LOGISTYKA ZAOPATRZENIA
Baza informacyjna procesów
zakupu
I. Procesy informacyjne
Procesy informacyjne – wszelkie działania dotyczące
pozyskiwania i gromadzenia informacji oraz jej
transformacji, prowadzącej do ustalenia potrzeb
materiałowych przedsiębiorstwa ( asortyment
materiałów, ilość , wymogi jakościowe, terminy
dostawy itp.), a także wszelkie dane o źródłach
zakupów.
W bazie danych o dostawcach rejestruje się
informacje niezbędne do wyboru najlepszego źródła
zakupu, umożliwiające jego ocenę poprzez pryzmat
m.in.
obowiązujących cen, jakości wyrobów, serwisu
technicznego, solidności dostawcy.
Do informacji umożliwiającej prawidłowe zaplanowanie
potrzeb materiałowych zaliczamy :
-
aktualne plany produkcji i sprzedaży wyrobów gotowych,
- bazę normatywną, obejmującą zwłaszcza jednostkowe i
zbiorcze normy ( także wskaźniki ) zużycia i zapasów
materiałów, wykazy części typowych ( tzw. handlowych ) i
specjalnych ( nabywanych w ramach kooperacji biernej)
oraz asortymenty materiałowe zalecane do stosowania,
- katalogi materiałów dostępnych na rynku, cenniki,
informatory, oferty, prospekty reklamowe, wszelkie
informacje z wystaw i targów,
- indeksy materiałowe, wykazy komórek i stanowisk będących
pierwszym odbiorcą poszczególnych asortymentów
materiałowych
.
II. Podział materiałów wg metody ABC
• Politykę zakupów surowców, materiałów, części itp.
należy prowadzić przez pryzmat ich „cenności”,
określanej np. udziałem w wartości łącznego zużycia
wg metody ABC, która różnicuje występujące w
przedsiębiorstwie asortymenty materiałowe.
• W oparciu o dokonany podział asortymentów stosuje
się bardziej lub mniej rygorystyczne zasady
sterowania zakupami. I tak dla pozycji
materiałowych należących do grupy A praktykuje się
bardzo precyzyjne określanie zamawianych ilości
oraz częstą kontrolę i egzekwowanie terminowej
realizacji dostaw.
Wnioski : analiza wskazuje na celowość zastosowania
„ostrego reżimu” w odniesieniu do materiałów
grupy A, podczas gdy w stosunku do pozostałych
materiałów
( zwłaszcza najliczniejszej, a zarazem „najtańszej”
grupy C ) mogą być stosowane znacznie
liberalniejsze zasady zamawiania. Zazwyczaj w
tych ostatnich pozycjach materiałowych są
tworzone duże zapasy ( na potrzeby półroczne, a
nawet roczne ), co pozwala na wydłużenie
przedziałów sterowania ich logistycznymi
procesami zaopatrzenia.
III. Podział materiałów wg metody XYZ
• Metoda XYZ pozwala na zróżnicowanie
posiadanych dóbr ze względu na stopień
zmienności strumienia rozchodów ( zużycia,
sprzedaży ). Stopień ten jest wyznaczony
procentowym stosunkiem odchylenia
standardowego do wartości średniej i stanowi
istotę tej metody.
W wyniku analizy metodą XYZ można wyróżnić
następujące strumienie rozchodów :
• regularne ( grupa X ), pozwalające na stosowanie z
dobrym skutkiem w prognozowaniu ( niewielkie
błędy prognoz ) dość prostych metod
statystycznych,
• zmienne ( grupa Y ), wymagające posługiwania się
metodami bardziej złożonymi,
• bardzo nieregularne i nieciągłe ( grupa Z ),
zdecydowanie ograniczające możliwości korzystania
z metod statystycznych.
Podział na grupy wg metody ABC
Grupa
Liczba
pozycji
Pozycje w
%
Wartość
sprzedaży
w USD
Wartość
sprzedaży
w %
A
B
C
113
76
150
32,56
21,90
45,54
122 083,85
14 510,58
7 286,97
84,85
10,09
5,06
Razem
339
100,00
143 881,40
100,00
Podział pozycji wg metod ABC i XYZ
Grupa
Liczba
pozycji
Pozycj
e w %
Wartość
sprzedaży
w USD
Wartość sprzedaży
w %
AX
AY
AZ
69
39
5
19,88
11,24
1,44
97 128,17
22 514,48
2 441,20
67,51
15,64
1,70
Razem A
113
32,56
122 083,85
84,85
BX
BY
BZ
25
44
7
7,20
12,68
2,02
5 357,38
7 816,29
1 336,91
3,72
5,44
0,93
Razem B
76
21,90
14 510,58
10,09
CX
CY
CZ
13
52
85
3,75
14,99
26,80
453,57
3 534,08
3 299,32
0,32
2,46
2,28
Razem C
150
45,54
7 286,97
5,06
Ogółem
339
100,00
143 881,40
100,00
IV. Procesy fizyczne
Procesy fizyczne w fazie zakupu obejmują :
• dopływ surowców, materiałów, elementów
kooperacyjnych itp. do przedsiębiorstwa,
• wszelkie czynności manipulacyjne związane z
odbiorem, transportem wewnętrznym i
składowaniem dostaw,
• przepływ materiałów do pierwszego stanowiska
w procesie produkcji.
Wnioski
Realizatorem procesów informacyjno – decyzyjnych
w sferze zakupu jest służba zaopatrzenia ( zakupów ),
która w większości przypadków wchodzi w skład
komórek zarządu przedsiębiorstwa.
Natomiast realizacją procesów fizycznego przepływu
materiałów zajmują się służby transportowe i
magazynowe. Struktury organizacyjne tych służb są
zróżnicowane i w istotnym stopniu zależą od takich
czynników, jak wielkość przedsiębiorstwa, złożoność
struktury asortymentowej zużywanych materiałów,
charakter rynku ( łatwość zakupu ) itp.