Ostra
niewydolność
nerek
Hackradt 1917
ONN
Definicja – nagły spadek filtracji kłębuszkowej,
klinicznie charakteryzowany przez wzrost stężenia
mocznika i kreatyniny w surowicy krwi
Oligoanuria lub anuria występuje u około 30-40%
przypadków
Najczęstsza przyczyna to ostra niewydolność nerek
przednerkowa i ostra martwica cewek nerkowych
Postacie ONN
1. Przednerkowa
2. Nerkowa:
- ostre kłębuszkowe zapalenie nerek (5%)
- zapalenie śródmiąższowe (10%)
- martwica cewek nerkowych:
a. niedokrwienna (50%)
b. toksyczna (35%)
3. Podnerkowa
ONN okresy
Okres działania czynnika sprawczego
(różny
czas utajenia)
Okres skąpomoczu lub bezmoczu
Okres wielomoczu
Okres zdrowienia
(nawet 6-12 miesięcy)
KLASYFIKACJA RIFLE
ZAKRES
CIĘŻKOŚCI
KRYTERIA GFR
DIUREZA
RYZYKO
risk
WZROST STĘŻENIA
KREATYNINY W
SUROWICY KRWI 1,5X
< 0,5ml/kg mc/h prez 6h
USZKODZENIE
injury
WZROST STĘŻENIA
KREATYNINY W
SUROWICY KRWI 2X
<0,5ml/kg mc/h przez 6h
NIEWYDOLNOŚĆ
failure
WZROST STĘŻENIA
KREATYNINY W
SUROWICY KRWI 3X LUB
WARTOŚĆ > 355umol/l
<0,3ml/kg mc/h przez 24
h
UTRATA
CZYNNOŚCI loss
PRZEDŁUŻAJĄCA SIĘ
CAŁKOWITA UTRATA
CZYNNOŚCI NEREK >4
tyg
Anuria przez 12h
SCHYŁKOWA
NIEWYDOLNOŚĆ
end stage
SCHYŁKOWA
NIEWYDOLNOŚĆ NEREK
TRWAJĄCA > 3 miesięcy
ONN- przyczyny podczas
hospitalizacji
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
sepsa
operacje
kontrast
aminoglikozydy
wielonarzdowe
urazy
obstrukcja
Zesp. wątrobowo-
nerkowy
vasculitis
zator nerkowy
ONN – diagnostyka wstępna
FRAKCYJNE WYDALANIE SODU FE
Na
- jedno z
najdokładniejszych badań przesiewowych w
różnicowaniu przednerkowej niewydolności nerek i
ATN
FE
Na
= (U
Na
x P
Cr
/ P
Na
x U
Cr
) x100%
FE
Na
< 1% w przednerkowej
FE
Na
> 2% w ostrej martwicy cewek nerkowych
OSMOLARNOŚĆ MOCZU
OSAD MOCZU
FRAKCYJNE WYDALANIE MOCZNIKA
STĘŻENIE KREATYNINY W MOCZU I SUROWICY
KRWI
RÓŻNICOWANIE PRZEDNERKOWEJ I
NERKOWEJ ONN
BADANIE
PRZEDNERKOWA
NERKOWA
OSMOLALNOŚĆ
MOCZU [mOsm/kg
H
2
0]
> 500
< 400
STĘŻENIE SODU W
MOCZU [mmol/l]
< 20
> 40
KREATYNINA
mocz/surowica
> 40
< 20
FE
Na
[%]
< 1
> 2
FE
mocznika
[%]
< 35
> 35
OSAD MOCZU
PRAWIDŁOWY
WAŁECZKI
ZIARNISTE
PRZYCZYNY PRZEDNERKOWEJ ONN
ZMNIEJSZENIE OBJĘTOŚCI PŁYNU
POZAKOMÓRKOWEGO
1.
MASYWNA UTRATA KRWI
2.
STRATY PŁYNÓW USTROJOWYCH PRZEZ
A. PRZEWÓD POKARMOWY- BIEGUNKI, WYMIOTY
B. NERKI – LEKI MOCZOPĘDNE, DIUREZA OSMOTYCZNA, HIPERKALCEMIA
NIEDOCZYNNOŚĆ KORY NADNERCZY, MOCZÓWKA
C. PRZEMIESZCZENIE PŁYNÓW DO TRZECIEJ PRZESTRZENI-
NIEDROŻNOŚĆ
JELIT, OPARZENIA, OZT
ZMNIEJSZENIE OBJĘTOŚCI MINUTOWEJ SERCA
–
1. ZAWAŁ, ONS. CHF
SPADEK OPORU OBWODOWEGO
–
1.
