Koncepcja

Koncepcja

humanistyczna

humanistyczna



Co to jest humanizm i koncepcja.

Co to jest humanizm i koncepcja.

a) Humanizm, kierunek ukształtowany we Włoszech

a) Humanizm, kierunek ukształtowany we Włoszech

około początku XIV w. przeciwstawiający się

około początku XIV w. przeciwstawiający się

średniowieczu, nawiązujący do antyku. Jego hasłem

średniowieczu, nawiązujący do antyku. Jego hasłem

był powiedzenie: ,,Jestem człowiekiem i nic co

był powiedzenie: ,,Jestem człowiekiem i nic co

ludzkie nie jest mi obce” (Terencjusz). Humanizm

ludzkie nie jest mi obce” (Terencjusz). Humanizm

stał się podstawą epoki odrodzenia (renesansu).

stał się podstawą epoki odrodzenia (renesansu).

Humanizm wyraża zainteresowanie sprawami

Humanizm wyraża zainteresowanie sprawami

człowieka, poszanowania jego godności i wolności.

człowieka, poszanowania jego godności i wolności.

b) Koncepcja (łac. conceptio ‘objęcie, ułożenie;

b) Koncepcja (łac. conceptio ‘objęcie, ułożenie;

poczęcie’) pomysł na coś, obmyślony plan realizacji

poczęcie’) pomysł na coś, obmyślony plan realizacji

lub rozwiązania czegoś.

lub rozwiązania czegoś.

1. Gdzie kiedy i po co powstała

1. Gdzie kiedy i po co powstała

koncepcja

koncepcja

humanistyczna.

humanistyczna.

Koncepcja humanistyczna powstała na

Koncepcja humanistyczna powstała na

przełomie 50 i 60 lat XX wieku, znana też

przełomie 50 i 60 lat XX wieku, znana też

jako ,,trzecia siła” obok behawioryzmu i

jako ,,trzecia siła” obok behawioryzmu i

psychoanalizy. Psychologia humanistyczna

psychoanalizy. Psychologia humanistyczna

powstała jako wynik reakcji na

powstała jako wynik reakcji na

ograniczenia psychoanalizy i

ograniczenia psychoanalizy i

behawioryzmu, które pomijały ludzkie

behawioryzmu, które pomijały ludzkie

możliwości i zdolności jak: twórczość,

możliwości i zdolności jak: twórczość,

miłość, Ja, obiektywność, autonomia,

miłość, Ja, obiektywność, autonomia,

tożsamość, odpowiedzialność, czy zdrowie

tożsamość, odpowiedzialność, czy zdrowie

psychiczne. Jej twórcami byli między

psychiczne. Jej twórcami byli między

innymi Abraham Maslow i Carl Rogers.

innymi Abraham Maslow i Carl Rogers.

2.Co to jest koncepcja humanistyczna?

2.Co to jest koncepcja humanistyczna?



Koncepcja humanistyczna odrzuca zewnętrzną sterowność

Koncepcja humanistyczna odrzuca zewnętrzną sterowność

człowieka i zakłada wewnętrzny mechanizm sterowania. Każdy

człowieka i zakłada wewnętrzny mechanizm sterowania. Każdy

człowiek jest wewnątrz sterowny, jeśli nie posiada

człowiek jest wewnątrz sterowny, jeśli nie posiada

zewnętrznych blokad hamujących jego zachowanie. Człowiek

zewnętrznych blokad hamujących jego zachowanie. Człowiek

dąży do samo aktualizacji, do ciągłego rozwoju, wzrostu.

dąży do samo aktualizacji, do ciągłego rozwoju, wzrostu.

Dysponuje do tego takimi narzędziami jak intuicja. W toku

Dysponuje do tego takimi narzędziami jak intuicja. W toku

rozwoju pojawiają się sprzeczności między wewnętrznymi i

rozwoju pojawiają się sprzeczności między wewnętrznymi i

zewnętrznymi kryteriami oceny. Wewnętrzne kryteria

zewnętrznymi kryteriami oceny. Wewnętrzne kryteria

sprawdzają czy dane zachowanie sprzyja rozwojowi a

sprawdzają czy dane zachowanie sprzyja rozwojowi a

zewnętrzne czy sprzyja akceptacji otoczenia. Kierowanie się

zewnętrzne czy sprzyja akceptacji otoczenia. Kierowanie się

kryteriami zew. Często jest destruktywne i hamuje rozwój.

kryteriami zew. Często jest destruktywne i hamuje rozwój.

