Rozwiązywanie sporów międzynarodowych

background image

Rozwiązywanie sporów

międzynarodowych

background image

zasada nieinterwencji

• w działalności państw umacniała

się w na przełomie XV i XVI wieku
koncepcja nieinterwencji jako
poszanowanie suwerenności

• zasadę tę głoszono już na

przełomie XV i XVI wieku F. de
Victoria, jak również później
J.Bodin, H. Grocjusz, I. Kant

background image

rodzaje:

• nie zagrażające pokojowi i

bezpieczeństwu, mogą być załatwiane
drogą pokojową

• zagrażające pokojowi i bezpieczeństwu

background image

Podział sporów międzynarodowych

na prawne i polityczne

• spory polityczne
• mają miejsce kiedy brak jest reguł

prawnych, które mogłyby być zastosowane

do rozstrzygnięcia sporu

• spory prawne
• mają miejsce kiedy strony opierają swoje

pretensje na argumentacji natury prawnej,

na obowiązującym przepisie prawnym

background image

Typy sporów politycznych

• Napięcie
• stan, w którym występuje antagonizm bez

jasno zdefiniowanego przedmiotu

nieporozumień lub też pojęcie przedmiotu,

istotne dla każdej racjonalnej dyskusji

• kryzys międzynarodowy
• powstaje dopiero wówczas, gdy próby

pogodzenia sprzecznych interesów

doprowadziły do impasu i gdy rokowania

zostaną zablokowane przez przeciwstawność

niemożliwą do usunięcia

background image

1907 – konwencje haskie

przewidywały

• możliwość

pokojowego

rozwiązywania konfliktów poprzez:

• 1) dobre usługi i mediacje
• 2) komisja badań

background image

Pakt Ligi Narodów

• Art. 12-17 Paktu Ligi Narodów

przewidywały przekazywanie sporów,
oprócz arbitrażu,

• Stałemu Trybunałowi Sprawiedliwości

Międzynarodowej

background image

Pakt Ligi Narodów nałożył na państwa

• członkowskie obowiązek kierowania

sporów powstałych między nimi

• na drogę postępowania rozjemczego lub

sądowego,

• bądź to do rozpatrzenia przez rade ligi,
• w żadnym przypadku strony sporu nie

powinny uciekać się do wojny przed

upływem trzech miesięcy od wyroku sadu

rozjemczego lub sądowego lub decyzji
rady

background image

26 IX 1928 –

• Zgromadzenie LN uchwaliło
Akt Ogólny o Arbitrażu

background image

28 IV 1949

Akt Generalny w sprawie pokojowego

załatwiania sporów przewidywał

• koncyliację
• postępowanie sądowe
• Rozjemstwo

• Akt Generalny uzupełnia Kartę Narodów

Zjednoczonych, artykuły 33-38

background image

art.1 karty ONZ

• celem dla którego powołano do życia

ONZ, jest:

• „załatwianie i rozstrzyganie sporów lub

sytuacji mogących prowadzić do
naruszenia pokoju w drodze pokojowej
według zasad sprawiedliwości i prawa
międzynarodowego

background image

Definicja sporu w wyroku MTS z

1950r.

• spór oznacza
• „sytuację, w której punkty widzenia dwóch

stron są wyraźnie przeciwstawne”

background image

art. 33 Kart NZ

• strony przed przekazaniem do Rady

Bezpieczeństwa ONZ lub do
Zgromadzenia Ogólnego sporu
zagrażającego utrzymaniu
międzynarodowego pokoju i
bezpieczeństwa

• powinny dążyć do jego załatwienia w

drodze rokowań i innych sposobów
pokojowego załatwiania sporów

background image

art.33 ust.1 Karty strony uczestniczące w

sporze będą dążyć do jego załatwienia w

drodze

• rokowań,
• badań,
• dobrych usług i mediacji
• koncyliacji, rozjemstwa, rozstrzygnięcia

sadowego, odwołania do organów lub
układów regionalnych

• albo w drodze innych środków

pokojowych według własnego wyboru

background image

rokowania

• rokowania należy prowadzić „w duchu

wspólnych interesów”

