Wpływ smukłości słupów
na ich nośność
Efekty II rzędu
Można je pominąć, jeżeli
- wynoszą one mniej niż 10% odpowiednich
efektów I rzędu
- smukłość słupa λ nie przekracza λ
lim
Smukłość określa się jako
λ = l
0
/ i
gdzie:
l
0
– długość efektywna
i – promień bezwładności nie zarysowanego
przekroju betonowego
przekrój prostokątny
12
/
h
A
/
J
i
• A – uwzględnia wpływ pełzania;
można przyjąć A = 0,7
• B – wpływ intensywności zbrojenia;
można przyjąć B = 1,1
• C = 1,7 – r
m
; jeżeli wartość r
m
nie jest znana,
można przyjąć C = 0,7
• r
m
= M
01
/ M
02
• n – względna siła normalna
n = N
Ed
/ A
c
f
cd
n
/
ABC
20
lim
Określanie wartości
r
m
Wartości λ
lim
według różnych norm
0
20
40
60
80
100
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
=l
0
/i
n=N
Sd
/A
c
F
cd
DIN 1045-1 r
m
=-1.0
DIN 1045-1 r
m
=0
PN 02 DIN 1045-1 r
m
=1.0
EC2 r
m
=-1.0
EC2 r
m
=1.0
EC2 r
m
=0
Długości efektywne
Elementy wydzielone – przykłady różnych postaci
wyboczenia
i odpowiadających im efektywnych długości
a) l
0
=l b) l
0
=2l c) l
0
=0,7l d) l
0
=l/2 e) l
0
=l f)
l/2<l
0
<l g) l
0
>2l
W elementach o regularnym kształcie efektywną
długość można wyznaczać ze wzorów:
• w elementach usztywnionych (rys. f)
• w elementach nie usztywnionych (rys. g)
gdzie: k – względna podatność podpór na końcach
1 i 2
k = θ/M · EI/l θ – kąt obrotu podpory
k = 0 zamocowanie całkowicie sztywne
k = ∞ pełen przegub
Zaleca się przyjmować
minimum k
1
= 0,1 k
2
=
0,1
2
2
1
1
0
k
0,45
k
1
k
0,45
k
1
0,5l
l
2
2
1
1
2
1
2
1
0
k
1
k
1
k
1
k
1
;
k
k
k
k
10
1
max
l
l
Określanie względnej podatności według UK National
Annex
Metoda uwzględniająca sztywność belek schodzących się w węźle
J – moment bezwładności przekroju niezarysowanego.
Sztywności sąsiednich słupów nie mogą różnić się bardziej niż o
10 %.
1
,
0
l
EJ
2
l
EJ
k
b
b
c
c
Długości obliczeniowe
wg PN-B-03264:2002
l
0
=
l
col
Długości obliczeniowe
wg PN-B-03264:2002
l
0
=
l
col
z tablicy C1 lub
C2
Wpływ smukłości słupa i rozkładu mimośrodu początkowego na nośność
W PN 2002 przyjęto
gdzie:
I
c
– moment
bezwładności
przekroju
betonu
względem
jego środka ciężkości,
I
s
– moment bezwładności przekroju zbrojenia
względem
środka ciężkości przekroju betonu.
