URAZY JAMY

URAZY JAMY

BRZUSZNEJ

BRZUSZNEJ

WPROWADZENIE

WPROWADZENIE

OCENA BRZUCHA JEST JADNYM Z

OCENA BRZUCHA JEST JADNYM Z

NAJBARDZIEJ ISTOTNYCH ELEMENTÓW

NAJBARDZIEJ ISTOTNYCH ELEMENTÓW

WSTĘPNEJ OCENY PACJENTA Z URAZEM.

WSTĘPNEJ OCENY PACJENTA Z URAZEM.

Nierozpoznane urazy brzucha są nadal

Nierozpoznane urazy brzucha są nadal

przyczyną tzw. śmierci do uniknięcia po urazie

przyczyną tzw. śmierci do uniknięcia po urazie

tułowia. Każdy pacjent odnoszący tępy uraz

tułowia. Każdy pacjent odnoszący tępy uraz

tułowia spowodowany bezpośrednim

tułowia spowodowany bezpośrednim

uderzeniem lub przenikający uraz tułowia

uderzeniem lub przenikający uraz tułowia

może współistnieć z uszkodzeniem naczyń

może współistnieć z uszkodzeniem naczyń

jamy brzusznej lub trzewi.

jamy brzusznej lub trzewi.

Zewnętrzna anatomia

Zewnętrzna anatomia

brzucha

brzucha



Przednia ściana brzucha-

Przednia ściana brzucha-

powierzchnia ograniczona

powierzchnia ograniczona

od góry przez linię przebiegającą przez sutki, od dołu

od góry przez linię przebiegającą przez sutki, od dołu

przez więzadła pachwinowe i wzgórek łonowy i bocznie

przez więzadła pachwinowe i wzgórek łonowy i bocznie

przez linie pachowe przednie

przez linie pachowe przednie



Boczna-

Boczna-

obszar między przednią i tylną linią pachową

obszar między przednią i tylną linią pachową

od VI przestrzeni międzyżebrowej do grzebienia

od VI przestrzeni międzyżebrowej do grzebienia

biodrowego. Ściana brzucha w tej lokalizcji jest grubsza

biodrowego. Ściana brzucha w tej lokalizcji jest grubsza

dzięki mięśniom, co powoduje, że stanowi to częściową

dzięki mięśniom, co powoduje, że stanowi to częściową

barierę dla przenikających urazów brzucha, szczególnie

barierę dla przenikających urazów brzucha, szczególnie

dla ran kłutych.

dla ran kłutych.



Tył brzucha-

Tył brzucha-

obszar pleców pomiędzy liniami tylnymi z

obszar pleców pomiędzy liniami tylnymi z

boku, a szczytami łopatek od góry i grzebieniami

boku, a szczytami łopatek od góry i grzebieniami

biodrowymi z dołu. Podobnie jak z boków brzucha,

biodrowymi z dołu. Podobnie jak z boków brzucha,

grubość mięśni grzbietu stanowi częściową barierę dla

grubość mięśni grzbietu stanowi częściową barierę dla

urazów przenikających tej okolicy.

urazów przenikających tej okolicy.

Wewnętrzna anatomia

Wewnętrzna anatomia

brzucha

brzucha



Jama otrzewnowa-

Jama otrzewnowa-

można podzielić ją na część dolną i

można podzielić ją na część dolną i

górną. Część górna ograniczona jest przez kostną część

górną. Część górna ograniczona jest przez kostną część

klatki piersiowej. Zawiera ona przeponę, wątrobę,

klatki piersiowej. Zawiera ona przeponę, wątrobę,

śledzionę, żołądek i poprzecznicę. Część dolna brzucha

śledzionę, żołądek i poprzecznicę. Część dolna brzucha

zawiera jelito cienkie i esicę.

zawiera jelito cienkie i esicę.



