BADANIE PODMIOTOWE

BADANIE PODMIOTOWE

I PRZEDMIOTOWE

I PRZEDMIOTOWE

UKŁADU MOCZOWEGO

UKŁADU MOCZOWEGO

BADANIE PODMIOTOWE

BADANIE PODMIOTOWE

Częstomocz

Częstomocz



Zwiększenie częstości oddawania moczu

Zwiększenie częstości oddawania moczu

(częściej niż 3-6 razy w ciągu doby).

(częściej niż 3-6 razy w ciągu doby).



Towarzyszy mu zwykle uczucie nagłego

Towarzyszy mu zwykle uczucie nagłego

parcia na mocz – silna potrzeba oddania

parcia na mocz – silna potrzeba oddania

moczu, nawet gdy w pęcherzu

moczu, nawet gdy w pęcherzu

moczowym znajduje się niewielka jego

moczowym znajduje się niewielka jego

ilość.

ilość.

Częstomocz – najczęstsze

Częstomocz – najczęstsze

przyczyny:

przyczyny:



Zwiększone wytwarzanie moczu

Zwiększone wytwarzanie moczu

- cukrzyca

- cukrzyca

- moczówka prosta

- moczówka prosta

- choroby miąższowe nerek

- choroby miąższowe nerek



Zmniejszenie pojemności pęcherza moczowego

Zmniejszenie pojemności pęcherza moczowego

- przewlekły stan zapalny

- przewlekły stan zapalny

- naciek nowotworowy

- naciek nowotworowy

- neurogenny kurcz pęcherza

- neurogenny kurcz pęcherza

- ciąża (ucisk pęcherza moczowego przez

- ciąża (ucisk pęcherza moczowego przez

powiększoną macicę)

powiększoną macicę)

Częstomocz – najczęstsze

Częstomocz – najczęstsze

przyczyny:

przyczyny:



Zwężenie drogi odpływu moczu z pęcherza

Zwężenie drogi odpływu moczu z pęcherza

moczowego

moczowego

- przerost gruczołu krokowego

- przerost gruczołu krokowego



Nadmierna wrażliwość na rozciąganie

Nadmierna wrażliwość na rozciąganie

- stan zapalny pęcherza moczowego lub

- stan zapalny pęcherza moczowego lub

cewki moczowej

cewki moczowej

Nycturia

Nycturia



Budzenie się w nocy w celu oddania

Budzenie się w nocy w celu oddania

moczu.

moczu.

Nycturia

Nycturia

Najczęstsze przyczyny:

Najczęstsze przyczyny:



Wielomocz

Wielomocz



Niepełne opróżnianie pęcherza moczowego

Niepełne opróżnianie pęcherza moczowego

- przerost gruczołu krokowego

- przerost gruczołu krokowego

- przewlekłe zapalenie gruczołu

- przewlekłe zapalenie gruczołu

krokowego

krokowego



Niewydolność serca

Niewydolność serca

Nietrzymanie moczu

Nietrzymanie moczu



Niekontrolowane, bezwiedne

Niekontrolowane, bezwiedne

oddawanie moczu

oddawanie moczu

Nietrzymanie moczu

Nietrzymanie moczu

Najczęstsze przyczyny:

Najczęstsze przyczyny:



Wysiłkowe nietrzymanie moczu – zwiększenie

Wysiłkowe nietrzymanie moczu – zwiększenie

ciśnienia wewnątrz jamy brzusznej

ciśnienia wewnątrz jamy brzusznej

(kaszel, kichanie, śmiech, wysiłek fizyczny)

(kaszel, kichanie, śmiech, wysiłek fizyczny)