Człowiek wewnątrz sterowny jest podmiotem. Abraham

Człowiek wewnątrz sterowny jest podmiotem. Abraham

Maslow zaproponował teorię potrzeb (piramida Maslowa) i

Maslow zaproponował teorię potrzeb (piramida Maslowa) i

teorię samo aktualizacji. Samo aktualizacja jest specjalnym

teorię samo aktualizacji. Samo aktualizacja jest specjalnym

procesem stawania się tym, kim się jest. Dążeniem do

procesem stawania się tym, kim się jest. Dążeniem do

wewnętrznej spójności, jedności z samym sobą. Koncentruje

wewnętrznej spójności, jedności z samym sobą. Koncentruje

się na czasie teraźniejszym.

się na czasie teraźniejszym.

3. Założenie koncepcji humanistycznej.

3. Założenie koncepcji humanistycznej.



a) Człowiek jest jedyną w swoim rodzaju całością.

a) Człowiek jest jedyną w swoim rodzaju całością.

Osoba to spójny system złożony z "ja" i z "organizmu".

Osoba to spójny system złożony z "ja" i z "organizmu".

b) Podstawową właściwością natury ludzkiej jest rozwój.

b) Podstawową właściwością natury ludzkiej jest rozwój.

Jest on uwarunkowany przez czynniki wewnętrzne- siły

Jest on uwarunkowany przez czynniki wewnętrzne- siły

decydujące o przebiegu rozwoju tkwią w człowieku, a

decydujące o przebiegu rozwoju tkwią w człowieku, a

nie poza nim.

nie poza nim.

c) Główna tendencją, która decyduje o działaniu

c) Główna tendencją, która decyduje o działaniu

człowieka, jest dążenie do samorealizacji.

człowieka, jest dążenie do samorealizacji.

d) W organizmie istnieje tylko jedno centralne źródło

d) W organizmie istnieje tylko jedno centralne źródło

energii -motywacja-ponieważ jest ona całością.

energii -motywacja-ponieważ jest ona całością.

e) Człowiek z natury jest dobry, a jego dążenia są

e) Człowiek z natury jest dobry, a jego dążenia są

konstruktywne i pozytywne. (Gdy np. człowiek robi coś

konstruktywne i pozytywne. (Gdy np. człowiek robi coś

złego to działa przeciw

złego to działa przeciw

własnej

własnej

naturze).

naturze).

f) Ludzkie zachowanie warunkowane jest przez

f) Ludzkie zachowanie warunkowane jest przez

teraźniejszość, przez aktualne przeżycia i

teraźniejszość, przez aktualne przeżycia i

doświadczenia.

doświadczenia.



g) Człowiek dysponuje wolnym wyborem.

g) Człowiek dysponuje wolnym wyborem.

h) Człowiek działa nie tylko świadomie ale i celowo

h) Człowiek działa nie tylko świadomie ale i celowo

nadając sens własnej egzystencji.

nadając sens własnej egzystencji.

4. Terapia

4. Terapia

Rogersa

Rogersa



Rogers stworzył terapie skoncentrowaną na kliencie. Stosując ją, lekarz lub

Rogers stworzył terapie skoncentrowaną na kliencie. Stosując ją, lekarz lub

psycholog pozostawiają pacjentowi ogromną samodzielność, nie poddają go

psycholog pozostawiają pacjentowi ogromną samodzielność, nie poddają go

zewnętrznym oddziaływaniom korekcyjnym. Sukces w leczeniu zaburzeń zależy w

zewnętrznym oddziaływaniom korekcyjnym. Sukces w leczeniu zaburzeń zależy w

bardzo dużej mierze od postawy terapeuty.

bardzo dużej mierze od postawy terapeuty.



Powinna się ona opierać na 3 zasadach:

Powinna się ona opierać na 3 zasadach:

- zachowanie terapeuty musi być zgodne z jego prawdziwymi przekonaniami.

- zachowanie terapeuty musi być zgodne z jego prawdziwymi przekonaniami.

- terapeuta musi bezwarunkowo akceptować pacjenta i szanować go takim, jakim

- terapeuta musi bezwarunkowo akceptować pacjenta i szanować go takim, jakim

jest,

jest,

- ważne jest empatyczne zrozumienie pacjenta, "wczuwanie się" w jego świat.

- ważne jest empatyczne zrozumienie pacjenta, "wczuwanie się" w jego świat.

Terapeuta nie powinien krytykować i oceniać.

Terapeuta nie powinien krytykować i oceniać.



