© Anna Karabowicz
Staropolskie prawo
Staropolskie prawo
obligacyjne
obligacyjne
© Anna Karabowicz
Prawo zobowiązań
Prawo zobowiązań
reguluje społeczne formy wymiany dóbr i
reguluje społeczne formy wymiany dóbr i
usług o charakterze majątkowym
usług o charakterze majątkowym
ma charakter względny, normy skuteczne
ma charakter względny, normy skuteczne
tylko między stronami zobowiązania
tylko między stronami zobowiązania
(uprawniony w stosunku obligacyjnym
(uprawniony w stosunku obligacyjnym
może domagać się określonego
może domagać się określonego
zachowania, ma roszczenie tylko wobec
zachowania, ma roszczenie tylko wobec
konkretnej osoby, dłużnika)
konkretnej osoby, dłużnika)
słabo rozwinięte stosunki obligacyjne w
słabo rozwinięte stosunki obligacyjne w
prawie ziemskim, szerszy zakres
prawie ziemskim, szerszy zakres
zastosowania w prawie miejskim
zastosowania w prawie miejskim
© Anna Karabowicz
Zobowiązanie i
Zobowiązanie i
odpowiedzialność
odpowiedzialność
zobowiązanie – stosunek prawny między wierzycielem a
zobowiązanie – stosunek prawny między wierzycielem a
dłużnikiem, na podstawie którego wierzyciel może żądać od
dłużnikiem, na podstawie którego wierzyciel może żądać od
dłużnika oznaczonego świadczenia o wartości majątkowej
dłużnika oznaczonego świadczenia o wartości majątkowej
(roszczenie, wierzytelność), a dłużnik jest zobowiązany to
(roszczenie, wierzytelność), a dłużnik jest zobowiązany to
świadczenie spełnić (dług)
świadczenie spełnić (dług)
w średniowieczu dłużnik musiał uiścić dług od razu albo dać
w średniowieczu dłużnik musiał uiścić dług od razu albo dać
zastaw lub rękojmię (poręczenie) – zastaw lub rękojmia stawały
zastaw lub rękojmię (poręczenie) – zastaw lub rękojmia stawały
się samodzielnym świadczeniem zastępczym: wtedy dłużnik
się samodzielnym świadczeniem zastępczym: wtedy dłużnik
przestawał być odpowiedzialny, a wierzyciel nie mógł go
przestawał być odpowiedzialny, a wierzyciel nie mógł go
zmusić do spełnienia świadczenia, a mógł zaspokoić swoją
zmusić do spełnienia świadczenia, a mógł zaspokoić swoją
pretensję z zastawu bądź żądać jej od rękojemcy
pretensję z zastawu bądź żądać jej od rękojemcy
(poręczyciela), który przejmował zobowiązanie
(poręczyciela), który przejmował zobowiązanie
od XIV w. – łączenie długu i odpowiedzialności w osobie
od XIV w. – łączenie długu i odpowiedzialności w osobie
dłużnika, zaś rękojmia i zastaw stawały się dodatkowym
dłużnika, zaś rękojmia i zastaw stawały się dodatkowym
zabezpieczeniem; odpowiedzialność mogła być:
zabezpieczeniem; odpowiedzialność mogła być:
osobista – do czasów nowożytnych, z początku dłużnik mógł być
osobista – do czasów nowożytnych, z początku dłużnik mógł być
nawet zabity, ale z czasem niewola za długi (mogła objąć także