Jama miednicy-

Jama miednicy-

przestrzeń otoczona przez kostną

przestrzeń otoczona przez kostną

strukturę miednicy, zawiera: prostnicę, pęcherz moczowy,

strukturę miednicy, zawiera: prostnicę, pęcherz moczowy,

naczynia biodrowe, u kobiet narządy płciowe. Badanie

naczynia biodrowe, u kobiet narządy płciowe. Badanie

tego obszaru jest znacznie utrudnione przez kostną

tego obszaru jest znacznie utrudnione przez kostną

strukturę miednicy.

strukturę miednicy.



Przestrzeń zaotrzewnowa-

Przestrzeń zaotrzewnowa-

zawiera aortę brzuszną, żyłę

zawiera aortę brzuszną, żyłę

główną dolną, większą część XII-cy, trzustkę, nerki,

główną dolną, większą część XII-cy, trzustkę, nerki,

moczowody oraz okrężnicę wstępującą i zstępującą.

moczowody oraz okrężnicę wstępującą i zstępującą.

Uszkodzenie narządów leżących pozaotrzewnowo są

Uszkodzenie narządów leżących pozaotrzewnowo są

trudne do rozpoznania ze względu na utrudnienia podczas

trudne do rozpoznania ze względu na utrudnienia podczas

badania i brak potwierdzenia krwawienia przy

badania i brak potwierdzenia krwawienia przy

diagnostycznym płukaniu otrzewnej.

diagnostycznym płukaniu otrzewnej.

MECHANIZMY

MECHANIZMY

POWSTAWANIA URAZÓW

POWSTAWANIA URAZÓW



Uraz tępy

Uraz tępy

W wyniku bezpośredniego uderzenia np. uderzenie w

W wyniku bezpośredniego uderzenia np. uderzenie w

kierownicę czy ściśnięcie lub zgniecenie drzwiami

kierownicę czy ściśnięcie lub zgniecenie drzwiami

samochodu w wyniku wypadku komunikacyjnego może

samochodu w wyniku wypadku komunikacyjnego może

dojść do uszkodzenia narządów wewnętrznych. Siły te

dojść do uszkodzenia narządów wewnętrznych. Siły te

mogą spowodować uszkodzenie narządów miąższowych

mogą spowodować uszkodzenie narządów miąższowych

brzucha ich pęknięcie z wtórnym krwawieniem i

brzucha ich pęknięcie z wtórnym krwawieniem i

zapaleniem otrzewnej.

zapaleniem otrzewnej.

Urazy tnące narządów są formą urazów będących

Urazy tnące narządów są formą urazów będących

wynikiem działania sił hamujących (np. niewłaściwie

wynikiem działania sił hamujących (np. niewłaściwie

zapięte pasy bezpieczeństwa ). Podczas wypadków

zapięte pasy bezpieczeństwa ). Podczas wypadków

motocyklowych dochodzi do urazów w wyniku działania

motocyklowych dochodzi do urazów w wyniku działania

sił decelaracyjnych, kiedy inaczej reagują narządy

sił decelaracyjnych, kiedy inaczej reagują narządy

unieruchomione i zawieszone w j. brzusznej (np.

unieruchomione i zawieszone w j. brzusznej (np.

częściej dochodzi do rozerwania wątroby i śledziony niż

częściej dochodzi do rozerwania wątroby i śledziony niż

uszkodzenia narządów ufiksowanych więzadłami).

uszkodzenia narządów ufiksowanych więzadłami).

MECHANIZMY

MECHANIZMY

POWSTAWANIA

POWSTAWANIA

URAZÓW-cd.

URAZÓW-cd.



Urazy przenikające

Urazy przenikające

Rany kłute i rany postrzałowe

Rany kłute i rany postrzałowe

pociskami o niskiej

pociskami o niskiej

szybkości są przyczyną zniszczenia tkanek przez

szybkości są przyczyną zniszczenia tkanek przez

rozerwanie lub przecięcie. Rany postrzałowe

rozerwanie lub przecięcie. Rany postrzałowe

pociskami o wysokiej prędkości przenoszą znaczne

pociskami o wysokiej prędkości przenoszą znaczne

ilości energii kinetycznej do j. brzusznej, tworząc

ilości energii kinetycznej do j. brzusznej, tworząc

efekt tzw. Jamy czasowej i powodują znacznie większe

efekt tzw. Jamy czasowej i powodują znacznie większe

obrażenia niż wynikałoby z wielkości rany.

obrażenia niż wynikałoby z wielkości rany.

