Nadżerka szyjki
Nadżerka szyjki
macicy
macicy
Nadżerka części pochwowej szyjki macicy
Nadżerka części pochwowej szyjki macicy
jest to zmiana powstała z różnych
jest to zmiana powstała z różnych
przyczyn, polegająca na braku nabłonka
przyczyn, polegająca na braku nabłonka
wielowarstwowego płaskiego,
wielowarstwowego płaskiego,
pokrywającego tarczę części pochwowej
pokrywającego tarczę części pochwowej
szyjki macicy w warunkach prawidłowych.
szyjki macicy w warunkach prawidłowych.
Zamiast nabłonka wielowarstwowego
Zamiast nabłonka wielowarstwowego
płaskiego stwierdza się różne formy
płaskiego stwierdza się różne formy
morfologiczne błony śluzowej kanału szyjki
morfologiczne błony śluzowej kanału szyjki
macicy.
macicy.
Nadżerka szyjki macicy -
Nadżerka szyjki macicy -
erosio
erosio
Nadżerka jest to określenie tradycyjne,
Nadżerka jest to określenie tradycyjne,
pochodzące z XIX wieku, kiedy nie
pochodzące z XIX wieku, kiedy nie
znano budowy histologicznej tego
znano budowy histologicznej tego
schorzenia.
schorzenia.
W 1958 roku zaproponowano nazwę
W 1958 roku zaproponowano nazwę
„erytroplakia” dla wszystkich zmian na
„erytroplakia” dla wszystkich zmian na
szyjce macicy wykrywanych w badaniu
szyjce macicy wykrywanych w badaniu
ginekologicznym, które charakteryzuje
ginekologicznym, które charakteryzuje
się zaczerwienieniem
się zaczerwienieniem
Nadżerka - ectropion
Nadżerka - ectropion
Nadżerki części pochwowej szyjki macicy są
Nadżerki części pochwowej szyjki macicy są
zlokalizowane na tarczy części pochwowej
zlokalizowane na tarczy części pochwowej
wokoło ujścia wewnętrznego. Podłożem do
wokoło ujścia wewnętrznego. Podłożem do
rozwoju nadżerki jest często stan określany
rozwoju nadżerki jest często stan określany
jako - ectropion – polegający na tym, że
jako - ectropion – polegający na tym, że
część tarczy wokół ujścia zewnętrznego jest
część tarczy wokół ujścia zewnętrznego jest
pokryta nabłonkiem gruczołowym
pokryta nabłonkiem gruczołowym
śluzowym.
śluzowym.
Może to być zmiana przetrwała z okresu
Może to być zmiana przetrwała z okresu
życia płodowego – nie nastąpiło cofnięcie
życia płodowego – nie nastąpiło cofnięcie
nabłonka w kierunku kanału. Mamy
nabłonka w kierunku kanału. Mamy
wówczas do czynienia z nadżerką
wówczas do czynienia z nadżerką
wrodzoną.
wrodzoną.
Nadżerka - epidemiologia
Nadżerka - epidemiologia
Nadżerka części pochwowej szyjki macicy
Nadżerka części pochwowej szyjki macicy
jest jedną z najczęstszych zmian
jest jedną z najczęstszych zmian
patologicznych rozpoznawanych u kobiet.
patologicznych rozpoznawanych u kobiet.
Występuje u co 4-tej kobiety.
Występuje u co 4-tej kobiety.
Nadżerka może być następstwem zmian
Nadżerka może być następstwem zmian
zapalnych, poporodowych lub występować
zapalnych, poporodowych lub występować
jako tzw. nadżerka wrodzona.
jako tzw. nadżerka wrodzona.
Nadżerka albo nie daje objawów, albo
Nadżerka albo nie daje objawów, albo
klinicznie objawia się krwawieniem
klinicznie objawia się krwawieniem
kontaktowym, lub upławami. Nie leczona
kontaktowym, lub upławami. Nie leczona
może przekształcić się w raka szyjki macicy.
może przekształcić się w raka szyjki macicy.
Nadżerka - rozpoznanie
Nadżerka - rozpoznanie
Podczas oglądania szyjki macicy we
Podczas oglądania szyjki macicy we
wziernikach. Pełna diagnostyka nadżerki
wziernikach. Pełna diagnostyka nadżerki
polega na wykonaniu badania
polega na wykonaniu badania
cytologicznego, histopatologicznego,
cytologicznego, histopatologicznego,
kolposkopowego.
kolposkopowego.
Nadżerka - leczenie
Nadżerka - leczenie
Wyleczenie stanu zapalnego.
Wyleczenie stanu zapalnego.
Elektrokonizacja – usunięcie za pomocą
Elektrokonizacja – usunięcie za pomocą
pętli elektrycznej (prąd elektryczny i
pętli elektrycznej (prąd elektryczny i
ciepło)
ciepło)
Krioterapia – leczenie zimnem –
Krioterapia – leczenie zimnem –
szczególnie polecane kobietom
szczególnie polecane kobietom
planującym posiadanie dziecka jako
planującym posiadanie dziecka jako
leczenie oszczędzajace.
leczenie oszczędzajace.