nawet zabity, ale z czasem niewola za długi (mogła objąć także
żonę i dzieci dłużnika), gdzie mógł się spłacić się pracą
żonę i dzieci dłużnika), gdzie mógł się spłacić się pracą
majątkowa – na początku występowała obok osobistej, z czasem
majątkowa – na początku występowała obok osobistej, z czasem
całkiem ją zastąpiła, na początku obejmowała cały majątek
całkiem ją zastąpiła, na początku obejmowała cały majątek
dłużnika, potem tylko część
dłużnika, potem tylko część
© Anna Karabowicz
Zobowiązania
Zobowiązania
powstawanie zobowiązań
powstawanie zobowiązań
delikty – czyny niedozwolone, bezprawne; sprawca miał obowiązek
delikty – czyny niedozwolone, bezprawne; sprawca miał obowiązek
odszkodowania; z początku prawie wyłączne źródło zobowiązań
odszkodowania; z początku prawie wyłączne źródło zobowiązań
umowy – w zasadzie istniała swoboda umów, ale ograniczały ją
umowy – w zasadzie istniała swoboda umów, ale ograniczały ją
zakazy dowodowe (można było udowodnić istnienie umowy jedynie
zakazy dowodowe (można było udowodnić istnienie umowy jedynie
za pomocą legalnego dowodu)
za pomocą legalnego dowodu)
rodzaje umów:
rodzaje umów:
umowa formalna – zobowiązanie się do świadczenia w przyszłości w
umowa formalna – zobowiązanie się do świadczenia w przyszłości w
drodze publicznej przysięgi z rozbudowanym rytuałem i symboliką (w
drodze publicznej przysięgi z rozbudowanym rytuałem i symboliką (w
średniowieczu podstawowy rodzaj umów); zamiast ślubowania
średniowieczu podstawowy rodzaj umów); zamiast ślubowania
czasem stosowano zakład (wręczenie laski) – to stanowiło dowód na
czasem stosowano zakład (wręczenie laski) – to stanowiło dowód na
zawarcie umowy
zawarcie umowy
umowa realna – dochodziła do skutku w momencie wydania rzeczy
umowa realna – dochodziła do skutku w momencie wydania rzeczy
przez drugą stronę (towaru lub ceny), np. umowa sprzedaży i z
przez drugą stronę (towaru lub ceny), np. umowa sprzedaży i z
czasem darowizna
czasem darowizna
umowa konsensualna – powstawały w drodze samego porozumienia
umowa konsensualna – powstawały w drodze samego porozumienia
stron, ich oświadczeń woli
stron, ich oświadczeń woli
forma umów – na początku ustna, z czasem dla celów
forma umów – na początku ustna, z czasem dla celów
dowodowych i bezpieczeństwa obrotu pojawiła się forma pisemna
dowodowych i bezpieczeństwa obrotu pojawiła się forma pisemna
czasem połączona z wpisem do ksiąg sądowych lub rejestru (od
czasem połączona z wpisem do ksiąg sądowych lub rejestru (od
XII w. spisywano umowy dotyczące nieruchomości, w obecności
XII w. spisywano umowy dotyczące nieruchomości, w obecności
świadków lub sądu, od poł. XII w. wpisywano do ksiąg sądowych
świadków lub sądu, od poł. XII w. wpisywano do ksiąg sądowych
© Anna Karabowicz
Zobowiązania c.d.
Zobowiązania c.d.
