Politechnika Wrocławska
Sieci transportowe
Emisja zanieczyszczeń-uzupełnienie
Emisja zanieczyszczeń
Uwarunkowania geograficzne w rozwoju
sieci transportowych
• Kształt i powierzchnia kraju,
• Stosunki wodne- rzeki, ukształtowanie linii
brzegowej,
• Rozmieszczenie bogactw naturalnych,
• Ukształtowane historycznie centra przemysłowe
i administracyjne,
• Ukształtowanie terenu,
• Warunki klimatyczne
Typy sieci transportowych
• Liniowe,
• Pasmowe,
• Gwiaździste,
• Rozczłonkowane,
• Kombinowane
Struktury sieci
Sieć drogowa w Polsce
Sieć kolejowa w Polsce
Sieć drogowa USA
Sieć kolejowa w USA
Transeuropejska sieć kolejowa dużych
prędkości
Korytarze transportowe
Korytarze transportowe
Sieć TEN-T
Obecna sieć TEN-T została utworzona w oparciu o Paneuropejskie
Korytarze Transportowe wraz z wcześniej zdefiniowaną siecią jako
układ TINA, który po poszerzeniu UE w 2004 r. został uznany za
sieć TEN-T. Według ustaleń Konferencji Ministrów Transportu
(Praga 1991, Kreta 1994, Helsinki 1997) przez terytorium Polski
przebiegają cztery z dziesięciu Korytarzy Paneuropejskich. Są to:
Korytarz I (Helsinki–Tallin–Ryga-/Kaliningrad–Gdańsk/-Kowno–
Warszawa), korytarz II (Berlin–Warszawa–Mińsk–Moskwa–Niżny
Nowgoród), korytarz III (Berlin/Drezno–Wrocław–Katowice–
Kraków–Lwów–Kijów) i korytarz VI (Gdynia/ Gdańsk–Warszawa–
Katowice–Żylina/Ostrawa–Brno–Brzeclaw). Sieć TEN-T na
terytorium Polski obejmuje obecnie 4 816 km odcinków dróg, 5 106
km odcinków linii kolejowych, drogę wodną Odry od ujścia Nysy
Łużyckiej do Zalewu Szczecińskiego i Bałtyku, drogę wodną Wisły
od Tczewa do ujścia do Bałtyku, 8 portów lotniczych (Warszawa–
Okęcie, Kraków–Balice, Gdańsk-Rębiechowo, Poznań–Ławica,
Wrocław–Strachowice, Katowice–Pyrzowice, Szczecin–Goleniów,
Rzeszów–Jasionka) i 4 duże porty morskie (Gdańsk, Gdynia,
Szczecin, Świnoujście.
Transeuropejskie sieci transportowe TEN
Podstawowe założenia:
•
Przyjazne dla człowieka i otoczenia,
•
Wysoka jakość infrastruktury,
•
Możliwość współpracy kilku systemów transportowych,
•
Łączyć i integrować duże aglomeracje miejskie i centra przemysłowe
.
Sieć drogowa:
•
Przystosowana do transportu na duże odległości,
•
Przebieg z pominięciem aglomeracji miejskich,
•
Węzły do współpracy z innymi systemami transportu.
Sieć kolejowa:
•
Linie kolejowe transportu pasażerskiego V≥250 km/h,
•
Dobre połączenia z innymi liniami,
•
Współuczestniczyć w transporcie kombinowanym.
Sieć dróg wodnych:
•
Drogi wodne kl. IV wg klasyfikacji AGN,
•
Porty śródlądowe jako punkty węzłowe i połączenia z innymi systemami
transportu.
Transeuropejskie sieci transportowe TEN
Porty morskie:
•
Punkty węzłowe łączące transport morski z innymi systemami transportu,
•
Dobre połączenia z drogami kolejowymi, samochodowymi i wodnymi.
Lotniska – porty lotnicze:
•
Otwarte dla ruchu i przewoźników,
•
Klasyfikacja wg. kryterium ilości pasażerów,
•
Ilości ładunków,
•
Znaczenia w danym kraju
Transeuropejskie sieci transportowe TEN
Wytyczne dotyczące rozwoju TEN (przyjęte 1996r.):
Sieć obejmuje:
58 000 km autostrad,
70 000 km dróg kolejowych,
12 000 km dróg wodnych
Przyjęto 14 projektów jako zadania priorytetowe:
• 9 linii kolejowych (modernizacja, budowa),
• 1 lotnisko (półn. Włochy),
• 2 autostrady (Grecja, Portugalia),
• 2 połączenia lądowo – morskie (most Dania - Szwecja,
połączenie promowe Irlandia – Szkocja-Walia-
Beneluks).
