1
PROGRAM WYKŁADU
PROGRAM WYKŁADU
WSTĘP
WSTĘP
ORGANIZACJA PRODUKCJI
ORGANIZACJA PRODUKCJI
STEROWANIE PRODUKCJĄ
STEROWANIE PRODUKCJĄ
LOGISTYKA
LOGISTYKA
ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ,
ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ,
TQM
TQM
KOMUNIKACYJNE ASPEKTY ZARZĄDZANIA
KOMUNIKACYJNE ASPEKTY ZARZĄDZANIA
PLANOWANIE DOŚWIADCZEŃ
PLANOWANIE DOŚWIADCZEŃ
DOE
DOE
INŻYNIERIA JAKOŚCI; PODEJŚCIE
INŻYNIERIA JAKOŚCI; PODEJŚCIE
TAGUCHI’EGO
TAGUCHI’EGO
SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
ISO
ISO
2
ROZWÓJ
ROZWÓJ
DoE
DoE
PLANOWANIE DOŚWIADCZEŃ (
Design of Experiments
) JEST
METODĄ STATYSTYCZNĄ WPROWADZONĄ PRZEZ Sir
RONALDA A. FISHERA W ANGLII WE WCZESNYCH LATACH 20
UBIEGŁEGO WIEKU
OPTYMALNE WARUNKI WYDAJNOŚĆ UPRAW
NAWADNIANE, OPADY DESZCZU, SŁONECZNA POGODA,
NAWOŻENIE, JAKOŚĆ GLEBY
DOŚWIADCZENIA CZĘŚCIOWO-CZYNNIKOWE
(lata 40)
RSM (Responce Surface Modeling)
(lata 50)
JAPONSKIE „PROJEKTOWANIE JAKOŚCI” (lata 60-70); Genichi
Taguchi
PROJEKTOWANIE NUMERYCZNE
Obiekt prototypowy
Model numeryczny
Analiza powierzchniowa odpowiedzi
Obiekt zoptymalizowany
Projektowanie eksperymentów
tworzenie modelu numerycznego
optymalizowanego obiektu,
zaprojektowanie oraz wykonanie
eksperymentu w oparciu o metodę
projektowania doświadczeń,
stworzenie przybliżonego modelu
matematycznego odpowiedzi obiektu, w
oparciu o procedurę analizy powierzchni
odpowiedzi,
optymalizacji wybranej funkcji celu,
projektowania jakości w oparciu o
analizę czułości odpowiedzi oraz analizę
tolerancji.
3
EKSPERYMENT
EKSPERYMENT
EKSPERYMENT (DOŚWIADCZENIE) TO ZAPLANOWANA SERIA
TESTÓW, KTÓREJ CELEM JEST UDOWODNIENIE (lub wykazanie
fałszu) HIPOTEZY OPISUJĄCEJ PROCES, KTÓREGO REZULTAT JEST
ZALEŻNY OD TEGO, W JAKI SPOSÓB TEN PROCES PRZEBIEGA
TEST ODPOWIEDŹ W JAKI
SPOSÓB JEDEN CZYNNIK (LUB
ZESPÓŁ PODOBNYCH
CZYNNIKÓW) WPŁYWA NA
WARUNKI PROCESU.
EKSPERYMENT
ODPOWIEDŹ NA PYTANIE
CZY ORAZ CO
SPOWODOWAŁO
OKREŚLONY SKUTEK
.
4
EKSPERYMENT
EKSPERYMENT
Przykład: chcemy opracować nową (lepszą) drogę z budynku Wydziału
do domu.
JEŚLI POSZUKUJEMY SZYBSZEJ DROGI – SZYBKO JĄ
ZNAJDUJEMY. TO JEST TEST
EKSPERYMEN
T
1. NALEŻY JEDNOZNACZNIE OKREŚLIĆ CEL EKSPERYMENTU: co
chcemy wykazać, potwierdzić, lub o czym chcemy się dowiedzieć. (W
przykładzie celem jest znalezienie najszybszej drogi do domu, przy
czym na czas jej pokonania będzie miała wpływ najmniejsza ilość
zmiennych i to niezależnie od dnia).
