RACHUNKOWOŚĆ

ZARZĄDCZA

część I

dr Helena Poetschke

RACHUNKOWOŚĆ W SWEJ

ISTOCIE JEST FILOZOFIĄ

DOSTARCZANIA

INFORMACJI

POMAGAJĄCYCH

PODEJMOWAĆ WŁAŚCIWE

DECYZJE



John Arnold Tony Hope

Rachunkowość jako system informacyjny

DANE

PRZETWARZANIE

DANYYCH

GROMADZENIE

DANYCH

INFORMACJ

PREZENTACJA

INFORMACJI

Obserwacja

Pomiar i wycena

Dokumentacja

Ewidencja

Rozliczanie

Kalkulacja

Sprawozdawczoś
ć
(ex post)

RACHUNKOWOŚĆ

DLA

UŻYTKOWNIKÓW

ZEWNĘTRZNYCH

RACHUNKOWOŚĆ

DLA

UŻYTKOWNIKÓW

WEWNĘTRZNYCH

Proces identyfikacji, pomiaru, analizy, przygotowania, interpretowania

i komunikowania informacji, które pomagają w realizacji celów

zarządzania

RACHUNKOWOŚ

Zarząd

przedsiębiorstwa

np. akcjonariusze

agencje

rządowe

giełda

wierzyciele

PLANOWANIE I

KONTROLA

PODEJMOWANIE DECYZJI

STRATEGICZN

KOSZTY

STANDARDOWE

KRÓTKO-

DŁUGO-

TERMINOWYCH

I ANALIZA

ODCHYLEŃ

I BUDŻETY

Źródła wyniku finansowego

Z ZEWNĄTRZ

RYNEK

PRZYCHÓD ZE SPRZEDAŻY = ILOŚĆ x
CENA

- KOSZT UZYSKANIA PRZYCHODU
MIN

WYNIK (+) ZYSK
MAX

P > K = Z

P = K = 0

P < K = S

KOSZTY POWSTAJĄ
WEWNĄTRZ
PRZEDSIĘBIORSTWA

JEDNOSTKI ZAROBKUJĄCE

JEDNOSTKI PORZĄDKUJĄCE

JEDNOSTKI CHARYTATYWNE

ZARZĄDCZE KLASYFIKACJE KOSZTÓW

KOSZTY WSPÓLNE

KOSZTY INDYWIDUALNE

ZWIĄZEK KOSZTÓW

Z OBIEKTAMI

KOSZTY NIEKONTROLOWANE

(zależne od rozmiarów potencjału)

KOSZTY KONTROLOWANE (zależne

od stopnia wykorzystania potencjału)

CELOWOŚĆ I MOŻLIWOŚĆ

KONTROLI

KOSZTY NIEISTOTNE – w tym

KOSZTY ZAPADŁE (poniesione)

KOSZTY ISTOTNE – w tym

KOSZTY UTRACONYCH KORZYŚCI

ISTOTNOŚĆ KOSZTÓW

PRZY PODEJMOWANIU DECYZJI

KOSZTY STAŁE NIEUŻYTECZNE

KOSZTY STAŁE UŻYTECZNE

STPPIEŃ WYKORZYSTANIA

ZDOLNOŚCI PRODUKCYJNEJ

KOSZTY ZMIENNE

(generowane przez produkcję)

KOSZTY STAŁE

(generowane przez potencjał)

STOPIEŃ ZALEŻNOŚCI KOSZTÓW

OD WIELKOŚCI PROUKCJI

GRUPY KOSZTÓW

KRYTERIUM

Przedsiębiorstwo, które wydało 340 € na badanie rynku musi wybrać pomiędzy

dwiema

alternatywnymi strategiami.

Według alternatywy 2. można by sprzedać więcej jednostek, lecz po niższej cenie

sprzedaży

oraz należałoby ponieść dodatkowe koszty stałe w kwocie 80 € na reklamę.

