepływów.
9
PODSTAWY LOGISTYKI
Aspekt
efektywnościowy
pojęcia logistyki
oznacza, że można ją uważać za pewną
orientację i determinantę wzrostu
efektywności, zorientowaną na oferowanie
klientom pożądanego serwisu (poziomu i
jakości obsługi logistycznej), przy
równoczesnej racjonalizacji struktury kosztów
logistycznych i wzroście ogólnej efektywności
gospodarowania w przedsiębiorstwie.
10
PODSTAWY LOGISTYKI
Prof. Blaik opracował charakterystykę znaczących
definicji sformułowanych przez znanych autorów,
które zawierają analizę wymienionych aspektów.
11
PODSTAWY LOGISTYKI
17
Aspekt koncepcyjno – funkcjonalny logistyki
L. Poth (1970)
Zintegrowany system planowania i
organizowania
R. Ballou (1973)
Planowanie, organizowanie i controlling
J. Krulis – Randa (1977)
Zintegrowana funkcja marketingu,
wyrażająca się w kształtowani, sterowaniu i
kontroli
H. Pfohl (1985)
Planowanie, sterowanie, realizacja i kontrola
D. Bowersox (1987)
Proces strategicznego zarządzania
(planowanie, alokacja, controlling)
E. Pignitter (1990)
Całościowe zarządzanie (w skali
przedsiębiorstwa)
S. Kummer, J. Weber
(1990)
Koncepcja zarządzania procesami i
potencjałem
Ch. Schulte, U.
Wegner(1991)
Zintegrowane, rynkowo zorientowane
planowanie, kształtowanie, realizacja i
kontrola
J-P.Guillaume
Sposób działania, obejmujący metody
zarządzania na wszystkich szczeblach
PODSTAWY LOGISTYKI
18
Aspekt przedmiotowo – strukturalny logistyki
L. Poth (1970)
Przebiegi towarowe od producenta do sfery handlu
R. Ballou (1973)
Ogół czynności ułatwiających przepływy produktów i
informacji z miejsc pozyskiwania surowców do miejsc
konsumpcji
J. Krulis – Randa
(1977)
Fizyczne aspekty przepływu surowców i towarów od
producenta do stery handlu oraz związane z tym przepływy
informacji
H. Pfohl (1985)
Czynności związane z przepływami towarów oraz ich
transformacja
D. Bowersox (1987)
Przemieszczanie i magazynowanie materiałów oraz ich
rejestracja od dostawców, między przedsiębiorstwami i
konsumentami
E. Pignitter (1990)
Ogół procesów ruchu i magazynowania towarów i
informacji
S. Kummer, J. Weber
(1990)
Przepływy towarowe i przyporządkowane im przepływy
informacyjne w skali przedsiębiorstwa oraz wykraczające
poza przedsiębiorstwo
Ch. Schulte, U.
Wegner
(1991)
Ogół przepływów materiałów, towarów i informacji od
dostawców do przedsiębiorstwa, wewnątrz
przedsiębiorstwa, a stąd do klientów
J-P.Guillaume
Ogół przepływów towarów i przepływów informacji
PODSTAWY LOGISTYKI
19
Aspekt efektywnościowy logistyki
L. Poth (1970)
Dostarczenie odpowiednich towarów do właściwego
miejsca, w określonym czasie, przy optymalnym
poziomie kosztów
R. Ballou (1973)
Odpowiedni poziom obsługi klientów przy
uzasadnionych kosztach działania i transformacji
czasowo – przestrzennej
J. Krulis – Randa (1977)
Realizacja efektów marketingowo – logistycznych
H. Pfohl (1985)
Efektywne powiązanie miejsc nadania z miejscami
odbioru w systemie przepływów – w sensie właściwego
towaru, jego stanu, czasu i miejsca przy minimalnych
kosztach
D. Bowersox (1987)
Optymalne relacje między poziomem obsługi i kosztów
w strukturze kanału zbytu
E. Pignitter (1990)
Realizacja korzyści na rzecz klientów, we właściwym
czasie, miejscu, we właściwej ilości i jakości przy
uzasadnionych całkowitych kosztach
S. Kummer, J. Weber (1990)
Skoordynowana realizacja przepływów – efekty
logistyczno rynkowe
Ch. Schulte, U. Wegner
(1991)
Optymalizacja poziomu i struktury usług i kosztów
J-P.Guillaume
Wzrost wydajności i konkurencyjności działania
przedsiębiorstwa
PODSTAWY LOGISTYKI
Z treści przytoczonych definicji wynika, że niemal wszyscy
akcentują następujące cechy pojęcia logistyki:
•
Transformacja czasowo – przestrzenna przedmiotu
przepływów (dóbr i wartości)
•
Integracja funkcji planowania, sterowania oraz organizacji i
kontroli procesów logistycznych
•
Przyporządkowanie przepływów informacji przepływom
towarów,
•
Orientacja na kryterium efektów i użyteczności rynkowych
związanych z realizacją dostaw, oraz kryterium racjonalizacji
struktury kosztów,
•
Wyodrębnienie zakresu i struktury przedmiotu działalności
logistycznej
20
21
PODSTAWY LOGISTYKI
Definicje logistyki:
Society of Logistics Engineers (SOLE) - międzynarodowe
stowarzyszenie logistyczne
Logistyka to wspomagające zarządzanie
działania planistyczne, kontrolne
i regulacyjne, które podczas okresu
użytkowania produktu zapewniają
wydajne wykorzystanie zasobów i
adekwatną skuteczność elementów
logistycznych podczas wszystkich faz
okresu użytkowania, tak że dzięki
ingerowaniu we właściwym czasie w
system, zapewnia się efektywne
sterowanie zużyciem zasobów.
