Dr Agnieszka Chemperek



Rodzaje i specyfika grup



Proces grupowy

„Grupą są dwie lub więcej osób, między

którymi istnieje bezpośrednia

interakcja, które posiadają ustalone

wspólne normy, mają wspólny cel,

tworzą rozwiniętą strukturę grupową i

mają poczucie odrębności swojej grupy

stosunku do innych grup”

J.L. MORENO
A. WOLF
K. LEWIN
F. PERLS
C. ROGERS
G. COREY
CH. GARVIN
A. KAMIŃSKI
J. SZMAGALSKI
L. GRZESIUK

„ metoda pomagania grupom, a także

jednostkom; może im dawać możność

wpływu i zmian w zakresie osobowych,

grupowych, organizacyjnych i

społecznych problemów”

„(…) zdarzenia i stosunki interpersonalne

między uczestnikami grupy dostarczają

głównych środków do realizacji celów.

Wymiana sugestii i doświadczeń,

porównywanie i ścieranie się idei i postaw,

eksperymentowanie, wzajemne wsparcie i

poczucie identyfikacji członków z grupą jest

tym co składa się na pracę grupową jako

metodę”

PODZIAŁ GRUP



Grupa społeczna

- grupa 2 lub więcej

osób

- współdziała ze sobą

- współzależy od

siebie

- w zaspokajaniu

potrzeb i osiąganiu

celów musi na
siebie polegać



Grupa
niespołeczna

-

grupa 2 lub więcej
osób

-

znajduje się w tym
samym miejscu

-

w tym samym czasie

-

nie współdziała ze
sobą

1.

Rozwojowo - wychowawcze

2.

Rewalidacyjne

3.

Psychoterapeutyczne

1.

Terapia grupowa

2.

Poradnictwo grupowe

3.

Grupy rozwoju osobistego

4.

Grupy ustrukturalizowane

5.

Grupy samopomocowe

1.

Psychoterapeutyczne

2.

Rozwojowe – a) treningowe b)

rozwijające potencjał

3.

Socjoterapeutyczne - grupy osób
zagrożonych w rozwoju emocjonalno-
społecznym

4.

Grupy samopomocowe – oparte o
program

5.

Grupy wsparcia - oparte o
uniwersalne czynniki leczące

1.

Formowanie - okres chaosu i

niepewności

2.

Burza - okres konfliktu

3.

Normowanie - zespół staje się

jednością, powstanie reguł

funkcjonowania grupy

4.

Wykonanie - zespół zaczyna

konstruktywnie działać

5 faza Zawieszenie /Tuckman, Jensen,

1977/

1.

Stadium początkowe

2.

Stadium przejściowe

3.

Stadium konstruktywnej pracy

4.

Stadium końcowe



Sprawdzanie wzajemnych ról, funkcji,

stosunku zależności od prowadzącego



Powstanie struktury grupy



Przewaga procesów orientacji i

sprawdzanie „o co chodzi?”, „co to

jest?”

Zadania prowadzącego:



Podstawy aktywnego uczestnictwa



Zasady pracy w grupie, normy



Zapoznanie uczestników z podstawowymi

zjawiskami procesu grupowego



Wyrażanie oczekiwań i obaw uczestników



Modelowanie konstruktywnych zachowań



Otwartość i psychologiczna obecność



Określenie celów



Odpowiedzialność za pracę w grupie



Podstawowe umiejętności komunikacyjne



Potrzeby grupy i ich realizacja



Cechują go przejawy lęku i

mechanizmów obronnych – opór



Pojawiają się konflikty

wewnątrzgrupowe i walka o

przywództwo



Następuje krystalizacja ról

poszczególnych członków

Zadania prowadzącego:



Rozpoznawanie i rozwiązywanie

sytuacji konfliktowych



Odkrywanie wzorców obronności



Opór – zasady postępowania



Reakcja na krytykę



Rozumienie problemowych zachowań

uczestników bez etykietowania



Równowaga między zależnością a

niezależnością



Wyrażanie uczuć i myśli „tu i teraz”



Powstanie i wzrost spójności w grupie



Zmniejsza się napięcie, liczba i
natężenie konfliktów



Konsolidacja wspólnych norm, wartości



Blednie i traci na znaczeniu problem
autorytetu i kierownictwa



Zwiększa się odpowiedzialność i
aktywność członków

Zadania prowadzącego:



Modelowanie pożądanych zachowań



Podejmowanie ryzyka



Oczekiwania względem grupy



Rozmowa na wspólne tematy



Ćwiczenie nowych umiejętności



Praca nad spoistością grupy



Wzmocnienie norm grupowych



Zmiany w uczuciach, myśleniu i
działaniu



W strukturze widoczne jest ukształtowanie
grupy roboczej, zespalającej role i
zadania, ułatwiające znalezienie
rozwiązań i podjęcie zadań – integracja
społeczna o charakterze twórczym



Grupa kontroluje się, zastanawia się,
rządzi i podąża ku wykonywaniu zadań



Uczestnicy podejmują decyzje i
wykorzystują nabytą wiedzę i umiejętności
w innych sytuacjach

1.

Orientacji i budowania

bezpieczeństwa

2.

Kryzysu (oporu i buntu)

3.

Eksploracji różnic i konfrontacji

4.

Współpracy- pogłębionej eksploracji

problemów indywidualnych i

grupowych



Niwelowanie różnic, poszukiwanie

podobieństw



Ukrywanie niechęci i niepokojów



Unikanie napięcia, udzielanie rad



Przeniesienie



Wyuczone sposoby zachowania



Ujawnienie siebie, trudności



Zmiana początkowo prezentowanych
postaw



Wzrost umiejętnego wyrażania złości,

napięcia, lęku



Wzrost poczucia bezpieczeństwa

i współpraca



Zanik ról destrukcyjnych



Wzmożenie tendencji konstruktywnych

1.

Nawiązywanie kontaktu

2.

Różnicowania

3.

Współpracy w grupie

4.

Końcowa

Psychoterapia grupowa działa

poprzez proces grupowy



Zanik ról destrukcyjnych



Wzmożenie tendencji konstruktywnych

Wzrost spoistości grupy zależy od

wzrostu:

1.

Wzajemnej atrakcyjności członków

grupy

2.

Identyfikacji z grupą

3.

Satysfakcji z przynależności do grupy



Kozioł ofiarny



Obserwator



Lider



Maskotka



Organizator



Wspomagacz



Zosia Samosia



Buntownik



Lizus



Komentator



Manipulator



Odgromnik



Wycofany



Agresor



DZIĘKUJĘ ZA

UWAGĘ 