POSOCZNICA, NIEWYDOLNOŚĆ WĄTROBY, WSTRZĄS
SKURCZ NACZYŃ NERKOWYCH
–
1.
POSOCZNICA, NIEWYDOLNOŚĆ WĄTROBY, AMINY KATECHOLOWE,
INHIBITORY KALCYNEURYNY
ZMIANY W KŁĘBUSZKACH NERKOWYCH
–
1.
NLPZ, ACEi
PRZYCZYNY PODNERKOWEJ ONN
NIEDROŻNOŚĆ MOCZOWODÓW
1.
PRZESZKODA WEWNĄTRZMOCZOWODOWA
KAMICA, SKRZEP, FRAGMENT BRODAWKI NERKOWEJ, KRYSZTAŁY KWASU MOCZOWEGO,
GRZYBYCA
2.
PRZESZKODA ŚRÓDŚCIENNA
ODMA PO ZABIEGACH, WŁÓKNIENIE MOCZOWODU
3.
PRZESZKODA ZEWNĄTRZMOCZOWODOWA
CHIRURGICZNE PODWIĄZANIE MOCZOWODU
4.
PRZESZKODA OKOŁOMOCZOWODOWA
GUZ, KRWIAK, ZWŁÓKNIENIE OKOŁOMOCZOWODOWE
NIEDROŻNOŚĆ SZYI PĘCHERZA MOCZOWEGO
1.
PRZESZKODA WEWNĄTRZSZYJKOWA
KAMICA, SKRZEP,FRAGMENT BRODAWKI NERKOWEJ
2.
PRZESZKODA ŚRÓDŚCIENNA
RAK PĘCHERZA MOCZOWEGO, INFEKCJA, PĘCHERZ NEUROGENNY, LEKI –
P/DEPRESYJNE, BLOKERY ZWOJÓW NERWOWYCH
3.
PRZESZKODA ZEWNĄTRZSZYJKOWA
PRZEROST I RAK GRUCZOŁU KROKOWEGO
NIEDROŻNOŚĆ CEWKI MOCZOWEJ
STULEJKA, ZASTAWKA CEWKI TYLNEJ, ZWĘŻENIE, GUZ
ONN - patofizjologia
Czynniki hemodynamiczne:
skurcz naczyń
zatkanie cewek nerkowych (niedrożność)
„moczenie się cewek”
Czynniki komórkowe:
utrata polarności komórki
martwica lub apoptoza
zdrowienie pod wpływem czynników jak: IGF-1, HGF,
EGF
Oddziaływanie międzykomórkowe
produkcja czynników zapalnych (np.: TNF,IL)
produkcja czynników cytotoksycznych –NO,
nadtlenki
chemotaksja neutrofili i ich aktywacja
Niedokrwienie nerki- następstwa
naczyniowe
Wzrost wrażliwości Uszkodzenie Uwolnienie
mediatorów
na bodźce naczynioruchowe śródbłonka zapalenia
Wzrost wrażliwości Wzrost ekspresji
ICAM-1
nerwów nerkowych
Wzrost adhezji
neutrofili
Zaburzenie autoregulacji NO Endotelina Nadtlenki
GFR
Kribben et al.. J. Nephrol. 1999;12:S12:142-151
ONN – prawdopodobne mechanizmy
patogenetyczne
Niedokrwienie
Uszkodzenie
cewek nerkowych
Czynnik nefrotoksyczny
Skurcz
naczyń
RAA,
endotelina
PGI2, NO
Zatkanie przez złogi
Moczenie się
cewki
Zapalenie
śródmiążs
zu
Wzrost ciśnienia
wewnątrzcewkowego
Bezpośrednie
uszkodzenie
kłębuszka
GFR
Oliguria/anu
ria
ONN – czynniki cewkowe podczas
niedokrwienia nerki
Niedokrwienie
nerki
Ca
wewnatrzkomórkow
ego
Proteaza
cysteinowa
NO
produkowany
przez iNOS
Zaburzenie
funkcji komórek
cewek
Zaburzenie
adhezji komórek