2. NALEŻY ZDEFINIOWAĆ GRANICE, W JAKICH MOGĄ ZMIENIAĆ
ZMIENNE NIEZALEŻNE. (Należy uwzględnić np. czas wyjazdu z
parkingu i włączenia się do ruchu ulicznego i dojazdu do miejsca
garażowania.. Przypadek intensywnej burzy śnieżnej powinien znaleźć
się poza przyjętymi granicami, jako „specjalny przypadek”).
3. NALEŻY OPRACOWAĆ LUB PRZYJĄĆ SYSTEM POMIAROWY, który
jednoznacznie określi rezultaty serii testów. (Niech to będzie naręczny
zegarek mierzący czas z dokładnością minuty).
4. NALEŻY ZAPLANOWAĆ SEKWENCJE TESTÓW OKREŚLAJĄC
STRATEGIĘ EKSPERYMENTU. (Przejechać wybrane drogi 15 minut
wcześniej lub później, zbadać, czy dzień tygodnia nie ma znaczenia)
5
EKSPERYMENT
EKSPERYMENT
DOBRY EKSPERYMENT MUSI BYĆ STARANNIE
ZAPLANOWANY I PRZEMYŚLANY WE WSZYSTKICH
FAZACH, A NASTĘPNIE SYSTEMATYCZNIE
PRZEPROWADZONY
CEL
CEL:
NAJWIĘKSZY
NAJWIĘKSZY (NAJWIĘKSZY ZYSK, NAJWIĘKSZA
WYTRZYMAŁOŚĆ, NAJDŁUŻSZA TRASA)
NAJMNIEJSZY
NAJMNIEJSZY (NAJKRÓTSZY CZAS, NAJMNIEJSZY
SKURCZ, NAJMNIEJSZY ODPAD)
NAJBLIŻEJ CELU
NAJBLIŻEJ CELU (NAJMNIEJSZE FLUKTUACJE
WYMIARÓW, MINIMALNE RÓŻNICE W CZASACH
UTWARDZANIA, NAJMNIEJSZE RÓŻNICE W WYMIARACH
CZĄSTEK).
6
PODEJŚCIE TRADYCYJNE
PODEJŚCIE TRADYCYJNE
(
(
jeden-w-
jeden-w-
czasie
czasie
)
)
Przykład: Na rezultat eksperymentu D, mają wpływ trzy czynniki
(zmienne niezależne),
R, T
i
A
(czynniki będą się zmieniały tylko na
czterech poziomach)
va
r
best
va
r
best
va
r
best
??
?
Może (R4, T3 i A4) ???
ZBADANIE WSZYSTKICH
KOMBINACJI
WADY TRADYCYJNEGO
EKSPERYMENTU:
MOŻLIWOŚĆ BŁĘDNEJ KONKLUZJI
DUŻA ILOŚĆ TESTÓW (WYKONYWANA
NIEPOTRZEBNIE).
BRAK OCENY BŁĘDU EKSPERYMENTU
BRAK ZALEŻNOŚCI (INTERAKCJI)
POMIĘDZY CZYNNIKAMI
.