rodzaje zobowiązań
rodzaje zobowiązań
proste – występował tylko jeden wierzyciel i jeden dłużnik
proste – występował tylko jeden wierzyciel i jeden dłużnik
złożone – występowało więcej osób po obu stronach
złożone – występowało więcej osób po obu stronach
zobowiązania pospólną ręką – wierzyciele lub dłużnicy byli łącznie podmiotami jednego niepodzielnego
zobowiązania pospólną ręką – wierzyciele lub dłużnicy byli łącznie podmiotami jednego niepodzielnego
stosunku obligacyjnego (dłużnicy razem musieli wykonać świadczenie i razem byli zwalniani z długu);
stosunku obligacyjnego (dłużnicy razem musieli wykonać świadczenie i razem byli zwalniani z długu);
ewoluowały w kierunku odpowiedzialności solidarnej, kiedy świadczenie jednego dłużnika zwalniało
ewoluowały w kierunku odpowiedzialności solidarnej, kiedy świadczenie jednego dłużnika zwalniało
pozostałych, a wierzyciel mógł żądać wykonania długu tylko przez jednego dłużnika; najczęściej przy
pozostałych, a wierzyciel mógł żądać wykonania długu tylko przez jednego dłużnika; najczęściej przy
niepodzielnym zobowiązaniu
niepodzielnym zobowiązaniu
zobowiązania podzieloną ręką – istniało przy podzielnym zobowiązaniu, świadczenie było podzielne, każdy
zobowiązania podzieloną ręką – istniało przy podzielnym zobowiązaniu, świadczenie było podzielne, każdy
z wierzycieli uprawniony był do swojej części, a dłużnik zobowiązany tylko do świadczenia swojej części
z wierzycieli uprawniony był do swojej części, a dłużnik zobowiązany tylko do świadczenia swojej części
wygaśnięcie zobowiązania
wygaśnięcie zobowiązania
wykonanie
wykonanie
potrącenie
potrącenie
zlanie się wierzytelności z długiem
zlanie się wierzytelności z długiem
dobrowolne zwolnienie z długu
dobrowolne zwolnienie z długu
zmiana zobowiązania (nowacja)
zmiana zobowiązania (nowacja)
przedawnienie
przedawnienie
niemożliwość świadczenia
niemożliwość świadczenia
nadzwyczajne wypadki
nadzwyczajne wypadki
moratorium (odwleczenie wykonania) – w prawie ziemskim na podstawie listu moratoryjnego z
moratorium (odwleczenie wykonania) – w prawie ziemskim na podstawie listu moratoryjnego z
powodów nadzwyczajnych (przez sejm, króla, sądy)
powodów nadzwyczajnych (przez sejm, króla, sądy)
poza tym w prawie miejskim – cesja, świadczenie w miejsce wykonania, złożenie do depozytu
poza tym w prawie miejskim – cesja, świadczenie w miejsce wykonania, złożenie do depozytu
odpowiedzialność za wady
odpowiedzialność za wady
wady fizyczne – zbywana rzecz nie posiadała umówionych właściwości lub miała braki –
wady fizyczne – zbywana rzecz nie posiadała umówionych właściwości lub miała braki –
odpowiedzialność powstawała stopniowo
odpowiedzialność powstawała stopniowo
wady prawne – zbywane prawo albo nie istniało, albo przysługiwało osobie trzeciej, albo było
wady prawne – zbywane prawo albo nie istniało, albo przysługiwało osobie trzeciej, albo było
obciążone lub ograniczone – gdy prawo nabyte było kwestionowane przez osobę trzecią,
obciążone lub ograniczone – gdy prawo nabyte było kwestionowane przez osobę trzecią,
zbywca był zobowiązany w procesie zastąpić nabywcę (nazywano go zachodźcą, zastępcą,
zbywca był zobowiązany w procesie zastąpić nabywcę (nazywano go zachodźcą, zastępcą,
jego odpowiedzialność zastępem, ewikcją), od XV w. przy zbyciu nieruchomości wynikał z
jego odpowiedzialność zastępem, ewikcją), od XV w. przy zbyciu nieruchomości wynikał z
prawa
prawa
© Anna Karabowicz
Utwierdzanie i umacnianie umów
Utwierdzanie i umacnianie umów