€ 112

€ 160

Wybór optymalny

Zysk netto
€ 48

€ 200

€ 120

wspólne

(€ 80)

€ 120

- € 80

Minus: koszty stałe
- produkcyjne € 120
- reklama -

€

192

100 x € 3,60 €
360

Globalna nadwyżka cenowa
lub inaczej kwota pokrycia
35 x € 4,80 €
168

€ 3,60

Nadwyżka cenowa €
4,80

€ 7,20

Koszty zmienne €
7,20

€ 10,80

Cena sprzedaży €
12,00

Na jednostkę sprzedaży

Na jednostkę sprzedaną

100

Jednostki sprzedane
35

Poniesione

€340

Koszty badania rynku
€340

POZYCJE ISTOTNE

ALTERNATYWA 2

ALTERNATYWA 1

DEFINICJA KLASYCZNA



RACHUNEK KOSZTÓW OBEJMUJE POMIAR,

EWIDENCJĘ, ROZLICZANIE I KALKULACJĘ

KOSZTÓW. TAK WĄSKO ROZUMIANY RACHUNEK

KOSZTÓW STANOWI PODSYSTEM

EWIDENCYJNEGO SYSTEMU RACHUNKOWOŚCI,

KTÓREGO PRZEDMIOTEM ZAINTERESOWANIA SĄ

KOSZTY DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA,

USTALANE NA POTRZEBY WYCENY ZAPASÓW I

POMIARU ZYSKU.



RACHUNEK KOSZTÓW TO „OGÓŁ CZYNNOŚCI

ZMIERZAJĄCYCH DO USTALENIA W RÓŻNYCH

PRZEKROJACH I ZINTERPRETOWANIA

WYRAŻONEJ W PIENIĄDZU WYSOKOŚCI

NAKŁADÓW PRACY ŻYWEJ

I UPRZEDMIOTOWIONEJ, DOKONANYCH

W PRZEDSIĘBIORSTWIE W OKREŚLONYM CZASIE

I Z OKREŚLONYM PRZEZNACZENIEM”.

(MAŁA ENCYKLOPEDIA RACHUNKOWOŚCI 1971)

DEFINICJA NIEMIECKA i

ANGIELSKA



Wg M.Schweitzera:

„RACHUNEK KOSZTÓW

POLEGA NA BADANIU I

TRANSFORMOWANIU, WG PRZYJĘTEGO MODELU,

INFORMACJI O KOSZTACH DZIAŁALNOŚCI

PODMIOTU, SŁUŻĄCYCH UŻYTKOWNIKOWI DO

OCENY SYTUACJI, PODEJMOWANIA DECYZJI

EKONOMICZNYCH I KONTROLI ICH REALIZACJI

ORAZ WYCENY ZAPASÓW I POMIARU ZYSKU”.



Wg C. Drury’ego:

„ RACHUNEK KOSZTÓW POLEGA

NA GROMADZENIU KOSZTÓW W CELU

WYCENY ZAPASÓW W SPOSÓB, JAKIEGO WYMAGA

SPRAWOZDAWCZOŚĆ ZEWNĘTRZNA, PODCZAS

GDY RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA Z

DOSTARCZANIEM STOSOWNYCH INFORMACJI

PRACOWNIKOM FIRMY W CELU POMOCY IM W

PODEJMOWANIU DECYZJI”

SYSTEMY RACHUNKU

KOSZTÓW

Kryteria podziału

Moment

ustalania

kosztów

Zakres rzeczowy

kosztów

przy wycenie

produktów

RACHUNEK KOSZTÓW

RZECZYWISTYCH

(EX POST)

RACHUNEK

KOSZTÓW

PEŁNYCH

RACHUNEK

KOSZTÓW

CZĘŚCIOWYCH

(NIEPEŁNYCH)

