Struktura treningu
Struktura treningu
sportowego
sportowego
Struktura treningu - układ i
Struktura treningu - układ i
rozmieszczenie elementów
rozmieszczenie elementów
składowych procesu, sposoby ich
składowych procesu, sposoby ich
wzajemnego podporządkowania i
wzajemnego podporządkowania i
relacje między nimi oraz zasady
relacje między nimi oraz zasady
sprzężenia w jeden system
sprzężenia w jeden system
funkcjonujący jako całość.
funkcjonujący jako całość.
Zasady cykliczności
Zasady cykliczności
przemienność pracy i wypoczynku;
przemienność pracy i wypoczynku;
zapewnienie możliwości udziału zawodnika
zapewnienie możliwości udziału zawodnika
w treningu i zawodach;
w treningu i zawodach;
falowość obciążeń;
falowość obciążeń;
wzajemny, ograniczony związek
wzajemny, ograniczony związek
przygotowania wszechstronnego,
przygotowania wszechstronnego,
ukierunkowanego
ukierunkowanego
i specjalnego;
i specjalnego;
proporcje czasowe i ilościowe w
proporcje czasowe i ilościowe w
wykorzystaniu przygotowania fizycznego,
wykorzystaniu przygotowania fizycznego,
technicznego, taktycznego i teoretycznego.
technicznego, taktycznego i teoretycznego.
Forma sportowa
Forma sportowa
jest stan optymalnej
jest stan optymalnej
gotowości do
gotowości do
uzyskiwania wysokich
uzyskiwania wysokich
wyników.
wyników.
W funkcji czasu wydzielić można trzy fazy formy
W funkcji czasu wydzielić można trzy fazy formy
sportowej:
sportowej:
budowania (przypada na okres
budowania (przypada na okres
przygotowawczy),
przygotowawczy),
utrzymania - wstępnej stabilizacji (przypada
utrzymania - wstępnej stabilizacji (przypada
na okres startowy),
na okres startowy),
okresowej utraty formy (w okresie
okresowej utraty formy (w okresie
przejściowym-względnego odpoczynku)
przejściowym-względnego odpoczynku)
Okresy treningowe
Okresy treningowe
Okres przygotowawczy
Okres przygotowawczy
‑ ma na celu
‑ ma na celu
budowanie formy ‑ dzieli się na trzy
budowanie formy ‑ dzieli się na trzy
zasadnicze podokresy:
zasadnicze podokresy:
- przygotowania wszechstronnego
- przygotowania wszechstronnego
(ogólnego),
(ogólnego),
- przygotowania ukierunkowanego,
- przygotowania ukierunkowanego,
- przygotowania specjalnego.
- przygotowania specjalnego.
OKRES PRZYGOTOWAWCZY
OKRES PRZYGOTOWAWCZY
[
[
podokres przygotowania wszechstronnego
podokres przygotowania wszechstronnego
(ogólnego)]
(ogólnego)]
Głównym zadaniem podokresu
Głównym zadaniem podokresu
przygotowania wszechstronnego jest
przygotowania wszechstronnego jest
budowanie, rozszerzanie i doskonalenie
budowanie, rozszerzanie i doskonalenie
funkcjonalnych podstaw formy
funkcjonalnych podstaw formy
sportowej;
sportowej;
Dąży się tu przede wszystkim do
Dąży się tu przede wszystkim do
wszechstronnego rozwoju sprawności
wszechstronnego rozwoju sprawności
oraz poszerzania zasobu nawyków
oraz poszerzania zasobu nawyków
ruchowych i umiejętności.
ruchowych i umiejętności.
OKRES PRZYGOTOWAWCZY
OKRES PRZYGOTOWAWCZY
(
(
podokres przygotowania ukierunkowanego)
podokres przygotowania ukierunkowanego)
Należy traktować go jako pośrednie
Należy traktować go jako pośrednie
ogniwo między fazami przygotowania
ogniwo między fazami przygotowania
wszechstronnego i specjalnego;
wszechstronnego i specjalnego;
W uproszczeniu można przyjąć, że w
W uproszczeniu można przyjąć, że w
tym czasie około 40% stanowią
tym czasie około 40% stanowią
obciążenia i środki ukierunkowane, a
obciążenia i środki ukierunkowane, a
po około 30% wszechstronne i
po około 30% wszechstronne i
specjalne.
specjalne.