utwierdzenie
utwierdzenie
– to ono powodowało powstanie odpowiedzialności prawnej, a nie
– to ono powodowało powstanie odpowiedzialności prawnej, a nie
samo zawarcie umowy; decydowało o ważności i zaskarżalności umowy:
samo zawarcie umowy; decydowało o ważności i zaskarżalności umowy:
przysięga
przysięga
litkup – poczęstunek towarzyszący zawarciu umowy
litkup – poczęstunek towarzyszący zawarciu umowy
przybicie rąk – podanie wzajemne rąk i przecięci ich przez świadków
przybicie rąk – podanie wzajemne rąk i przecięci ich przez świadków
zadatek – w postaci sumy pieniężnej na dowód zamiaru dotrzymania umowy, przy
zadatek – w postaci sumy pieniężnej na dowód zamiaru dotrzymania umowy, przy
umowach realnych przyjęcie zadatku rodziło zobowiązanie wydania rzeczy lub ceny
umowach realnych przyjęcie zadatku rodziło zobowiązanie wydania rzeczy lub ceny
(na jej poczet zaliczano zadatek, który przepadał w razie odstąpienia od umowy)
(na jej poczet zaliczano zadatek, który przepadał w razie odstąpienia od umowy)
zakładnictwo – oddanie jakiejś osoby jako zakładnika, na którego przechodziła
zakładnictwo – oddanie jakiejś osoby jako zakładnika, na którego przechodziła
odpowiedzialność za wykonanie zobowiązania
odpowiedzialność za wykonanie zobowiązania
umacnianie umowy
umacnianie umowy
– dawało gwarancję wykonania przez dłużnika
– dawało gwarancję wykonania przez dłużnika
zobowiązania:
zobowiązania:
zakład (kara, wadium) – ustanawiały go strony (z. umowny) lub sąd (z. urzędowy,
zakład (kara, wadium) – ustanawiały go strony (z. umowny) lub sąd (z. urzędowy,
sądowy), lub wynikał ze zwyczaju (z. zwyczajowy) – opiewał na sumę pieniężną,
sądowy), lub wynikał ze zwyczaju (z. zwyczajowy) – opiewał na sumę pieniężną,
należał się obok świadczenia głównego w razie braku terminowego świadczenia,
należał się obok świadczenia głównego w razie braku terminowego świadczenia,
należał do tego, kto go ustanowił
należał do tego, kto go ustanowił
rękojemstwo – na pocz. osłabiona forma zakładnictwa, z czasem poręczyciel był
rękojemstwo – na pocz. osłabiona forma zakładnictwa, z czasem poręczyciel był
pośrednikiem między wierzycielem i dłużnikiem, którego miał skłonić do wykonania
pośrednikiem między wierzycielem i dłużnikiem, którego miał skłonić do wykonania
świadczenia (XV w.), potem rękojmia świadczył dług tylko gdy dłużnik go nie uiścił,
świadczenia (XV w.), potem rękojmia świadczył dług tylko gdy dłużnik go nie uiścił,
miało charakter akcesoryjny, dłużnik miał obowiązek zwrócić rękojmi nakłady
miało charakter akcesoryjny, dłużnik miał obowiązek zwrócić rękojmi nakłady
zastaw – najważniejsza forma umacniania umowy
zastaw – najważniejsza forma umacniania umowy
załoga – XIII-XIV w., w razie niewykonania świadczenia dłużnik (rękojmia) miał
załoga – XIII-XIV w., w razie niewykonania świadczenia dłużnik (rękojmia) miał
przybyć z określonym orszakiem do gospody i przebywać tam („leżeć”) na własny
przybyć z określonym orszakiem do gospody i przebywać tam („leżeć”) na własny
koszt do zaspokojenia wierzyciela, mógł też przebywać wierzyciel na koszt dłużnika
koszt do zaspokojenia wierzyciela, mógł też przebywać wierzyciel na koszt dłużnika
łajanie – wśród rycerzy, w razie niewykonania świadczenia można było publicznie
łajanie – wśród rycerzy, w razie niewykonania świadczenia można było publicznie
lżyć rycerza, zakazane przez Statuty Kazimierza Wielkiego, istniały do XV w.
lżyć rycerza, zakazane przez Statuty Kazimierza Wielkiego, istniały do XV w.