Nadmierne wypełnienie pęcherza moczowego

Nadmierne wypełnienie pęcherza moczowego

- niedrożność ujścia pęcherza moczowego

- niedrożność ujścia pęcherza moczowego

- choroby neurologiczne

- choroby neurologiczne

- zapalenie pęcherza moczowego, cewki

- zapalenie pęcherza moczowego, cewki

moczowej

moczowej

- przerost gruczołu krokowego

- przerost gruczołu krokowego

Nietrzymanie moczu

Nietrzymanie moczu



Osłabienie zwieracza pęcherza

Osłabienie zwieracza pęcherza

moczowego

moczowego

- starszy wiek

- starszy wiek

- poporodowe

- poporodowe



Psychogenne (często w wieku szkolnym)

Psychogenne (często w wieku szkolnym)

Trudności w rozpoczęciu

Trudności w rozpoczęciu

oddawania moczu

oddawania moczu

Czasowa różnica między zamiarem

Czasowa różnica między zamiarem

rozpoczęcia mikcji a początkiem

rozpoczęcia mikcji a początkiem

przepływu moczu.

przepływu moczu.

Najczęstsza przyczyna:

Najczęstsza przyczyna:



Przerost gruczołu krokowego

Przerost gruczołu krokowego

Dyzuria

Dyzuria

Zespół bolesnych odczuć, związanych z

Zespół bolesnych odczuć, związanych z

oddawaniem moczu:

oddawaniem moczu:



pieczenie, kłucie w cewce moczowej

pieczenie, kłucie w cewce moczowej

podczas mikcji

podczas mikcji



towarzyszący częstomocz

towarzyszący częstomocz



mocz oddawany małymi porcjami (po kilka

mocz oddawany małymi porcjami (po kilka

kropli)

kropli)



bolesne parcie na mocz

bolesne parcie na mocz



nycturia

nycturia

Dyzuria

Dyzuria

Najczęstsze przyczyny:

Najczęstsze przyczyny:



kamica dróg moczowych

kamica dróg moczowych



stan zapalny dolnego odcinka układu

stan zapalny dolnego odcinka układu

moczowego

moczowego



nowotwory

nowotwory

Skąpomocz (oliguria)

Skąpomocz (oliguria)

i bezmocz (anuria)

i bezmocz (anuria)

Zmniejszenie ilości dobowego

Zmniejszenie ilości dobowego

wydalania moczu do objętości

wydalania moczu do objętości

mniejszej niż

mniejszej niż

400ml

400ml

–

–

skąpomocz

skąpomocz

,

,

a mniejszej niż

a mniejszej niż

100ml

100ml

–

–

bezmocz

bezmocz

.

.

Skąpomocz (oliguria)

Skąpomocz (oliguria)

i bezmocz (anuria)

i bezmocz (anuria)

Najczęstsze przyczyny:

Najczęstsze przyczyny:



ostra niewydolność nerek

ostra niewydolność nerek

- w przebiegu ostrego zapalenia

- w przebiegu ostrego zapalenia

kłębuszków nerkowych

kłębuszków nerkowych

- zmniejszenie objętości krwi krążącej

- zmniejszenie objętości krwi krążącej

←

←

odwodnienie, krwotok

odwodnienie, krwotok

←

←

wstrząs

wstrząs

←

←

niewydolność serca

niewydolność serca

Skąpomocz (oliguria)

Skąpomocz (oliguria)

i bezmocz (anuria)

i bezmocz (anuria)



zablokowanie odpływu moczu

zablokowanie odpływu moczu

( przeszkoda w drogach moczowych)

( przeszkoda w drogach moczowych)

- kamica moczowa

- kamica moczowa

- guzy nowotworowe

- guzy nowotworowe

- powiększony gruczoł krokowy

- powiększony gruczoł krokowy

- zwłóknienie zaotrzewnowe

- zwłóknienie zaotrzewnowe

Wielomocz (poliuria)

Wielomocz (poliuria)

Najczęstsze przyczyny:

Najczęstsze przyczyny:



Picie dużej ilości płynów

Picie dużej ilości płynów



Przewlekła niewydolność nerek (utrata

Przewlekła niewydolność nerek (utrata

zdolności zagęszczania moczu)

zdolności zagęszczania moczu)



Cukrzyca (diureza osmotyczna)

Cukrzyca (diureza osmotyczna)



Moczówka prosta

Moczówka prosta



Polekowy

Polekowy

- leki moczopędne

- leki moczopędne

Ból

Ból

Typowe umiejscowienie – okolica

Typowe umiejscowienie – okolica

lędźwiowa, okolica nadłonowa.

lędźwiowa, okolica nadłonowa.



