Zapalenie

trzustki

Trzustka

głowa

ogon

trzon

Trzustka

Płaciki

Pęcherzyki wydzielnicze

Przewody wyprowadzające

Trzustka

Trzustka

Trzustka

•

czynność

wewnątrzwydzielnicza

•

czynność

zewnątrzwydzielnicza

Trzustka

Czynność

zewnątrzwydzielnicza

- trawienie białek, węglowodanów i

tłuszczów

- zobojętnianie kwaśnej treści

żołądkowej przechodzącej z żołądka

- utrzymanie równowagi kwasowo-

zasadowej organizmu

Sok trzustkowy

• 1-4 litry/dobę
• izoosmotyczny
• wodojasny
• pH 8.0-8.5
• śluz
• elektrolity (HCO ¯ Cl¯ Na K)
• enzymy (40 g/dobę)

Regulacja funkcji

zewnątrzwydzielniczej

związana z

przyjmowaniem

posiłków

międzyposiłkowa

Zapalenia trzustki

ostre

przewlekłe

Zapalenia trzustki –

przyczyny

wg Lebenthala

1.

Wrodzona

–

mukowiscydoza,

hiperlipoproteinemie, wrodzona
nadczynność gruczołów
przytarczycznych

2.

Zaburzenia odpływu soku
trzustkowego

– uraz, torbiel rzekoma

trzustki, brak przewodu trzustkowego,
torbiel i brak przewodu żółciowego
wspólnego, kamica brodawki Vatera,
glistnica

Zapalenia trzustki –

przyczyny

wg Lebenthala

3. Zakażenia wirusowe

–

świnka,

odra, różyczka, zapalenie wątroby,
Coxsackie B, mykoplazma

4.

Polekowa

– np. paracetamol,

antykoagulanty, tetracykliny,
witamina D

5.

Inne

– operacje, wstrząś, cukrzyca

insulinozależna, przeszcepianie
nerek, zespół Reya, niedożywienie

Ostre zapalenie trzustki

objawy

- napadowe bóle brzucha

częściowo z
promieniowaniem do pleców

- nudności, wymioty
- brak łaknienia

Ostre zapalenie trzustki

leczenie

przeciwbólowe
poprawiające ukrwienie

narządu

operacyjne
antybiotyki?
somatostatyna?

Ostre zapalenie trzustki

leczenie

Dietetyczne

- płyny i elektrolity
- zaniechanie żywienia doustnego
- odsysanie treści żołądkowej
- zahamowanie wydzielania

żołądkowego

- uzupełnianie zapotrzebowania

energetycznego

Ostre zapalenie trzustki

leczenie

żywienie

żywienie

parenteralne

enteralne

„katabolizm katastroficzny”

Ostre zapalenie trzustki

Żywienie

parenteralne

Węglowodany - 50%
Tłuszcz – 30%
Białko – 20%

Ostre zapalenie trzustki

Żywienie enteralne

poniżej zgięcia dwunastniczo-

czczego

przez: zgłębnik
przetokę igłową
jejunostomię

wartość energetyczna 1 kcal/ml

Ostre zapalenie trzustki

Żywienie enteralne

możliwie wczesne
po 3-5 dniach płynne diety

elementarne i półelementarne

po 7 dniach mieszanki odżywcze

ubogotłuszczowe i
bogatowęglowodanowe

Przewlekłe zapalenie

trzustki

zaporowe

wapniejące

postępujący proces zapalny o

nieodwracalnych zmianach morfologicznych

Przewlekłe zapalenie

trzustki

objawy

ból
wymioty, nudności
objawy zespołu złego

wchłaniania

Przewlekłe zapalenie

trzustki

Zaporowe

postępujące i regularne

rozszerzenie przewodu
Wirsunga

wtórny zanik i zwłóknienie

tkanki gruczołowej

rozlane włóknienie

Przewlekłe zapalenie

trzustki

Wapniejące

Teoria małych przewodów
wytrącanie się strątów białkowych

uszkadzających ich nabłonek

uszkodzenie i atrofia pęcherzyków
wtórny rozrost tkanki łącznej
odkładanie białkowych soli wapnia
czopy, kamienie trzustkowe

Przewlekłe zapalenie

trzustki

leczenie

przeciwbólowe
poprawiające ukrwienie

narządu

operacyjne, endoskopowe
somatostatyna?

Przewlekłe zapalenie

trzustki

leczenie

 dietetyczne

bogatoenergetyczna 2500-3000

kcal/dobę

4-5 porcji
w mukowiscydozie: 120-150

dziennego zapotrzebowania
energetycznego

Przewlekłe zapalenie

trzustki

leczenie

Preparaty enzymów trzustkowych
kwasoodporne
dawka dostosowana do zalecanej

ilości dobowego spożycia
pokarmu

podawana w ciągu posiłku