Rany kłute najczęściej uszkadzają wątrobę(40%), jelito

Rany kłute najczęściej uszkadzają wątrobę(40%), jelito

cienkie(30%), przeponę(20%) i okrężnicę(15%). Rany

cienkie(30%), przeponę(20%) i okrężnicę(15%). Rany

postrzałowe są przyczyną większych uszkodzeń

postrzałowe są przyczyną większych uszkodzeń

narządów j. brzusznej ze względu na trajektorię lotu

narządów j. brzusznej ze względu na trajektorię lotu

pocisku w ciele i przenoszenie energii kinetycznej.

pocisku w ciele i przenoszenie energii kinetycznej.

Najczęściej dochodzi do uszkodzenia jelita

Najczęściej dochodzi do uszkodzenia jelita

cienkiego(50%), okrężnicy(40%), wątroby(30%) i

cienkiego(50%), okrężnicy(40%), wątroby(30%) i

naczyń j. brzusznej(25%).

naczyń j. brzusznej(25%).

Postępowanie

Postępowanie

1.Wywiad,

1.Wywiad,

2.Badanie fizykalne:

2.Badanie fizykalne:



Oglądanie,

Oglądanie,



Osłuchiwanie,

Osłuchiwanie,



Opukiwanie,

Opukiwanie,



Badanie palpacyjne,

Badanie palpacyjne,



Ocena ran drążących,

Ocena ran drążących,



Miejscowe badanie ran drążących,

Miejscowe badanie ran drążących,



Ocena stabilności miednicy,

Ocena stabilności miednicy,



Badanie fizykalne prącia, krocza i per rectum,

Badanie fizykalne prącia, krocza i per rectum,



Badanie przez pochwę,

Badanie przez pochwę,



Badanie pośladków.

Badanie pośladków.

Postępowanie-cd.

Postępowanie-cd.

3. intubacja, założenie sondy żołądkowej i cewnika

3. intubacja, założenie sondy żołądkowej i cewnika

do pęcherza moczowego.

do pęcherza moczowego.

4.Badania laboratoryjne krwi i moczu.

4.Badania laboratoryjne krwi i moczu.

5.Badania RTG:

5.Badania RTG:



Badania przesiewowe w tępych urazach,

Badania przesiewowe w tępych urazach,



Badania przesiewowe w urazach przenikających,

Badania przesiewowe w urazach przenikających,



Badania RTG z użyciem kontrastu:

Badania RTG z użyciem kontrastu:



Radiografia cewki moczowej,

Radiografia cewki moczowej,



Cystografia,

Cystografia,



Urografia,

Urografia,



Badanie ukł pokarmowego z użyciem kontrastu.

Badanie ukł pokarmowego z użyciem kontrastu.

Postępowanie-cd.

Postępowanie-cd.

6.Specyficzne badania w urazach tępych jamy brzusznej:

6.Specyficzne badania w urazach tępych jamy brzusznej:



Diagnostyczne płukanie otrzewnej-

Diagnostyczne płukanie otrzewnej-

szybkie inwazyjne

szybkie inwazyjne

postępowanie którego czułość w wykrywaniu krwawienia

postępowanie którego czułość w wykrywaniu krwawienia

śródotrzewnowego wynosi 98% . Powinno być wykonane w

śródotrzewnowego wynosi 98% . Powinno być wykonane w

szczególności gdy:

szczególności gdy:



Pojawią się zmiany świadomości-

Pojawią się zmiany świadomości-

uraz głowy, zatrucie

uraz głowy, zatrucie

alkoholem, użycie narkotyków,

alkoholem, użycie narkotyków,



Pojawiają się zaburzenia czucia-

Pojawiają się zaburzenia czucia-

uraz rdzenia kręgowego,

uraz rdzenia kręgowego,



Uraz układu kostnego-

Uraz układu kostnego-

żeber, kręgosłupa lędźwiowego, miednicy,

żeber, kręgosłupa lędźwiowego, miednicy,



Dwuznaczne badanie fizykalne,

Dwuznaczne badanie fizykalne,



Spodziewana dłuższa utrata kontaktu z pacjentem-

Spodziewana dłuższa utrata kontaktu z pacjentem-

anestezja

anestezja

ogólna do zaopatrzenia ran zewnętrznych przedłużone badanie

ogólna do zaopatrzenia ran zewnętrznych przedłużone badanie

RTG.

