Systemy informatyczne
wspomagające zarządzanie
Systemy informatyczne
klasy MRP, ERP, ...
Systemy informatyczne
wspomagające zarządzanie
Współczesne systemy zarządzania
przedsiębiorstwem powstały w efekcie
długotrwałej ewolucji założeń teoretycznych
oraz technologii oferowanych przez przemysł
komputerowy. Początkowo systemy
obsługiwały obszar gospodarki magazynowej -
IC, by stopniowo objąć produkcję - MRP,
finanse – MRP-II, dystrybucję, transport,
serwis - ERP i ERP-II oraz narzędzia
wspomagające wdrażanie, modelowanie i
optymalizowanie procesów - DEM
Systemy informatyczne
wspomagające zarządzanie
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie - IC
IC (Inventory Control) - systemy
zarządzania gospodarką magazynową,
opracowane na początku lat
sześćdziesiątych były pierwszymi
systemami wspomagającymi
zarządzanie przedsiębiorstwem.
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie - MRP I
Metoda MRP bierze swoje początki na
przełomie lat pięćdziesiątych i
sześćdziesiątych, kiedy to opracowano
jej pierwszą wersję - MRP I czyli
Material Requirements Planning
(Planowanie Potrzeb
Materiałowych).
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie - MRP I
MRP I pozwala obliczyć dokładną ilość
materiałów i terminarz dostaw tak, aby
sprostać ciągle zmieniającemu się popytowi
na poszczególne produkty, uwzględniając
więcej niż jedną fabrykę. W jego nowszych
implementacjach bierze się pod uwagę
m.in. zamówienia spływające bezpośrednio
od końcowych odbiorców oraz pośredników,
prognozy sprzedaży i produkcji, stany
magazynów, zapisy księgowe i fakturowe.
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie - MRP I
Cele MRP I:
redukcja zapasów
dokładne określanie czasów dostaw surowców i
półproduktów
dokładne wyznaczanie kosztów produkcji
lepsze wykorzystanie posiadanej infrastruktury
(magazynów, możliwości wytwórczych)
szybsze reagowanie na zmiany zachodzące w
otoczeniu
kontrola poszczególnych etapów produkcji
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie - MRP II
MRP II (Manufacturing Resource
Planning - Planowanie Zasobów
Produkcyjnych)
to kompleksowy system planowania
procesu produkcyjnego, ułatwiający
koordynowanie pracy korporacji.
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie - MRP II
W 1988 roku Amerykańskie
Stowarzyszenie Sterowania Produkcją i
Zapasami - APICS (American Production
and Inventory Control Society)
zdefiniowało i opublikowało standard MRP
II, który obecnie jest powszechnie
stosowany we wszystkich większych
zintegrowanych systemach wspomagania
zarządzania.
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie - MRP II
Model MRP II w stosunku do poprzedniego
został rozbudowany o elementy związane z
procesem sprzedaży i wspierające
podejmowanie decyzji na szczeblach
strategicznego zarządzania produkcją.
W modelu MRP II bierze się pod uwagę
wszystkie sfery zarządzania przedsiębiorstwem
związane z przygotowaniem produkcji, jej
planowaniem i kontrolą oraz sprzedażą i
dystrybucją wyprodukowanych dóbr.