indukowanej
przez integryny
Martwica/apoptoz
a
Niedrożność cewek
Zaburzenie
funkcji pompy
Na/K-ATP
Ładunek NaCl
docierający do
płamki gęstej
Odruch cewkowo-kłębuszkowy
GFR
Kribben et al.. J.Nephrol. 1999;12:S142-151
ONN - PATOMECHANIZMY
ŚRÓDNERKOWY SKURCZ NACZYŃ
SPADEK GFR
REDYSTRYBUCJA PRZEPŁYWU KRWI
AKTYWACJA CEWKOWO-KŁĘBUSZKOWEGO
ODRUCHU
NIEDROŻNOŚĆ CEWEK NERKOWYCH
PRZECIEK CEWKOWY (transtubular backleak –
prowadzić może do spadku GFR o 40-50%)
ZAPALENIE ŚRÓDMIĄŻSZU
ONN czynniki zaburzające
autoregulację
INHIBITORY CYKLOOKSYGENAZY
ACEi, AT 1
NO
SEROTONINA
METABOLITY P-450
METABOLITY KWASU ARACHIDONOWEGO
ATN
KONSEKWENCJE NIEDOKRWIENIA CEWEK
NERKOWYCH
- UTRATA RĄBKA SZCZOTECZKOWEGO
- USZKODZENIE BŁONY KOMÓRKOWEJ APIKALNEJ
- OBRZĘK ORGANELLI I KOMÓRKI
- ŚMIERĆ KOMÓRKI I ZŁUSZCZANIE
- NIEDROŻNOŚĆ ŚWIATŁA CEWEK
JEDNOCZESNIE USZKODZENIE KOMÓREK
ŚRÓDBŁONKA GENERUJE ZAPALENIE, ADHEZJĘ I
AKTYWACJĘ KOMÓREK ZAPALNYCH, UWALNIANIE
INNYCH CYTOKIN ORAZ INDUKCJĘ APOPTOZY LUB
MARTWICY
ATN - najważniejsze nefrotoksyny
ANTYBIOTYKI
aminoglikozydy,
amfoterycyna B, acyklowir,
cydofowir, indynawir,
foskarnet, pentamidyna,
wankomycyna
ROZPUSZCZALNIKI
ORGANICZNE
glikol etylenowy, toluen
TRUCIZNY
parakwat, jady węży
CHEMIOTERAPEUTYKI
cisplatyna, ifosfamid
LEKI P/ZAPALNE I
IMMUNOSUPRESYJNE
INHIBITORY
KALCYNEURYNY
WLEWY IMMUNOGLOBULIN
RADIOLOGICZNE ŚRODKI
CIENIUJĄCE
TOKSYNY BAKTERYJNE
PREWENCJA OSTREJ MARTWICY CEWEK NERKOWYCH
WYRÓWNWNIE WOLEMII
– PRAWIDŁOWE NAWODNIENIE NAJPEWNIEJSZYM
ŚRODKIEM ZAPOBIEGAJĄCYM ONN.
– SZCZEGÓLNIE WAŻNE PRZY PODAWANIU:MTX,
CHEMIOTERAPIA, AMFOTERYCYNA B, SULFONAMIDY,
ACYKLOWIR, ŚRODKI CIENIUJĄCE
– TAKŻE RADIOTERAPIA (ZESPÓŁ LIZY GUZA)
– W ZESPOLE ZMIAŻDŻENIA NAWODNIENIE SOLĄ
IZOTONICZNĄ + ALKALIZACJA I MANNITOL
NAJSKUTECZNIEJSZE ŁĄCZNIE
PREWENCJA OSTREJ MARTWICY CEWEK NERKOWYCH
ŚRODKI NACZYNIOSKURCZOWE
NOREPINEFRYNA – STOSOWANA PRZY OPORNOŚCI
NACZYNIOWEJ NA PŁYNOTERAPIĘ. BEZPOŚREDNIE
DZIAŁANIE NACZYNIOSKURCZOWE MEDIOWANE
PRZEZ α1 RECEPTORY POPRAWIA PERFUZJĘ
NERKOWĄ. W BADANIU PROSPEKTYWNYM 97
PACJENTÓW STWIERDZONO NIŻSZĄ
ŚMIERTELNOŚĆ CHORYCH LECZONYCH
NOREPINEFRYNĄ W PORÓWNANIU DO INNYCH
AMIN, W TYM DOPAMINY W DUŻYM PRZEPŁYWIE.