RTG.



USG

USG



Tomografia spiralna (CT)

Tomografia spiralna (CT)

POSTĘPOWANIE-CD.

POSTĘPOWANIE-CD.

7.Specyficzne badania diagnostyczne w urazach

7.Specyficzne badania diagnostyczne w urazach

przenikających:

przenikających:



Rany dolnej części klatki piersiowej-

Rany dolnej części klatki piersiowej-

możliwości diagnostyczne u pacjentów z

możliwości diagnostyczne u pacjentów z

bezobjawowym urazem przepony i nadbrzusza

bezobjawowym urazem przepony i nadbrzusza

dotyczą badania przedmiotowego, RTG,

dotyczą badania przedmiotowego, RTG,

torakoskopii, laparoskopii i CT.

torakoskopii, laparoskopii i CT.



Badanie miejscowe ran i seryjne badanie

Badanie miejscowe ran i seryjne badanie

fizykalne kontra DPL w ranach kłutych

fizykalne kontra DPL w ranach kłutych

przedniej ściany brzucha

przedniej ściany brzucha

Wskazania do laparatomii u

Wskazania do laparatomii u

dorosłych

dorosłych



Oparte na ocenie brzucha:

Oparte na ocenie brzucha:



Tępy uraz z pozytywnym wynikiem badania DPL,

Tępy uraz z pozytywnym wynikiem badania DPL,

USG,

USG,



Tępy uraz brzucha z nawracającą hipotensją mimo

Tępy uraz brzucha z nawracającą hipotensją mimo

leczenia wyrównawczego,

leczenia wyrównawczego,



Wczesne albo późne zapalenie otrzewnej,

Wczesne albo późne zapalenie otrzewnej,



Hipotensja przy obecności rany drążącej,

Hipotensja przy obecności rany drążącej,



Krwawienie z żołądka, odbytnicy, dróg moczowo-

Krwawienie z żołądka, odbytnicy, dróg moczowo-

płciowych przy współistnieniu ran drążących,

płciowych przy współistnieniu ran drążących,



Rany postrzałowe przenikające jamę otrzewnową

Rany postrzałowe przenikające jamę otrzewnową

albo narządy,

albo narządy,



Wytrzewienie.

Wytrzewienie.

Wskazania do laparatomii u

Wskazania do laparatomii u

dorosłych-cd.

dorosłych-cd.



Wskazania oparte na badaniach RTG:

Wskazania oparte na badaniach RTG:



Obecność wolnego powietrza, obecność

Obecność wolnego powietrza, obecność

powietrza w przestrzeni zaotrzewnowej lub

powietrza w przestrzeni zaotrzewnowej lub

pęknięcie przepony w wyniku tępego urazu

pęknięcie przepony w wyniku tępego urazu

brzucha,

brzucha,



Badanie CT z kontrastem ujawnia pęknięcie

Badanie CT z kontrastem ujawnia pęknięcie

przewodu pokarmowego, wewnątrzotrzewnowe

przewodu pokarmowego, wewnątrzotrzewnowe

uszkodzenie pęcherza moczowego,

uszkodzenie pęcherza moczowego,

uszkodzenie szypuły nerki lub uraz

uszkodzenie szypuły nerki lub uraz

poszczególnych narządów miąższowych po

poszczególnych narządów miąższowych po

tępym urazie czy przenikającym.

tępym urazie czy przenikającym.

