Zaburzenia
Zaburzenia
zachowań
zachowań
seksualnych i
seksualnych i
macierzyńskich
macierzyńskich
u
u
psów.
Masturbacja
Masturbacja
Przede wszystkim występuje u nie
kastrowanych samców. Psy wykorzystują
do tego miękkie powierzchnie jak np.
koce czy szmaciane zwierzęta,
doprowadzając niekiedy do ejakulacji.
Masturbacja może również występować u
zwierząt kastrowanych szczególnie u
tych, które przed zabiegiem miały już
doświadczenia seksualne. Nie oznacza to,
że zabieg został przeprowadzony
niedokładnie. Hormony płciowe wpływają
na takie zachowanie, ale poprzednie
doświadczenie może trwać nawet wtedy,
gdy tych hormonów (szczególnie
testosteronu) nie ma już w organizmie. W
przypadku nadmiernej masturbacji
konieczne może być podanie leków.
Problem kopulowania ludzkich
Problem kopulowania ludzkich
nóg
nóg
Zachowanie kopulacyjne należy
do repertuaru wrodzonych
zachowań u psów. Wpływ na takie
zachowanie ma testosteron, a
intensywność zachowania zależy
od predyspozycji genetycznych i
reakcji otoczenia. Żyjąc w stadzie
psy konkurowałyby ze sobą o
samice, psy udomowione bronią
swoich właścicieli przed psami-
konkurentami, a jako obiekty
seksualnych zapędów
wykorzystują ludzkie nogi.
Krzyczenie na psa czy nerwowe
zachowanie ludzi w reakcji na
naskakiwanie na nogi może wywołać u
psa ekscytację, który zaczyna traktować
to jak zabawę, jest w centrum uwagi z
czego jest zadowolony, przez co
zachowanie będzie się powtarzać, gdy
pies będzie znudzony. Aby oduczyć
zwierzę takiego zachowania, należy je
uniemożliwić (np. wstać i nie okazywać
emocji, nie mówić, nie patrzeć na psa) i
zaproponować jakąś inną formę
aktywności i zabawy - przy czym należy
być konsekwentnym.
Karanie psa za zachowanie sterowane
popędem płciowym nie ma sensu, co
więcej może prowadzić go do agresji.
W skrajnych wypadkach jedynym
rozwiązaniem jest kastracja lub
podawanie psu przepisanych przez
lekarza weterynarii preparatów
farmakologicznych hamujących popęd
płciowy.
Obrona młodych
Obrona młodych
Samice psów mogą stać się agresywne
wobec innych zwierząt i ludzi, których
traktują jako zagrożenie dla swojego
potomstwa. Obronna agresja matczyna
może być najbardziej intensywna, gdy
potomstwo jest nowo narodzone i
najbardziej bezbronne, a zmniejsza się w
miarę zbliżania się okresu odsadzania.
Częściowo agresja ta może być związana ze
zmęczeniem, podrażnieniem i niepokojem
spowodowanymi obciążeniem porodem i
laktacją. Wahania stężenia hormonów mogą
także powodować zmiany temperamentu.
Suka może być bardzo łagodna wobec
znanych jej osób, ale nie tolerować osób
nieznanych, chyba że występuje agresja
defensywna psów wobec członków rodziny,
w tym wypadku agresja rodzicielska u suk.
Agresja matczyna jest ostrzeżeniem,
którego nie należy ignorować ani
lekceważyć. Jeżeli zwierzę nie jest na
smyczy, atak będzie szybki oraz intensywny.
Odrzucanie potomstwa
Odrzucanie potomstwa
Nie wszystkie samice są instynktownie
dobrymi matkami. Może się zdarzyć, że będzie
potrzebna pomoc przy porodzie i odchowaniu
potomstwa. Matki, które pierwszy raz rodzą
mogą być nieporadne. Samica, która wygląda
na obojętną, pobudzoną lub niepewną siebie,
powinna być zbadana przez lekarza
weterynarii w celu wykluczenia możliwości
zakażenia lub innych powikłań ciąży i porodu.
Matki, które zdecydowanie odrzucają
potomstwo, powinny być oddzielone od niego,
żeby zapobiec niedożywieniu lub urazom
młodych. Matki początkowo mogą odmawiać
przyjmowania pokarmu, ale świeżą wodę
należy trzymać w pobliżu. Nie należy tłoczyć
się wokół zwierzęcia w czasie porodu ani nie
zakłócać jego spokoju przez osoby
odwiedzające. Uspokajająca i dodająca
pewności siebie obecność znanego zwierzęciu
opiekuna może działać korzystnie, ale dla
większości zwierząt nie jest to konieczne.