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie - MRP II
Specyfikacja MRP II obejmuje przede
wszystkim:
planowanie przedsięwzięć
planowanie produkcji
planowanie potrzeb materiałowych -
MRP (Material Requirements Planning)
(Material Requirements Planning)
planowanie zdolności produkcyjnych -
CRP (Capacity Requirements Planning)
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie - MRP II
Funkcje systemu klasy MRP II :
Planowanie sprzedaży i produkcji
Zarządzanie popytem
Harmonogramowanie spływu produkcji finalnej
Planowanie potrzeb materiałowych
Wspomaganie zarządzania strukturami
materiałowymi
Transakcje strumienia materiałowego
Sterowanie zleceniami
Sterowanie warsztatem produkcyjnym
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie - MRP II
Funkcje systemu klasy MRP II :
Planowanie zdolności produkcyjnych
Sterowanie stanowiskiem roboczym
Zakupy materiałowe i kooperacja bierna
Planowanie zasobów dystrybucyjnych
Narzędzia i pomoce warsztatowe
Interfejsy modułów finansowych
Symulacje
Pomiar Wyników
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie – ERP / MRP III
ERP (Enterprise Resource Planning -
Planowanie Zasobów
Przedsiębiorstwa) może być spotykane
w literaturze, również pod nazwą MRP III
(Money Resource Planning - Planowanie
Zasobów Finansowych). Jego głównym
celem jest możliwie najpełniejsza
integracja wszystkich szczebli zarządzania
przedsiębiorstwa (włącznie z
najwyższymi).
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie – ERP / MRP III
ERP jest systemem obejmującym całość
procesów produkcji i dystrybucji, który
integruje różne obszary działania
przedsiębiorstwa, usprawnia przepływ
krytycznych dla jego funkcjonowania
informacji i pozwala błyskawicznie
odpowiadać na zmiany popytu. Informacje te
są uaktualniane w czasie rzeczywistym i
dostępne w momencie podejmowania decyzji
(dla systemów pracujących w trybie on-line).
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie – ERP / MRP III
W systemach ERP/MRP III powszechnie
stosowane są mechanizmy umożliwiające
symulowanie różnorodnych posunięć i analizę
ich skutków, także finansowych. Pozwala to
m.in. na dokładne zaplanowanie,
przetestowanie i porównanie możliwych
działań decyzyjnych podejmowanych w
ramach Business Process Re-Enginering (BPR)
w celu sprawdzenia ich całkowitego efektu
finansowego.
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie – ERP / MRP III
Systemy ERP obejmują następujące obszary:
obsługa klientów - baza danych o klientach, przetwarzanie
zamówień, obsługa specyficznych zamówień (produkty na
żądanie), elektroniczny transfer dokumentów (EDI)
produkcja - obsługa magazynu, wyznaczanie kosztów
produkcji, zakupy surowców i materiałów, ustalanie terminarza
produkcji, zarządzanie zmianami produktów (np.
wprowadzanie usprawnień), MRP I/II, prognozowanie zdolności
produkcyjnych, wyznaczanie krytycznego poziomu
zasobów/zapasów, kontrola procesu produkcji (m.in. śledzenie
drogi produktu w zakładach produkcyjnych) itd.
finanse - prowadzenie księgowości, kontrola przepływu
dokumentów księgowych, pozwala przygotowywać raporty
finansowe zgodnie z oczekiwaniami poszczególnych grup
odbiorców (np. podział na centralę i oddziały)
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie – ERP / MRP III
Najczęściej funkcje systemów klasy ERP są
zgrupowane w modułach:
Finansowo – księgowy
•
Rachunkowość finansowa
•
Zarządzanie płynnością finansową
•
Środki trwałe (amortyzacja)
Kontroling
•
Kontrola kosztów
•
Kontrola realizacji planów
•
Rachunkowość zarządcza
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie – ERP / MRP III
Logistyka
•
Gospodarka materiałowa
•
Gospodarka transportowa
•
Zarządzanie zapasami towarów
•
Dystrybucja
Obsługa sprzedaży
•
Obsługa klienta
•
Obsługa zamówień
•
Fakturowanie sprzedaży
•
Planowanie sprzedaży
•
Marketing
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie – ERP / MRP III
Produkcja
•
Planowanie produkcji
•
Planowanie potrzeb materiałowych (MRP)
•
Planowanie zdolności produkcyjnych (CP)
•
Monitorowanie produkcji w toku
Gospodarka remontowa
•
Planowanie remontów i napraw
Zasoby ludzkie
•
Ewidencja kadrowa
•
Listy płac
•
Planowanie i rozwój kadr
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie – ERP II
ERP II (ERP II - 2000 - Gartner Group)
jest zbiorem specyficznych dla danej branży
aplikacji, które generują wartości dla
klientów i udziałowców poprzez
udostępnienie i optymalizację procesów
zarówno wewnątrz przedsiębiorstwa jak i
pomiędzy przedsiębiorstwami - partnerami.