utrata wolności – zazwyczaj wśród plebejuszy, w okresie nowożytnym oddanie w
utrata wolności – zazwyczaj wśród plebejuszy, w okresie nowożytnym oddanie w
poddaństwo
poddaństwo
© Anna Karabowicz
Rodzaje umów (1)
Rodzaje umów (1)
zamiana
zamiana
– obie strony świadczyły przedmioty w naturze
– obie strony świadczyły przedmioty w naturze
darowizna
darowizna
– darczyńca kosztem swojego majątku dokonywał nieodpłatnego
– darczyńca kosztem swojego majątku dokonywał nieodpłatnego
przysporzenia majątkowego na rzecz obdarowanego, do kon. średniowiecza
przysporzenia majątkowego na rzecz obdarowanego, do kon. średniowiecza
umowa realna (obowiązek obdarowanego do daru wzajemnego) czyli tzw. d.
umowa realna (obowiązek obdarowanego do daru wzajemnego) czyli tzw. d.
remuneratoryjna, odpłatna, z pocz. były odwoływalne, najwyżej dożywotnie,
remuneratoryjna, odpłatna, z pocz. były odwoływalne, najwyżej dożywotnie,
z czasem od XIII w. zastrzegano ich nieodwołalność (tak Statuty Kazimierza
z czasem od XIII w. zastrzegano ich nieodwołalność (tak Statuty Kazimierza
Wielkiego); konstytucja 1501 r. – swoboda dokonywania darowizn co do
Wielkiego); konstytucja 1501 r. – swoboda dokonywania darowizn co do
podmiotów i przedmiotów
podmiotów i przedmiotów
kupno-sprzedaż
kupno-sprzedaż
– wykształciła się z zamiany, zobowiązanie do przeniesienia
– wykształciła się z zamiany, zobowiązanie do przeniesienia
własności i posiadania rzeczy
własności i posiadania rzeczy
umowa o usługi (pracę)
umowa o usługi (pracę)
– o wykonywanie przez określony czas za
– o wykonywanie przez określony czas za
wynagrodzeniem pracy; sługa był zobowiązany do wierności i
wynagrodzeniem pracy; sługa był zobowiązany do wierności i
posłuszeństwa, a pan do utrzymania i opieki, za co uzyskiwał jurysdykcję
posłuszeństwa, a pan do utrzymania i opieki, za co uzyskiwał jurysdykcję
sądową nad sługą; w prawie ziemskim zakaz przyjmowania do pracy bez
sądową nad sługą; w prawie ziemskim zakaz przyjmowania do pracy bez
zaświadczenia od dawnego pana, zawierano ją zwykle na 1 rok, pracodawca
zaświadczenia od dawnego pana, zawierano ją zwykle na 1 rok, pracodawca
mógł wypowiedzieć umowę na 6 tygodni przez upływem terminu, zakaz
mógł wypowiedzieć umowę na 6 tygodni przez upływem terminu, zakaz
służby chrześcijan u Żydów lub mahometan, pracodawca odpowiadał za
służby chrześcijan u Żydów lub mahometan, pracodawca odpowiadał za
szkody wyrządzone przez sługę do wysokości ich płacy z prawem regresu
szkody wyrządzone przez sługę do wysokości ich płacy z prawem regresu
najem
najem
– wynajmujący daje najemcy konkretną rzecz ruchomą lub
– wynajmujący daje najemcy konkretną rzecz ruchomą lub
nieruchomą w używanie za opłatą czynszu na czas określony lub
nieruchomą w używanie za opłatą czynszu na czas określony lub
nieokreślony
nieokreślony
dzierżawa
dzierżawa
– dzierżawca mógł nie tylko używać rzecz, ale także użytkować i
– dzierżawca mógł nie tylko używać rzecz, ale także użytkować i
pobierać z nich pożytki; przy dzierżawie nieruchomości ziemskich w prawie
pobierać z nich pożytki; przy dzierżawie nieruchomości ziemskich w prawie
ziemskim powodował, iż dzierżawca miał obowiązek służby wojskowej
ziemskim powodował, iż dzierżawca miał obowiązek służby wojskowej