Przewlekły, „tępy”

Przewlekły, „tępy”



Ostry –

Ostry –

kolka nerkowa

kolka nerkowa





bardzo silny ból

bardzo silny ból





chory „skręca się z bólu”

chory „skręca się z bólu”





niespokojny, szuka pozycji,

niespokojny, szuka pozycji,

która

która

przyniosłaby mu ulgę.

przyniosłaby mu ulgę.

Ból

Ból

Najczęstsze przyczyny:

Najczęstsze przyczyny:



Niedrożność dróg moczowych

Niedrożność dróg moczowych

- kamica

- kamica

- fragmenty martwiczych brodawek

- fragmenty martwiczych brodawek

- skrzepy krwi

- skrzepy krwi

- choroby nowotworowe

- choroby nowotworowe



Choroby zapalne nerek

Choroby zapalne nerek



Torbielowatość nerek

Torbielowatość nerek



Zapalenie pęcherza moczowego.

Zapalenie pęcherza moczowego.

Krwiomocz

Krwiomocz

Obecność krwi w moczu stwierdzana

Obecność krwi w moczu stwierdzana

gołym okiem lub za pomocą

gołym okiem lub za pomocą

mikroskopu

mikroskopu

(krwinkomocz mikroskopowy).

(krwinkomocz mikroskopowy).

Krwiomocz

Krwiomocz

Najczęstsze przyczyny:

Najczęstsze przyczyny:



Kamica nerkowa

Kamica nerkowa



Zakażenie dróg moczowych

Zakażenie dróg moczowych



Martwica brodawek nerkowych

Martwica brodawek nerkowych



Choroby nowotworowe

Choroby nowotworowe



Ostre zapalenie kłębuszków

Ostre zapalenie kłębuszków

nerkowych

nerkowych



Miesiączka

Miesiączka

Najważniejsze pytania:

Najważniejsze pytania:



Częstość oddawania moczu

Częstość oddawania moczu



Objętości kolejnych porcji moczu

Objętości kolejnych porcji moczu



Zmiana ilości oddawanego moczu w

Zmiana ilości oddawanego moczu w

ciągu doby

ciągu doby



Barwa moczu

Barwa moczu



Przejrzystość moczu

Przejrzystość moczu



Nocne oddawanie moczu

Nocne oddawanie moczu

Najważniejsze pytania:

Najważniejsze pytania:



Objawy towarzyszące

Objawy towarzyszące

- ból przy oddawaniu moczu

- ból przy oddawaniu moczu

- wyciek zapalny z cewki

- wyciek zapalny z cewki

- ropomocz

- ropomocz

- krwiomocz

- krwiomocz

- gorączka

- gorączka

- dreszcze

- dreszcze



Ból w okolicy lędźwiowej lub nadłonowej

Ból w okolicy lędźwiowej lub nadłonowej



Promieniowanie bólu

Promieniowanie bólu



Bezwiedne oddawanie moczu

Bezwiedne oddawanie moczu



Nietrzymanie moczu

Nietrzymanie moczu

BADANIE PRZEDMIOTOWE

BADANIE PRZEDMIOTOWE

Oglądanie

Oglądanie

Obmacywanie

Obmacywanie



Napięcie mięśni brzucha

Napięcie mięśni brzucha



Bolesność przy palpacji

Bolesność przy palpacji



Objaw Goldflama

Objaw Goldflama

Opukiwanie

Opukiwanie

Stłumienie wypuku w okolicy

Stłumienie wypuku w okolicy

nadłonowej

nadłonowej

Osłuchiwanie

Osłuchiwanie



Szmer w zwężeniu tętnicy nerkowej

Szmer w zwężeniu tętnicy nerkowej

BADANIE PODMIOTOWE

BADANIE PODMIOTOWE

I PRZEDMIOTOWE

I PRZEDMIOTOWE

UKŁADU

UKŁADU

KRWIOTWÓRCZEGO

KRWIOTWÓRCZEGO

BADANIE PODMIOTOWE

BADANIE PODMIOTOWE

Niedokrwistość

Niedokrwistość

Prawidłowe stężenie hemoglobiny we krwi

Prawidłowe stężenie hemoglobiny we krwi

wynosi:

wynosi:

K

K

12 – 16 g/100ml (7,4 – 9,9

12 – 16 g/100ml (7,4 – 9,9

mmol/l)

mmol/l)

M

M

13 – 18 g/100ml

13 – 18 g/100ml

( 8,0 – 11,1 mmol/l)

( 8,0 – 11,1 mmol/l)

Stężenie hemoglobiny mniejsze od podanych

Stężenie hemoglobiny mniejsze od podanych

wartości określa się mianem niedokrwistości.

wartości określa się mianem niedokrwistości.

Niedokrwistość

Niedokrwistość

Objawy kliniczne:

Objawy kliniczne:



Bladość skóry i błon śluzowych

Bladość skóry i błon śluzowych



Osłabienie, łatwe męczenie się

Osłabienie, łatwe męczenie się



Duszność wysiłkowa

Duszność wysiłkowa



Zawroty głowy

Zawroty głowy



Uczucie bicia, kołatania serca

Uczucie bicia, kołatania serca

Niedokrwistość – najczęstsze

Niedokrwistość – najczęstsze

przyczyny:

przyczyny:



Niedokrwistości pokrwotoczne

Niedokrwistości pokrwotoczne

- z ostrej utraty krwi

- z ostrej utraty krwi

- po przewlekłych krwawieniach

- po przewlekłych krwawieniach



Upośledzenie wytwarzania krwinek czerwonych

Upośledzenie wytwarzania krwinek czerwonych

- wpływ czynników toksycznych (niedokrwistości

- wpływ czynników toksycznych (niedokrwistości

aplastyczne)

aplastyczne)





chemicznych

chemicznych





fizycznych (promieniowanie jonizujące)

fizycznych (promieniowanie jonizujące)





środowiskowych (zakażenia wirusowe – np.

środowiskowych (zakażenia wirusowe – np.

wirus

wirus

Epstein – Barr, CMV, HCV)

Epstein – Barr, CMV, HCV)





jatrogennych (leki –np. cytostatyki)

jatrogennych (leki –np. cytostatyki)

Niedokrwistość – najczęstsze

Niedokrwistość – najczęstsze

przyczyny:

przyczyny:

-

-

genetycznie uwarunkowane zaburzenia

genetycznie uwarunkowane zaburzenia

hematopoezy

hematopoezy

- choroby proliferacyjne układu krwiotwórczego

- choroby proliferacyjne układu krwiotwórczego

- niedobory składników budulcowych krwinki

- niedobory składników budulcowych krwinki

czerwonej,

czerwonej,

regulatorów hematopoezy (niedokrwistości

regulatorów hematopoezy (niedokrwistości

niedoborowe)

niedoborowe)





wit. B12 (niedokristość Addisona – Biermera)

wit. B12 (niedokristość Addisona – Biermera)





erytropoetyna

erytropoetyna





żelazo (niedokrwistość z niedoboru żelaza)

żelazo (niedokrwistość z niedoboru żelaza)

Niedokrwistość – najczęstsze

Niedokrwistość – najczęstsze

przyczyny:

przyczyny:



Zwiększone zużycie krwinek czerwonych

Zwiększone zużycie krwinek czerwonych

(niedokrwistości hemolityczne)

