WSTRZĄS SEPTYCZNY
STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA W CHIRURGII
WSTRZĄS SEPTYCZNY
WSTRZĄS SEPTYCZNY ROZWIJA SIĘ W
WYNIKU ZAKAŻENIA KRWI
ZNACZNYMI ILOŚCIAMI BAKTERII,
GRZYBÓW, WIRUSÓW LUB
PASOŻYTÓW – jest ot wynik toksemii
wywołanej ciężkimi zakażeniami.
WSTRZĄS SEPTYCZNY
POD WPŁYWEM TOKSYN BAKTERYJNYCH
DOCHODZI DO NIEDOTLENIENIE
KOMÓREK USTROJU Z POWODU:
• zwiększonego zapotrzebowania na tlen u
chorych gorączkujących;
• obniżenie procesów utlenienia w
mitochondriach komórkowych
uszkodzonych toksyną;
• ucieczki płynów z krwi krążącej przez
uszkodzony śródbłonek naczyń.
WSTRZĄS SEPTYCZNY
WYSTĘPOWANIE WSTRZĄSU SEPTYCZNEGO –
u chorych którzy w wyniku zmniejszonej
odporności stali się podatni na powstanie
posocznicy:
– chorzy z cukrzycą
– chorzy z marskością wątroby
– chorzy z rozsianymi chorobami nowotworowymi
– po chemioterapii
– po leczeniu immunosupresyjnym
– chorzy leczeni chirurgicznie po dużych
operacjach i operacjach połączonych z
zakażeniem układu moczowego, dróg żółciowych
i przewodu pokarmowego.
WSTRZĄS SEPTYCZNY
WSTRZĄS SEPTYCZNY PODEJRZEWAMY GDY
U CHOREGO Z OGNISKAMI ZAKAŻENIA
WYSTĘPUJĄ NASTĘPUJĄCE OBJAWY NIE
WYJAŚNIONE INNYMI PRZYCZYNAMI:
• spadek ciśnienia i przyspieszenie tętna
powyżej 100
• zaburzenia psychiczne
• wysoka leukocytoza(15000 – 30000)
• skaza krwotoczna
• niedrożność jelit
FAZY WSTRZĄSU SEPTYCZNEGO:
1.FAZA HIPERDYNAMICZNA (WSTRZĄS
„CIEPŁY”) –
- przyspieszenie i pogłębienie oddechu,
- pobudzenie psychiczne,
- gorączka,
- obniżone ciśnienie tętnicze krwi,
- przyspieszenie tętna,
- skóra gorąca, czerwona, sucha- gorące i
suche kończyny chorego.
FAZY WSTRZĄSU SEPTYCZNEGO:
2. FAZA HIPODYNAMICZNA (WSTRZĄS
„ZIMNY”):
- obniżenie ciśnienia tętniczego krwi,
- tachykardia,
- zmniejszenie rzutu serca
- skóra blada i chłodna- oziębienie dystalnych
części ciała- zimne i wilgotne kończyny
- spadek wydzielania moczu,
- zaburzenia w krzepnięciu krwi,
OGÓLNE OBJAWY WSTRZĄSU SEPTYCZNEGO
– ↑ tętna
– ↓ ciśnienia
– ↑ temperatury
POWIKŁANIA WSTRZĄSU SEPTYCZNEGO:
– NIEPRAWIDŁOWOŚCI KRZEPNIĘCIA KRWI-
obrazem klinicznym jest tu często rozsiane
krzepnięcie wewnątrznaczyniowe (DIC)
– NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA- w ostrej
niewydolności oddechowej występuje;
• obrzęk i niedodma płuc
• krwawienie i drobne zakrzepy naczyniowe
• maleje krytyczna pojemność oddechowa
- NIEWYDOLNOŚĆ NEREK (OLIGURIA) – stały
objaw wstrząsu w skutek zmniejszonego
przepływu krwi.
- NIEWYDOLNOŚĆ MIĘŚNIA SERCOWEGO –
najczęściej jest ot niewydolność lewokomorowa.
POSTĘPOWANIE PRZEDSZPITALNE W PRZYPADKU
WSTRZĄSU:
•
OCENA PRZYTOMNOŚCI I ABC
•
UŁOŻENIE W POZYCJI PRZECIWSTRZĄSOWEJ – ułożenie
nóg poszkodowanego na wysokość około 30 – 40 cm nad
poziomem głowy.
•
założenie kaniuli dożylnej
•
PRZETACZNIE DOŻYLNE PŁYNÓW (0,9% NaCl, PWE)
•
KOMFORT CIEPLNY – okrycie
•
WSPARCIE PSYCHICZNE – stała obecność przy
poszkodowanym, wsparcie psychiczne
•
KONTROLA – tętno, ciśnienie tętnicze krwi, oddech,
temperatura ciała, świadomości, drożności dróg
oddechowych, saturacja, nawrót włośniczkowy,
monitorowanie akcji serca
•
NIE PODAJEMY NIC DROGĄ DOUSTNĄ
•
UDROŻNIĆ DROGI ODDECHOWE A W RAZIE POTRZEBY
PROWADZENIE RESUSCYTACJI KRĄŻENIOWO –
ODDECHOWEJ
•
TLENOTERAPIA- tlen przez maskę 10-15 l/min
POSTĘPOWANIE SZPITALNE WE WSTRZĄSIE
SEPTYCZNYM
1.Leczenie chirurgiczne istniejących zakażeń jako leczenie
przyczynowe np. w przypadku: ropnia, ropowicy, zgorzeli
jelita, wodonercza – ich wycięcie i drenaż) – jak najwcześniej.
2.Założenie wkłuć dożylnych i przetaczanie płynów (nawet do
10 litrów) – elektrolity, glukoza pod kontrolą OCŻ.
3.Dożylnie antybiotyki o szerokim zakresie działania (posiew
krwi).
4.Tlenoterapia.
5.Obniżenie temperatury ciała.
6.Jeśli jeszcze nie doszło do ciężkich zaburzeń krążenia i
oddychania ułożyć w pozycji Trendelenburga
7.Badanie bakteriologiczne materiału (ropa, wysięk, krew) i
wrażliwość na antybiotyki
8.Badania laboratoryjne: morfologia z rozmazem, elektrolity
(sód, potas, chlorki ), mocznik, kreatynina, cukier, badanie
ogólne moczu, układ krzepnięcia i fibrynolizy
POSTĘPOWANIE SZPITALNE WE WSTRZĄSIE
SEPTYCZNYM
9. Monitorowanie chorego:
– czynność serca – EKG (kardiomonitor)
– temperatura ciała (zmierzyć różnicę temperatury obwodowej {na paluchu} i
centralnej {w przełyku lub odbytnicy} różnica powyżej 4 stopni świadczy o
zaburzeniach mikrokrążenia)
– ciśnienie tętnicze krwi
– tętno
– oddech
– saturacja
– diureza godzinowa (cewnik)
– gazometria
– stan psychiczny (świadomość)
– zabarwienie i wilgotność powłok skórnych
– ośrodkowe ciśnienie żylne
– napięcie powłok brzucha
10.Prowadzenie bilansu płynów (cewnik do pęcherza moczowego na stałe)
11.Uzupełnienie niedoborów krwi
12. Wyrównanie zaburzeń elektrolitowych i kwasowo-zasadowych.
13. Badanie RTG klatki piersiowej.
14. Oddech wspomagany – po intubacji.