© Anna Karabowicz
Rodzaje umów (2)
Rodzaje umów (2)
umowa o dzieło
umowa o dzieło
– przyjmujący zamówienie zobowiązywał się
– przyjmujący zamówienie zobowiązywał się
wykonać umówione dzieło w zamian za umówione wynagrodzenie
wykonać umówione dzieło w zamian za umówione wynagrodzenie
(jak materiał był własnością przyjmującego zamówienia, umowa
(jak materiał był własnością przyjmującego zamówienia, umowa
ta zbliżała się do kupna-sprzedaży), przyjmujący zamówienie
ta zbliżała się do kupna-sprzedaży), przyjmujący zamówienie
odpowiadał za wady fizyczne rzeczy (w razie braków w
odpowiadał za wady fizyczne rzeczy (w razie braków w
zamówionym dziele można było żądać zwrotu zadatku oraz
zamówionym dziele można było żądać zwrotu zadatku oraz
zapłaty kary umownej), większe znaczenie w prawie miejskim
zapłaty kary umownej), większe znaczenie w prawie miejskim
zlecenie
zlecenie
– zleceniobiorca zobowiązywał się do wykonania
– zleceniobiorca zobowiązywał się do wykonania
określonej czynności prawnej lub faktycznej, zleceniobiorca nie
określonej czynności prawnej lub faktycznej, zleceniobiorca nie
ponosił odpowiedzialności za rezultat, miał wykonywać czynność
ponosił odpowiedzialności za rezultat, miał wykonywać czynność
rzetelnie
rzetelnie
pożyczka
pożyczka
– udzielenie pożyczkobiorcy pieniędzy lub innych rzeczy
– udzielenie pożyczkobiorcy pieniędzy lub innych rzeczy
zamiennych z prawem własności i z obowiązkiem zwrotu po
zamiennych z prawem własności i z obowiązkiem zwrotu po
pewnym czasie takich samych rzeczy i w tej samej ilości (w
pewnym czasie takich samych rzeczy i w tej samej ilości (w
prawie staropolskim pod pożyczkę podciągano także umowę
prawie staropolskim pod pożyczkę podciągano także umowę
użyczenia
użyczenia
polegającego na daniu w bezpłatne używanie
polegającego na daniu w bezpłatne używanie
konkretnej rzeczy z obowiązkiem zwrotu tej samej rzeczy w stanie
konkretnej rzeczy z obowiązkiem zwrotu tej samej rzeczy w stanie
niepogorszonym); umowa nieodpłatna – zakaz lichwy (odsetki
niepogorszonym); umowa nieodpłatna – zakaz lichwy (odsetki
pobierane przez Żydów po przywileju z 1264 r. sięgały nawet 50%
pobierane przez Żydów po przywileju z 1264 r. sięgały nawet 50%
sumy dłużnej), jeszcze w 1512 r. synod gnieźnieński potępiał
sumy dłużnej), jeszcze w 1512 r. synod gnieźnieński potępiał
pożyczanie na procent, ale w okresie nowożytnym następowało
pożyczanie na procent, ale w okresie nowożytnym następowało
złagodzenie stanowiska Kościoła Katolickiego
złagodzenie stanowiska Kościoła Katolickiego
© Anna Karabowicz
Rodzaje umów (3)
Rodzaje umów (3)
weksel
weksel
– związane z pojawieniem się cesji, a więc zamianą podmiotu
– związane z pojawieniem się cesji, a więc zamianą podmiotu
zobowiązania (przelewu wierzytelności z jednego wierzyciela na drugiego),
zobowiązania (przelewu wierzytelności z jednego wierzyciela na drugiego),
dało początek pojawieniu się skryptu dłużnego, mocą którego wierzyciel
dało początek pojawieniu się skryptu dłużnego, mocą którego wierzyciel
przenosił wierzytelność na inną osobę (mogły być w formie listów na
przenosił wierzytelność na inną osobę (mogły być w formie listów na
okaziciela); w Polsce pojawiły się w XVII w. w miastach nadbałtyckich, 1775 r.