(niedokrwistości hemolityczne)

- krwinki czerwone wypełnione nieprawidłową

- krwinki czerwone wypełnione nieprawidłową

hemoglobiną (hemoglobinopatie)

hemoglobiną (hemoglobinopatie)

- zniekształcone krwinki czerwone (sferocyty)

- zniekształcone krwinki czerwone (sferocyty)

- uszkodzenie krwinek czerwonych (np. przez

- uszkodzenie krwinek czerwonych (np. przez

przeciwciała)

przeciwciała)

- zakażenia bakteryjne, wirusowe, pasożytnicze

- zakażenia bakteryjne, wirusowe, pasożytnicze



Nasilenie wychwytywania i rozpadu krwinek

Nasilenie wychwytywania i rozpadu krwinek

czerwonych w śledzionie

czerwonych w śledzionie

- nadciśnienie wrotne

- nadciśnienie wrotne

Nadkrwistość

Nadkrwistość

Bezwzględne zwiększenie liczby erytrocytów.

Bezwzględne zwiększenie liczby erytrocytów.

Najczęstsze przyczyny:

Najczęstsze przyczyny:



Zmniejszenie wysycenia krwi tętniczej

Zmniejszenie wysycenia krwi tętniczej

tlenem

tlenem

- wady serca

- wady serca

- choroby płuc

- choroby płuc

- przebywanie na wysokości powyżej 2500m

- przebywanie na wysokości powyżej 2500m



Zwiększenie wytwarzania erytropoetyny

Zwiększenie wytwarzania erytropoetyny

- guzy nerek

- guzy nerek

- choroby endokrynologiczne

- choroby endokrynologiczne

Nadkrwistość

Nadkrwistość

Objawy kliniczne:

Objawy kliniczne:



Bóle i zawroty głowy

Bóle i zawroty głowy



Szum w uszach

Szum w uszach



Uczucie zmęczenia

Uczucie zmęczenia



Duszność wysiłkowa

Duszność wysiłkowa



Sinoczerwone zabarwienie nosa, uszu,

Sinoczerwone zabarwienie nosa, uszu,

warg, spojówek

warg, spojówek

Skłonność do krwotoków

Skłonność do krwotoków

lub wylewów krwi pod skórę

lub wylewów krwi pod skórę



Nadmierne krwawienie zewnętrzne,

Nadmierne krwawienie zewnętrzne,

powstawanie wylewów krwi do tkanki

powstawanie wylewów krwi do tkanki

podskórnej albo do narządów

podskórnej albo do narządów

wewnętrznych związane z urazem lub

wewnętrznych związane z urazem lub

operacją.

operacją.

Skłonność do krwotoków lub

Skłonność do krwotoków lub

wylewów krwi pod skórę -

wylewów krwi pod skórę -

najczęstsze przyczyny:

najczęstsze przyczyny:



Przerwanie ciągłości naczynia

Przerwanie ciągłości naczynia

- na skutek choroby (żylaki przełyku,

- na skutek choroby (żylaki przełyku,

odbytu, krwawienie

odbytu, krwawienie

w obrębie niszy wrzodowej)

w obrębie niszy wrzodowej)

- na skutek urazu

- na skutek urazu



Zmniejszenie liczby i upośledzenie

Zmniejszenie liczby i upośledzenie

czynności płytek (małopłytkowość)

czynności płytek (małopłytkowość)

- wrodzone

- wrodzone

- immunologiczne

- immunologiczne

- polekowe

- polekowe

Skłonność do krwotoków lub

Skłonność do krwotoków lub

wylewów krwi pod skórę -

wylewów krwi pod skórę -

najczęstsze przyczyny:

najczęstsze przyczyny:

