Kliknij, aby edytować styl wzorca

podtytułu

PRAWO CYWILNE

PRAWO RZECZOWE

O.Lissowski

PRAWO RZECZOWE



W sensie przedmiotowym:

Zespół przepisów prawa cywilnego, które normują
powstanie, treść, zmianę i ustanie prawa własności,

oraz

innych form korzystania z rzeczy.



W sensie podmiotowym:

Takie prawo cywilne które charakteryzują dwie

cechy

występujące łącznie: - prawo to dotyczy rzeczy
- jest prawem bezwzględnym



Kliknij, aby

edytować format

tekstu konspektu



Drugi poziom

konspektu



Trzeci poziom

konspektu



Czwarty

poziom

konspektu



Piąty

poziom

konspekt

u



Szósty

poziom

konspekt

u



Siódmy

poziom

konspekt

u



Ósmy

poziom

konspekt

u



Dziewiąty poziom

konspektuKliknij,

aby edytować

style wzorca

tekstu



Drugi poziom



Trzeci poziom



Czwarty poziom



Piąty poziom

PRAWA RZECZOWE I

OBLIGACYJNE



Prawa rzeczowe:



bezwzględne, skuteczne erga omnes,



zasada zamkniętej listy praw rzeczowych



przedmiotem są rzeczy



Prawa obligacyjne:



względne, skuteczne tylko między stronami,



swoboda kształtowania treści umów



przedmiotem mogą być rzeczy, usługi, wartości

niematerialne i prawne

Rzeczy w rozumieniu prawa

cywilnego

Rzeczy materialne
Materialne części przyrody w stanie pierwotnym lub

przetworzonym, na tyle wyodrębnione (w sposób

naturalny lub sztuczny), że w stosunkach społeczno-

gospodarczych mogą być traktowane jako dobra

samoistne.

(def.

Wasilkowski)

Nie są rzeczami:
- dobra niematerialne
- części składowe, złoża minerałów, własność wód,
res omnium communes
- zbiory praw (universitas iuris)
- rzeczy zbiorowe (universitas rerum)

CZĘŚCI SKŁADOWE,

PRZYNALEŻNOŚCI, POŻYTKI



Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej

odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości , albo bez

uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem

własności i innych praw rzeczowych.

(art. 47 k.c.)

Części składowe gruntu



Przynależności - rzeczy ruchome, potrzebne do korzystania z

innej rzeczy (rz.głównej) zgodnie z jej przeznaczeniem, jeżeli

pozostają z nią w faktycznym związku odpowiadającym temu

celowi.

Nie może być przynależnością rzecz nie należąca do właściciela

rzeczy głównej

(

art..51 k.c.)



Pożytki rzeczy



naturalne (płody i inne odłączone cz. składowe o ile wg. zasad

prawidłowej gospodarki stanowią normalny dochód z rzeczy)



cywilne (dochody które rzecz przynosi na podstawo stosunku

prawnego)



Pożytki prawa dochody które prawo przynosi zgodnie ze swym

społeczno-gospodarczym przeznaczeniem

(

art.53,54 k.c.)

PODZIAŁ RZECZY



Nieruchomości: grunty, budynki, nieruchomości

lokalowe



Ruchomości



Nieruchomościami są części powierzchni

ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot

własności (grunty), jak również budynki trwale z

gruntem związane lub części takich budynków ,

jeżeli na mocy odpowiednich przepisów

szczególnych stanowią odrębny od gruntu

przedmiot własności .

(art. 46 k.c.)

PRAWA RZECZOWE



Własność i ograniczone prawa rzeczowe



Lista praw rzeczowych:



Własność



Użytkowanie wieczyste



Użytkowanie



Służebności



Hipoteka



Zastaw



Własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego,

spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, prawo do domu

jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej



Posiadanie

TREŚĆ WŁASNOŚCI



Prawo podmiotowe bezwzględne, będące

najszerszą formą władania rzeczą



W granicach określonych przez ustawy i zasady

współżycia społecznego właściciel może, z

wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy

zgodnie ze społeczno-gospodarczym

przeznaczeniem swego prawa, w szczególności

może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy .

W tych samych granicach może rozporządzać

rzeczą.

(art. 140

k.c.)



Prawo: - posiadania

- używania
- rozporządzania



Ograniczenia prawa własności

WŁASNOŚĆ



Nabycie własności :



pierwotne (niezależne od praw poprzednika)



pochodne (zależne od praw poprzednika)



Własność i współwłasność ( łączna, w częściach

ułamkowych)



Ochrona własności



windykacyjna (żądanie wydania rzeczy)



negatoryjna (żądanie przywrócenia stanu

zgodnego z prawem i zaniechanie naruszeń)

(art. 222 k.c.)

FORMY WŁASNOŚCI



Typy i formy własności – wł.prywatna i publiczna



Wł. prywatna – os.fizyczne, os prawne,ułomne os.prawne



Wł.państwowa – pluralizm podmiotów własności

> Skarb Państwa – osoba prawna - zarząd stationes fisci
- trwały zarząd nieruchomości publ.jedn.org.
- nieruchomości rolne – Agencja Nieruchom

Rolnych >Państwowe osoby prawne – brak odpowiedzialności

SP za zobowiązania



Wł.samorządowa - osobowość prawna j.s.t.