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie – ERP II
ERP II odróżnia od swojego poprzednika otwarcie
przedsiębiorstwa na zewnętrznych partnerów, z
czym wiąże się potrzeba udostępnienia
najistotniejszych informacji na temat wspólnych
procesów. Taka wymiana informacji powoduje
stworzenie społeczności grupującej podmioty,
które łączą wspólne interesy. Pozwala to na
aktywny udział w całym łańcuchu wartości
pomiędzy współpracującymi przedsiębiorstwami.
Współpraca nie oznacza tutaj prowadzenie
jedynie handlu elektronicznego na zasadach B2B
czy B2C.
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie – ERP II
Z technicznego punktu widzenia ERP
II różni się od swojego poprzednika
tym, że jego architektura bazuje na
sieci, jest otwarta co pozwala na
integrację z innymi systemami oraz
składa się z komponentów.
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie – DEM
DEM (Dynamic Enterprise Modeler) –
Dynamiczne Modelowanie Przedsiębiorstwa,
nowatorskie rozwiązanie wprowadzone na
rynek przez firmę Baan w 1996 r. - zestaw
zintegrowanych narzędzi do dynamicznego
modelowania struktury przedsiębiorstwa
umożliwiający bezpośrednie przejście od
modelu firmy do gotowej konfiguracji aplikacji
i menu dla poszczególnych użytkowników.
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie – DEM
Dzięki technikom i narzędziom
modelowania DEM wspierającym procesy,
uzyskujemy zwiększenie przejrzystości
systemu poprzez podniesienie złożoności
świata rzeczywistego na wyższy i bardziej
uogólniony poziom. W efekcie, można
skoncentrować się na najważniejszych
składnikach systemu i ich powiązaniach.
Systemy informatyczne wspomagające
zarządzanie – systemy zintegrowane
Główne zalety systemów zintegrowanych:
Centralna baza danych wspólna dla wszystkich podsystemów
Brak konieczności ponownego wprowadzania danych już raz
wpisanych
Dostępność danych między modułami
Automatyczne przekazywanie informacji i dokumentów
między modułami (Workflow)
Możliwość planowania finansowego we wszystkich możliwych
przekrojach i analiza konsekwencji dla wszystkich
aspektów działania przedsiębiorstwa
Wszystkie dane o działalności przedsiębiorstwa są dostępne
dla menedżerów w czasie rzeczywistym
Wspomaganie podejmowania decyzji dla kierowników
wszystkich szczebli
OD JAKIEGO MODUŁU ROZPOCZYNA SIĘ
WDRAŻANIE SYSTEMU KLASY MRP/ERP
źródło DiS
PRODUKCJ A
12%
INNE
7%
FINANSE I
KSIĘGOWOŚĆ
46%
GOSPODARKA
MATERIAŁOWA
21%
LOGISTYKA
9%
SPRZEDAŻ
5%
KRYTERIA WYBORU SYSTEMÓW KLASY
MRP/ERP
Kryteria funkcjonalne
Standardowa funkcjonalność
Rozwiązania niestandardowe dodane przez
klienta (clients solutions)
Kryterium konfigurowalności systemu
Zalety i wady konfigurowalności (Customizing)
Rozwiązania dla konkretnych branż (Industry
Solutions)
Dobra praktyka biznesowa (best business
practices)
KRYTERIA WYBORU SYSTEMÓW KLASY
MRP/ERP
Skala działalności przedsiębiorstwa
Koszty wprowadzenia systemu informatycznego
Korzyści wynikające z wprowadzenia
zintegrowanych systemów informatycznych
Lokalizacja i zgodność z przepisami
prawnymi
Technologia i ochrona danych
Dotychczas stosowane oprogramowanie
Wymagania firm różnej wielkości
Kryterium
Małe firmy
Średnie firmy
Duże firmy
Funkcjonalność
Standardowy program pokrywający
funkcjonalnością całe potrzeby
firmy
Maksymalne wykorzystanie
standardowej funkcjonalności i
specjalne rozwiązania
Otwartość systemu na rozwój i
zmiany
Jak najszersza funkcjonalność i
specjalne rozwiązania.