URAZ TĘPY

URAZ TĘPY

Wątroba, śledziona, narki są szczególnie

Wątroba, śledziona, narki są szczególnie

narażonymi narządami na uszkodzenie

narażonymi narządami na uszkodzenie

tępym urazem.

tępym urazem.

1.przepona-

1.przepona-

często dochodzi do uszkodzenia

często dochodzi do uszkodzenia

lewej części. W badaniu RTG odchyleniem

lewej części. W badaniu RTG odchyleniem

od normy jest wyższe ustawienie kopuły

od normy jest wyższe ustawienie kopuły

przepony, zamazanie zarysu przepony,

przepony, zamazanie zarysu przepony,

obecnośc krwiaka opłucnej czy obecność

obecnośc krwiaka opłucnej czy obecność

bańki powietrza w klatce piersiowej

bańki powietrza w klatce piersiowej

URAZ TĘPY c.d.

URAZ TĘPY c.d.

2. Dwunastnica-

2. Dwunastnica-

klasyczne pęknięcie

klasyczne pęknięcie

dwunastnicy obserwowane jest w

dwunastnicy obserwowane jest w

wypadku ze zderzeniem czołowym

wypadku ze zderzeniem czołowym

lub przy bezpośrednim uderzeniu.

lub przy bezpośrednim uderzeniu.

Aspiracja krwi z żołądka lub

Aspiracja krwi z żołądka lub

powietrza w przestrzeni

powietrza w przestrzeni

zaotrzewnowej na zdjęciu RTG

zaotrzewnowej na zdjęciu RTG

brzucha sugeruje obecność

brzucha sugeruje obecność

uszkodzenia.

uszkodzenia.

URAZ TĘPY c.d.

URAZ TĘPY c.d.

3. Trzustka-

3. Trzustka-

uraz jest najczęściej

uraz jest najczęściej

wynikiem bezpośredniego urazu

wynikiem bezpośredniego urazu

nadbrzusza z uciskiem narządów do

nadbrzusza z uciskiem narządów do

kręgosłupa. Prawidłowy poziom

kręgosłupa. Prawidłowy poziom

amylazy we krwi nie wyklucza

amylazy we krwi nie wyklucza

większych uszkodzeń trzustki,

większych uszkodzeń trzustki,

przeciwnie wzrost poziomu amylazy

przeciwnie wzrost poziomu amylazy

nie musi być wynikiem urazu

nie musi być wynikiem urazu

trzustki.

trzustki.

URAZ TĘPY c.d.

URAZ TĘPY c.d.

4.Układ moczowo-płciowy

4.Układ moczowo-płciowy

Bezpośrednie uderzenie w plecy lub bok kończące się

Bezpośrednie uderzenie w plecy lub bok kończące się

stłuczeniem są objawem potencjalnego uszkodzenia

stłuczeniem są objawem potencjalnego uszkodzenia

nerek. Zakrzepicy tętnicy nerkowej lub wtórnemu

nerek. Zakrzepicy tętnicy nerkowej lub wtórnemu

rozerwaniu szypuły nerki w wyniku działania sił

rozerwaniu szypuły nerki w wyniku działania sił

hamujących często towarzyszy krwiomocz, rzadziej przy

hamujących często towarzyszy krwiomocz, rzadziej przy

braku krwiomoczu pacjenci odczuwają ból brzucha.

braku krwiomoczu pacjenci odczuwają ból brzucha.

Uszkodzeniom przedniej miednicy towarzyszą często urazy

Uszkodzeniom przedniej miednicy towarzyszą często urazy

cewki moczowej. Rozerwanie cewki można podzielić na

cewki moczowej. Rozerwanie cewki można podzielić na

tylne (powyżej) i przednie (poniżej) przepony moczowo-

tylne (powyżej) i przednie (poniżej) przepony moczowo-

płciowej. Urazy cewki tylnej towarzyszą urazom

płciowej. Urazy cewki tylnej towarzyszą urazom

wielonarządowym i uszkodzeniom miednicy. Urazy cewki

wielonarządowym i uszkodzeniom miednicy. Urazy cewki

przedniej mogą być uszkodzeniami izolowanymi.

przedniej mogą być uszkodzeniami izolowanymi.