RACHUNEK

KOSZTÓW

ZMIENNYCH

RACHUNEK KOSZTÓW

EX ANTE

KALKULACYJNA STRUKTURA

KOSZTÓW



KOSZTY BEZPOŚREDNIE:

–

MATERIAŁY BEZPOŚREDNIE

–

ROBOCIZNA BEZPOŚREDNIA

–

INNE KOSZTY BEZPOŚREDNIE

( np. obróbka obca)



KOSZTY POŚREDNIE PRODUKCYJNE

( WYDZIAŁOWE )



KOSZTY PEŁNE PRODUKCYJNE

( TECHNICZNY KOSZT WYTWORZENIA )



KOSZTY ZARZĄDU (OGÓLNOZAKŁADOWE)



PEŁEN KOSZT WYTWORZENIA

RACHUNEK KOSZTÓW

PEŁNYCH

MATERIAŁY

BEZPOŚREDNIE

ROBOCIZNA

BEZPOŚREDNIA

KOSZTY

WYDZIAŁOWE

KOSZTY

ZARZĄDU

KOSZTY

SPRZEDAŻY

PEŁEN KOSZT

WYTWORZENIA

PRODUKCJI CAŁKOWITEJ

PRODUKCJA

NIEZAKOŃCZONA

WYROBY

GOTOWE

KOSZT WŁASNY

SPRZEDAŻY

Wyroby

sprzed

ane

RACHUNEK KOSZTÓW CZĘŚCIOWYCH

MATERIAŁY

BEZPOŚREDNIE

ROBOCIZNA

BEZPOŚREDNIA

KOSZTY

WYDZIAŁOWE

KOSZTY

ZARZĄDU

KOSZTY

SPRZEDAŻY

TECHNICZNY KOSZT

WYTWORZENIA

PRODUKCJI CAŁKOWITEJ

PRODUKCJA

NIEZAKOŃCZONA

WYROBY

GOTOWE

KOSZT WŁASNY

SPRZEDAŻY

Wyroby

sprzed

ane

RACHUNEK KOSZTÓW ZMIENNYCH

MATERIAŁY

BEZPOŚREDNIE

ROBOCIZNA

BEZPOŚREDNIA

KOSZTY

WYDZIAŁOWE

Zmien. wsp.| stałe

KOSZTY

ZARZĄDU

KOSZTY

SPRZEDAŻY

ZMIENNY KOSZT

WYTWORZENIA

PRODUKCJI CAŁKOWITEJ

PRODUKCJA

NIEZAKOŃCZONA

WYROBY

GOTOWE

KOSZT WŁASNY

SPRZEDAŻY

Wyroby

sprzed

ane

ZARZĄDCZA KLASYFIKACJA KOSZTÓW

ZARZĄDU

Koszty Działu Zaopatrzenia

Magazyn mat. 1.

Magazyn mat. 2.

Koszty zgodności (prewencji i

oceny)

Koszty niezgodności (braków)

wg miejsc

wg projektów

wg rodzajów

wg miejsc

wg funkcji

wg rodzajów

wg miejsc

wg funkcji

wg rodzajów

KOSZTY

ZARZĄDU

KOSZTY BADAŃ

I ROZWOJU

KOSZTY

OGÓLNOPRODUKCYJNE

KOSZTY

ADMINISTRACYJNE

KOSZTY JAKOŚCI

KOSZTY

ZAOPATRZENIA

ETAPY ROZLICZANIA KOSZTÓW



ROZLICZANIE KOSZTÓW ZAKUPU (występuje w warunkach wyceny

materiałów w cenie nabycia)



ROZLICZENIE KOSZTÓW ROZLICZANYCH W CZASIE (jest to obowiązek

ustawowy, wynikający z zasady współmierności kosztów i przychodów)



ROZLICZENIE KOSZTÓW PRODUKCJI POMOCNICZEJ WEDŁUG

ODBIORCÓW ŚWIADCZEŃ. ODBIORCAMI ŚWIADCZEŃ

WYDZIAŁÓWPRODUKCJI POMOCNICZEJ MOGĄ BYĆ:

―

wydziały produkcji podstawowej

―

inne wydziały produkcji pomocniczej

―

działy zarządu

―

dział zaopatrzenia (faza zakupu)

―

dział sprzedaży (faza sprzedaży)

―

odbiorcy zewnętrzni.