(Crit. Care Med., 2000;28)
DOBUTAMINA- EGZOGENNA AMINA, BEZ WPŁYWU
BEZPOŚREDNIEGO NA NERKĘ. POWODUJE PRZEZ β1
ORAZ β2 POPRAWĘ RZUTU MINUTOWEGO SERCA,
POŚREDNIO POPRAWĘ RBF
PREWENCJA OSTREJ MARTWICY CEWEK NERKOWYCH
DOPEXAMINA – ANALOG DOPAMINY, GŁÓWNIE DOPA
1 AGONISTA, W MNIEJSZYM STOPNIU DOPA2.
PODAZ LEKU ZWIĘKSZA RZUT SERCA, ZMNIEJSZA
OPÓR TRZEWNY I POPRAWIA PRZEPŁYW NERKOWY
(Ren. Failure 2001;23)
WAZOPRESYNA – AKTYWUJE RECEPTORY V1
MIĘŚNIÓWKI GŁADKIEJ. BADANIE
RANDOMIZOWANE 24 PACJENTÓW WE WSTRZĄSIE
SEPTYCZNYM WYKAZAŁO, ŻE 4H WLEW POPRAWIA
DIUREZĘ, CIŚNIENIE TĘTNICZE I RZUT SERCA,
ANALOGICZNIE JAK NOREPINEFRYNA.
(Aneasthesiology, 2002;96)
PREWENCJA OSTREJ MARTWICY CEWEK NERKOWYCH
LEKI DZIAŁAJĄCE W NERCE.
– BLOKERY RECEPTORÓW DLA ENDOTELINY – NIEUDANA PRÓBA Z
MIESZANINĄ BLOKERA DLA RECEPTORÓW A I B NIE WYKAZAŁA
WPŁYWU OCHRONNE GO PO PODANIU ŚRODKÓW CIENIUJĄCYCH
– ADENOZYNA I JEJ ANTAGONIŚCI (AMINOFILINA)- (Kidney Int
1994;45, NDT 1999;14, NDT 1999;14, Am J Cardiol 1999;83) nie
stwierdzono aby leki te miały przewagę nad samym nawodnieniem
0,9%NaCl.
– PgE1 – WLEW LEKU 10-40ng/kg/min W PORÓWNANIU Z 0,9%NaCl
NIE POWODOWAŁ ZNACZNEGO PRZYROSTU STĘŻENIA
KREATYNINY.
– FENOLDOPAM – SELEKTYWNY AGONISTA DOPA1 ROZSZERZA
NACZYNIA TRZEWNE. LEK PODAWANY PROFILAKTYCZNIE
PACJENTOM PODDAWANYM ZABIEGOM NACZYNIOWYM LUB
BADANIOM RADIOLOGICZNYM REDUKOWAŁ ŚMIERTELNOŚĆ,
KONICZNOŚĆ LECZENIA NERKOZASTĘPCZEGO ORAZ DŁUGOŚĆ
HOSPITALIZACJI ( Rev Cardiovasc Med. 2003;4, )
PREWENCJA OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK
– DOPAMINA –WIELE KONTROWERSJI AD PRZEPŁYW NERKOWY.
LASSING (J. Am. Soc Nephrol 2000;11) PACJENCI PODDAWANI
ZABIEGOM KARDIOCHIRURGICZNYM 126 OSÓB; PODWÓJNIE
SLEPA PRÓBA, OTRZYMYWALI PRZEZ 48h
DOPAMINĘ 2ug/kg/min LUB
FUROSEMID 0,5mg/kg/min LUB
0,9NaCl.
NIE STWIERDZONO ISTOTNEJ RÓŻNICY W CZĘŚTOŚCI ONN
POMIĘDZY GRUPAMI. PODAŻ SOLI DAWAŁA NAJMNIEJSZE
PRZYROSTY STĘŻENIA KREATYNINY.
WAŻNE SĄ DZIAŁANIA UBOCZNE ODNOTOWANE PODCZAS
STOSOWANIA DP – TACHYKARDIA, NIEDOKRWIENIE MIĘŚNIA
SERCOWEGO, ZABURZENIE FUNKCJI LIMOCYTÓW T,
NIEDOKRWIENIE JELIT – ZWĘŻENIE NACZYŃ
PRZEDWŁOŚNICZKOWYCH JELIT, NIEDOKRWIENIE ŚCIANY
JELITA – TRANSLOKACJA FLORY JELITOWEJ.
