Psychologia społeczna a
kataklizmy, katastrofy,
kryzysy
Psychologia społeczna
WSB – NLU 2011
Międzynarodowa sieć…
March 11,2011
Friends,
This is a special addition of the Supercourse newsletter because of our
concerns about the Earthquake in Japan, and potential dangers in the
Pacific. Please share this with others who are worried about the
earthquake, especially students.
We want to reach out to our Japanese friends to help if we can.. This is a
learning moment world wide as we are all concerned about the earthquake
and friends. We have excellent earthquake lectures by Walter Hayes and
Eric Noji. The earthquake may also produce unexpected damage as there
are many nuclear powerplants in Japan, and there is the fear of damage of
these which might release radiation that would be of danger to Japan, and
the world. We therefore include Borys Ledoshchuk’s wonderful lecture that
overviews nuclear health. In addition there is the fear of a Tsunami through
out the Pacfic, we have included a wonderful description about the causes
of Tsunami developed by Ali Ardalan. All of these are world’s experts in
disaster.
Międzynarodowa sieć
We would very much appreciate if you
could distribute this information to all
schools where there is a concern of
earthquakes, nuclear and Tsunami. If
you have any comments, please write
to me at ronaldlaporte@gmail.com.
Please teach your students and friends
about this and
Sytuacja trudna
Rozmaite czynniki obiektywne i subiektywne
Ogromne zróżnicowanie obszaru (egzamin,
zablokowanie konta, grypa, osadzenie w
areszcie, rozmowa z klientem, powołanie do
odbycie zasadniczej służby wojskowej)
Zasoby z zasady są mniejsze niż wymagania,
(zasobem jest także czas)
Katastrofa
Sudden and terrible
disaster in which a
lot of people die (Collins)
Rozmiary zjawiska
(obszar, skala),
nagłość
Szybkość zachodzenia
zjawisk,
zakres szkód
materialnych
Ilość ofiar,
Dysproporcja potrzeb i
środków
Przykłady katastrof
Wybuch nawozów na składowisku
Oppau (Niemcy) 1921, 561
Wybuch pyłu węglowego w kopalni
Honkeiko (Mandżuria pod okupacją
japońską) 1942, 1572
Wytopienie rdzenia reaktora Three Miles
Islands (USA), 1979, 0
Wyciek gazów toksycznych Bhopal
(Indie), 1984, 3000
Klęska – liczą się efekty
Zniszczenia
Zakłócenia
społeczne
Psychospołeczne
skutki
bezpośrednie
Psychospołeczne
skutki odległe
Klęska żywiołowa
Zagrożenie życia
Obrażenie
Bycie świadkiem
obrażeń i śmierci
Śmierć i
obrażenia bliskich
Klęska żywiołowa
Stopień
przygotowania
społeczności
Społeczna
spójność
społeczności
Straty finansowe
Utrata mienia
Oddalenie od
rodziny
Kataklizmy
Trauma jednostki
Trauma
społeczności
Wymiary katastrof
Substancjalny
Ludzki
Polityczny
Społeczny
Techniczny
Środowiskowy
Symboliczny
Ofiary katastrofy
Ofiary pierwotne
Ofiary wtórne
Służby ratownicze
Kontakt ze śmiercią
Identyfikacja z
ofiarami
Trudne warunki
Długotrwałość
Pośpiech
Zmęczenie
Obrażenia
Zachowania ludzi w sytuacjach
ekstremalnych
Nieprzewidywalne, paradoksalne,
dynamiczne, fazowe, zróżnicowane
reakcje „ratowników”
reakcje „poszkodowanych”
reakcje „ocalonych” (bezpośrednie i
odroczone)
reakcje osób postronnych
reakcje rodzin i bliskich
Zachowania ludzi w sytuacjach
ekstremalnych
Bezpośrednie reakcje ludzi w strefie rażenia
Dekoncentracja, pobudzenia
Spowolnienie, otamowanie
„Odłączenie”
Memento dla ratowników
Skoncentruj się na ludziach
Pilnuje siebie
Dbaj o swój zespół
Odroczone reakcje ludzi w
sytuacji katastrofy
Lęk
Wycofanie i odrętwienie emocjonalne
Depresja
Symptomy fizyczne związane ze
stresem
Nieukierunkowany gniew
Regresja
Koszmary senne
Kryzys
“
Nie ma już nic takiego jak strategia,
pozostało tylko zarządzanie kryzysem”
Robert MacNamara
„Najdokładniej obmyślone intrygi myszy i
ludzi biorą w łeb”
Robert Burns
Przesilenie, punkt zwrotny, niepewność,
zagrożenie dla integralności, przetrwania,
realizacji misji, dla osoby, grupy, organizacji
Zarządzanie kryzysem -
kluczowe umiejętności
Wgląd - formułowanie i interpretacja
wielowymiarowych problemów
Komunikacja - interpretacja
rzeczywistości i szukanie sensu
Podejmowanie decyzji szybkich i
trudnych w warunkach wysokiej
niepewności (także tragicznego wyboru)
Ogniskowanie działań
Podstawowe reguły zarządzania
kryzysem
Wizja – widzieć wszystko i widzieć
szybko
Wartości – artykułować wszystkie i
szybko
Elastyczność – zmieniać wszystko i
zmieniać szybko
Mity i prawdy na temat
kryzysu
Kryzysy są zawsze destruktywne
Kryzys zawsze może być twórczym
początkiem
Odpowiednie planowanie równa się
zarządzaniu kryzysem
Plany zawodzą
Najlepiej radzą sobie z kryzysem wielkie
indywidualności
Numerycy, mediowcy i rycerze, wyłożą
sprawę do reszty.......