ROZLICZENIE KOSZTÓW POŚREDNICH PRODUKCJNYCH NA PRODUKTY W

RAMACH KALKULACJI.

NA TYM ETAPIE KOŃCZY SIĘ ROZLICZANIE KOSZTÓW DLA CELÓW

EWIDENCYJNYCH.



POZAKSIĘGOWE ROZLICZENIE KOSZTÓW ZARZĄDU NAPRODUKTY DLA

CELÓW USTALENIA TZW. WYNIKOWEJ RENTOWNOŚCI PRODUKTÓW.

POJĘCIE I RODZAJE KALKULACJI



KALKULACJA JEST TO PROCEDURA USTALANIA KOSZTU JEDNOSTKI

KALKULACYJNEJ.



JEDNOSTKĄ KALKULACYJNĄ MOŻE BYĆ:

- JEDNOSTKA NATURALNA,

- WIELOKROTNOŚĆ JEDNOSTEK NATURALNYCH,

- JEDNOSTKA UMOWNA.

KOSZT RZECZYWISTY

KOSZT PLANOWANY

JEDNOSTKI KALKULACYJNEJ

RODZAJE KALKULACJI

WYNIKOWA

WSTĘPNA

METODY KALKULACJI

KALKULACJA PODZIAŁOWA

KALKULACJA DOLICZENIOWA

(ZLECENIOWA)

PODZIAŁOWA

PROSTA

(PRODUKCJA

MASOWA

JEDNORODNA)

PODZIAŁOWA

ZE WSPÓŁ-

CZYNNIKAMI

(PRODUKCJA

MASOWA

RÓŻNORODNA)

FAZOWA

(PROCESOWA)

(PRODUKCJA

FAZOWA)

ZLECENIOWA

JEDNOSTKOWA

(PRODUKCJA

JEDNOSTKOWA)

ZLECENIOWA

SERYJNA

(PRODUKCJA

SERYJNA)

KALKULACJA PODZIAŁOWA PROSTA



NIE WYSTĘPUJE PRODUKCJA W TOKU

MB + RB + KW MB RB KW

J.K.W.(JKT) WG = ----------------------- = --------- + ----------- + ---------

ILOŚĆ WG IL. WG IL. WG IL.WG



WYSTĘPUJE PRODUKCJA W TOKU

WARIANT I:

(MB + RB + KW) - (WARTOŚĆ PRODUKCJI W TOKU)

J.K.W.(JKT) WG = --------------------------------------------------------------------

ILOŚĆ WG

WARIANT II:

MB + RB + KW

J.K.W.(JKT) WG = -------------------------------------------------------------------

ILOŚĆ WG + IL. PROD. W TOKU x % UKOŃCZENIA



WYSTĘPUJE PRODUKCJA W TOKU, A MATERIAŁY ZUŻYWAJĄ SIĘ W CAŁOŚCI W MOMENCIE

ROZPOCZĘCIA PRODUKCJI

J.K.MAT. = -----------------------------------------------------

ILOŚĆ WG + IL. PRODUKTÓW W TOKU

WARIANT I ROZLICZENIA KOSZTÓW PRZEROBU (wycena produkcji w toku po kosztach

materiałów bezpośrednich)

KOSZTY PRZEROBU = RB + KW

RB + KW

J.K.PRZEROBU = ----------------------

ILOŚĆ WG

WARIANT II ROZLICZENIA KOSZTÓW PRZEROBU (wycena produkcji w toku po koszcie

technicznym jak wyrobów gotowych)

RB + KW

J.K.PRZEROBU = ----------------------------------------------------------------------------

ILOŚĆ WG + IL. PROD. W TOKU x % UKOŃCZENIA

POWYŻSZA WYCENA WG I PROD. W TOKU DOKONYWANA JEST PO KOSZCIE PRZECIĘTNYM

OBEJMUJĄCYM:

SP (KOSZTY PRZENIESIONE) + KOSZTY PRODUKCJI OKRESU BIEŻĄCEGO.