Uraz tępy c.d.

Uraz tępy c.d.

5.Jelito cienkie.

5.Jelito cienkie.

Pacjenci wcześnie skarżą się na ból i

Pacjenci wcześnie skarżą się na ból i

pojawia się obrona mięśniowa.

pojawia się obrona mięśniowa.

Diagnoza może być trudna szczególnie

Diagnoza może być trudna szczególnie

przy niewielkim krwawieniu z

przy niewielkim krwawieniu z

rozerwanych jelit. Z wyboru przy

rozerwanych jelit. Z wyboru przy

obecności wybroczyn na ścianie

obecności wybroczyn na ścianie

brzucha wykonuje się diagnostyczne

brzucha wykonuje się diagnostyczne

płukanie otrzewnej (DPL).

płukanie otrzewnej (DPL).

Uraz miednicy i

Uraz miednicy i

towarzyszące mu

towarzyszące mu

uszkodzenia

uszkodzenia

Miednicę tworzą-

Miednicę tworzą-

kość krzyżowa,

kość krzyżowa,

kości kulszowe, kości kulszowe i

kości kulszowe, kości kulszowe i

kości łonowe wraz z szeregiem

kości łonowe wraz z szeregiem

więzadeł. Złamania i rozerwania

więzadeł. Złamania i rozerwania

więzadeł miednicy wskazują jak duże

więzadeł miednicy wskazują jak duże

siły działały na pacjenta. Złamania

siły działały na pacjenta. Złamania

miednicy współistnieją z

miednicy współistnieją z

uszkodzeniami śródotrzewnowymi i

uszkodzeniami śródotrzewnowymi i

pozaotrzewnowymi struktur brzucha

pozaotrzewnowymi struktur brzucha

Klasyfikacja uszkodzeń

Klasyfikacja uszkodzeń

Przednio-tylne urazy kompresyjne

Przednio-tylne urazy kompresyjne

są

są

efektem kolizji pieszego,

efektem kolizji pieszego,

samochodowych i motocyklowych

samochodowych i motocyklowych

lub upadku z wysokości. Dochodzi

lub upadku z wysokości. Dochodzi

wówczas do rozejścia się spojenia

wówczas do rozejścia się spojenia

łonowego, rozerwania więzadeł kości

łonowego, rozerwania więzadeł kości

tylnej ściany miednicy lub

tylnej ściany miednicy lub

przemieszczenia oraz złamania kości

przemieszczenia oraz złamania kości

krzyżowej.

krzyżowej.

Klasyfikacja uszkodzeń

Klasyfikacja uszkodzeń

c.d.

c.d.

Boczne urazy kompresyjne

Boczne urazy kompresyjne

są

są

często wynikiem kolizji

często wynikiem kolizji

motocyklowych i zależą od skręcenia

motocyklowych i zależą od skręcenia

miednicy, które prowadzi do

miednicy, które prowadzi do

uszkodzenia dolnej części układu

uszkodzenia dolnej części układu

moczowo-płciowego

moczowo-płciowego

Ocena miednicy po

Ocena miednicy po

urazie

urazie

Obserwując krwiomocz należy jak

Obserwując krwiomocz należy jak

najszybciej obejrzeć bok, mosznę i

najszybciej obejrzeć bok, mosznę i

okolicę okołoodbytniczą w

okolicę okołoodbytniczą w

poszukiwaniu obrzmień stłuczeń i

poszukiwaniu obrzmień stłuczeń i

ran okolicy krocza pochwy odbytnicy.

ran okolicy krocza pochwy odbytnicy.

Wyczucie wysoko ułożonego

Wyczucie wysoko ułożonego

gruczołu krokowego jest objawem

gruczołu krokowego jest objawem

uszkodzenia miednicy.

uszkodzenia miednicy.