s
s
0
lt
c
cm
2
0
crit
I
E
1
,
0
h
e
1
,
0
11
,
0
k
2
I
E
l
9
N
METODY OBLICZENIOWE
Wartość e
0
/h, wynikająca z mimośrodu siły, nie
może być mniejsza niż:
a współczynnik k
lt
, wyrażający wpływ oddziaływania
długotrwałego, oblicza się ze wzoru:
gdzie:
(,t
0
) – końcowy współczynnik pełzania betonu,
N
Sd,lt
– siła podłużna wywołana działaniem
długotrwałej części obciążenia
obliczeniowego
05
,
0
h
/
e
f
01
,
0
h
/
l
01
,
0
50
,
0
h
/
e
0
cd
0
0
0
Sd
lt
,
Sd
lt
t
,
N
N
5
,
0
1
k
Współczynnik zwiększający mimośród oblicza się ze
wzoru:
Mimośród początkowy siły ściskającej w stosunku
do środka ciężkości przekroju betonu należy
określać według wzoru:
gdzie:
e
a
– przypadkowy mimośród niezamierzony
e
e
– mimośród konstrukcyjny
crit
Sd
N
/
N
1
1
e
a
0
e
e
e
0
tot
e
e
Mimośrody konstrukcyjne oblicza się ze wzorów:
▪
układy o węzłach nieprzesuwnych
- przy prostoliniowym wykresie momentów
co można zapisać w sposób łatwiej czytelny jako
- przy krzywoliniowym wykresie momentów
Sd
Sd
1
Sd
Sd
2
Sd
1
e
N
M
4
,
0
N
M
4
,
0
M
6
,
0
e
1
2
1
e
e
4
,
0
e
4
,
0
e
6
,
0
e
Sd
Sd
3
e
N
M
e
Przekroje obliczeniowe
▪
układy o węzłach nieprzesuwnych
Przekroje obliczeniowe
▪
układy o węzłach przesuwnych
Uwzględnianie wpływu smukłości
według PN-EN
Metody obliczania:
▪
metoda ogólna
– nieliniowa analiza II rzędu
Wynikiem analizy jest bezpośrednio nośność
obliczeniowa ( o ile przyjmie się zależności
σ-ε z wartościami obliczeniowymi)
▪
metody uproszczone
-
metoda nominalnej sztywności
- metoda nominalnej krzywizny
Metoda nominalnej sztywności
•
Nominalna sztywność smukłych elementów ściskanych
EI = K
c
E
cd
I
c
+ K
s
E
s
I
s
•
Całkowity moment obliczeniowy, zawierający moment II rzędu
M
0Ed
– moment I rzędu
β – współczynnik zależny od rozkładu momentów I i II rzędu
N
Ed
– obliczeniowa wartość siły podłużnej
N
B
– siła krytyczna ze względu na wyboczenie, obliczona przy
sztywności nominalnej
1
)
/N
(N
β
1
M
M
Ed
B
0Ed
Ed
W elementach wydzielonych o stałym przekroju i
przy stałej sile podłużnej można przyjmować
sinusoidalny rozkład momentu II rzędu, a wtedy:
β = π
2
/ c
o
c
o
- współczynnik zależny od rozkładu
momentów
I rzędu
rozkład stały c
o
= 8
rozkład paraboliczny c
o
= 9,6
symetryczny rozkład trójkątny c
o
=12
Racjonalnym uproszczeniem jest przyjęcie β = 1
Metoda nominalnej krzywizny
Moment obliczeniowy
M
Ed
= M
0Ed
+ M
2
Moment II rzędu
M
2
= N
Ed
e
2
e
2
= 1/r · l
02
/c
1/r – krzywizna
l
0
– długość efektywna
c – współczynnik zależny od rozkładu krzywizny,
wynoszący 8 do 10
Krzywizna
1/r = K
r
K
φ
1/r
0
1/r
0
= ε
yd
/(0,45 d)
ε
yd
= f
yd
/E
s
K
r
- współczynnik zależny od wielkości siły
podłużnej
K
φ
- współczynnik zależny od pełzania
Obliczeniowy moment według UK
M
Ed
= max {M
02
, M
0e
+ M
2
, M
01
+ 0,5 M
2
}
M
01
= min {IM
top
I, IM
bottom
I} + e
i
N
Ed
M
02
= max {IM
top
I, IM
bottom
I} + e
i
N
Ed
e
i
= max {l
0
/400; h/30; 20} [mm]
M
0e
= 0,6 M
02
+ 0,4 M
01
≥ 0,4 M
02
M
2
= N
Ed
e
2
e – przemieszczenie spowodowane efektami II rzędu
0
3
6
9
12
15
0
0,5
1
1,5
2
2,5
N/bh, MPa
M/bh
2
, MPa
Beton B20
Stal RB 500 W
L1
=
L2
=0.0027
e
0
/h=0.1
l/h=40
przekrój
10
20
30
efekt e
0
e
2
0.0
2.0
4.0
6.0
8.0
10.0
0.00
0.01
0.02
0.03
0.04
0.05
N/bh, MPa
e
2
/h
l
0
/h=10
metoda analityczna
EC2
nominalna sztywność
EC2
nominalna krzywizna
PN 02
PN 02
EC2 metoda nominalnej
krzywizny
obliczenia wg
EC2
metoda
nominalnej
krzywizny
zaczerpnięte z
opracowania
autorów:
S.A. Mirza, E.A.
Lacroix
obliczenia
metodą MES
z
uwzględnieniem
tension
stiffeninng
zaczerpnięte z
opracowania:
S.A. Mirza, E.A.
Lacroix