OKRES PRZYGOTOWAWCZY
OKRES PRZYGOTOWAWCZY
(
(
podokres przygotowania specjalnego)
podokres przygotowania specjalnego)
Dąży się do osiągnięcia wysokiego tempa
Dąży się do osiągnięcia wysokiego tempa
przyrostu sprawności specjalnej,
przyrostu sprawności specjalnej,
umiejętności techniczno‑taktycznych oraz
umiejętności techniczno‑taktycznych oraz
innych dyspozycji potrzebnych dla
innych dyspozycji potrzebnych dla
skutecznego rozwiązywania zadań w okresie
skutecznego rozwiązywania zadań w okresie
startowym;
startowym;
Udział pracy o charakterze wszechstronnym
Udział pracy o charakterze wszechstronnym
maleje, wzrasta natomiast zakres treningu
maleje, wzrasta natomiast zakres treningu
ukierunkowanego i specjalnego (około
ukierunkowanego i specjalnego (około
60‑70% treningu).
60‑70% treningu).
Okres startowy
Okres startowy
Składa się z podokresów: stabilizacji formy i
Składa się z podokresów: stabilizacji formy i
zawodów;
zawodów;
Najważniejszym zadaniem jest stworzenie
Najważniejszym zadaniem jest stworzenie
warunków dla uzyskania najlepszych wyników.
warunków dla uzyskania najlepszych wyników.
Doskonali się sprawność specjalną oraz technikę
Doskonali się sprawność specjalną oraz technikę
i taktykę oraz podtrzymuje przygotowanie
i taktykę oraz podtrzymuje przygotowanie
wszechstronne;
wszechstronne;
Częstotliwość i ogólna liczba startów zależy
Częstotliwość i ogólna liczba startów zależy
przede wszystkim od zaawansowania zawodnika.
przede wszystkim od zaawansowania zawodnika.
W większości konkurencji szybkościowo‑siłowych i
W większości konkurencji szybkościowo‑siłowych i
gier sportowych starty mogą się odbywać co 7‑10
gier sportowych starty mogą się odbywać co 7‑10
dni, natomiast w dyscyplinach
dni, natomiast w dyscyplinach
wytrzymałościowych, sportach walki oraz
wytrzymałościowych, sportach walki oraz
wielobojach przerwy między kolejnymi startami
wielobojach przerwy między kolejnymi startami
powinny być dłuższe. W grach zespołowych
powinny być dłuższe. W grach zespołowych
kalendarz imprez okresowo zwiększa
kalendarz imprez okresowo zwiększa
częstotliwość startów;
częstotliwość startów;
Większość startów młodzieży winna mieć
Większość startów młodzieży winna mieć
charakter szkoleniowy, bez specjalnych
charakter szkoleniowy, bez specjalnych
przygotowań.
przygotowań.
Okres przejściowy
Okres przejściowy
Jest koniecznym następstwem okresu startów.
Jest koniecznym następstwem okresu startów.
Stwarza warunki do aktywnego wypoczynku,
Stwarza warunki do aktywnego wypoczynku,
odnowy biologicznej, zapobiegając negatywnym
odnowy biologicznej, zapobiegając negatywnym
skutkom stosowanych obciążeń treningowych i
skutkom stosowanych obciążeń treningowych i
startowych. Podtrzymuje poziom wytrenowania;
startowych. Podtrzymuje poziom wytrenowania;
Zasadniczą treść pracy stanowi
Zasadniczą treść pracy stanowi
przygotowanie wszechstronne, realizowane w
przygotowanie wszechstronne, realizowane w
różnorakich ćwiczeniach w formie aktywnego
różnorakich ćwiczeniach w formie aktywnego
wypoczynku, wykonywanych w zmiennych
wypoczynku, wykonywanych w zmiennych
warunkach; wywołujących duże pobudzenie
warunkach; wywołujących duże pobudzenie
emocjonalne.
emocjonalne.
Stanowi jakby wejście w okres przygotowawczy
Stanowi jakby wejście w okres przygotowawczy
kolejnego dużego cyklu.
kolejnego dużego cyklu.
MEZOCYKLE
MEZOCYKLE
średnie cykle treningowe - obejmują szereg
średnie cykle treningowe - obejmują szereg
wzajemnie powiązanych ze sobą mikrocykli
wzajemnie powiązanych ze sobą mikrocykli
i stanowią wyodrębnioną fazę procesu
i stanowią wyodrębnioną fazę procesu
treningowego trwającą najczęściej 3-4
treningowego trwającą najczęściej 3-4
tygodnie (minimum 2 tyg., maksimum 6
tygodnie (minimum 2 tyg., maksimum 6
tyg.);
tyg.);
W strukturze mezocyklu wyróżniamy 2 fazy:
W strukturze mezocyklu wyróżniamy 2 fazy:
1 faza – stymulująca (rozwijanie i związane
1 faza – stymulująca (rozwijanie i związane
z tym zmęczenie),
z tym zmęczenie),
2 faza – odbudowująca.