Dużo interfejsów do innych aplikacji.
Elastyczność raportowania.
Konfigurowalność
Minimalna lub brak - konfiguracja
standardowa
Elastyczność konfiguracji i użycie
rozwiązań branżowych
Bardzo duża elastyczność systemu:
wielonarodowość, wielowalutowość
itp.
Opłacalne wykorzystanie rozwiązań
branżowych.
Ekonomiczne
Budżet IT
Niska cena i prawie zerowe koszty
wdrożenia.
Szybki zwrot z inwestycji.
Pojedyńcze licencje za kilkaset
złotych
Ograniczenie kosztów wdrożenia.
Szybkie wdrożenia i oczekiwanie
szybkich zwrotów z inwestycji.
Kilkadziesiąt tysięcy złotych - 0,5
mln
Duże koszty - licencja dla tysiecy
użytkowników, długi okres wdrażania,
duże koszty utrzymania
Długi okres zwrotu.
Kilka - kilkanaście milionów złotych
Ilość użytkowników
< 30
30 - 200
200 - kilka tysięcy
Wdrażane moduły
Najczęsciej jeden program do
sprzedaży, księgowości i prostej
logistyki.
Rachunkowośc finansow,
Controlling, Sprzedaż i Dystrybucja,
Logistyka,
rzadziej Produkcja
Wdrożenie wszystkich modułów ale w
odstępach czasowych:
Rachunkowośc finansow, Controlling,
Sprzedaż i Dystrybucja, Logistyka,
Produkcja
Dotychczas
stosowane moduły i
systemy
Nie mają wpływu na wybór nowego
systemu.
Mały na wybór nowego systemu.
Mają wpływ na wybór nowego
systemu
Bezpieczeństwo i
ochrona dostępu do
danych
Wystarczy backup danych
Kompleksowy i niezawodny system
kopii bezpieczeństwa.
Ogólna kontrola dostępu do sytemu
(na poziomie modułów i/lub funkcji)
Wyrafinowany i kosztowny system
kopii bezpieczeństwa.
Dokładna kontrola dostępu do danych
(najlepiej z dokładnością co do grupy
pól)
KRYTERIA EKONOMICZNE FUNKCJONOWANIA
SYSTEMÓW KLASY MRP/ERP- KOSZTY A
KORZYŚCI
Koszty
oprogramowania
Koszty sprzętu
Koszty wdrożenia
Koszty szkolenia
Koszty utrzymania
(supportu)
Skrócenie czasu realizacji zamówień
i elastyczne planowanie produkcji
Optymalizację stanu zapasów
Uwolnienie kapitału obrotowego
Wzmocnienie pozycji przetargowej
wobec dostawców
Usprawnienie procesu
podejmowania decyzji dzięki pełnej
informacji
Zwiększenie wydajności
pracowników przez automatyzację
KOSZTY:
KORZYŚCI:
STRUKTURA KOSZTÓW WPROWADZENIA
DUŻYCH SYSTEMÓW INFORMATYCZNYCH
Udział szacunkowy - zależy od konkretnych wdrożeń.