Transeuropejskie sieci transportowe TEN
- T
Zweryfikowane projekty w ramach TEN – T obejmują:
• 75 200 km dróg,
• 78 000 km dróg kolejowych,
• 330 – portów lotniczych,
• 170 – portów morskich,
• 210 – portów śródlądowych,
• System kontroli ruchu i nawigacji
W zależności od znaczenia wszystkie projekty podzielono na 4 grupy:
• Lista 0 - projekty do zrealizowania do roku 2010,
• Lista 1 – nowe priorytety,18 projektów, koniec realizacji rok 2020
• Lista 2 - dalszy horyzont czasowy, 4 projekty,
• Lista 3 – ważne projekty z punktu widzenia integracji terytorialnej, 13
projektów.
Rewizja wytycznych sieci TEN-T
Rewizja wytycznych wspólnotowych w sprawie rozwoju sieci TEN-T
odbywa się co 5 lat. Ostatnia rewizja wytycznych UE w sprawie tej
sieci miała miejsce w latach 2004-5. Zdefiniowane zostały wówczas
tzw. osie transkontynentalne oraz lista 30 projektów priorytetowych
na sieci TEN-T, z których 3 lądowe i 1 morski dotyczą Polski (aneks
nr 3 do decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 884/2004, mapa
– załącznik nr 1). Na terytorium Polski są nimi:
Projekt priorytetowy nr 23 – linia kolejowa E 65 na odcinku: Gdynia –
Gdańsk – Warszawa – Katowice – Zebrzydowice / Zwardoń;
Projekt priorytetowy nr 25 – oś drogowa: Gdańsk – Toruń – Łódź –
Częstochowa – Katowice – Bielsko-Biała – Cieszyn / Zwardoń;
Projekt priorytetowy nr 27 – linia kolejowa E 75 „Rail Baltica” na
odcinku Warszawa – Białystok – Suwałki – Trakiszki.
Ponadto wszystkich państw z dostępem do morza dotyczy także projekt
autostrad morskich (nr 21).
Sieć TEN-T
Aktualne priorytety w sieci TEN-T cz. 1.
Lp.
Nazwa projektu
Status realizacji
Długość
w km
1 Linia kolejowa Berlin – Verona/Mediolan – Bolonia – Neapol – Messyna
- Palermo
w realizacji
958
2
Szybka kolej pasażerska: (Paryż) Bruksela – Kolonia – Amsterdam –
Londyn,
w realizacji
1065
3
Szybka kolej pasażerska południe: Madryt – Barcelona – Perpignan –
Montpellier, Madryt – Vitoria – Dax,
w realizacji
1601
4 Szybka kolej pasażerska wschód: Paryż – Metz – Stassburg – Appenweier
– (Karlsruhe) Matz – Luksemburg,
w realizacji
551
5
Kolej konwencjonala/transport kombinowany: Rotterdam – granica
holendersko – niemiecka (Ren – Ruhr),
w realizacji
160
6 Szybka kolej pasażerska/transport kombinowany Francja – Włochy: Lyon
– Turyn – Mailand – Venedig – Triest, budapeszt – granica ukrainy
w realizacji
770
7
Autostrada grecka PATHE: Rion – Antirion – Patras – Ateny – Tessalniki
– Promahon (granica grecko – bułgarska) oraz Via Egnatia: Igomenitsa –
Tessaloniki – Alexandropolis – Ormenio (granica grecko – bułgarska) –
Kipi (granica grecko – turecka),
w realizacji
1580
Aktualne priorytety w sieci TEN-T cz. 2.
8
Multimodalne połączenie Portugalii/Hiszpanii z reszta Europy
w realizacji
-
9
Połączenie kolejowe Cork – Dublin – Belfast – Larne – Strarear,
zakończono
502
10
Port lotniczy Malpensa (Mailand),
zakończono
-
11 Stałe połączenie Qresund (kolejowo – drogowe) miedzy Danią i Szwecją,
zakończono
52,5
12
Trójkąt Nordycki,
w realizacji
2517
13
Połączenie drogowe Irlandia – W.Brytania – Benelux,
w realizacji
1530
14
Połączenie zachodniego wybrzeża (West Coast Main Line) – kolejowe
(UK).
w realizacji
850
15
Europejski system nawigacji Galileo
-
16
Linia kolejowa towarowa Singen/Algeciras – Madryt - Paryż
w realizacji
150
17
Linia kolejowa Paryż – Stasburg – Stuttgart – Wiedeń – Bratysława
w realizacji
672
18
Udrożnienie drogi wodnej Ren – Men – Dunaj
w realizacji
70
19
Zapewnienie interoperacyjności sieci szybkiej kolei na Półwyspie
Iberyjskim
w realizacji
-
20
Połączenie kolejowo – drogowe Niemiec z Danią przez cieśninę Bełt
Fehmarn
w realizacji
19
21
Autostrady morskie
nowy projekt
22
Linia kolejowa biegnąca od granicy grecko – bułgarskiej przez Sofię,
Budapeszt, Wiedeń, Pragę do Norymbergii
nowy projekt
Aktualne priorytety w sieci TEN-T cz. 3.