Mity i prawdy na temat
kryzysu
Kryzysy są następstwem ludzkich błędów
Technika, trendy, starzenie się organizacji,
globalizacja mogą prowadzić do kryzysów
Duża ilość kryzysów w organizacji oznacza,
że kierownictwo nie radzi sobie z nimi
Bardzo często kryzysy są udziałem
najlepszych organizacji
Cele zarządzania kryzysem
Przetrwanie własne i ludzi
Utrzymanie dalszej zdolności
organizacji do realizacji jej misji
Przetrwanie i rozwój tej organizacji
Zarządzanie kryzysem
Ogólne reguły
Mimo fasadowych podobieństw zarządzanie
kryzysem różni się zasadniczo od
codziennego prowadzenia biznesu, proste
przenoszenie narzędzi zarządzania, zawodzi
Kryzysowe decyzje zapadają w
organizacjach pod wpływem wielu
czynników i pod naciskiem bardzo różnych
ale z zasady silnych presji
Ogólne reguły
Sposób działania to często “brnięcie do
celu” a nie realizacja strategii
Ważnym wyznacznikiem działania jest
złożoność sytuacji i jej późniejszych
konsekwencje
Skuteczność w znacznym stopniu zależy
od wszechstronnego wykorzystania
zasobów, niezależnie od ich statusu
Ogólne reguły
Skuteczne koncepcje zarządzania w
warunkach ekstremalnych muszą
bazować na:
modelu ograniczonej racjonalności
czynniku czasu
odpowiedzialności
Zachowania ludzi w
kryzysach
Nieprzewidywalne, paradoksalne,
dynamiczne, fazowe, zróżnicowane
reakcje „ratowników”
reakcje „poszkodowanych”
reakcje „ocalonych” (bezpośrednie i
odroczone)
reakcje osób postronnych
reakcje rodzin i bliskich
Zadania
Co wiemy?
Jaki wymiar kryzysu dominuje?
Jacy aktorzy są istotni?
Jakie struktury tkwią poniżej?
Jakie elementy zarządzania kryzysem
mogą być przydatne?
Co należy przedsięwziąć
Przygotowanie planu
kryzysowego
Analiza możliwości wystąpienia kłopotów
Analiza ryzyka
Analiza i ocena zagrożeń
Akceptacja kluczowych udziałowców
Ustanowienie systemu dyżurowania i
monitoringu
Szkolenie odpowiedzialnych pracowników
Praktyczne ćwiczenia symulacyjne
Postępowanie po ujawnieniu się
kryzysu
Spokojna ocena sytuacjo
Co się dokładnie dzieje ?
Dlaczego tak się dzieje ?
Co może się stać, jeżeli nie podejmiesz
żadnych działań?
Jak szybko należy działać aby uniknąć
dalszych strat
?
Postępowanie po ujawnieniu się
kryzysu
Czym dysponujesz?
Wstępny plan działań
Kogo obejmuje lub dotyka sytuacja ?
Zbudowanie zespołu kryzysowego
Ustawienie systemu komunikacyjnego
Ustalenie centrum zarządzania
Postępowanie po ujawnieniu się
kryzysu
Rozładowanie nadmiernego napięcia
Oczyszczenie pola działania ( ze zbędnych
problemów)
Opracowanie szczegółowego planu działań
Monitorowanie tego co się dzieje
Ewaluacja własnych poczynań
Komunikacja kryzysowa
Co i jak mówić?
Cokolwiek powiesz, może być użyte
przeciwko tobie
W żadnym razie nie kłam
Każdą sprawę, nawet pozornie nieważną
traktuj poważnie
Komunikacja kryzysowa
Sprawdzaj wszystko zanim powiesz
Pilnuj szybkości i tempa działań
Nie spekuluj, nie powtarzaj plotek,
hipotez ani przypuszczeń
Nie mów „prywatnie”
Jeżeli mówisz „nie”, wyjaśnij dlaczego
Komunikacja kryzysowa
Mów jasno i prosto
Zawsze pamiętaj o swoim przekazie
podstawowym
Nie zapominaj o końcowym odbiorcy
informacji
Rejestruj to co powiedziałeś
Nie daj się wyprowadzić z równowagi
Bądź sobą
Fundamentalne błędy w
zarządzaniu kryzysem
Założenie że zarządzanie każdym
kryzysem jest identyczne
Przyjmowanie że wizerunek jest
ważniejszy niż substancja
Wchodzenie w kryzys z nadmiernym
bagażem
Do zobaczenia