PowerPoint Presentation

CO TO JEST ZDROWIE?



Dobre samopoczucie –

zdrowie



Złe samopoczucie –

choroba

Hipokrates

Hipokrates



460-377 p.n.e.



Lekarz grecki , ojciec medycyny ,

główny przedstawiciel słynnej koskiej

szkoły lekarskiej. Oparł medycynę na

zasadach racjonalnych, naukę jego

cechowała troska o chorego, wnikliwa

obserwacja lekarska i logiczne

wyciąganie wniosków prognostycznych.



Primum non nocere



Twórca podstaw etyki lekarskiej –

„Przysięga Hipokratesa”

Platon

427-347 r. p.n.e.

filozof grecki, uczeń

Sokratesa.

Człowiek to dusza władająca

ciałem.

Śmierć-wyzwolenie duszy.

Koncepcja mechanistyczno –

redukcjonistyczna

zdrowia



Twórca : Kartezjusz –Deskartes

Rene 1596-1650 r



Francuski filozof i matematyk ,

mechanistyczne widzenie świata i

człowieka.



Człowiek – wielka maszyna , która

działa z wielka precyzją

i doskonałością.

Koncepcja mechanistyczno –

redukcjonistyczna zdrowia

c.d.

Zawężenie leczenia do perfekcyjnego

naprawiania zdrowia człowieka jako

uszkodzonej maszyny biologicznej bez

widzenia jako całości

ale ….

postęp techniczny w medycynie, który

pozwolił na wykorzystanie metod

analitycznych w badaniu ciała człowieka.

Biomedyczne pojęcie zdrowia

Koncepcja socjomedyczna

zdrowia



Człowiek to przede wszystkim

zespół elementów powiązanych

prostymi relacjami, wiedza o

każdym elemencie i każdej relacji

to wiedza o człowieku jako o

całości.

Definicja zdrowia

WHO



Kompletny fizyczny , psychiczny i

społeczny dobrostan człowieka, a

nie tylko brak choroby lub

kalectwa.

`Preambuła Konstytucji WHO 1948 r

Inne definicje zdrowia:



To nie tylko brak choroby lub

niedomagań, ale i dobre

samopoczucie oraz taki stopień

przystosowania biologicznego,

psychicznego i społecznego, jaki

jest osiągalny dla danej jednostki

w najkorzystniejszych warunkach

(M. Kacprzak)

Inne definicje zdrowia:



Zdrowie społeczeństwa ludzkiego to

nie tylko brak chorób oraz dobry stan

zdrowia fizycznego, psychicznego i

społecznego jednostek składających

się na dane społeczeństwo, lecz

również harmonijny rozwój naturalny

ludności oraz takie warunki otoczenia,

które sprzyjają zdrowiu ludności

( J. Kostrzewski)

Inne definicje zdrowia:



Jest to stan lub zdolność ustroju

ludzkiego do wykonywania

odpowiednich czynności w

określonych warunkach

środowiskowych

( W. Jędrychowski)

Inne definicje zdrowia:



Genetycznie uwarunkowana

zdolność do przeciwdziałania

zaburzeniom homeostazy

Inne definicje zdrowia:



Proces adaptacji do zmieniających

się warunków środowiska , do

wzrastania i starzenia, do gojenia

po uszkodzeniu do cierpienia oraz

do spokojnego oczekiwania na

śmierć.

Medycyna społeczna

Dyscyplina medycyny, której

przedmiotem jest:



stan zdrowia ludzkości



teoria i praktyka utrzymania i

poprawy stanu ludzkości

Epidemiologia

Dział medycyny społecznej

zajmujący się rozprzestrzenianiem

chorób, niepełnosprawności,

czynników ryzyka i przyczyn zgonów

w populacjach ludzkich.

Odpowiada na pytanie jaki jest stan

zdrowia ludzkości i co na to wpływa.

Higiena

Zajmuje się czynnikami

ryzyka w otoczeniu człowieka.

Odpowiada na pytanie jakie

natężenie tych czynników

zagraża zdrowiu

ZDROWIE PUBLICZNE



Dyscyplina naukowa obejmująca

zagadnienia zdrowia społeczeństwa

, współzależność stanu zdrowia od

warunków życia (czynników

środowiskowych i społecznych) oraz

form troski o zdrowie, w odniesieniu

zarówno do jednostki , rodziny , jak

i większych społeczności.