PRZYKŁAD KALKULACJI

WSPÓŁCZYNNIKOWEJ

Zakłady przemysłu metalowego produkują z blachy dwa rodzaje pudełek do pasty:

o pojemności 100 i 150 gram. W ciągu bieżącego okresu

wyprodukowano 5.100 pudełek o pojemności 100 gram i oraz 2000 pudełek o

pojemności 150 gram.

Za przedmiot kalkulacji przyjmuje się 100 pudełek każdego rodzaju. Koszty

produkcji są proporcjonalne do pojemności pudełek.

Poniesione w ciągu miesiąca koszty produkcji pudełek są następujące:

Materiały bezpośrednie 4.050,- zł

Płace bezpośrednie 1.620,- zł

Koszty wydziałowe

1.134,- zł

Razem 6.804,- zł

Obliczenie kosztów przypadających na jednostkę współczynnikową:

Materiały bezpośrednie 4.025,- : 162 = 25,- zł

Płace bezpośrednie 1.620,- : 162 = 10,- zł

Koszty wydziałowe 1.134,- : 162 = 7,- zł

Koszt wytworzenia produkowanych wyrobów:

Pudełka

100 gram 150 gram

Materiały bezpośrednie 50,- zł 75,- zł

Place bezpośrednie

20,- zł 30,- zł

Koszty wydziałowe

14,- zł

21,- zł

Koszt wytworzenia wyrobu (100 pudełek) 84,- zł 126,- zł

Koszt pudełka

0,84 zł 1,26 zł

KALKULACJA FAZOWA (PROCESOWA)

Surowce

(materiały

podstawowe)

Metoda

III

Półfabryka-

= ------- KP

= KP

+ ------- KWG = KP

+ ---------

towa il. P

il. P

il.

Metoda KF

III

Bezpółfabry- KWG = KP

+ ---------- + -----------

katowa il. P

il. WG

F A Z A I

F A Z A II

F A Z A III

MAGAZYN PÓŁABRYKATÓW

PRZYKŁAD ROZLICZENIA KOSZTÓW

WYDZIAŁOWYCH

( KLUCZ WYRAŻONY W MIERNIKU NATURALNYM)

Wydział produkcji podstawowej X przepracował 1.500 mh, z czego dla:

Zlecenia I (produkt A)

800 mh

Zlecenia II (produkt B)

500 mh

Zlecenia III (produkt C będący w toku produkcji)

200 mh

Razem 1.500 mh

Koszty (pośrednie produkcyjne) poniesione przez ten wydział wyniosły

15.000 zł.

I Wycena wyrobów gotowych i produkcji w toku wg TKW

15.000

Koszt 1 mh wynosi ------------ = 10 zł

1.500

Koszty przypadające na zlecenia (produkty)

Zlec.I (prod.A) - 800 mh x 10zł = 8.000 zł

Zlec.II (prod.B) - 500 mh x 10zł = 5.000 zł

Zlec.III (prod.C) - 200 mh x 10zł =

2.000 zł

15.000 zł

II Wycena produkcji w toku po kosztach bezpośrednich

15.000

Koszt 1 mh wynosi ------------- = 11,54 zł

1.300

Zlec. I (prod. A) - 800 mh x 11,54 zł = 9.232 zł

Zlec. II (prod. B) - 500 mh x 11,54 zł =

5.768 zł

15.000 zł

KALKULACJA DOLICZENIOWA

3 000 x 200% = 6 000
5 000 x 200% = 10 000
Razem = 16
000

Wyrób A
Wyrób B

2. Ustalenie sumy kosztów wydziałowych przypadających na poszczególne asortymenty
wyrobów:

1. Ustalenie wskaźnika narzutu kosztów wydziałowych:

Rozwiązanie

Rozliczenie kosztów wydziałowych na poszczególne asortymenty

Koszty wydziałowe poniesione w bieżącym okresie sprawozdawczym wyniosły 16 000
zł, których podstawę rozliczenia stanowi suma płac bezpośrednich.