2 faza – odbudowująca.
RODZAJE MEZOCYKLI
RODZAJE MEZOCYKLI
WPROWADZAJĄCY
WPROWADZAJĄCY
- (okres
- (okres
przygotowawczy) realizuje zadania
przygotowawczy) realizuje zadania
stopniowego wejścia zawodników do
stopniowego wejścia zawodników do
specyficznej pracy treningowej.
specyficznej pracy treningowej.
Uwzględniamy obciążenia i środki
Uwzględniamy obciążenia i środki
rozwijające możliwości do pracy
rozwijające możliwości do pracy
tlenowej, a równolegle kształtujemy
tlenowej, a równolegle kształtujemy
zdolności do wykonywania pracy
zdolności do wykonywania pracy
krótkotrwałej (beztlenowej).
krótkotrwałej (beztlenowej).
RODZAJE MEZOCYKLI
RODZAJE MEZOCYKLI
PODSTAWOWE rozwijające
PODSTAWOWE rozwijające
i stabilizujące
i stabilizujące
- (okres
- (okres
przygotowawczy) ukierunkowane na
przygotowawczy) ukierunkowane na
istotny wzrost poziomu właściwości
istotny wzrost poziomu właściwości
funkcjonalnych układów i
funkcjonalnych układów i
mechanizmów organizmu.
mechanizmów organizmu.
Duże sumaryczne obciążenia,
Duże sumaryczne obciążenia,
różnorodność stosowanych środków.
różnorodność stosowanych środków.
RODZAJE MEZOCYKLI
RODZAJE MEZOCYKLI
KONTROLNO-PRZYGOTOWAWCZE
KONTROLNO-PRZYGOTOWAWCZE
(okres przygotowawczy lub startowy)
(okres przygotowawczy lub startowy)
praca - seria startów;
praca - seria startów;
PRZEDSTARTOWE
PRZEDSTARTOWE
(okres startowy)
(okres startowy)
wyrównywanie ewentualnych braków
wyrównywanie ewentualnych braków
w przygotowaniu sprawnościowym,
w przygotowaniu sprawnościowym,
doskonalenie techniki i taktyki,
doskonalenie techniki i taktyki,
przygotowanie psychiczne; szczególny
przygotowanie psychiczne; szczególny
rodzaj to BPS.
rodzaj to BPS.
RODZAJE MEZOCYKLI
RODZAJE MEZOCYKLI
STARTOWE
STARTOWE
- zasadnicze starty
- zasadnicze starty
POŚREDNIE:
POŚREDNIE:
odbudowująco-przygotowawczy,
odbudowująco-przygotowawczy,
odbudowująco-podtrzymujący.
odbudowująco-podtrzymujący.
Mikrocykl
Mikrocykl
Składa się z kilku jednostek
Składa się z kilku jednostek
treningowych. Jest on logicznie
treningowych. Jest on logicznie
uporządkowanym ogniwem procesu
uporządkowanym ogniwem procesu
szkolenia, będąc jego powtarzalnym
szkolenia, będąc jego powtarzalnym
fragmentem;
fragmentem;
Na ogół mikrocykl trwa 7-10 dni i składa
Na ogół mikrocykl trwa 7-10 dni i składa
się z dwóch faz:
się z dwóch faz:
1 faza – stymulująca (rozwijanie i związane z
1 faza – stymulująca (rozwijanie i związane z
tym zmęczenie),
tym zmęczenie),
2 faza – odbudowująca.
2 faza – odbudowująca.
Rodzaje mikrocykli
Rodzaje mikrocykli
Treningowe ogólnoprzygotowawcze
Treningowe ogólnoprzygotowawcze
-
-
podstawowa rola na początku okresu
podstawowa rola na początku okresu
przygotowawczego (wszechstronnego);
przygotowawczego (wszechstronnego);
- równomierny wzrost obciążeń
- równomierny wzrost obciążeń
osiągających znaczną objętość i
osiągających znaczną objętość i
intensywność (nie dochodzi do wielkości
intensywność (nie dochodzi do wielkości
maksymalnych.
maksymalnych.