PREWENCJA OSTREJ MARTWICY CEWEK NERKOWYCH
Ca-blokery – badania nad nerkami przeszczepionymi sugerują, że
podawanie leków (diltiazem) zmniejsza ryzyko DGF po TX .
Były w stosunku do powyższych badań zastrzeżenia metodologiczne.
Mannitol – u pacjentów operowanych naczyniowo zwiększał diurezę,
ale nie zmniejszał incydentów ATN. Podany przed użyciem
kontrastu- zwiększał ryzyko ATN u pacjentów z nefropatią
cukrzycową, natomiast redukował u pacjentów bez cukrzycy.
W przypadku zespołu zmiażdżenia zastosowany łącznie z
nawodnieniem i alkalizacją redukował istotnie incydenty ONN.
Negatywny wpływ mannitolu z powodu przemieszczenia płynów
oraz gwałtownej diurezy osmotycznej.
Diuretyki pętlowe- zmniejszają aktywny transport w TAL, mogą
uwalniać Pg i rozszerzają naczynia nerkowe, zapobiegając
niedokrwieniu. Leki te zwiększają diurezę (przypadki oligoanurii)
lecz zwiększają ryzyko ONN, zgonu oraz zwiększają konieczność
leczenia nerkozastępczego. Preferowany jest ciągły wlew, nie
bolusy. (JAMA 2002;288, Mehta oraz praca Lameire)- dodatkowo
opóźniają rozpoznanie ONN i określenia ciężkości zmian w nerkach.
PREWENCJA OSTREJ MARTWICY CEWEK NERKOWYCH
WARUNKIEM SKUTECZNEJ PROFILAKTYKI ONN –
CYTOPROFILAKTYKI
- JEST ODPOWIEDNIA WIELKOŚĆ CZĄSTECZKI
LEKU,
- JEJ ZDOLNOŚĆ DO MIGRACJI PRZEZ
BŁONĘ
KOMÓRKOWĄ
- ORAZ ODPOWIEDNI CZAS PODANIA- UCHWYCENIA
MOMENTU USZKODZENIA – NIEDOKRWIENIA LUB
REPERFUZJI – ISTOTNE W PRZYPADKU WYMIATACZY
WOLNYCH RODNIKÓW.
PREWENCJA OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK
SÓL SODOWA KWASU 2-MERKAPTOETANOSULFONOWEGO
ANTI URON
MISTABRON
MUCOFLUID
UROMITEXAN
– ROZRYWA MOSTKI DISIARCZKOWE ŁAŃCUCHA
POLIPEPTYDOWEGO ŚLUZU
– OBECNOŚĆ SO3Na POZWALA WIĄZAĆ WODĘ
– ANTIDOTUM W STOSUNKU DO AKROLEINY – METABOLIT PO
BIOTRANSFORMACJI CYKLOFOSFAMIDU I IFOSFAMIDU.
– PO PODANIU JEST METABOLIZOWANA DO DIMESNY,
PONOWNIE WCHŁANIANA PRZEZ KOMÓRKI CEWEK NEREK
REDUKOWANA PRZEZ UKŁAD GLUTATIONU DO MESNY I
WYDALANA. NIE WPŁYWA NA RBF, PODTRZYMUJE GFR NA
POZIOMIE 75-100% WYJŚCIOWEGO POZIOMU ZARÓWNO W
OKRESIE NIEDOKRWIENIA JAK I REPERFUZJI. FeNa
PODTRZYMUJE NA POZIOMIE OK. 75% (NDT 2001;16)
– T ½ 0,36H
ONN indukowana przez złogi
ONN
Zespół lizy guza
Indinavir
Vitamina C,
metotreksat,
sulfonilamidy np,.
Trimetoprim+sulfa
metoksazolon
Acyklovir
ONN – diagnostyka wstępna
FRAKCYJNE WYDALANIE SODU FE
Na
- jedno z
najdokładniejszych badań przesiewowych w
różnicowaniu przednerkowej niewydolności nerek i
ATN
FE
Na
= (U
Na
x P
Cr
/ P
Na
x U
Cr
) x100%
FE
Na
< 1% w przednerkowej
FE
Na
> 2% w ostrej martwicy cewek nerkowych
OSMOLARNOŚĆ MOCZU
OSAD MOCZU
FRAKCYJNE WYDALANIE MOCZNIKA
STĘŻENIE KREATYNINY W MOCZU I SUROWICY
KRWI
ONN - diagnostyka
Badanie podmiotowe
Badanie przedmiotowe
Badania dodatkowe:
- mocz badanie ogólne ( ciężar właściwy, białkomocz, osad!)