Kliniczne zastosowanie
Kliniczne zastosowanie
kriochirurgii w
kriochirurgii w
ginekologii
ginekologii
Kriochirurgia jest metodą destrukcji tkanki za
Kriochirurgia jest metodą destrukcji tkanki za
pomocą niskich temperatur. Szybie zamrożenie, a
pomocą niskich temperatur. Szybie zamrożenie, a
następnie rozmrożenie powoduje nieodwracalne
następnie rozmrożenie powoduje nieodwracalne
zmiany w komórce, które prowadzą do martwicy
zmiany w komórce, które prowadzą do martwicy
tkanki. Najistotniejsze znaczenie ma powstanie
tkanki. Najistotniejsze znaczenie ma powstanie
kryształów lodu, które uszkadzają struktury
kryształów lodu, które uszkadzają struktury
komórkowe, denaturują białko, niszczą organelle
komórkowe, denaturują białko, niszczą organelle
komórkowe, zahamowują metabolizm komórki
komórkowe, zahamowują metabolizm komórki
poprzez uszkodzenie układów enzymatycznych,
poprzez uszkodzenie układów enzymatycznych,
uszkodzenie ścian naczyń krwionośnych, jak
uszkodzenie ścian naczyń krwionośnych, jak
również powstanie w nich skrzepów, prowadzą do
również powstanie w nich skrzepów, prowadzą do
zaburzeń ukrwienia tkanki. Wszystkie te procesy
zaburzeń ukrwienia tkanki. Wszystkie te procesy
w rezultacie prowadzą do martwicy tkanki.
w rezultacie prowadzą do martwicy tkanki.
Technika zabiegu
Technika zabiegu
Do zamrażania tkanki używa się aparatów
Do zamrażania tkanki używa się aparatów
na ciekły azot lub podtlenek azotu.
na ciekły azot lub podtlenek azotu.
Nie należy stosować temperatur niższych
Nie należy stosować temperatur niższych
od – 100 stopni.
od – 100 stopni.
Część pochwową ustala się we wzierniku
Część pochwową ustala się we wzierniku
typu Cusco i po przetarciu szyjki z
typu Cusco i po przetarciu szyjki z
nadmiaru śluzu dobiera się sondę
nadmiaru śluzu dobiera się sondę
odpowiedniego kształtu odpowiadającą
odpowiedniego kształtu odpowiadającą
wielkością i kształtem szyjce macicy oraz
wielkością i kształtem szyjce macicy oraz
rozległości zmiany która chcemy usunąć.
rozległości zmiany która chcemy usunąć.
Technika c.d.
Technika c.d.
Czas wykonania zabiegu wynosi 2-5
Czas wykonania zabiegu wynosi 2-5
minut.
minut.
Zabieg wykonujemy jaknajszybciej po
Zabieg wykonujemy jaknajszybciej po
miesiączce, tak, aby do następnej
miesiączce, tak, aby do następnej
miesiączki szyjka była wygojona.
miesiączki szyjka była wygojona.
W czasie zabiegu niskie temperatury
W czasie zabiegu niskie temperatury
mogą powodować bolesne skurcze w
mogą powodować bolesne skurcze w
dole brzucha oraz objawy
dole brzucha oraz objawy
naczynioruchowe w postaci
naczynioruchowe w postaci
zaczerwienienia twarzy.
zaczerwienienia twarzy.
Wskazania do
Wskazania do
kriochirurgii w
kriochirurgii w
ginekologii
ginekologii
Usuwanie ambulatoryjnie zmian nie
Usuwanie ambulatoryjnie zmian nie
nowotworowych na części pochwowej
nowotworowych na części pochwowej
szyjki macicy, pochwy i sromu a także
szyjki macicy, pochwy i sromu a także
w stanach przedrakowych i wybranych
w stanach przedrakowych i wybranych
przypadkach nowotworowych.
przypadkach nowotworowych.
Powstające w wyniku kriochirurgii blizny
Powstające w wyniku kriochirurgii blizny
są elastyczne, delikatne, czynnościowo
są elastyczne, delikatne, czynnościowo
nie odbiegają od otaczających tkanek i
nie odbiegają od otaczających tkanek i
nie upośledzają funkcji rozrodczych.
nie upośledzają funkcji rozrodczych.
Kriochirurgia – zalety i
Kriochirurgia – zalety i
wady
wady
Zalety – metoda prosta, bezbolesna,
Zalety – metoda prosta, bezbolesna,
bezkrwawa, unika się praktycznie
bezkrwawa, unika się praktycznie
możliwości zakażenia rany.
możliwości zakażenia rany.
Efekty kosmetyczne uzyskiwane w
Efekty kosmetyczne uzyskiwane w
wyniku zamrożenia są nieporównywalnie
wyniku zamrożenia są nieporównywalnie
lepsze niż w przypadku tradycyjnego
lepsze niż w przypadku tradycyjnego
cięcia chirurgicznego lub diatermicznego.
cięcia chirurgicznego lub diatermicznego.
Wady – Nie uzyskujemy materiału do
Wady – Nie uzyskujemy materiału do
badania hist-pat, zatem wcześniejsza
badania hist-pat, zatem wcześniejsza
kwalifikacja pacjentek do zabiegu musi
kwalifikacja pacjentek do zabiegu musi
być niezwykle rzetelna i dokładna.
być niezwykle rzetelna i dokładna.