Biologia molekularna
Molekularne podstawy blizn i
bliznowców.
Etapy gojenia:
Odkładanie się włóknika, tworzenie skrzepu (I etap)
Usunięcie mas martwiczych oraz bakterii (I etap)
Pobudzenie wzrostu fibroblastów i naczyń
włosowatych (II etap)
Wytwarzanie istoty podstawowej tkanki łącznej (II
etap)
Tworzenie włókien kolagenowych (II etap)
Wzrost ilości włókien kolagenowych oraz
dojrzewanie kolagenu (II etap)
Zmniejszenie liczby fibroblastów i naczyń (III etap)
Przebudowa, zmiana struktury kolagenu (III etap)
Napełzanie naskórka
Zaburzenia podczas procesu
gojenia
W wyniku gojenia się rany może dochodzić
do powstawania różnego typu zaburzeń.
Jest to spowodowane złożonością
procesu gojenia. Zaburzenia te powstają
na skutek nieprawidłowej syntezy i
odkładania się kolagenu w skórze.
Do takich zaburzeń zaliczamy blizny
przerosłe i keloidy.
Blizna
Powstaje w wyniku uszkodzenia skóry właściwej
lub tkanki podskórnej i zastąpienia ją tkanką
łączną włóknistą
Najczęściej jest zejściem owrzodzeń
Charakteryzuje się wygładzeniem
i ścieńczeniem naskórka,
zanikiem poletkowania, brakiem
przydatków, brakiem włókien
sprężystych
Wyróżniamy blizny:
Przerostowe, hipertroficzne
Zanikowe, atroficzne
Bliznowce, keloidy
Skaryfikacje
Wyróżniamy blizny:
Przerostowe- powstają w wyniku przerostu tkanki
łącznej,są wypukłe, nabrzmiałe, swędzące, często
bolesne. Przerost następuje pomiędzy 6 a 8 tygodniem
od uszkodzenia. Faza dojrzewania takiej blizny może
trwać 2 lata. Tego typu blizny często występują po
oparzeniach, szczepieniach, w miejscu wzmożonego
napięcia skóry. Pozostają zawsze w granicach pierwotnej
rany.
Obraz kliniczny: rozrost tkanki włóknistej nad poziom
skóry.
Występuje głównie u osób między 10 a 30 r.ż.
Powstają we wczesnym stadium gojenia się rany, jako
zaburzenie np. przez zakażenie razy w wyniku drapania.
Obraz histopatologiczny blizn
przerostowych
Grube wiązki kolagenu składające się z
fibroblastów i fibrocytów, porównując do keloidów
fibroblastów w bliźnie przerostowej jest znacznie
więcej
Występują liczne mikronaczynia z przerostem
komórek śródbłonka
Widoczny rozległy układ włókien kolagenowych nie
wykazujących zmian zwyrodnienia
Wyróżniamy blizny
Zanikowe- są to blizny leżące poniżej poziomu
otaczającej skóry. Tworzą wgłębienia i dołki. Ich wielkość
jest ograniczona do rany pourazowej, chirurgicznej,
zapalnej.
Występuje przewaga procesów degradacji nad budową.
Często występują w związku z trądzikiem.
Są to blizny typowo rumieniowate,
które z czasem bledną,
niejednokrotnie staja się białawe.
Wyróżniamy blizny
Keloidy- bliznowce, jest to łagodny nowotwór tkanki
łącznej. Jego nazwa pochodzi od greckiego słowa chele–
oznaczającego szczypce kraba. Jest to guzowaty twór o
wzmożonej spoistości, gładkiej i lśniącej powierzchni,
często z obecnością wypustek, które przechodzą zwykle
poza pierwotny obszar uszkodzenia skóry. Z upływem
czasu blednie.
Stwierdzono zależność występowania bliznowców od
ilości melanocytów obecnych w skórze, 15% występuję
u osób o ciemnym kolorze skóry. Nie występuje u
alnbinosów, na dłoniach, podeszwach I błonach
śluzowych.
Istnieje też pewna zależność rodzinna występowania tej
skłonności.
Wyróżniamy blizny
Mogą się pojawić: w miejscach o wzmożonym
napięciu skóry, w okolicy płatków uszu, na
ramionach, w okolicy mostka, pępka, nad stawami,
w miejscach po zabiegach chirurgicznych.
Pojawiają się kilka, kilkanaście tygodni po urazie.
Fibroblasty powodują zwiększenie ilości kolagenu
(prawie 20-krotne), elastyny, fibronektyny,
proteoglikanów, kwasu hialuronowego
Keloid
Obraz histopatologiczny
keloidów
Przeważa tkanka włóknista oraz liczne
przebiegające nieregularnie wiązki kolagenu
Początkowo następuje wzrost liczby fibroblastów,
komórek zapalnych, macierzy pozakomórkowej
tkanki łącznej i naczyń, później liczba komórek się
zmniejsza.
Zostaje zachwiana równowaga między syntezą a
rozkładem kolagenu.
Różnicowanie keloidów i blizn
Włókna kolagenowe w przypadku blizn
są ułożone równolegle do długiej osi
blizny.
Włókna kolagenowe w keloidach są
nieregularne, nieprawidłowej grubości,
układ ich jest chaotyczny
Czynniki wpływające na
powstanie
keloidów i blizn
hipertroficznych
Genetyczne
Immunologiczne
Autoimmunologiczne
Hormonalne
Zjawiska apoptozy
Czynniki chemiczne, fizyczne,
mechaniczne
Pozostałe czynniki:
Hipoksja
Zwiększona ilość alfa-2-makroglobuliny,
inaktywacja enzymów kolagenolityczny
Bliznowce częściej występują u osób z grupa krwi A
Samoistne powstawanie keloidów jest
kwestionowane
Czynniki predysponujące do
powstawania keloidów
Urazy termiczne i chemiczne
Urazy mechaniczne np. zabiegi chirurgiczny,
dermabrazja, tatuaże
Infekcja np. opryszczka, ospa wietrzna, półpasiec
Trądzik bliznowaciejący
Szczepienia
Ukąszenia owadów
Mogą towarzyszyć innym chorobom np.
sklerodermia, wrodzona łamliwość kości
Leczenie
Presoterapia jako metoda profilaktyczno-lecznicza
Żele silikonowe
Preparaty zawierające wyciąg z cebuli morskiej,
preparaty z masy perłowej
Kortykosteroidy
Kriochirurgia
Wycięcie chirurgiczne
Laserochirurgia
Terapia fotodynamiczna
Wspomagają leczenie:
Radioterapia
Lasery biostymulujące
Metody skojarzone
Skaryfikacje
Są to ornamenty z przerośniętych blizn. Wykonywane
są przez odpowiednio wykwalifikowane osoby.
Usługi te są kosztowne, nie każdy może sobie na
nie pozwolić.
Technika zdobienia za pomocą blizn jest wszędzie
dość podobna i polega na wykonaniu za pomocą
specjalnego nożyka serii małych nacięć przez całą
grubość skóry. Nacięcia te są następnie pokrywane
papką z węgla drzewnego. Po zagojeniu powstają
wyniosłe grube blizny układające się w różne
wzory.
KONIEC
Mirella Studnik gr.45R
Bibliografia:
Pod red. Adamskiego Zygmunta, Kaszuby Andrzeja Dermatologia dla
kosmetologów, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu,
Poznań 2008
Jabłońska S., Majewski S.: Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową,
PZWL, Warszawa 2005-2006
www.chirurgiaplastyczna.biz.pl
ke-pasa-lil.mylog.pl
cpafi.wrzuta.pl