Koszty oprogramowania obejmują koszt licencji modułu oprogramowania
klasy MRP/ERP i systemu zarządzania bazą danych (np. ORACLE).
Dodatkowo należy uwzględnić KOSZTY SZKOLEŃ. Udział tych kosztów
może jednak znacznie różnić się między wdrożeniami - zależy to od
systemu i stopnia zaawansowania użytkowników
Oprogramowanie
25%
Sprzęt
15%
Usługa
wdrożeniowa
60%
OBSZARY DECYZYJNE PRZY WYBORZE
SYSTEMÓW KLASY MRP/ERP
Kryteria
Dział IT
Użytkownicy
eksperci
Kierownictwo
Działu
Naczelne
kierownictwo
Funkcjonalne
X
X
X*
Konfigurowalność
X
X
Skala działania
X
X
Ekonomiczne
X
X
Lokalizacja i przepisy
prawne
X
X
Technologia i ochrona
danych
X
X
Dotychczas stosowane
programy
X
Globalnie używane
programy
X
X
* w zakresie strategii rozwoju - przyszła potrzebna funkcjonalność
OFERTA POLSKICH SYSTEMÓW
WSPOMAGAJĄCYCH ZARZĄDZANIE FIRMĄ
Producent
System
Moduły
MRPII /
ERP
Małe
Średnie
Duże
Teta Wrocław
Teta_C
Teta_2000
FK, CONT, TRW,LOG, PERS, PROD
TAK
TAK
X
X
X
X
Computerland (CSBI) Promis S/4
FK, TRW, LOG, PERS, PROD, REM
TAK
X
X
Digitland
Digitland
Enterprise
FK, TRW, LOG. PROD, PERS
TAK
X
X
X
Altkom Matrix W-wa Symfonia
Symfonia forte
FK, SPRZ, PERS, TRW
j.w.
NIE
X
X
X
CDN Kraków
CDN
FK, TRW, PERS, GM
NIE
X
X
Comarch
EGERIA
FK, TRW, LOG, PERS
NIE
X
X
Macrosoft W-wa
SKID
FK, TRW, LOG, PERS, DEV
NIE
X
X
Simple W-wa
Simple System
Simple 2000
Renesans CS
(ROSS Sys.)
FK, TRW, LOG, PERS, PROD
Wszystkie ERP
?
TAK
X
X
X
X
X
X
X
Soft -Lab W-wa
FK, TRW, PERS, GM
NIE
X
X
Yuma Wrocław
Yuma
FK, GM, TRW, PERS
NIE
X
X
OFERTA ZAGRANICZNYCH SYSTEMÓW
WSPOMAGAJĄCYCH ZARZĄDZANIE FIRMĄ
Producent
System
Moduły
(w Polsce)
MRPII /
ERP
Małe
Średnie
Duże
SAP POLSKA
SAP R/3 4.5
FK(FI i TR), CO, GM, SiD,
PROJ, PERS, ZORG, DEV
TAK
X
ORACLE POLSKA
Oracle Appliaction
10
FK, LOG,
PROD
TAK
X
X
BAAN POLSKA
BaanERP IV
FK, LOG, PROD, PROJ
TAK
X
X
COMPUTRON
POLAND
COMPUTRON
FINANCIALS
FK
NIE
X
X
HOGART
Sun System
Fourth Shift
JD Edwards
FK, LOG
wszystkie MRPII
NIE
TAK
TAK
X
X
X
X
X
X
SCALA
SCALA 5
FK, LOG, PROJ, PROD, PERS
NIE
X
X
IFS POLAND
IFS
APPLICATIONS
2000
FK, LOG, PERS, PROD, SPECJ
TAK
X
X
ICL POLAND
MAX 8.5 / 10
X
X
VIMEX (INTENTIA) Movex 9
Movex NextGen
FK, TRW, PERS, GM
TAK
X
X
X
PRZEDSIĘBIORSTWO ERY INFORMACYJNEJ