ELEMENTY
RADIOFARMACJI
Cząstki elementarne
Budowa jądra atomowego
defekt masy
E = m c
2
cząstki poruszające się z
prędkością światła (nie mogą
poruszać się wolniej):
e
e
p
n
v~
1
1
1
0
E = h v
można im przypisać masę m = h v/c
2
cząstki, które mogą spoczywać
posiadają masę:
2
2
0
1
1
c
m
m
Zadanie:
Porównać masę jądra
12
6
C z sumą mas jego składników.
masa pojedynczego atomu:
od tej masy należy odjąć masę elektronów (otrzymamy
masę jądra):
1,99267910
-23
g - 61,1,67264910
-28
g =
1,99213210
-23
g
suma mas składników jądra wynosi:
6 m
p
+6 m
n
= 61,672649 10
-24
+ 61,674954 10
-24
=
2,00856210
-23
g
defekt masy jest równy:
m = 2,00856210
-23
g - 1,99213210
-23
g =
0,01643010
-23
g
energia wiązania wynosi:
E =m c
2
= 1,47665510
-11
J
g
g
23
23
10
992679
,
1
10
022045
,
6
12
Prawo rozpadu promieniotwórczego
rozpad cząsteczki jest określany przez
prawdopodobieństwo zaistnienia takiego zdarzenia:
P(t) = p
t
lub
P(t) = e
-
t
jeżeli:
= -ln p
dla początkowej liczby cząsteczek, N
0
:
N = N
0
e
-
t
2
ln
5
,
0
t
Ernest Rutherford w swoim laboratorium w
Uniwersytecie McGill ok. 1903.
Ernest Rutherford (1871-1937)
Procesy promieniotwórcze
przemiana
-
przemiana
+
wychwyt elektronu
przemiana
e
v
e
Y
X
A
Z
A
Z
~
1
1
e
v
e
Y
X
A
Z
A
Z
1
1
e
v
Y
e
X
A
Z
A
Z
1
1
4
2
4
2
Y
X
A
Z
A
Z
+
,
EC
, IC
–
_
Przedstawienie przemian jądrowych na wykresie (Z -
liczba atomowa, N - liczba neutronów)
Z
N
Promieniotwórczość sztuczna
Przemiana dokonana przez małżeństwo I. i F. Joliot-
Curie (Nagroda Nobla, 1936):
P
Al
30
15
27
13
,n
e
0
1
30
14
30
15
Si
P
J
Te
131
53
130
52
,n
d
e
0
1
131
54
131
53
Xe
J
C
N
14
6
14
7
, p
n
e
0
1
14
7
14
6
N
C
Co
Co
60
27
59
27
,
n
e
0
1
60
28
60
27
Ni
Co
Izotopy
Izotopy stabilne i niestabilne (radioizotopy)
Zastosowanie izotopów stabilnych. radioizotopów,
radiofarmaceutyków
terapia
diagnostyka
antyseptyka
badania, szczególnie w naukach biomedycznych
Najczęściej stosowane radioizotopy to: technet-99m,
rzadziej używa się jodu-131, talu-201 i galu-67
Urządzeniami służącymi do badania rozkładu
radioaktywności w organizmie człowieka są
scyntygrafy i gamma - kamery
Scyntygram nerek, na dole pokazana jest zmiana
radioaktywności wraz z czasem podanym w
minutach.
Zasada metody PET. 1-4 detektory fotonów
anihilacyjnych.
Badanie metodą emisyjnej tomografii
pozytonowej
a) Obraz mózgu człowieka uzyskany metodą
pozytonowej tomografii emisyjnej (PET), b) Obraz
mózgu człowieka otrzymany metodą magnetycznego
rezonansu jądrowego (MRI).
W laboratorium wytwarzającym
radioizotopy
Próbka radioizotopu w bezpiecznym uchwycie
manipulatora
Wilhelm Conrad Roentgen
(1845-1923)
Wilhelm Rontgen ok. 1895. + fotografia ręki żony
Rontgena
Antoine Henri Becquerel (1852-
1908)
Maria Curie-Skłodowska ok. 1920. Obok zdjęcie Piotra
(męża Marii).
Piotr Curie (1859-1906)
Maria Curie-Skłodowska (1867-1934)
Nagasaki po wybuchu bomby atomowej
Elektrownia jądrowa
w Czarnobylu po
awarii
Zmieniający sie kierunek wiatru roznosił chmurę
radioaktywną w różne strony
Rozprzestrzenianie
się chmury
radioaktywnej
Zdjecia próbnych wybuchów bąb
jądrowych