Występowanie



Kosmopolityczny nicień występujący w jelicie cienkim młodych psów,
wilków i lisów,



Człowiek - w różnych okresach ontogenezy – żywiciel niespecyficzny dla
tego pasożyta, gdyż nie osiąga on w organizmie ludzkim dojrzałości



Migracja larw kończy się zazwyczaj u człowieka w wątrobie, rzadziej
następuje przejście przez płuca do ukł. krążenia i do dalszych narządów



Dzieci (zwłaszcza te mające kontakt z psami) ulegają zarażeniu znacznie
łatwiej i częściej niż dorośli



Prewalencja T. canis w populacjach dziecięcych różnych krajów świata
wynosi od kilku do kilkudziesięciu procent



U psów inwazje Toxocara mogą być nie tylko nabyte, lecz także wrodzone
i wówczas szczenięta w 100% zarażone glistą wydalają jaja z larwami
inwazyjnymi



Poza psami T. canis pasożytuje również u innych ssaków, przede wszystkim
drapieżnych, u synantropijnych gryzoni i ptaków hodowlanych



Około 3 do 81% populacji psów na świecie jest zarażonych tym pasożytem

Budowa ciała

•

Dorosły samiec T. canis

ma 28-125 mm a samica
45-190mm długości

•

Na przednim końcu ciała

znajdują się dwa wydłużone
skrzydełka oskórkowe

•

Tylny kolec ciała

zakrzywiony wyposażony w
5 par brodawek
zastekowych

•

Wyst. 2 szczecinki

kopulacyjne zaopatrzone w
skrzydełka

•

Szpara sromowa samicy w

przedniej części ciała

Odcinek
głowowy T.
canis

Budowa jaj

•

Jaja T. canis są prawie

kuliste z brązową skorupką
i okrągłymi wgłębieniami o
wymiarach 66-85 x 64-77
µm

•

Dzięki osłonkom

(wewnętrzna i zew.)
zarodek jest chroniony
przed szkodliwym
działaniem czynników
środowiskowych

•

W środowisku zew. W

czasie 6-15 dni w jajach
rozwija się larwa II stadium
, będąca formą inwazyjną

Sposoby zarażenia



Przez połknięcie larw inwazyjnych znajdujących się w
środowisku zewnętrznym,



Przez pożarcie drobnego ssaka, np. gryzonia, w mięśniach
którego znajdują się otorbione larwy,



W wyniku zarażenia wewnątrzmacicznego płodów



Istnieje możliwość zarażenia drogą laktogenną z mlekiem matki



Dzieci zarażają się podczas zabaw z zakażonymi zwierzętami
oraz w piaskownicach, w których znajdują się inwazyjne jaja
toksokar.



Do zakażenia przyczynia się brak nawyku mycia rąk.

Cykl rozwojowy T. canis

Postacie toksokarozy



Postać trzewna (uogólniona) – visceral larva

migrans (VLM)



Postać oczna – ocular larva migrans (OLM)



Postać utajona (bezobjawowa) – covert

toxocarosis

Objawy kliniczne



Objawy zależą od częstości inwazji, liczby i lokalizacji larw T. canis
oraz od reakcji obronnej organizmu



Objawy są rezultatem uszkodzeń tkanek przez immunomediatory
towarzyszące odczynowi zapalnemu oraz przez czynniki aktywne
biologicznie, np. proteazy uwalniane przez larwy



Powiększenie wątroby, eozynofilia hipergammaglobulinemia



W pocz. okresie bóle brzucha z nudnościami i wymiotami, wysoka
temperatura ciała, zmiany zapalne płuc



Ponadto nawracające bóle głowy, zaburzenia równowagi, infekcje
dróg oddechowych, zapalenie węzłów chłonnych



W toksokarozie ocznej obniżenie ostrości wzroku i pojawiający się
zez, zmiany wew. gałki ocznej

Wykrywanie



Podejrzenia kliniczne potwierdza się badaniami

serologicznymi (odczyn wiązania dopełniacza,

hemaglutynacji pośredniej, immunodyfuzja,

immunoelektroforeza, test ELISA , który określa stężenie

swoistych przeciwciał IgE i IgG)



Stosowana bywa tomografia komputerowa (CT), rezonans

magnetyczny (NMR) oraz ultrasonografia (USG)



Niekiedy wykonuje się biopsję

Zapobieganie i leczenie



Odrobaczanie psów, przestrzeganie higieny osobistej,
utrzymywanie czystości tych miejsc, gdzie dzieci przebywają
i bawią się



Należy myć pożywienie (np. jarzyny lub owoce), które często
jest skażone glebą zawierającą jaja toksokar.



Nie powinno się dopuszczać do kontaktów dzieci ze
szczeniętami i kociętami oraz nieznanymi psami i kotami



Dzieciom powinno się często obcinać paznokcie



Albendazol, mebendazol, tiabendazol, lewamizol



Najtrudniejsze jest leczenie toksokarozy ocznej, stosuje się
diethylcarbamazynę, albendazol, thiabendazol



Efekty leczenia ocenia się na podstawie monitorowania
przebiegu klinicznego

Toxocara cati (Shrank,1788) Brumpt,
1927 – glista kocia



Występowanie: kosmopolityczny nicień pasożytujący w jelicie
cienkim kota i innych kotowatych; rzadko spotykany u człowieka



Budowa i rozwój: od T. canis różni się głównie budową
skrzydełek oskórkowych przedniej części ciała; są one szersze i
krótsze, przy końcu podwinięte



Samiec 30-70 mm długości pozbawiony bocznych skrzydełek i
zakończony stożkowatym wyrostkiem, szczecinki kopulacyjne z
bocznymi skrzydełkami



Samica 40-100 mm długości, szpara sromowa leży na granicy
między pierwszą a drugą ¼ długości ciała



Jaja prawie kuliste, 66-77 µm średnicy, otoczone grubą skorupką,
pokrytą drobnymi wgłębieniami