-

-

wirusowe, bakteryjne

wirusowe, bakteryjne

- niewydolność wątroby

- niewydolność wątroby

- hipersplenizm

- hipersplenizm



Niedobory ilości lub upośledzenie czynności

Niedobory ilości lub upośledzenie czynności

czynników krzepnięcia

czynników krzepnięcia

- hemofilia

- hemofilia

- zespół rozsianego krzepnięcia

- zespół rozsianego krzepnięcia

wewnątrznaczyniowego

wewnątrznaczyniowego

Skłonność do krwotoków lub

Skłonność do krwotoków lub

wylewów krwi pod skórę –

wylewów krwi pod skórę –

objawy kliniczne:

objawy kliniczne:



Nieprawidłowe, przedłużające się

Nieprawidłowe, przedłużające się

krwawienia (z nosa, miesięczne)

krwawienia (z nosa, miesięczne)



Długotrwałe krwawienia po zabiegach np.

Długotrwałe krwawienia po zabiegach np.

usunięciu zęba, iniekcjach, zabiegach

usunięciu zęba, iniekcjach, zabiegach

operacyjnych

operacyjnych



Krwawienia samoistne

Krwawienia samoistne



Łatwość powstawania podbiegnięć

Łatwość powstawania podbiegnięć

krwawych

krwawych

Nadpłytkowość

Nadpłytkowość



Zwiększenie wytwarzania płytek

Zwiększenie wytwarzania płytek

krwi ponad 600 000/µl

krwi ponad 600 000/µl

Nadpłytkowość - najczęstsze

Nadpłytkowość - najczęstsze

przyczyny:

przyczyny:



Samoistne

Samoistne



Choroby mieloproliferacyjne

Choroby mieloproliferacyjne



Stany zapalne

Stany zapalne



Choroby nowotworowe

Choroby nowotworowe



Splenektomia

Splenektomia

Nadpłytkowość – objawy

Nadpłytkowość – objawy

kliniczne:

kliniczne:



Powstawanie zmian zakrzepowych w

Powstawanie zmian zakrzepowych w

naczyniach krwionośnych

naczyniach krwionośnych

Najważniejsze pytania:

Najważniejsze pytania:



Bladość skóry i błon śluzowych

Bladość skóry i błon śluzowych



Osłabienie, łatwe męczenie się

Osłabienie, łatwe męczenie się



Duszność wysiłkowa

Duszność wysiłkowa



Zawroty głowy

Zawroty głowy



Uczucie bicia, kołatania serca

Uczucie bicia, kołatania serca



Szum w uszach

Szum w uszach



Uczucie zmęczenia

Uczucie zmęczenia



Nieprawidłowe, przedłużające się krwawienia

Nieprawidłowe, przedłużające się krwawienia



Intensywność i długość krwawień

Intensywność i długość krwawień

miesięcznych

miesięcznych

Najważniejsze pytania:

Najważniejsze pytania:



Krwawienia samoistne

Krwawienia samoistne



Domieszka krwi w kale, smoliste stolce

Domieszka krwi w kale, smoliste stolce



Krwiomocz

Krwiomocz



Wymioty z krwią, fusowate

Wymioty z krwią, fusowate



Łatwość powstawania siniaków

Łatwość powstawania siniaków



Przyjmowane leki

Przyjmowane leki



Choroby towarzyszące

Choroby towarzyszące



Czynniki toksyczne

Czynniki toksyczne

BADANIE PRZEDMIOTOWE

BADANIE PRZEDMIOTOWE

Oglądanie

Oglądanie



Zabarwienie skóry i błon śluzowych

Zabarwienie skóry i błon śluzowych

Obmacywanie

Obmacywanie



Powiększenie wątroby

Powiększenie wątroby



Powiększenie śledziony

Powiększenie śledziony



Powiększenie węzłów chłonnych

Powiększenie węzłów chłonnych

Opukiwanie

Opukiwanie



Wątroby

Wątroby



Śledziony

Śledziony

Osłuchiwanie

Osłuchiwanie



Czynność serca

Czynność serca



Obecność szmeru skurczowego

Obecność szmeru skurczowego