Etyka życia gospodarczego
Rolnictwo stacjonarne
!
Definicja etyki
Etyka to dział filozofii zajmujący się badaniem i
tworzeniem systemów moralnych (moralności)
rozumianych jako systemy określania tego co jest
dobre a co złe.
Źródło: wikipedia.pl
od greckiego ethos - "obyczaj", "zwyczaj".
Badane przez etykę kategorie
dobro i zło;
odpowiedzialność;
sumienie;
powinności;
normy i zasady postępowania;
systemy prawne.
Wniosek
Każdy człowiek jest filozofem.
Ponieważ:
Każdy człowiek ocenia co jest dobre a co złe.
Oceny tej dokonuje poprzez swój system moralny.
Skoro posiada swój system moralny to uprawia
etykę.
Skoro uprawia etykę to jest filozofem.
!
Definicja biznesu
Biznes
to część aktywności człowieka ukierunkowana na
przynoszenie zysku.
Źródło: wikipedia.pl
Etyka biznesu...
...odwołuje się do sumienia - do godności i honoru, poczucia
własnej wartości i satysfakcji moralnej, także do dobra innych
ludzi i całego społeczeństwa, do zasad życzliwości, szacunku
dla człowieka, solidarności i sprawiedliwości.
Przeciwstawiają się one instrumentalnemu traktowaniu
człowieka – pracownika, klienta - jako jedynie środka do
osiągnięcia własnego celu, sukcesu, zysku.
Etyka biznesu obejmuje:
etykę organizacji
etykę zarządzania
inne wyspecjalizowane działy, jak np. etyka
marketingu, czy etyka finansowa, albo etyka
e-biznesu
Termin etyka biznesu
Etyka biznesu jest nazwą ogólną etyki działalności
gospodarczej.
Zamiennie używa się określeń "moralność" lub
"etyka" zawodowa, "moralność" lub "etyka"
polityczna, etyka życia gospodarczego, etyka
biznesu, etyka pracy.
Poziomy i wymiary EB
Etyka biznesu - życie gospodarcze na czterech
poziomach:
mikro, tj. poziomie zachowań ludzi,
mezo, tj. poziomie zachowań
organizacji,
makro, tj. poziomie gospodarki,
światowym, tj. zjawisk
gospodarczych w skali globalnej.
Poziom mikro
Poziom mikro jest jednocześnie poziomem etyki
indywidualnej albo prywatnej.
W odniesieniu do etyki biznesu, albo etyki zawodowej
ludzi zajmujących się działalnością gospodarczą, poziom
mikro jest odniesieniem norm rządzących zachowaniem
jednostek w każdej sytuacji do sytuacji
charakterystycznych dla działalności gospodarczej.
Kwestiami etycznymi etyki indywidualnej niezależnie od
kontekstu są sprawy:
życia i śmierci,
cnót i przewinień (grzechów),
zasług, nagród, przewinień i kar.
Poziom mikro
Kwestiami etycznymi etyki zawodowej są kwestie
etyki indywidualnej w kontekście wykonywanego
zawodu.
Normą wspólną wszelkiej etyki zawodowej:
„Wykonaj swą pracę najlepiej jak możesz i
nie czerp korzyści ze słabości (fizycznej,
ekonomicznej czy kulturowej) ludzi
korzystających z twych usług.”
[M. Bunge, 1988, Treatise on Basic
Philosophy, t. 8 Ethics, Reidel, Dordrecht, s.
159].
Poziom pośredni (mezo)
Poziom pośredni (mezo) jest poziomem
działalności gospodarczej uprawianej
przez organizacje o różnym statusie
prawnym (firmy, spółki, przedsiębiorstwa,
korporacje itd.).
Jest to poziom, na którym etyka biznesu
skupia się najbardziej.
Poziom makro
Społeczeństwo będące takim systemem społecznym,
jaki zorganizowany jest przede wszystkim przez
instytucje wymiany jest społeczeństwem biznesu.
Żadne społeczeństwo nie jest jednak czystym
społeczeństwem biznesu. Każde społeczeństwo ma
oprócz
instytucji wymiany (przedsiębiorstwa, banki, giełda,
związki zawodowe, stowarzyszenia pracodawców itd.),
także:
rząd (organizujący system prawny i system
egzekwowania prawa) oraz
instytucje integrujące (rodzina, szkoła, kościoły, kluby,
stowarzyszenia itd.).
Poziomy i wymiary EB
Tzw. „potrójne E”:
efektywność (skuteczność),
ekonomiczność
etyczność
3 E
E
fektywność = miara stopnia osiągnięcia stanu
zamierzonego jako cel działania (skutek działania).
Ekonomiczność = stosunek osiągniętego wyniku do
nakładów, jakich poniesienia wymaga wykonywane
działanie (tok działania).
Etyczność = wymiar odnoszącym się do stopnia
społecznego przyzwolenia na dane działanie w
danej kulturze, określonego ze względu na wartości
cenione w tej kulturze i pochodne od nich normy
Etyka reklamy
Istnieje cały syndrom możliwych, celowo stosowanych form kłamstwa w
reklamie,
często subtelnych i trudnych do wychwycenia.
Można do nich zaliczyć m.in. wprowadzającą w błąd prezentację dóbr, mylące
wykorzystanie metod i danych naukowych.
W reklamie stosowane są półprawdy, zafałszowania i retusze, zwodnicze
fotografie.
Wykorzystywane bywają bezwartościowe - rzekome - świadectwa naukowe,
propagowane fałszywe przyczyny określonych skutków, rozbudzane są
nadmierne
oczekiwania odbiorców (np. w dziedzinie odchudzania czy kosmetyków),
stosowane wieloznaczne pojęcia (np. "zdrowa żywność", "naturalna żywność")
Etyka biznesu stała się w ciągu
ostatnich dziesięciu, piętnastu lat
samodzielną dyscypliną, żywo
rozwijająca się na Zachodzie,
szczególnie w USA. Powstały
towarzystwa naukowe, np.
American Society of Business
Ethics, European Business Ethics
Network. Tworzone są instytuty,
wydawane książki, podręczniki i
czasopisma z zakresu etyki
biznesu, np. „Journal of Business
Ethics”. Uruchamiane są programy
badawcze, mające na celu
przygotowanie podstaw
edukacyjnych do nauczania tej
dyscypliny.
Podsumowując
Bibliografia
Gasparski Wojciech, „Etyka biznesu”, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 2002
Gasparski Wojciech, „Wykłady z etyki biznesu”, Wydawnictwo
WSPiZ, Warszawa 2007
Pogonowska Barbara, „Elementy etyki gospodarki rynkowej”,
Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2000
Zadroga Adam, „Współczesne ujęcia etyki biznesu w Polsce”,
Wydawnictwo KUL, Lublin 2009
www.wikipedia.pl