ZDROWIE PUBLICZNE



Nauka i sztuka zapobiegania chorobom,

przedłużania życia i promocji zdrowia

fizycznego poprzez wysiłek społeczności,

higienę środowiska, kontrolę zakażeń,

nauczanie zasad higieny indywidualnej,

organizację służb medycznych i

pielęgniarskich, uwarunkowania na

zapobieganie chorobom i wczesną diagnozę,

rozwój mechanizmów społecznych

zapewniających każdemu indywidualnie i

społeczności warunki życia pozwalające na

utrzymanie zdrowia.

( Winslow)

ZDROWIE PUBLICZNE



Nauka i sztuka zapobiegania

chorobom, przedłużania życia i

promowania zdrowia poprzez

organizację zbiorowych wysiłków

społeczeństwa

(Acheson)

ZDROWIE PUBLICZNE



To wdrażanie medycyny

zapobiegawczej do praktyki

opieki zdrowotnej

ZDROWIE PUBLICZNE

wg WHO (1973)

Termin odnoszący się do higieny

środowiska

i walki z chorobami zakaźnymi,

poszerzony o:



Problemy dotyczące zdrowia populacji



Stan zdrowotny zbiorowości



Ogólne usługi zdrowotne



Administracyjna opiekę zdrowotną

Funkcje zdrowia publicznego –

działania na rzecz ogółu

społeczeństwa:



Monitorowanie stanu zdrowia i potrzeb

zdrowotnych



Zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób



Identyfikacja i zwalczanie czynników ryzyka

zdrowotnego



Zapobieganie wypadkom, urazom i organizacja

pomocy



Nadzór epidemiologiczny



Promocja zdrowia



Kształcenie i doskonalenie zawodowe personelu

medycznego



Regulacje prawne dotyczące systemu organizacji

placówek medycznych



Monitorowanie jakości świadczeń medycznych



Analiza sytuacji zdrowotnej w kraju

Funkcje zdrowia publicznego –

działania na rzecz ochrony

zdrowia indywidualnych

osób



Zapewnienie dostępności szczepień

ochronnych



Wczesne wykrywanie i leczenie chorób

zakaźnych



Zapewnienie dostępności pomocy

medycznej



Objęcie niezbędnym zakresem w pełni

bezpłatnych świadczeń leczniczych

wybranych chorób o znaczeniu społecznym



Skrining i poradnictwo grup wysokiego

ryzyka



Nadzór merytoryczny i pomoc finansowa

dla instytucji charytatywnych

PODZIAŁ ZAKRESU

DZIAŁAŃ MEDYCZNYCH

WG LOGANA:



Profilaktyka I fazy: zapobieganie

występowaniu i szerzeniu się

negatywnych zjawisk zdrowotnych.



Profilaktyka II fazy: wczesne wykrywanie

objawów chorobowych, zapobieganie

rozwojowi choroby,

przedłużanie okresów remisji.



Profilaktyka III fazy: zapobieganie trwałym

skutkom choroby, niepełnosprawnosci i

obniżeniu jakości życia.

Czynniki warunkujące

zdrowie- determinatny

zdrowia



Behawioralne- styl życia



Środowisko naturalne



Biologia człowieka



Opieka medyczna - organizacja

opieki zdrowotnej

Czynniki warunkujące zdrowie-

determinatny zdrowia (pola

zdrowia Lalonda)

Styl
życia
53%

Opieka
medyczna 10%

Biologia

16%

Środowisko
21%

Czynniki warunkujące

zdrowie

Behawioralne



Nawyki żywieniowe



Aspekty psychospołeczne



Aktywność ruchowa



Skłonność do używek



Ogólny rytm życia

Fińskie 7 zasad

zdrowia

sen 7-8 h;

codzienne śniadanie;

niedojadanie między posiłkami;

BMI +/- 5% w stosunku do normy;

aktywność ruchowa;

niepalenie;

niepicie alkoholu

Amerykanie dodają optymizm

Nawyki żywieniowe:



Regularność posiłków



Spożycie chlorku sodu



Bilans odżywczy



Jakość pierwszego posiłku



Dojadanie

Aspekty

psychospołeczne



Zainteresowania



Zajęcia dające satysfakcję



Presja czasu



Przeciążenia informacyjne



Przeciążenie odpowiedzialnością



Poczucie satysfakcji z dokonań

Aktywność ruchowa



Sport, rekreacja, aktywność

podczas wypoczynku, sposób

spędzania dni wolnych

Skłonność do używek



Używki łagodne (kawa, herbata)