23
Linia kolejowa E65 Gdańsk – Warszawa – Katowice – Brno/Żylina
nowy projekt
24
Linia kolejowa Lyon/Genua – Bazylea – Duisburg –
Rotterdam/Antwerpia
nowy projekt
25 Autostrada A1, biegnąca ze Skandynawii przez Gdańsk, Katowice, Brno
do Wiednia
nowy projekt
26
Połączenia multimodalne pomiędzy Irlandią i Wielką Brytanią a
kontynentem
nowy projekt
27
Linia kolejowa Rail Baltica z Helsinek przez Talinn, Rygę, Kowno do
Warszawy
nowy projekt
28
Linia kolejowa Gdańsk – Bydgoszcz – Katowice – Zwardoń
nowy projekt
29
Linia kolejowa Ionian/Adratic
nowy projekt
30
Kanał Seine - Escaut
nowy projekt
Parametry charakteryzujące sieć
transportową
• Długość,
• Gęstość (długość w stosunku do powierzchni),
• Przepustowość- nominalna, maksymalna,
• Dopuszczalne obciążenie (na oś, na 1km),
• Dopuszczalne naciski,
• Maksymalne dopuszczalne prędkości
przemieszczania,
• Inne szczegółowe parametry techniczne
(szerokość szlaku, promienie łuków, spadki,
wzniesienia, skrajnie itp.)
Sieć transportowa AGR, kryteria budowy
i organizacji
• Tworzenie paneuropejskich połaczeń,
• Likwidacja „wąskich gardeł”
• Integracja regionów pereferyjnych,
• Poprawa połączeń lądowo – morskich,
• Połączenia z krajami Europy środkowej,
wschodniej i Skandynawią,
• Obwodnice wokół głównych centrów miejskich,
• Projekty sterowania ruchem.
Drogi międzynarodowe „E”
Wschód – Zachód:
Główne: E20, E30, ........E90 (8 dróg),
Pośrednie: E12, E16, E18, E22,.........E94 (30 dróg),
Północ – Południe:
Główne: E05, E15, ........E95 (10 dróg),
Pośrednie: E01, E03, E07, E09,.........E93 (34 dróg),
Odgałęźne, łącznikowe:
E130, E135, .........E980 (69 dróg)
Podstawowe parametry techniczne dróg
międzynarodowych „E”
Drogi: jedno jezdniowe 2 pasmowe, ekspresowe,
autostrady,
Szerokość pasa ruchu min. 3,5m,
Poszerzenia pasa na łukach o promieniu R < 200m,
Pochylenie poprzeczne 2-3 %, na łuku do 7%,
Szerokość pobocza min. 3,25m,
Dopuszczalny nacisk na oś – 115 kN
Autostrady i drogi ekspresowe pas awaryjny min.
2,5m
Skrzyżowania: zwykłe, węzły A lub B.
Sieć kolejowa AGC i AGTC
Linie główne: linie podstawowe i pośrednie klasy A-
oznaczenie 2 cyfrowe,
Linie uzupełniające klasy B – oznaczenie 3 cyfrowe,
Kierunek Północ – Południe:
linie podstawowe –
numery nieparzyste kończące się na 5 i rosnące ze
wschodu na zachód
Kierunek Wschód – Zachód :
linie podstawowe –
numery parzyste kończące się na 0 i rosnące z
północy na południe
Linie pośrednie mają oznaczenie dwucyfrowe nieparzyste
lub parzyste odpowiednio określające ich położenie w
stosunku do linii podstawowych.
Sieć kolejowa AGC i AGTC, wymagania
techniczne
• Nowe linie – przewozy pasażerskie V= 300km/h,
- przewozy mieszane V=250 km/h
• Istniejące przystosowanie do V> 160 km/h,
• Sieć AGTC (transport towarowy):
– Vmin=120 km/h
– Obciążenia na oś 22,5t (V=100-120 km/h)
– V>120 km/h – obciążenie na oś 20t.
– Minimalna odległość od środka osi torów 4m, (zalecana
4,2m).
– Maksymalne nachylenie toru 12,5 mm/m
Drogi kołowe w UE
Sieć autostrad w UE
Sieć dróg kolejowych w UE
Linie kolejowe dużych prędkości
Linie szybkiej kolei w budowie.