7
STRATEGIA EKSPERYMENTU
STRATEGIA EKSPERYMENTU
METODY PLANOWANIA EKSPERYMENTU
METODY PLANOWANIA EKSPERYMENTU TWORZĄ RODZINY O
WSPÓLNYCH CECHACH:
EKSPERYMENTY PEŁNO-CZYNNIKOWE (Full-factorials),
EKSPERYMENTY CZĘŚCIOWO-CZYNNIKOWE (Fractional-factorial),
EKSPERYMENTY SELEKCJONUJĄCE (Screening Experiments),
MAPY POWIERZCHNIOWEJ ODPOWIEDZI (Response Surface
Analysis)
PROCEDURY EWOLUCYJNE (Evolutionary Operations, EVOP),
EKSPERYMENTY MIESZANE
EKSPERYMENT PEŁNO-CZYNNIKOWY
UZYSKUJE SIĘ DANE ZE WSZYSTKICH KOMBINACJI
ZMIENNYCH ORAZ ICH WARTOŚCI (POZIOMÓW)
MA ON ZASTOSOWANIE PRZY BADANIU ZMIENNYCH O
DWÓCH, LUB NAJWYŻEJ TRZECH POZIOMACH,
POZWALA NA DOBRĄ OCENĘ BŁĘDU EKSPERYMENTU ORAZ
INTERAKCJI
DOSTARCZA DUŻO INFORMACJI, ALE NIESTETY WYMAGA
DUŻEJ LICZBY PRZEPROWADZANYCH TESTÓW
8
STRATEGIA EKSPERYMENTU
STRATEGIA EKSPERYMENTU
EKSPERYMENT CZĘŚCIOWO-CZYNNIKOWY
WYMAGA USTALENIA Z GÓRY JAKA CZĘŚĆ (EKSPERYMENTU
PEŁNO-CZYNNIKOWEGO) BĘDZIE PRZEPROWADZONA
MNIEJSZA ILOŚĆ TESTÓW I KONIECZNOŚĆ STUDIOWANIA
INTERAKCJI
MNIEJ TESTÓW, ALE I MNIEJ INFORMACJI.
EKSPERYMENT SELEKCJONUJĄCY
EKSTREMALNY PRZYPADEK EKSPERYMENTU CZĘŚCIOWO-
CZYNNIKOWEGO
POZWALA NA OCENĘ F ZMIENNYCH TYLKO PRZY F+1
ILOŚCIACH TESTÓW
DOBRY DO ZROZUMIENIA KTÓRE ZE ZMIENNYCH MAJĄ
ISTOTNY WPŁYW NA PROCES, ALE MOŻE WPROWADZAĆ W BŁĄD
PRZY POJAWIAJĄCYCH SIĘ INTERAKCJACH
STOSUNKOWO DUŻA ILOŚĆ INFORMACJI PRZY NIEWIELU
TESTACH
9
STRATEGIA EKSPERYMENTU
STRATEGIA EKSPERYMENTU
PROCEDURY EWOLUCYJNE
POWTARZAJĄCE SIĘ PLANOWANIE OPTYMALIZUJĄCE
EKSPERYMENTY SĄ PRZEPROWADZANE W ISTNIEJĄCYCH
RAMACH OKREŚLONYCH PRZEZ PARAMETRY PROCESU
STOSUNKOWO DUŻA LICZBA TESTÓW, INFORMACJE
WYBIÓRCZE
MAPY POWIERZCHNIOWEJ ODPOWIEDZI
PLANOWANIE OPTYMALIZUJĄCE
MUSZĄ BYĆ WCZEŚNIEJ ZNANE GŁÓWNE ZMIENNE
NIEZALEŻNE
OGRANICZONA ILOŚĆ TESTÓW, UZYSKANE JEDYNIE
WYBIÓRCZE INFORMACJE.
10
STRATEGIA EKSPERYMENTU
STRATEGIA EKSPERYMENTU
START
OPTYMALIZACJA (RSM)
EKSPERYMENT PEŁNO-
LUB CZĘŚCIOWO-
CZYNNIKOWY
EKSPERYMENT
SELEKCJONUJĄCY
11
KOLOKWIUM 2
KOLOKWIUM 2
1. DIAGRAM PRZYCZYNOWO-SKUTKOWY
ISHIKAWY. GRUPY PRZYCZYN
2. CO WSKAZUJE NA KARCIE KONTROLNEJ
SHEWHARTA, ŻE PRZEBIEG PROCESU
PRODUKCYJNEGO JEST STATYSTYCZNIE
NIEKONTROLOWALNY
3. 10 ZASAD PRZEJRZYSTEGO PISANIA
4. WADY TRADYCYJNEGO EKSPERYMENTU
JEDEN-W-CZASIE