Alkohol, palenie tytoniu



Narkotyki, leki

Ogólny rytm życia



Czas pracy, regularność życia

codziennego



Praca nocna i zmianowa



Czas i jakość snu



Regularność wypoczynku



Unormowanie życia rodzinnego

Czynniki warunkujące

zdrowie

Środowiskowe



Patogeny biologiczne i ich toksyny



Celowe modyfikacje genetyczne drobnoustrojów ,

roślin, zwierząt



Niezależne od człowieka czynniki fizyczne i

chemiczne (promieniowanie UVA, UVB,

radioaktywne, czynniki meteorologiczne



Zależne od człowieka czynniki fizyczne i chemiczne

(hałas, wibracje, spaliny, urazy)



Czynniki fizyczne i chemiczne podwyższające

standard życia zastosowane w nadmiarze (MV,

konserwanty, pestycydy, detergenty)

Czynniki warunkujące

zdrowie

Biologiczne

Ewolucyjnie ukształtowany kod

genetyczny, determinujacy charakter

przystosowania człowieka do jego

środowiska bytowania (podatność na

choroby, zdolność adaptacji)

LCU- life change units

Holmes – twórca skali oceniający wielkość stresu

mierzonego w jednostkach zmian życiowych (LCU)



Śmierć współmałżonka – 100 LCU



Rozwód -75 LCU



Małżeństwo – 50 LCU



Ciąża -40 IU



Kłopoty seksualne – 39 LCU



Zmiana częstotliwości kłótni – 35 LCU



Zakończenie nauki – 34 LCU



Kłopoty z teściową – 29 LCU



Kłopoty z szefem – 20 LCU



Urlop – 13 LCU



Boże Narodzenie 12 LCU

Zwiększone ryzyko wystąpienia poważnej choroby w

okresie 2 lat u ludzi, którzy uzyskali > 300 punktów

Zaburzenia i choroby

psychosomatyczne



Zaburzenia somatyczne mające

związek z czynnikami

psychologicznymi

Szczególna podatność – osobowość

typu A

(duża potrzeba osiągnięć, dominacji,

agresywności)

CHOROBA ZAWODOWA



Choroba prawnie uznana za

związaną przyczynowo z

wykonywanym zawodem, znajduje

się w wykazie chorób zawodowych

odpowiednich ustaw i jest

podstawą do roszczeń

odszkodowawczych

CHOROBY ZWIĄZANE Z

ZAWODEM



Choroby znajdujące się w wykazie

chorób związanych z zawodem,

ale nie są uznane prawnie



nie dają tytułu do odszkodowania

CHOROBY

PARAZAWODOWE



Są efektem skojarzonego

oddziaływania warunków pracy i

warunków bytowania, kiedy nie

można ilościowo określić tych

składowych.

CHOROBY ZAWODOWE

WHO/rok



Wypadki 100 688 000



Choroby układu ruchu 3 337 000



Przewlekłe choroby układu

oddechowego 2 631 000



Choroby skóry 1 895 000



Uszkodzenia słuchu wywołane

hałasem 1 628 000

Jakość życia „quality of

life”



Subiektywna, sumaryczna ocena

zdrowia dokonywana przez daną

osobę nie zawsze współzależna z

rodzajem i ciężkością choroby.

Nieludzkim jest uratowanie

człowiekowi życia, a potem

pozostawienie go samemu

sobie.

prof. W. Dega

Niepełnosprawność-

disability



Osoba niepełnosprawna to osoba o

naruszonej sprawności

funkcjonalnej

lub aktywności życiowej w stopniu

utrudniającym wypełnianie

normalnych czynności

charakterystycznych dla osoby

danej płci i wieku.

Upośledzenie



Następstwo uszkodzenia

i niepełnosprawności objawiające się

niekorzystną sytuacją społeczną,

która uniemożliwia lub ogranicza

wypełnianie ról i realizację własnych

zadań związanych z wiekiem, płcią

i tradycjami kulturowymi

Przyczyny

niepełnosprawności w

Polsce:



80,7% - choroba



13,9% - wypadek, uraz , zatrucie



5,4%- wada wrodzona

Miary częstości chorób



Chorobowość – wszystkie

istniejące przypadki w istniejącym

punkcie czasowym



Zachorowalność – nowe

zachorowania, które wystąpiły w

analizowanym przedziale czasu

Starzenie



Naturalny , długotrwały i nieodwracalny

proces fizjologiczny, zachodzący w

osobniczym rozwoju żywych organizmów,

w tym także człowieka: ma charakter

dynamiczny, przebiega w czasie, może

ulegać przyspieszaniu lub zwalnianiu.

Proces starzenia ma złożone

uwarunkowania genetyczne, biologiczne i

środowiskowe

Document Outline