- BUN – w surowicy krwi, może też jego wzrost być spowodowany
nadmierną produkcją
(np. choroby mieloproliferacyjne)
- Kreatynina w surowicy krwi – fizjologiczny spadek u kobiet
ciężarnych i osób starszych, nadmiar przy zespole rabdomiolizy lub na
tle spadku wydalania cewkowego trimetoprim, cymetydyna
Iloraz BUN/kreatynina norma 15/1, jeśli 20/1 – ONN prawdopodobnie
przednerkowa lub
podnerkowa, jeśli 5-10/1 to prawdopodobnie
postać miąższowa ONN
Jonogram
Gazometria- luka anionowa A=[Na] – ([Cl}+[HCO3]) N=12+/_4mmol/l-
kwasica normochloremiczna z podwyższoną luką anionową
Morfologia krwi (+ bilirubina + retikulocyty jeśli wskazania kliniczne,
podobnie CPK,
CK-MB)
Badania obrazowe – USG nerek (również cała jama brzuszna!), rtg.
przeglądowe jamy brzusznej, klatki piersiowej
EKG – również w monitorowaniu leczenia hiperkalemii lub L-QT
Toksykologia
Inne badania i konsultacje specjalistyczne stosownie do sytuacji klinicznej
ONN jako następstwo zatorowości
mikrokryształami cholesterolu
Z uwagi na wzrastającą ilość pacjentów poddawanych
leczeniu inwazyjnemu (np. PTCA), leczeniu
fibrynolitycznemu i p/płytkowemu oraz dzięki postępowi
wiedzy i techniki badawczej, rozpoznaje się więcej
przypadków ONN na tle mikrozatorów
cholesterolowych.
Główne objawy sugerujące to:
– Nagłe pojawienie się nadciśnienia tętniczego lub
pogorszenie kontroli leczenia
– Postępująca niewydolność nerek z wysoce
prawdopodobnym ATN
– Zmiany skórne: livedo reticularis, zmiany
zgorzelinowe, sinica, skaza, gorączka, bóle pleców,
brzucha, kończyn dolnych i stóp
ONN – leczenie objawowe
Hiperwolemia – ograniczenie podaży NaCl do 1-2g/dobę oraz
wody (wg. DBP) najczęściej do ok.. 1000ml, diuretyki petlowe
Furosemid 200-400mg/dobę, Torasemid/Trifas 200mg
Hiponatremia – restrykacja płynów, unikanie płynów
hipotonicznych
Hiperkalemia – ograniczenie podaży, 500ml 10% glukozy + 12j
Insuliny ludzkiej lub 200-300ml 20% glukozy + insulina 15-20j,
50-100ml 8,4% NaHCO3, 10ml glukonianu wapnia, żywice
jonowymienne (ich efekt za 24-48h), salbutamol iv
Hipokalcemia – Calcium carbonicum, 10-20ml glukonianu
wapnia
Hiperurykemia – Allopurinol, ale leczymy jeśli
UAC>15mg/dl=900mmol/l
Hiperfosfatemia – ograniczenie podaży<800mg/dobę, związki
wiążące fosforany
Hipermagnezemia – ograniczenie podaży
Kwasica metaboliczna – ograniczenie białka do 0,6g/kg/dobę,
8,4% NaHCO3, utrzymać pH>7,2, HCO3>15mmol/l
Odżywianie – białko wysokowartościowe 0,6g/kgmc/dobę,
wodorowęglany 100g/dobę 35kcal/kgmc/dobę
ONN leczenie objawowe
Leki moczopędne stosowane z
uwagi na ochronny wpływ na
funkcje nerek
-zmniejszenie transportu sodu w części
grubej ramienia wstępującego pętli nefronu
-wzrost przepływu moczu zapobiegający
wytrącaniu się złogów
-poprawa sprzężenia cewkowo-
kłębuszkowego (Cl a plamka gęsta)
-spadek oporu naczyniowego w nerce
(prostaglandyny?)
