Estry są pochodnymi kwasów karboksylowych, w których

atom wodoru grupy karboksylowej został zastąpiony

grupą węglowodorową R

2.

Nazwę estrów tworzy się tak samo jak soli

kwasów, lecz zamiast nazwy metalu podaje się

nazwę grupy R

2

-Bezpośrednia reakcja między kwasem karboksylowym
i alkoholem

- Reakcja wymiany jednego estru z drugim

-Odwrócenie reakcji estryfikacji. W tej reakcji ester jest
ogrzewany z wodą w obecności mocnego kwasu.

-Hydroliza przebiega także w środowisku zasadowym dając
sól kwasu i alkohol. Jest reakcją praktycznie nieodwracalną.

- ciecze

- trudno rozpuszczalne w wodzie

- o gęstości mniejszej od gęstości wody

- przyjemny zapach

- estry niższych i średnich kwasów karboksylowych oraz niższych
i średnich alkoholi są nazywane olejkami eterycznymi
(występują w kwiatach i owocach)

- estry ulegają reakcji spalania
- hydrolizują w wodzie w środowisku kwaśnym
- ulegają reakcji zmydlania
- ulegają reakcji transestryfikacji

NADAJĄ ZAPACHY OLEJKOM

ROŚLINNYM I OWOCOM

WYRÓB SYNTETYCZNYCH
ESENCJI ZAPACHOWYCH

WCHODZĄ W SKŁAD WOSKU

PSZCZELEGO

POKRYWAJĄ POWIERZCHNIĘ

LIŚCI I OWOCÓW CHRONIĄC

PRZED UTRATĄ WODY

STOSOWANE JAKO

ROZPUSZCZALNIKI DO

FARB I LAKIERÓW

ELEMENT

BUDOWY

CZĄSTECZE

K

WIELU

LEKÓW

Maślan butylu

(zapach ananasa)

Octan oktylu

(zapach pomarańczy)

Octan izoamylu

(zapach bananów)

Octan benzylu

(zapach jaśminu)

Szczególna grupa estrów. Są to związki rozpowszechnione

w przyrodzie. Występują w tkankach zwierzęcych

i nasionach roślinnych.

Ogólny wzór strukturalny tłuszczów

ZE WZGLĘDU NA POCHODZENIE:

- roślinne
- zwierzęce
- sztuczne i modyfikowane

ZE WZGLĘDU NA BUDOWĘ:
- nienasycone
- nasycone

-Ciała stałe, półstałe lub oleiste ciecze

- nierozpuszczalne w wodzie, słabo rozpuszczalne
w alkoholu etylowym

- dobrze rozpuszczają się w węglowodorach

Zjełczałe masło zawiera

uwolnione kwasy i dlatego

zabarwia oranż na czerwono,

natomiast świeże masło nie

zmienia barwy oranżu.

Zapach wydzielającego się

podczas hydrolizy kwasu

masłowego jest bardzo

nieprzyjemny.

HYDROLIZA TŁUSZCZÓW

ODRÓŻNIANIE TŁUSZCZÓW NIENASYCONYCH OD NASYCONYCH

Woda

bromowa

odbarwia się
w oleju a nie
odbarwia się

pod wpływem

masła.

UWODOROWIENIE (UTWARDZANIE) TŁUSZCZÓW

Reakcja

uwodornienia

przebiega przy

udziale

katalizatora

niklowego. W taki

sposób powstaje

np. margaryna.

ZASADOWA HYDROLIZA TŁUSZCZÓW

ZMYDLANIE TŁUSZCZÓW

Hydroliza zasadowa, prowadzona na
skalę przemysłową daje sole sodowe
kwasów karboksylowych nazywane
mydłami.

TŁUSZCZE ROŚLINNE- używane w przemyśle spożywczym, mydlarskim
włókienniczym i w lecznictwie

TŁUSZCZE JADALNE- zastosowania kulinarne

Tłuszcze dostarczają 20-35% energii

Główne źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych i witamin A, D, E, K

Biorą udział w syntezie niektórych hormonów