• określane są jako proces, w trakcie którego

państwa starają się usunąć różnice zdań w
drodze wymiany poglądów w celu
osiągnięcia porozumienia

• obie strony powinny wynieść jakąś korzyść

z rokowania czy tez przynajmniej wynieść
przekonanie, że odniosły pewną korzyść

background image

dobre usługi i mediacja

• dobre usługi i mediacja są

procedurami pomocniczymi, które
ułatwiają rokowania bezpośrednie
między stronami i nawiązanie ich w
razie zerwania

• rola mediatora polega na pogodzeniu

przeciwnych pretensji i na złagodzeniu
niechęci, jaka mogłaby wynikać między
państwami spór wiodącymi

background image

18 XII 1962

• Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego NZ
• w sprawie zasad przyjaznych

stosunków i współpracy między
państwami

background image

24 X 1970

• Deklaracja ONZ zasad prawa

międzynarodowego,

• dotycząca zasad przyjaznych stosunków i

współpracy między państwami

• państwa mają obowiązek załatwiać swoje spory

międzynarodowe środkami pokojowymi w taki
sposób, aby nie dopuścić do zagrożenia
międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa
oraz sprawiedliwości przy czym stosować będą
środki wymienione w art.33 karty

background image

regionalne sposoby rozwiązywania

sporów

• Strasburg; 29 IV 1957 –

Konwencja w sprawie pokojowego
załatwiania sporów

background image

Współczesne środki oddziaływań:

środki dyplomatyczne

sądy międzynarodowe
metody perswazji
negocjacje i tzw. gra przetargowa
środki przemocy

background image

dyplomatyczne środki

rozwiązywania sporów

• państwa uczestniczące w sporze

współdziałają w załatwieniu sporu,
zachowując do ostatniej fazy trwania
sporu możność podjęcia ostatecznej
decyzji w drodze rokowań

background image

Podział rokowań na:

• dwustronne
• wielostronne
• np. w konferencji paryskiej w 1973 w

sprawie Wietnamu uczestniczyły
również Węgry, Polska, Kanada,
Indonezja oraz sekretarz generalny
ONZ

background image

środki dyplomatyczne

• konsultacje
• dobre usługi i mediacja
• komisje badań
• koncyliacja

background image

Dobre usługi i mediacja

• są procedura pomocniczą,
• która ułatwia rokowania bezpośrednie

między stronami

• i nawiązuje je w razie ich zerwania

background image

Rola mediatora polega

• na pogodzeniu przeciwnych pretensji i

na złagodzeniu niechęci, jaka mogłaby
wynikać między państwami spór
wiodącymi

background image

Mediatorami mogą być nie tylko

państwa ale także osoby fizyczne.

• Protokół podpisany przez państw

przewidują powoływanie jako
mediatora jednego lub kilku
członków komisji, w której skład
wchodzi po jednym obywatelu
każdego państwa członkowskiego

background image

komisje badań

• w przypadku gdy w rokowaniach miedzy

stronami powstaje różnica zdań co do
stanu faktycznego, strony mogą
powołać komisję badań

• M T S (art.50), może „
• powierzyć śledztwo lub ekspertyzę

każdej osobie, ciału, biuru, komisji lub
organowi przez siebie wybranemu

background image

koncyliacja

• komisja koncyliacyjna sama formułuje

propozycję załatwienia sporu, a nie
wspólnie ze stronami uczestniczącymi
w sporze

background image

definicja instytutu prawa

międzynarodowego

• koncyliacja jest metodą załatwienia sporów

międzynarodowych wszelkiego rodzaju,

• zgodnie z którą strony powołują komisję

bądź to na podstawie stałej, bądź też w

trybie ad hoc dla zajęcia się sporem:

• komisja ta zmierza do bezstronnego

zbadania sporu i podejmuje próbę ustalenia

warunków rozwiązania, które mógłby być

przyjęte przez strony, albo też dostarczenia

stronom pomocy w załatwieniu sporu, o jaka

one się zwrócą

background image

Podział sądów międzynarodowych

• sądy rozjemcze
czyli arbitraż międzynarodowy

• i sądy stałe

background image

Arbitraż międzynarodowy

• polega na załatwieniu sporu pomiędzy

państwami

• za pomocą orzeczenia wydanego przez

jednego lub więcej arbitrów wybranych
przez strony

background image

różnice miedzy arbitrażem a

koncyliacją

• arbitrzy rozstrzygają spór, stosując

przepisy obowiązujące prawa

• organ koncyliacyjny może oprzeć swe

wnioski na zasadach słuszności;

• orzeczenie sądu rozjemczego jest

wiążące dla stron

background image

art.37 konwencji haskiej

• arbitraż ma za przedmiot rozstrzyganie

sporów między państwami przez
sędziów z własnego wyboru i na
zasadzie prawa

background image

Arbitraż może mieć charakter

• fakultatywny

• obowiązkowy

background image

Charakter fakultatywny

• ma miejsce wtedy jeżeli na oddanie

sporu p

• od arbitraż wymagana jest zgoda obu

stron

background image

sądy międzynarodowe

• Międzynarodowy Trybunał

Sprawiedliwości

• stałe sądy regionalne
• Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot

Europejskich

• Europejski Trybunał Praw Człowieka
• Międzyamerykański Trybunał Praw

Człowieka z siedziba w San Jose

background image

Rola sądownictwa

międzynarodowego w załatwianiu

• sporów międzynarodowych jest nadal

stosunkowo ograniczona.

• Mniej niż połowa państw członkowskich

ONZ złożyła deklarację w sprawie

przyjęcia obowiązkowej jurysdykcji MTS,

zgodnie z art.36 ust.2 statutu,

• wiele państw przy składaniu deklaracji

poczyniło daleko idące zastrzeżenia, które

w dużym stopniu ograniczają praktyczne

znaczenie zgody na jurysdykcje MTS

background image

środki przemocy

• kiedy środki dyplomatyczne nie

przynoszą pożądanych rezultatów
istnieje wśród państw przekonanie, że
przeciwnika można zmusić do
określonych zachowań przez użycie
przemocy

background image

Środki przymusu nie będące wojną

• retorsja

• i represalia

background image

retorsja

• polega na zastosowaniu przez państwo

a wobec państwa b, które naruszyło
interesy drugiego państwa, podejmując
środki zgodne z prawem
międzynarodowym,

• środków podobnej natury (państwo a)

background image

Represaliami

• są bezprawne działania, będące odwetem

za dokonane uprzednio podobne bezprawie.

• mają one na celu wymuszenie od strony

przeciwnej poszanowania prawa

międzynarodowego.

• przy stosowaniu represaliów należy

przestrzegać zasady proporcjonalności i

zasady humanitarności.

• można je stosować w czasie pokoju oraz w

czasie wojny

background image

Konwencje genewskie z roku 1949

• o ochronie ofiar wojny
• zabraniają stosowania represaliów wobec

rannych, chorych i rozbitków znajdujących

się pod ochroną konwencji

(art.46 i konwencji i art.47 ii konwencji)

• oraz wobec osób cywilnych i ich mienia

(art. 33 iv konwencji),

jeńców

(art.13 iii

konwencji),

• a konwencja haska z roku 1954 wobec

dóbr kulturalnych

(art.4

)

background image

Środki stosowane w charakterze

represaliów

• embargo

• blokada pokojowa

• okupacja pokojowa

background image

Embargo

• polega na zajęciu statków obcego

państwa i znajdujących się na nich
ładunków w portach państwa
stosującego embargo.