27 000

17 000

10 000

Razem

19 000

8 000

12 000

5 000

7 000
3 000

Materiały bezpośrednie
Płace bezpośrednie

Razem

Wyrób B

Wyrób A

Pozycja kalkulacyjna

Założenia:

Przedsiębiorstwo produkuje dwa asortymenty wyrobów gotowych A i B.
Bezpośrednie koszty produkcji tych wyrobów ma koniec okresu były następujące (w
zł):

16 000
8 000

x 100% = 200%

KALKULACJA DOLICZENIOWA - PRZYKŁAD

koszty wydziałowe i zarządu ― proporcjonalnie do sumy kosztów
bezpośrednich

Wariant III:

koszty wydziałowe i zarządu ― proporcjonalnie do kosztów materiałów
bezpośredniej

Wariant I:

koszty wydziałowe i zarządu ― proporcjonalnie do płac bezpośrednich

Wariant II:

koszty wydziałowe ― proporcjonalnie do robocizny bezpośredniej, natomiast
koszty zarządu ― w stosunku do technicznego kosztu wytworzenia ( MB +
RB + KW )

Wariant IV:

270 000

330 000

Razem koszty bezpośrednie
zleceń

―

840 000

Razem koszty produkcji

―

90 000

Koszty zarządu

―

150 000

Koszty wydziałowe

150 000

250 000

400 000

Płace bezpośrednie z narzutami

120 000

80 000

200 000

Materiały bezpośrednie
(w rzeczywistych cenach
nabycia)

zlecenie 2.

zlecenie 1.

ogółem

Koszty produkcji

Pozycje kalkulacyjne

Na podstawie powyższych danych przeprowadzono kalkulację jednostkowych
kosztów wytworzenia wyrobów A i B, przyjmując kolejne zasady rozliczania kosztów
pośrednich:

Przedsiębiorstwo X realizowało 2 zlecenia produkcyjne: zlec. 1. (1000 sztuk), zlec. 2.
(1000 sztuk),

Wyniki kalkulacji:

365 400

474 600

Całkowity koszt wytworzenia

∑

poz

(

)

56 250
39 150

93 750
50 850

Wariant IV

Koszty wydziałowe

(150x100%)/400=

37,5%

Koszty

zarządu (90x100%)/(200+400+150)=

12%

16
17

378,00

462,00

Jednostkowy koszt wytworzenia wyrobu

67 500
40 500

82 500
49 500

Wariant III

Koszty wydziałowe
(150x100%)/600=25%
Koszty zarządu
(90x100%)/600=15%

12
13

378 000

462 000

Całkowity koszt wytworzenia

∑

poz

(

)

365,40

474,60

Jednostkowy koszt wytworzenia wyrobu

360,00

480,00

Jednostkowy koszt wytworzenia wyrobu

360 000

480 000

Całkowity koszt wytworzenia

∑

poz

(

)

56 250
33 750

93 750
56 250

Wariant II

Koszty wydziałowe

(150x100%)/400=

37,5%

Koszty zarządu

(90x100%)/400=

22,5%

8
9

414,00

426,00

Jednostkowy koszt wytworzenia wyrobu

414 000

426 000

Całkowity koszt
wytworzenia

∑

poz

(

)

90 000
54 000

60 000
36 000

Wariant I

Koszty wydziałowe
(150x100%)/200=75%
Koszty zarządu
(90x100%)/200=45%

4
5

270 000

330 000

Razem koszty bezpośrednie

120 000
150 000

80 000

250 000

Materiały bezpośrednie
Płace bezpośrednie

1
2

zlecenie 2.

wyroby B ― 1000 szt.

zlecenie 1.

wyroby A ― 1000 szt

Koszty produkcji

Pozycje kalkulacyjne

Lp
.