Rodzaje mikrocykli
Rodzaje mikrocykli
Treningowe
Treningowe
specjalnoprzygotowawcze
specjalnoprzygotowawcze
- stosowane są najczęściej w podokresie
- stosowane są najczęściej w podokresie
przygotowania specjalnego i w okresie
przygotowania specjalnego i w okresie
startowym;
startowym;
- objętość jest mniejsza, zaś
- objętość jest mniejsza, zaś
intensywność osiąga wartości
intensywność osiąga wartości
submaksymalne i maksymalne.
submaksymalne i maksymalne.
Rodzaje mikrocykli
Rodzaje mikrocykli
Wprowadzające
Wprowadzające
- zależą od charakteru bezpośredniego;
- zależą od charakteru bezpośredniego;
- odzwierciedla się w nich rozłożenie
- odzwierciedla się w nich rozłożenie
obciążeń i odpoczynków zgodnie z
obciążeń i odpoczynków zgodnie z
programem zawodów;
programem zawodów;
- uwzględnia się godziny startów, warunki
- uwzględnia się godziny startów, warunki
rozgrywania zawodów, wartość i sposób
rozgrywania zawodów, wartość i sposób
walki przyszłych przeciwników.
walki przyszłych przeciwników.
Rodzaje mikrocykli
Rodzaje mikrocykli
Startowe
Startowe
-
-
ich charakter zależy od programu, zasad i
ich charakter zależy od programu, zasad i
regulaminu konkretnych zawodów;
regulaminu konkretnych zawodów;
- oprócz dni startowych mieszczą one fazy
- oprócz dni startowych mieszczą one fazy
nastawienia na udział w zawodach oraz
nastawienia na udział w zawodach oraz
fazy między startowe (jeśli zawody trwają
fazy między startowe (jeśli zawody trwają
więcej niż kilka dni ). Ich zadaniem jest
więcej niż kilka dni ). Ich zadaniem jest
osiągnięcie stanu gotowości startowej.
osiągnięcie stanu gotowości startowej.
Rodzaje mikrocykli
Rodzaje mikrocykli
O
O
dbudowujące
dbudowujące
- następują zwykle po zawodach o wysokim
- następują zwykle po zawodach o wysokim
obciążeniu lub umieszcza się je na końcu
obciążeniu lub umieszcza się je na końcu
serii mikrocykli właściwych;
serii mikrocykli właściwych;
- charakteryzują się zmniejszoną objętością
- charakteryzują się zmniejszoną objętością
pracy, zwiększoną liczbą dni aktywnego
pracy, zwiększoną liczbą dni aktywnego
wypoczynku, zmianą zestawu ćwiczeń
wypoczynku, zmianą zestawu ćwiczeń
i zewnętrznych warunków treningu.
i zewnętrznych warunków treningu.
JEDNOSTKA TRENINGOWA
JEDNOSTKA TRENINGOWA
CZĘŚCI:
CZĘŚCI:
Wstępna, w tym:
Wstępna, w tym:
rozgrzewka ogólna,
rozgrzewka ogólna,
rozgrzewka specjalistyczna.
rozgrzewka specjalistyczna.
Główna
Główna
Końcowa
Końcowa
Rodzaje jednostek
Rodzaje jednostek
treningowych
treningowych
JEDNOSTKI PODSTAWOWE
JEDNOSTKI PODSTAWOWE
zasadnicza objętość pracy
zasadnicza objętość pracy
poświęcona na realizację zadań
poświęcona na realizację zadań
głównych dla danego okresu; duże
głównych dla danego okresu; duże
obciążenia;
obciążenia;
JEDNOSTKI UZUPEŁNIAJĄCE
JEDNOSTKI UZUPEŁNIAJĄCE
rozwiązywanie pojedynczych,
rozwiązywanie pojedynczych,
cząstkowych zadań, adaptacja,
cząstkowych zadań, adaptacja,
odnowa.
odnowa.
Rodzaje jednostek
Rodzaje jednostek
treningowych
treningowych
JEDNOSTKI O CHARAKTERZE
JEDNOSTKI O CHARAKTERZE
WYBIÓRCZYM (analitycznym):
WYBIÓRCZYM (analitycznym):
główna objętość ćwiczeń zapewnia
główna objętość ćwiczeń zapewnia
rozwiązywanie jednego wybranego
rozwiązywanie jednego wybranego
zadania;
zadania;
JEDNOSTKI O CHARAKTERZE
JEDNOSTKI O CHARAKTERZE
KOMPLEKSOWYM:
KOMPLEKSOWYM:
kolejne rozwiązywanie zadań,
kolejne rozwiązywanie zadań,
jednoczesne rozwiązywanie zadań.
jednoczesne rozwiązywanie zadań.