Suki potrzebują więcej czasu, żeby
przywiązać się do swoich młodych,
jeżeli poród nastąpił przez
cesarskie cięcie. Po takiej operacji
matka oddzielona jest od
potomstwa do czasu, aż w pełni
wybudzi się z narkozy. Jeżeli ma
dużo mleka, pierwsze porcje (siara)
zbiera się i kroplomierzem podaje
potomstwu, żeby dostarczyć im
przeciwciała dla ochrony przed
chorobami.
Czasem matka może rozmyślnie
zaniedbywać swoje potomstwo.
Takie odrzucenie najczęściej
dotyczy noworodków, które są
chore. Takiego noworodka powinien
zobaczyć lekarz weterynarii, aby go
leczyć lub humanitarnie uśpić.
Agresja skierowana przeciw
Agresja skierowana przeciw
własnemu potomstwu
własnemu potomstwu
Agresja suki wobec własnego potomstwa może
być zamierzona jak również niezamierzona.
Podczas przegryzania sznura pępowinowego lub
wylizywania każdego noworodka, niektóre samice
powodują uraz ściany brzucha. Zbyt
zdenerwowana matka czyści się intensywnie i
zbyt długo uniemożliwia nakarmienie
noworodków. Mogą one umrzeć z powodu braku
pokarmu i oziębienia organizmu.
Niektóre szczenięta mogą być przypadkowo
przygniecione przez matki. Kanibalizm występuje
niezbyt często. Matkę, która zjadła własne
potomstwo należy wyłączyć z rozrodu.
Samce psów przebywające w pobliżu młodego
potomstwa powinny pozostawać pod nadzorem.
Nie rozpoznają one swojego potomstwa i nie
biorą udziału w opiece nad nim. Samce są
zagrożeniem dla młodych i wiele samic chroni
swoje potomstwo przed takim zagrożeniem.
Ciąża rzekoma
Ciąża rzekoma
Nieciężarne samice psów często wykazują fizyczne i
behawioralne objawy podobne do ciąży.
Ciąża urojona najczęściej pojawia się przy braku
krycia podczas pierwszej cieczki lub u suczek
starszych, które w swoim życiu ani razu nie
doczekały się potomstwa, także może wystąpić u
wysterylizowanych samic. Objawy tego stanu są
bardzo charakterystyczne i przypominają końcowy
okres prawidłowej ciąży. Objawy ciąży rzekomej
mogą być nieznaczne i niezauważalne przez
właściciela. Jednakże suka zaczyna się zachowywać
inaczej niż zwykle. Może być pobudzona,
podniecona, niespokojna, nerwowa, a nawet
agresywna. Zaczyna mościć sobie gniazdo, do
którego znosi wszystkie swoje zabawki. W
niektórych przypadkach suczka może nie chcieć
jeść, niechętnie wychodzić na spacer, mogą też
pojawić się wymioty, a nawet odruchy pseudo-
porodowe Najbardziej niepokojący objaw to jednak
wypływ mleka lub mleko-podobnej wydzieliny z
brodawek sutkowych i obrzęk gruczołów mlekowych,
co można zaobserwować około 60 – 80 dni po
ostatniej cieczce. Przyczyną takiego stanu jest
nadmierna reakcja zwierzęcia na zmianę poziomu
hormonów w organizmie - spadek poziomu
progesteronu, a także wzrost poziomu prolaktyny,
która jest odpowiedzialna za produkcję mleka.
Objawy takie mogą pojawić się spontanicznie lub w
wyniku przerwania długotrwałej terapii
hormonalnej.
Suka może ukierunkować swój
instynkt macierzyński na zabawki lub
inne przedmioty, prawdopodobnie
jako substytut potomstwa, nosząc je
do gniazda, które sobie
przygotowała. W czasie tego okresu
łatwiej można wywołać agresję, być
może z powodu zaburzeń
hormonalnych, chociaż inne czynniki
z pewnością też odgrywają jakąś rolę.
Ciąża rzekoma może ustąpić bez
leczenia, ale często ponownie
pojawia się w następnym cyklu
rujowym oraz dość powszechnie
występują powikłania. Leczenie
może, ale nie musi, na pewien czas
spowodować ustąpienie objawów
ciąży rzekomej. Nasilone objawy
ciąży rzekomej uzasadniają
sterylizację, jeżeli zwierzę nie ma
szczególnej wartości hodowlanej.
Sterylizacja
Sterylizacja
Zwierzęta sterylizuje się w celu
zapobiegania niepożądanym
porodom oraz różnym chorobom
zarówno u samców jak i samic. Nie
ma żadnej korzyści dla samic i
samców psów wynikającej z
aktywności seksualnej.
Pamiętajmy,
że nie można przenosić własnych
emocjonalnych i fizycznych potrzeb
na swoje zwierzę.
Zachowanie seksualne zwykle zanika
po sterylizacji, natomiast u zwierząt
z uprzednim doświadczeniem
seksualnym przed sterylizacją może
ono w jakimś stopniu przetrwać.