Terapia

Terapia

ta opiera się na założeniu, że możliwości człowieka są tak ogromne, że

ta opiera się na założeniu, że możliwości człowieka są tak ogromne, że

potrafi on sam rozwiązać konflikty i wszelkie problemy w rozwoju. Terapia ta

potrafi on sam rozwiązać konflikty i wszelkie problemy w rozwoju. Terapia ta

oddziałuje zarówno na treść pojęcia "Ja" (czyli wszystkie poglądy, oceny o nas

oddziałuje zarówno na treść pojęcia "Ja" (czyli wszystkie poglądy, oceny o nas

samych, o innych ludziach i o świecie), jak i na umiejętność doświadczania

samych, o innych ludziach i o świecie), jak i na umiejętność doświadczania

rzeczywistości (czyli świadomości tego co się dzieje wokół i jaki to ma na nas

rzeczywistości (czyli świadomości tego co się dzieje wokół i jaki to ma na nas

wpływ). Terapia ta dąży zatem do wytworzenia umiejętności bezwarunkowej

wpływ). Terapia ta dąży zatem do wytworzenia umiejętności bezwarunkowej

akceptacji siebie, i do nauczenia klienta kontaktu z własnym doświadczeniem.

akceptacji siebie, i do nauczenia klienta kontaktu z własnym doświadczeniem.

Terapia ma na celu przesunięcie źródła oceny samego siebie z zewnętrznego (czyli

Terapia ma na celu przesunięcie źródła oceny samego siebie z zewnętrznego (czyli

oczekiwań innych ludzi) na wewnętrzne (czyli zgodne z tym jacy sami chcemy być).

oczekiwań innych ludzi) na wewnętrzne (czyli zgodne z tym jacy sami chcemy być).

5. Koncepcja

5. Koncepcja

Maslowa.

Maslowa.



Badając motywy działające w rozmaitych sytuacjach

Badając motywy działające w rozmaitych sytuacjach

Maslow

Maslow

zauważył,

zauważył,

że tworzą one specyficzny wzór zwany później hierarchią potrzeb.

że tworzą one specyficzny wzór zwany później hierarchią potrzeb.



Maslow

Maslow

koncentrował się na motywach jakie kierują ludźmi. Sądził, iż

koncentrował się na motywach jakie kierują ludźmi. Sądził, iż

istnieją dwa rodzaje motywacji: motyw obrony i motyw wzrostu

istnieją dwa rodzaje motywacji: motyw obrony i motyw wzrostu

związany z zaspokojeniem takich potrzeb, jak potrzeba bycia kochanym

związany z zaspokojeniem takich potrzeb, jak potrzeba bycia kochanym

i podziwianym.

i podziwianym.



Wierzył on, iż te hierarchiczne potrzeby są wrodzone i obecne na

Wierzył on, iż te hierarchiczne potrzeby są wrodzone i obecne na

początku u wszystkich ludzi.

początku u wszystkich ludzi.



Potrzeby niższe takie jak zaspokajanie głodu musza być przynajmniej

Potrzeby niższe takie jak zaspokajanie głodu musza być przynajmniej

częściowo zaspokojone, by stało się istotne zaspokojenie potrzeb

częściowo zaspokojone, by stało się istotne zaspokojenie potrzeb

stojących wyżej w hierarchii. Zauważył, że potrzeba samorealizacji czyli

stojących wyżej w hierarchii. Zauważył, że potrzeba samorealizacji czyli

ciągłego doskonalenia się pojawia się po zaspokojeniu pozostałych

ciągłego doskonalenia się pojawia się po zaspokojeniu pozostałych

potrzeb i jest szczytem w hierarchii. Warunki jakie sprzyjają rozwojowi

potrzeb i jest szczytem w hierarchii. Warunki jakie sprzyjają rozwojowi

to: przyzwolenie, podziw, pochwała, sytuacja bezpieczna dla człowieka,

to: przyzwolenie, podziw, pochwała, sytuacja bezpieczna dla człowieka,

sytuacja podtrzymania emocjonalnego, brak zagrożeń.

sytuacja podtrzymania emocjonalnego, brak zagrożeń.



Maslow

Maslow

pisał : Rozwój następuje wtedy kiedy kolejny krok na przód

pisał : Rozwój następuje wtedy kiedy kolejny krok na przód

postrzegany jest jak coś wspaniałego. Tak więc życie człowieka

postrzegany jest jak coś wspaniałego. Tak więc życie człowieka

sprowadza się do ciągłego zaspokajania tych

sprowadza się do ciągłego zaspokajania tych

6 potrzeb

6 potrzeb

w przeciwnym

w przeciwnym

razie potrzeby niezaspokojone uniemożliwiają człowiekowi obiektywne

razie potrzeby niezaspokojone uniemożliwiają człowiekowi obiektywne

widzenie rzeczywistości.

widzenie rzeczywistości.