Lekami z wyboru są diuretyki pętlowe:
- Furosemid
-Torasemid (Trifas)
ONN leczenie objawowe - profilaktyka
Unikanie hipowolemii
Allopurinol w przypadku chemiotrapii
Wymuszona diureza z alkalizacją moczu jako
element hamujący krystalizację lub wytrącanie
się złogów:
- rabdomioliza
-ostra nefropatia moczanowa (zespół lizy guza)
- metotreksat, cisplatyna, aminoglikozydy
Redukcja dawki leku potencjalnie
nefrotoksycznego u pacjentów starszych (np.
gentamycyna do 1/3 dawki normalnej), NLPZ,
ACEi?!(+antagonista aldosteronu i brak
kontroli kalemii)
Etanol – antidotum w zatruciu glikolem
etylenowym, alkoholu metylowym
ONN – wystąpienie po podaniu
środków cieniujących
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
D.M
Nef
Ca-bloker
Inn
NaCl
Mannitol
Furosemid
Częstość występowania ostrej
niewydolności nerek najmniejsza
jedynie przy „nawodnieniu”
pacjenta – Salomon et all.
NEJM.1994;331:1416
ONN – wpływ profilaktyki na
wystąpienie niewydolności nerek
Wartość średniej
przyrostu kreatyniny
pacjentów poddawanych
zabiegom
kardiochirurgicznym w
zależności od stosowanej
profilaktyki
( Lassingg et
al. J.Am. Soc. Nephrol.
2000;11)
ONN – wpływ diuretyków
(
Shilliday et al., NDT.1996;11:1684)
0
10
20
30
40
50
60
Diureza
Zdrowie
Dializa
Śmiertel.
Torasemid
Trifas
Furosemid
Placebo
ONN - dializy
Wskazania
kliniczne:
a.
Przewodnienie
b.
Nadciśnienie
tętnicze oporne na
leczenie
c.
Hiperkatabolizm
d.
Zaburzenia
psychiczne
e.
Drgawki i drżenie
metaboliczne
f.
Skaza krwotoczna
Wskazania
biochemiczne:
a.
Hiperkalemia
>6,5mmol/l
b.
BUN>150mg%,
Cr>8-10mg%
c.
Kwasica pH<7,2
mimo leczenia
d.
Przygotowanie do
zabiegu
operacyjnego
Różnicowanie: O.N.N. - P.N.N.
Stan ogólny
Nadciśnienie
tętnicze
Nycturia
Diureza
Wielkość nerek
Niedokrwistość
Fosforany
Zły
(-)
(-)
N lub
(-)
N lub
Dobry
(+)
(+)
N
(+)
lub
O.N.N. P.N.N.
Hemodializa
Dostęp naczyniowy Dializator
Aparat
do HD
Hemodializa - dializator
Płyn
dializacyjny
500 ml/min
Krew
200-300
ml/min
Mikrokapilary z błony półprzepuszczalnej
K
+
= 7
mmol/l
Płyn dializacyjny K
+
= 3
mmol/l
K
+
= 7
mmol/l
K
+
= 7
mmol/l
PREWENCJA OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK
N-acetylocysteina –wymiatacz wolnych rodników. ( N.
Engl. Med.. 2000;343)- pacjenci diagnozowani TK+
kontrast niskoosmotyczny, otrzymywali 0,45% sól i
ACC. 2% pacjentów z grupy ACC vs 21% grupy placebo
wykazało podwyższone wartości stężenia kreatyniny.
Catheter Cardiovasc. Intery 2003 – wykazano, że podaż
ACC 2x600 mg przez 2 dni jest tak samo efektywne jak
podanie 0,9%NaCl i ACC
OSTRA NIEZAPALNA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK
ONN W PRZEBIEGU RABDOMIOLIZY
Powstaje na skutek uwolnienia dużych ilości mioglobiny oraz innych
toksycznych substancji z komórek mięśni szkieletowych w przebiegu
schorzeń uwarunkowanych genetycznie lub nabytych.
Najczęściej są to urazy mechaniczne (zespoły zmiażdżenia), długotrwałe
unieruchomienie (alkohol, opatrunek gipsowy), porażenie prądem,
oparzenie, przeciążenie mięśni, niedokrwienie kończyn, długotrwałe
stany drgawkowe, działanie toksyczne leków (statyny).
ONN powstaje po wysyceniu przez mioglobinę jej transporterów w
osoczu.
Mechanizmy działania uszkadzającego mioglobiny to
wewnątrznerkowa obturacja cewek nerkowych z tworzeniem wałeczków,
działanie bezpośrednio toksyczne na komórki cewek,
pobudzenie tworzenia wolnych rodników przez zawarte w mioglobinie
żelazo
oraz skurcz naczyń nerkowych