• ten rodzaju embargo odróżnić należy od

embarga na broń czy embarga
finansowego

background image

Blokada pokojowa

• polega na przerwaniu komunikacji morskiej

z portami innego państwa za pomocą

okrętów wojennych nie dopuszczających

statków handlowych do portów

• stosowanie blokady pozostaje w

sprzeczności z postanowieniem karty NZ

dotyczącym zakazu użycia siły i zakazu

interwencji

• art.42 karty ONZ w dopuszcza stosowanie

blokady jako jednej z sankcji zarządzonych

przez radę bezpieczeństwa

background image

Okupacja pokojowa

• polega na zajęciu części

terytorium lądowego drugiego
państwa bez wypowiedzenia wojny
i bez oporu zbrojnego ze strony
państwa okupowanego.

• Okupację pokojową odróżniamy od

okupacji wojennej

background image

okupacja pokojowa, podobnie jak

blokada pokojowa, ma na celu

• wymuszenie od drugiego państwa

spełnienia określonych żądań.
stosowana niejednokrotnie w
przeszłości,

• obecnie jest ona niedopuszczalna w

świetle

postanowień karty NZ dotyczącymi

zakazu użycia siły i zakazu interwencji

background image

Przykład

• Na przestrzeni sierpnia i września 1995

r. na polecenie ONZ

• samoloty NATO prowadziły naloty na

pozycje serbskie.

• Doprowadziło to do odblokowania

Sarajewa, zmuszenia Serbów z Bośni do
rozmów pokojowych

background image

Rozmowy prowadzone pod

• przewodnictwem Richarda Holbrooke'a

doprowadziły do rozejmu między
walczącymi stronami oraz przyjęcia
planu pokojowego o podziale Bośni na
część serbską i muzułmańsko-
chorwacką.

• W Bośni stacjonują wojska z państw

NATO oraz Rosji, aby nadzorować
proces pokojowy

background image

Niezakończone konflikty

• w Naddniestrzu, Czeczenii, Abchazji,

Górnym Karabachu, Osetii Południowej, do

niedawna w Tadżykistanie –

• negatywnie rzutują na sytuację w regionie:

uniemożliwiają rozwój polityczny i

gospodarczy krajów dotkniętych konfliktami;

• wpływają na brutalizację życia politycznego;

są rozsadnikiem destabilizacji jako zaplecze

dla przestępczości zorganizowanej,

terroryzmu itp.; stwarzają problemy

migracyjne na dużą skalę


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Pokojowe rozwiązywanie sporów międzynarodowych
Metody rozwiązywania sporów międzynarodowych, Spory i konflikty narodowe
12 Współczesne środki rozwiązywania sporów międzynarodowychid313
Dyplomacja wielostronna narzedziem poszukiwan rozwiazan sporow miedzynarodowych
Pokojowe rozstrzyganie sporów międzynarodowych
IX. POKOJOWE ZAŁATWIANIE SPORÓW MIĘDZYNARODOWYCH
Myslenie przeciw konfliktom Tworcze metody rozwiazywania sporow myskon
Innowacyjne rozwiązania w LOGISTYKA MIEDZYNARODOWA
Załatwianie sporów międzynarodowych ppt
ust o rozwiazywaniu sporow zbiorowych, pliki zamawiane, edukacja
Formy i metody rozwiązywania sporów zbiorowych (6 stron)
4 Pokojowe zalatwianie sporow miedzynarodowych
Metody pokojowego rozwiązywania sporów, Spory i konflikty narodowe
Rola dyplomacji w rozwiązywaniu konfliktów międzynarodowych sciąga na kolokwium, Rola dyplomacji w r
ustawa o rozwiazywaniu sporow zbiorowych
Praca Dyplomowa Negocjacje jako sposób rozwiązywania sporów
Pokojowe metody rozwiązywania sporów, Bezpieczeństwo narodowe, Bezpieczeństwo zewnętrzne państwa

więcej podobnych podstron