ROLA I MIEJSCE DZIAŁAŃ (

activities

) W KONCEPCJI

ABC

WYDATKI

Zasoby gospodarcze: personel,

maszyny i urządzenia, wyposażenie,

lokale czynszowe itd..

Działania (procesy) zużywające zasoby

do realizacji celów podmiotu gospodarczego

działanie 1

działanie 2

działanie 3

działanie n

koszty

działania 1

koszty

działania 2

koszty

działania 3

koszty

działania n

Struktura systemu Activity-Based

Costing

Działanie

Pule kosztów

Wolumen działania

Stawki kosztów
działania

Koszty działań
rozliczone na
rodzaje produktów
przy użyciu stawek

Koszty pośrednie
na jednostkę pro-
dukcji poszczegól-
nych produktów

MODEL A

CTIVITY

ASED

OSTING

RACHUNEK KOSZTÓW DZIAŁAŃ

Liczba serii produkcyjnych

Liczba dostaw materiałów

1350
mh

1 mh

1,5 mh

Maszynogodziny bezpośrednie (mh)
na jednostkę produkcji (ogółem)

1300 rh

1 rh

Roboczogodziny bezpośrednie (rh)
na jednostkę produkcji (ogółem)

39 000

Koszty pośrednie (wydziałowe)

23 400

21 600

1 800

Płace bezpośrednie z narzutami

19 500

18 000

1 500

Koszty materiałów bezpośrednich

1200

szt.

100 szt.

Wielkość produkcji

Razem

100

Wyszczególnienie

Założenia:
Przedsiębiorstwo „X” produkuje dwa wyroby A i B przy zastosowaniu tych samych maszyn
i urządzeń oraz podobnych procesów technologicznych. Szczegółowe dane o wyrobach
i poniesionych kosztach zawiera tabela

MODEL A

CTIVITY

ASED

OSTING

RACHUNEK KOSZTÓW DZIAŁAŃ c.d.

Na podstawie analizy działań ustalono, że na koszty pośrednie w kwocie 39 000 zł

składają się koszty następujących działań

● dostaw materiałów

9 000

● utrzymania ruchu maszyn

16 900

● technicznego przygotowania produkcji 13 100

Należy skalkulować koszt jednostkowy wyrobu A i B stosując:

a) tradycyjny sposób kalkulacji doliczeniowej; za podstawę rozliczenia przyjąć

sumę płac bezpośrednich,

b) system ABC.

MODEL A

CTIVITY

ASED

OSTING

RACHUNEK KOSZTÓW DZIAŁAŃ c.d.

Koszty pośrednie

81 900

75 600

6 300

Koszty ogółem

Razem

Płace bezpośrednie

Materiały
bezpośrednie

Koszty jednostkowe

39 000

36 000

3 000

Koszty pośrednie

23 400

21 600

1 800

Płace bezpośrednie

19 500

18 000

1 500

Materiały
bezpośrednie

1200 szt.

100 szt.

Razem

Wyroby

Pozycja kosztów

Rozwiązanie

Tradycyjna doliczeniowa kalkulacja kosztów

Narzut kosztów pośrednich = x100% = 166 %

Kwota narzutu kosztów pośrednich na wyroby

39 000
23 400

2
3

166 % z 1 800 zł = 3 000 zł

166 % z 21 600 zł = 36 000 zł

Wyniki kalkulacji (w zł) zawiera tabela

MODEL A

CTIVITY

ASED

OSTING

RACHUNEK KOSZTÓW DZIAŁAŃ c.d.