okaziciela); w Polsce pojawiły się w XVII w. w miastach nadbałtyckich, 1775 r.
ogólnopolskie prawo wekslowe – weksel to skrypt dłużny na okaziciela,
ogólnopolskie prawo wekslowe – weksel to skrypt dłużny na okaziciela,
stwarzał zobowiązanie abstrakcyjne (bez określenia przyczyn powstania),
stwarzał zobowiązanie abstrakcyjne (bez określenia przyczyn powstania),
dłużnik miał wypłacić sumę okazicielowi (wykupić weksel); służył
dłużnik miał wypłacić sumę okazicielowi (wykupić weksel); służył
zabezpieczeniu kredytu; 1780 r. zakaz wystawiania weksli przez szlachtę
zabezpieczeniu kredytu; 1780 r. zakaz wystawiania weksli przez szlachtę
przechowanie (wierna ręka, pokład, depozyt)
przechowanie (wierna ręka, pokład, depozyt)
– przechowawca (pokładnik)
– przechowawca (pokładnik)
zobowiązywał się odpłatnie lub nieodpłatnie wobec pokładcy czuwać nad
zobowiązywał się odpłatnie lub nieodpłatnie wobec pokładcy czuwać nad
zachowaniem rzeczy, po pewnym czasie zwrócić ją w niepogorszonym
zachowaniem rzeczy, po pewnym czasie zwrócić ją w niepogorszonym
stanie; d. regularny (rzeczy niezamienne) i d. nieregularny (zamienne); d.
stanie; d. regularny (rzeczy niezamienne) i d. nieregularny (zamienne); d.
użytkowy (kiedy pokładca mógł używać lub pobierał pożytki z rzeczy); nie
użytkowy (kiedy pokładca mógł używać lub pobierał pożytki z rzeczy); nie
ponosił odpowiedzialności za przypadkowe zniszczenie rzeczy, gdy jego
ponosił odpowiedzialności za przypadkowe zniszczenie rzeczy, gdy jego
rzeczy też zostały zniszczone (jak nie – do 1/2 wartości rzeczy w depozycie)
rzeczy też zostały zniszczone (jak nie – do 1/2 wartości rzeczy w depozycie)
sekwestr
sekwestr
– szczeg. rodzaj depozytu – rzecz sporną sąd oddawał w depozyt
– szczeg. rodzaj depozytu – rzecz sporną sąd oddawał w depozyt
spółki
spółki
– od schyłku średniowiecza o cechach handlowych, od II poł. XVIII w. w
– od schyłku średniowiecza o cechach handlowych, od II poł. XVIII w. w
celach produkcyjnych; s. jawne (wspólnicy dzielą się zyskami po równo,
celach produkcyjnych; s. jawne (wspólnicy dzielą się zyskami po równo,
odpowiadają solidarnie), s. akcyjne (kapitał zakładowy podzielony na
odpowiadają solidarnie), s. akcyjne (kapitał zakładowy podzielony na
udziały=akcje, wspólnicy pobierali zyski i odpowiadali stosownie do wkładu),
udziały=akcje, wspólnicy pobierali zyski i odpowiadali stosownie do wkładu),
s. komandytowa (co najmniej 1 wspólnik odpowiadał w sposób
s. komandytowa (co najmniej 1 wspólnik odpowiadał w sposób
nieograniczony oraz co najmniej 1 do wysokości sumy ustalonej w umowie
nieograniczony oraz co najmniej 1 do wysokości sumy ustalonej w umowie
(suma komandytowa), s. imienne (imiennie oznaczeni wspólnicy)
(suma komandytowa), s. imienne (imiennie oznaczeni wspólnicy)