Postępowanie

Postępowanie

Do stabilizacji złamań miednicy można

Do stabilizacji złamań miednicy można

stosować proste techniki ( poza

stosować proste techniki ( poza

resuscytacją płynową i uzupełnianiem

resuscytacją płynową i uzupełnianiem

utraconej krwi )jak np.. przezskórny

utraconej krwi )jak np.. przezskórny

wyciąg wzdłużony, okrężne bandażowanie

wyciąg wzdłużony, okrężne bandażowanie

miednicy zapobiegające wewnętrznej

miednicy zapobiegające wewnętrznej

rotacji dolnej krawędzi miednicy.

rotacji dolnej krawędzi miednicy.

Postępowanie jest zależne od stabilności

Postępowanie jest zależne od stabilności

hemodynamicznej pacjenta.

hemodynamicznej pacjenta.

Podsumowanie

Podsumowanie



URAZ TĘPY

URAZ TĘPY

Hemodynamicznie niestabilni pacjenci z

Hemodynamicznie niestabilni pacjenci z

wielomiejscowym tępym urazem muszą być

wielomiejscowym tępym urazem muszą być

natychmiast diagnozowani celem wykrycia

natychmiast diagnozowani celem wykrycia

krwawienia do jamy brzusznej przez

krwawienia do jamy brzusznej przez

zastosowanie DPL lub przesiewowego USG.

zastosowanie DPL lub przesiewowego USG.

Hemodynamicznie stabilni pacjenci ( bez cech

Hemodynamicznie stabilni pacjenci ( bez cech

zapalenia otrzewnej ) w uzasadnionych

zapalenia otrzewnej ) w uzasadnionych

przypadkach mają wykonywane CT z kontrastem

przypadkach mają wykonywane CT z kontrastem

a dalsze leczenie operacyjne uzależnione jest od

a dalsze leczenie operacyjne uzależnione jest od

rodzaju narządu i wielkości jego uszkodzenia.

rodzaju narządu i wielkości jego uszkodzenia.

Podsumowanie

Podsumowanie



URAZ DRĄŻĄCY

URAZ DRĄŻĄCY



Wszyscy pacjenci z

Wszyscy pacjenci z

ranami drążącymi

ranami drążącymi

w okolicy

w okolicy

brzucha w hipotensją, objawami zapalenia

brzucha w hipotensją, objawami zapalenia

otrzewnej wymagają pilnej

otrzewnej wymagają pilnej

laparatomii

laparatomii



Pacjenci z

Pacjenci z

ranami postrzałowymi

ranami postrzałowymi

których kanał

których kanał

przechodzi przez jamę otrzewnową lub okolicę

przechodzi przez jamę otrzewnową lub okolicę

zaotrzewnową także wymagają pilnej

zaotrzewnową także wymagają pilnej

laparatomii.

laparatomii.



Bezobjawowi pacjenci z

Bezobjawowi pacjenci z

ranami kłutymi przedniej

ranami kłutymi przedniej

ściany brzucha

ściany brzucha

powinni być poddani

powinni być poddani

obserwacji.

obserwacji.



Bezobjawowi pacjenci z

Bezobjawowi pacjenci z

głębokimi ranami kłutymi

głębokimi ranami kłutymi

bocznej

bocznej

ściany brzucha poddawani są

ściany brzucha poddawani są

ścisłej

ścisłej

obserwacji, powtarzanemu badaniu fizykalnemu lub

obserwacji, powtarzanemu badaniu fizykalnemu lub

badaniu CT.

badaniu CT.

STANDARD

STANDARD

POSTĘPOWANIA

POSTĘPOWANIA

SCHEMAT POSTĘPOWANIA W TĘPYCH I

PRZENIKAJĄCYCH URAZACH OBEJMUJE:



Przywrócenie funkcji życiowych optymalizacja

perfuzji i natlenowania tkanek,



Odtworzenie mechanizmu powstania urazu,



Dokładne wstępne badanie przedmiotowe,

powtarzane w regularnych odstępach czasu,



Wybór odpowiedniej metody diagnostycznej,



Obserwacja pacjenta (nagłe ujawnienie się

naczyniowych lub zaotrzewnowych uszkodzeń

brzucha)



Wczesne rozpoznanie wskazań do pilnej

laparatomii.