POTRZEBY

POTRZEBY

SAMOREALIZACJI METAPOTRZEBY

SAMOREALIZACJI METAPOTRZEBY

(POTRZEBY WYŻSZE)

(POTRZEBY WYŻSZE)

POTRZEBY ESTETYCZNE

POTRZEBY ESTETYCZNE

POTRZEBY POZNAWCZE

POTRZEBY POZNAWCZE

POTRZEBY UZNANIA I SZACUNKU

POTRZEBY UZNANIA I SZACUNKU

POTRZEBY MIŁOŚCI I PRZYNALEŻNOŚCI POTRZEBY

POTRZEBY MIŁOŚCI I PRZYNALEŻNOŚCI POTRZEBY

NIŻSZE

NIŻSZE

(PODSTAWOWE)

(PODSTAWOWE)

POTRZEBY BEZPIECZEŃSTWA

POTRZEBY BEZPIECZEŃSTWA

POTRZEBY ORGANICZNIE.

POTRZEBY ORGANICZNIE.

6.Wady i zalety koncepcji humanistycznej

6.Wady i zalety koncepcji humanistycznej



Zalety

Zalety

to między innymi:

to między innymi:



-Rozszerzenie wiedzy na temat dążeń człowieka

-Rozszerzenie wiedzy na temat dążeń człowieka



-Podkreślenie pozytywnych przeżyć

-Podkreślenie pozytywnych przeżyć



Wady:

Wady:



-Zastrzeżenia budzi pogląd, że człowiek jest z natury dobry - fakty dowodzą, że

-Zastrzeżenia budzi pogląd, że człowiek jest z natury dobry - fakty dowodzą, że

dopiero wpływ środowiska i własne przekonania decydują o tym czy człowiek

dopiero wpływ środowiska i własne przekonania decydują o tym czy człowiek

zostanie dobrym czy złym.

zostanie dobrym czy złym.

-Nieprawdą jest, że jedynym źródłem działania jest dążenie do samorealizacji, gdyż

-Nieprawdą jest, że jedynym źródłem działania jest dążenie do samorealizacji, gdyż

dla wielu ludzi ważniejsze są choćby dobra materialne. Samorealizacja jest jedynie

dla wielu ludzi ważniejsze są choćby dobra materialne. Samorealizacja jest jedynie

jednym z wielu potencjalnych sposobów życia. Nawet ludzie najbardziej niezależni

jednym z wielu potencjalnych sposobów życia. Nawet ludzie najbardziej niezależni

nie mogą się całkowicie oderwać od świata i jego wpływów.

nie mogą się całkowicie oderwać od świata i jego wpływów.

-Wątpliwe jest to, że najważniejsze dla jednostki jest to, co dzieje się tu i teraz, gdyż

-Wątpliwe jest to, że najważniejsze dla jednostki jest to, co dzieje się tu i teraz, gdyż

niewiele można powiedzieć o człowieku odrywając się od jego przeszłości i

niewiele można powiedzieć o człowieku odrywając się od jego przeszłości i

przyszłości.

przyszłości.



-Humaniści nie odkryli wcale natury ludzkiej; pokazali raczej jaki człowiek powinien

-Humaniści nie odkryli wcale natury ludzkiej; pokazali raczej jaki człowiek powinien

być, a nie jaki faktycznie.

być, a nie jaki faktycznie.

-Zastrzeżenia budzą metody poznawania człowieka stosowane przez psychologów

-Zastrzeżenia budzą metody poznawania człowieka stosowane przez psychologów

humanistycznych. Opieranie się jedynie na wypowiedziach człowieka o sobie

humanistycznych. Opieranie się jedynie na wypowiedziach człowieka o sobie

samym są niezwykle ryzykowne, gdyż tak naprawdę trudne do zweryfikowania.

samym są niezwykle ryzykowne, gdyż tak naprawdę trudne do zweryfikowania.

Bibliografia:

Bibliografia:

1. J. Strelau, D. Doliński

1. J. Strelau, D. Doliński

Psychologia,

Psychologia,

2. R.R. Hock, „40-prac

2. R.R. Hock, „40-prac

badawczych, które zmieniły

badawczych, które zmieniły

oblicze psychologii”

oblicze psychologii”