Inaczej zwana
astmą.
astmą. Jest chorobą, w
której przebiegu dochodzi do
częściowej i odwracalnej obturacji dróg
oddechowych w obrębie klatki
piersiowej. Jest jedną z najczęstszych
przewlekłych chorób ukł. oddechowego,
występuje u 10-15 % populacji,
najczęściej występuje u dzieci
Klasyfikacja:
Klasyfikacja:
Astmę klasyfikuje się ze względu na:
A.
A. Etiologię na:
-astma alergiczna-często stwierdza się wyprysk i
gorączkę sienną oraz atopię w wywiadzie. Objawy
astmy często występują u tych chorych w
dzieciństwie , w dorosłym życiu mają skłonność do
ustępowania; objawy mogą nawracać w 30-40 r.ż.,
czasami astmę rozpoznaje się dopiero u dorosłych
-astma niealergiczna- zwykle nie jest związana z
atopią i występuje u dorosłych; objawy nasilają się
i nie ustępują
B.
B. Ciężkość i przebieg:
-sporadyczna
-przewlekła-lekka, umiarkowana lub ciężka
Obraz kliniczny
Obraz kliniczny
Objawy podmiotowe:
-duszność (niektórzy chorzy odczuwają też duszność
jako uścisk w klatce piersiowej),
-świszczący oddech,
-kaszel(suchy, napadowy, njaczęściej towarzyszy
dusznościom lub występuje jako samodzielny objaw)
-czasem współistniejące objawy chorób alegicznych
-np. alergiczny nieżyt nosa-w przypadku
astmyalergicznej
Objawy przedmiotowe:
Stwierdzane głownie w okresie objawowym choroby
-świsty
-furczenia
-wydłużony wydech
Etiologia:
Etiologia:
Oskrzela są otoczone mięśniami gładkimi, które w
warunkach prawidłowych w niewielkim stopniu
reagują na bodźce. U niemal wszystkich chorych na
astmę stwierdza się nieprawidłową, zwiększoną
reakcję na bodźce, tzn. nadreaktywność oskrzeli
(BHR); uważa się, że przyczyną BHR jest stan
zapalny. U osób podatnych powtarzanie bodźców
powoduje przedłużanie się stanu zapalnego i
utrzymywanie się BHR.
Ogólne bodźce swoiste (takie jak alergeny
wziewne, alergeny związane z zawodem i leki)
częściej powodują utrzymujący się stan zapalny i
BHR niż bodźce nieswoiste, do których zalicza się
zakażenia wirusowe, zimne powietrze, wysiłek,
stres i zawiesiny zawarte w powietrzu (np. perfumy,
kurz)
Patogeneza:
Patogeneza:
Przyczyny powstawania BHR są złożone i
niedostatecznie wyjaśnione. Prawdopodobnie są
związane z wieloma procesami; możliwe
mechanizmy to:
-reakcja immunologiczna powodująca uwolnienie
przekaźników
-brak równowagi między cholinergiczną a
andrenergiczną kontrolą dróg oddechowych,
-nieprawidłowy przepływ jonów wapniowych przez
błonę komórkową, powodujący skurcz mięśni
gładkichi degranulację komórek tucznych
-zwiększenie przepuszczalności nabłonka dróg
oddechowych, ułatwiające wchłanianie alergenów
Główne czynniki ryzyka zachorowania
Główne czynniki ryzyka zachorowania
na astmę:
na astmę:
*osobnicze:
-predyspozycja genetyczna,
-alergia,
-nadreaktywność oskrzeli,
-płeć żeńska,
-rasa czarna
*czynniki środowiskowe, mające wpływ na rozwój
astmy u osób predysponowanych:
-roztocze kurzu domowego,
-alergeny zwierząt domowych,
-grzyby pleśniowe i drożdżopodobne,
-alergeny środowiska zewnętrznego, np. pyłki roślin,
-czynniki zawodowe o działaniu uczulającym,
-dym tytoniowy (palenie czynne i bierne),
-zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego i
wewnątrz pomieszczeń,
-zakażenia ukł. oddechowego,
-otyłość
Czynniki wyzwalające napady i
Czynniki wyzwalające napady i
zaostrzenia astmy lub powodujące ich
zaostrzenia astmy lub powodujące ich
utrzymywanie się:
utrzymywanie się:
-alergeny i zanieczyszczenia powietrza występujące w
powietrzu atmosferycznym i wewnątrz pomieszczeń,
-zakażenia ukł. oddechowego,
-wysiłek fizyczny i hiperwentylacja ,
-zmiany pogody,
-pokarmy, dodatki do żywności (konserwanty),
-leki,
-bardzo silne emocje,
-dym tytoniowy,
czynniki drażniące, np. aerozole używane w
gospodarstwie domowym, opary farb
Leczenie:
Leczenie:
Astmy nie można wyleczyć, ale prawidłowe leczenie na
ogół pozwala kontrolować chorobę. Zależy przede
wszystkim od ciężkości choroby i obejmuje:
>
wyeliminowanie narażenia na czynniki wyzwalające
lub nasilające objawy choroby,
>
leczenie przewlekłe
-farmakologiczne- ogólne,
-leki kontrolujące przebieg choroby(GKS wziewne,
doustne itp.),
-leki stosowane doraźnie,
-immunoterapia swoista,
-niekonwencjonalne metody leczenia(takie jak
ziołolecznictwo, homeopatia, akupunktura, terapia
manualna, ćwiczenia oddechowe itp.)
>
leczenie zaostrzeń