Jednakże u większości zwierząt
sterylizacja skutecznie eliminuje
wystąpienie i rozwijanie się
niepożądanego zachowania
seksualnego.
Niekastrowane samce i samice
prawdopodobnie częściej będą
przejawiały agresję związaną z
zachowaniem seksualnym niż zwierzęta
sterylizowane. Walki, szczególnie u
samców i skierowane przeciwko innym
samcom, występują rzadziej po
sterylizacji. Nasilenie innych typów agresji
takich jak agresja z dominacji, też
prawdopodobnie się zmniejszy. Agresja u
samic zostanie wyeliminowana przez
sterylizację, jeżeli związana była z
zaburzeniami hormonalnymi ciąży
rzekomej lub poddenerwowaniem
związanym z rują. Jeżeli właściciel obawia
się, że pies nie będzie chronił domu po
sterylizacji, powinien wiedzieć, że agresja
terytorialna nie ulegnie zmianie przez
sterylizację.
Wielu właścicieli zwierząt obawia się, że
wysterylizowane zwierzę straci swoją witalność.
Zasadniczy temperament i inteligencja nie
ulegają zmianie. Natomiast wiele cech
niepożądanych będących pod wpływem
hormonów może zaniknąć po zabiegu. Zwierzę
nie stanie się mniej czułe ani chętne do zabawy;
nie pozbawiacie zwierzęcia żadnych
niezbędnych doznań. Postąpicie natomiast jak
odpowiedzialny, dobrze poinformowany oraz
kochający swoje zwierzę właściciel.
Prawdopodobnie wysterylizowany pies będzie
miał mniej ochoty do wałęsania się.
Wykastrowane samce psów i kotów zwykle
patrolują mniejsze obszary na zewnątrz (w
przeciwieństwie do kotek) i mniej chętnie
angażują się w konflikty terytorialne z rywalami.
Ponieważ takie zachowanie takie jest tylko w
części pod wpływem hormonalnym, samce i
samice mogą zacząć wypróżniać się niewłaściwie
nawet po sterylizacji. Jednak sterylizacja takiego
zwierzęcia zmniejsza samczy zapach moczu i
eliminuje udział czynników hormonalnych.
Niektóre zwierzęta mogą przybierać na wadze,
ponieważ zachodzą metaboliczne zmiany w
następstwie sterylizacji. Niektóre zwierzęta
tyją po sterylizacji, ponieważ dostają więcej
jedzenia od właścicieli, którzy czują się winni
za narażenie zwierząt na cierpienie i
kompensują to dodatkowymi smakołykami. Po
wysterylizowaniu zwierzęcia należy tak
dostosować ilość pobieranego przez nie
pokarmu aby zapobiec nadmiernemu
przybieraniu na wadze. Wiele przemawia za
taką formą ograniczania niepożądanych
zachowań związanych z aktywnością
seksualną zwierząt, tym bardziej, że terapia
hormonalna powoduje różne skutki uboczne
takie jak ropomacicze czy nowotwory
gruczołów mlekowych. Dodatkową zachętą
może być dożywotnie zwolnienie z opłaty
podatkowej po dokonaniu zabiegu. (to może
zależeć od gminy)
Zachowanie w czasie krycia u
Zachowanie w czasie krycia u
suk
suk
Suki normalnie mają cieczkę co 6 miesięcy.
Każdy cykl trwa zwykle 1-3 tygodni. Suka może
wykazywać tylko niewielkie zmiany
temperamentu czy też aktywności. Niektóre suki
stają się bardziej senne, podczas gdy inne robią
wrażenie bardziej zaniepokojonych i
prawdopodobnie agresywnych. Zwierzęta są
niespokojne i często próbują uciekać.
Ani przez moment nie powinno zostawiać się suki
w rui bez nadzoru na podwórzu lub bez smyczy
na spacerze. Psy samce mogą wykryć silnie na
nich działające chemiczne sygnały wydzieliny
pochwy i moczu z odległości kilku kilometrów:
dokonują wielkiego atletycznego wyczynu, aby
osiągnąć obiekt pożądania. Ścisłe nadzorowanie
samicy zapobiegnie urazom oraz niepożądanemu
kryciu. Podczas spacerów suka częściej niż
zwykle oddaje mocz pozostawiając zapachowy
trop do Waszego domu. Suka w rui może także
przyciągać wysterylizowane psy, które są
pobudzone przez wyczuwalne przez nic zmiany.
Jeżeli Wasza suka została pokryta wbrew
Waszemu życzeniu, skontaktujcie się z lekarzem
weterynarii w pierwszych dniach po pokryciu,
żeby omówić sposoby postępowania.
Dziękujemy za uwagę ;-)
Ula Jaworska
Ula Jaworska
Marzena Kwiatkowska
Marzena Kwiatkowska
2a stacjonarne
2a stacjonarne