– zarząd własny i oraz zarząd stationes municipi
> Gminne , powiatowe i wojewódzkie osoby prawne
> Mienie komunalne (samorządowe) – własność i inne prawa

majątkowe

> Brak odpowiedz. jedn. sam. za zobowiązania innych samorz.

osób prawn.

Użytkowanie wieczyste



Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa

a położone w granicach administracyjnych

miast, oraz grunty SP położone poza tymi

granicami , lecz włączone do planu

zagospodarowania przestrzennego miasta i

przekazane do realizacji zadań jego

gospodarki, a także grunty stanowiące

własność jedn. samorządu terytorialnego lub

ich związków, mogą być oddawane w

użytkowanie wieczyste osobom fizycznym i

osobom prawnym.



W przypadkach przewidzianych w przepisach

szczeg. przedmiotem użytk. wiecz.mogą być

także inne grunty SP, j.s.t. lub ich związków

(art.232 kc)

UŻYTKOWANIE



Rzecz można obciążyć prawem do jej używania i pobierania jej

pożytków (art.252 kc)

- funkcje alimentacyjne (osoby fizyczne), celem jest zaspokajanie

potrzeb tych osób i ich bliskich – prawo używania rzeczy i

pobierania pożytków z obowiązkiem zachowania substancji i

dotychczasowego przeznaczenia rzeczy

- funkcje gospodarczo-produkcyjne (osoby prawne) – prawo

używania rzeczy i pobierania pożytków, bez zastrzeżenia

zachowania substancji i przeznaczenia rzeczy; jeżeli użytk.

obejmuje zespół środków produkcji, użytkownik może w

granicach prawidłowej gospodarki zastępować poszczególne

składniki innymi (art.257 kc)



użytkownik powinien wykonywać swoje prawo zgodnie z

zasadami prawidłowej gospodarki

- prawo niezbywalne, zwykle: nieodpłatne, bezterminowe, można

ograniczyć do oznaczonej części nieruchomości i wyłączyć

oznaczone pożytki

SŁUŻEBNOŚCI



gruntowe i osobiste



Nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela

innej nieruchomości (n. władnąca) prawem, którego

treść polega bądź na tym, że właściciel n.

władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie

z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że

właściciel nieruchomości obciążonej zostaje

ograniczony w możności dokonywania w stosunku

do niej określonych działań, bądź te na tym, że

właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno

wykonywać określonych uprawnień, które mu

względem nieruchomości władnącej przysługują…

(służebność gruntowa)



Może mieć na celu jedynie zwiększenie

użyteczności nieruchomości władnącej lub jej

oznaczonej części

(art.285 kc)

HIPOTEKA



Ust. z 6 lipca 1982r o księgach wieczystych i hipotece



W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można

nieruchomość obciążyć prawem na mocy którego wierzyciel

może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu

na to czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed

wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości.



Warunki:



Wpis w księdze wieczystej



Zaspokojenie wg. przepisów o sądowym postępowaniu

egzekucyjnym



W razie podziału nieruchomości powstaje hipoteka łączna



Hipoteka kaucyjna



Hipoteka przymusowa

KSIĘGI WIECZYSTE



Ust. z 6 lipca 1982r o księgach wieczystych i hipotece



Rękojmia wiary publicznej KW

- W razie niezgodności między stanem prawnym

nieruchomości ujawnionym w KW a rzeczywistym

stanem prawnym , treść księgi rozstrzyga na

korzyść tego, to przez czynność prawna z osoba

uprawnioną wg. treści księgi nabył własność lub

inne prawo rzeczowe.



Nie chroni rozporządzeń nieodpłatnych, ani na

rzecz nabywcy w złej wierze

ZASTAW



W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności

można rzecz ruchomą obciążyć prawem, na mocy

którego wierzyciel będzie mógł dochodzić

zaspokojenia z rzeczy bez względu na to, czyją

stała się własnością i z pierwszeństwem przed

wierzycielami osobistymi właściciela rzeczy,

wyjąwszy tych którym z mocy ustawy przysługuje

pierwszeństwo szczególne (

art. 306 k.c.)



Zastaw można ustanowić także dla zabezpieczenia

wierzytelności przyszłej lub warunkowej



Zastaw rejestrowy (Ust. z 6 grudnia 1996r)

POSIADANIE



Posiadaczem rzeczy jest zarówno ten , kto nią

faktycznie włada jak właściciel (posiadacz

samoistny), jak i ten kto nią faktycznie włada jak

użytkownik, najemca, dzierżawca lub mający inne

prawo z którym łączy się określone władztwo nad

rzeczą (posiadacz zależny) (

art.336 k.c.)



Dzierżyciel – kto faktycznie włada rzeczą za kogo

innego



Domniemania:

- posiadania samoistnego



ciągłości posiadania



zgodności ze stanem prawnym



Ochrona posiadania – roszczenia o przywrócenie

stanu poprzedniego i zaniechanie naruszeń