22
PODSTAWY LOGISTYKI
Definicje logistyki cd:
European Logistics Association (ELA)
Logistyka jest pojęciem obejmującym
organizację, planowanie, kontrolę
i realizację przepływu towarów od ich
wytworzenia i nabycia, przez
produkcję i dystrybucję, aż do
finalnego odbiorcy, której celem jest
zaspokojenie wymagań rynku, przy
minimalnych kosztach i przy
minimalnym zaangażowaniu kapitału.
23
PODSTAWY LOGISTYKI
Definicje logistyki cd:
Council of Logistics Management (CLM) - amerykańskie
towarzystwo logistyczne
Logistyka jest procesem planowania,
realizacji i kontroli wydajnego
i oszczędnego przepływu i
magazynowania surowców,
półfabrykatów i gotowych wyrobów
oraz związanych z tym informacji od
punktu dostawy do punktu odbioru
odpowiednio do wymogów klienta.
24
PODSTAWY LOGISTYKI
Definicje logistyki cd:
wg Cz. SKOWRONKA i Z. SARJUSZ-WOLSKIEGO
• Logistyka to procesy fizycznego przepływu
dóbr materialnych (surowców, materiałów,
półfabrykatów, wyrobów gotowych, odpadów)
w przedsiębiorstwie, a także między
przedsiębiorstwami, oraz przepływ strumieni
informacyjnych.
• Logistyka to filozofia zarządzania zjawiskami i
procesami rzeczowymi, oparta na
zintegrowanym ich ujmowaniu.
• Logistyka to dziedzina wiedzy ekonomicznej,
badająca prawidłowości i zjawiska przepływu
dóbr oraz informacji w gospodarce jako całości,
a także w poszczególnych jej ogniwach.
25
PODSTAWY LOGISTYKI
Definicje logistyki cd:
(Council of Logistics Management)
Logistyka jest częścią procesu łańcucha
dostaw, która planuje, organizuje i
steruje, skutecznym i wydajnym
przepływem prostym i odwrotnym oraz
składowaniem:
• towarów,
• usług i
• związanych z nimi informacji,
pomiędzy miejscem pochodzenia i
miejscem konsumpcji w celu
zaspokojenia wymagań klientów.
26
PODSTAWY LOGISTYKI
Logistyka
może być również
utożsamiana z dostarczaniem:
• W
łaściwego produktu,
• o
W
łaściwej jakości,
• we
W
łaściwym stanie,
• do
W
łaściwego miejsca,
• o
W
łaściwym czasie,
• W
łaściwemu odbiorcy,
• po
W
łaściwym koszcie.
(7W)
PODSTAWY LOGISTYKI
Nowoczesna logistyka jest traktowana i opisywana
przede wszystkim jako:
• Zasada, koncepcja myślenia i działania (idea, kryterium
zarządzania)
• Zintegrowany system i proces podejmowania decyzji związany
z zarządzaniem fizycznym obiegiem towarów i informacji,
• Skoordynowana, zintegrowana funkcja przedsiębiorstwa,
• Koncepcja kreowania i dostarczania nowych wartości i
użyteczności rynkowych dla klientów w procesie dostaw
towarów,
• Działalność zorientowana na racjonalne wykorzystanie i
kreowanie potencjału efektywności i wzrostu konkurencyjności,
• Koncepcja stymulowania realizacji celów przedsiębiorstwa
(marketing),
• Koncepcja i funkcja organizacji (reorganizacji)
przedsiębiorstwa,
27
28
PODSTAWY LOGISTYKI
Działania logistyczne mogą obejmować
swoim zakresem (choć nie muszą się do
nich ograniczać):
– obsługę klienta,
– prognozowanie popytu,
– przepływ informacji,
– kontrolę zapasów,
– czynności manipulacyjne,
– realizowanie zamówień,
– czynności reparacyjne i zaopatrywanie w części,
– lokalizacja zakładów produkcyjnych i składów,
– procesy zaopatrzeniowe,
– pakowanie,
– obsługę zwrotów,
– gospodarowanie odpadami,
– czynności transportowe i składowanie.