maszynogodzina
[mh]

seria produkcyjna

dostawa
materiałów

Jednostka pomiaru

wolumenu

działania

1350 mh

40 serii

produkcyjnych

30 dostaw

Wolumen

działania

300 zł

/dostawę

9 000

Dostawy materiałów

327,5 zł

/serię

13 100

Techniczne
przygotowanie
produkcji

39 000

Razem koszty
pośrednie

12,52

zł /mh

16 900

Utrzymanie ruchu
maszyn

Stawka

kosztów

Pule

kosztó

[ zł ]

Rodzaje działań

Rozwiązanie

System ABC

Jednostkowe koszty bezpośrednie pozostają na takim samym poziomie,
jak w poprzednim rozwiązaniu.
Innym zasadom rozliczenia podlegają jedynie koszty pośrednie. W tym celu zestawiono
niezbędne dane i obliczono w tabeli 3 stawki kosztów na jednostkę wolumenu działania,
generującego określone pule kosztów pośrednich.

Tabela przedstawia ustalenie stawek kosztów działań

MODEL A

CTIVITY

ASED

OSTING

RACHUNEK KOSZTÓW DZIAŁAŃ c.d.

Tabela przedstawia koszty jednostkowe (w zł) wyrobów w przekroju
poszczególnych pozycji kosztów bezpośrednich i pośrednich.

Obliczenia do pozycji kosztów pośrednich

26,96

66,53

Koszty pośrednie

7
8

Lp.

Razem koszty

Dostawa materiałów

Techniczne przygotowanie

produkcji

Utrzymanie ruchu maszyn

Koszty bezpośrednie

Materiały bezpośrednie

Płace bezpośrednie

Pozycja kosztów

99,53

15,00

32,75

18,78

33,00

15,00

18,00

Wyrób

59,96

6,25

8,19

12,52

33,00

15,00

18,00

Dostawa materiałów

(300zł/dostawę x 5 dostaw) : 100 szt. = 15 zł/szt.

(300zł/dostawę x 25 dostaw) : 1200 szt. = 6,25 zł/szt.

Techniczne przygotowanie produkcji

(327,5zł/serię x 10 serii) : 100 szt. = 32,75 zł/szt.

(327,5zł/serię x 30 serii) : 1200 szt. = 8,19 zł/szt.

Utrzymanie ruchu maszyn

(12,52zł/mh x 1,5 mh) = 18,78 zł

(12,52zł/mh x 1 mh) = 12,52 zł

MODEL ABC - PRZYKŁAD

KALKULACJA – PRODUKCJA ŁĄCZNA

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
896 Rachunkowosc zarzadcza cz 3 Nieznany (2)
889 Rachunkowosc zarzadcza cz 2 Nieznany (2)
863 Rachunkowosc zarzadcza cz 1 Nieznany (2)
rachunkowosc zarzadcza
Nauki o zarzadzaniu cz 8
Zadania z RACHUNKOWOŚCI ZARZĄDCZEJ - część 3, Rachunek kosztów, Rachunek kosztów, Rachunek kosztów,
rachunkowosc zarzadcza 2, zarządzanie, Rachunkowość Zarządcza
referat kalkulacja kosztow, Rachunkowosc zarzadcza
referat koszty wytworzenia Word 97 gotowe, Rachunkowosc zarzadcza
Rachunkowość zarządcza
rachunkowość zarządcza
RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA
rachunkowosc zarzadcza i controlling w 7
rachunek kosztow i rachunkowosc zarzadcza
Rachunkowść zarządcza w hotelarstwie wersja krótka, TiR UAM I ROK, Hotelarstwo i gastronomia
Budzetowanie jako narzedzie rachunkowosci zarzadczej budzet
zarzadcza przyklady 1, Prawo podatkowe i rachunkowość Uł, Rachunkowość zarządcza Controlling

więcej podobnych podstron

rachunkowość zarządcza cz 1

Document Outline