mgr Magdalena Śniegulska

mgr Magdalena Śniegulska

SWPS

SWPS

[e-mail]

[e-mail]

Wywiad psychologiczny

Wywiad psychologiczny

i jakościowe metody

i jakościowe metody

diagnostyczne

diagnostyczne



Kontakt diagnostyczny

Kontakt diagnostyczny



Wywiad wstępny

Wywiad wstępny

KONTAKT DIAGNOSTYCZNY

KONTAKT DIAGNOSTYCZNY



Kontakt diagnostyczny to rodzaj relacji

Kontakt diagnostyczny to rodzaj relacji

(pomiędzy diagnostą a osobą badaną),

(pomiędzy diagnostą a osobą badaną),



który sprawia, że spotkanie (rozmowa)

który sprawia, że spotkanie (rozmowa)

jest istotne dla obu stron, daje poczucie

jest istotne dla obu stron, daje poczucie

intymności, zaangażowania i

intymności, zaangażowania i

współpracy. Główną cechą kontaktu

współpracy. Główną cechą kontaktu

diagnostycznego jest jego ASYMETRIA !

diagnostycznego jest jego ASYMETRIA !

Najważniejszą osobą kontaktu jest

Najważniejszą osobą kontaktu jest

Osoba Badana – jej świat, przemyślenia,

Osoba Badana – jej świat, przemyślenia,

spostrzeżenia, uczucia.

spostrzeżenia, uczucia.

CECHY DOBREGO KONTAKTU:

CECHY DOBREGO KONTAKTU:



uwaga

uwaga



pozytywne nastawienie

pozytywne nastawienie



koordynacja

koordynacja

Kontakt można

Kontakt można

analizować z różnej

analizować z różnej

perspektywy:

perspektywy:



wewnętrznej – uczestnika

wewnętrznej – uczestnika

kontaktu

kontaktu



zewnętrznej - obserwatora

zewnętrznej - obserwatora

Jak rozpoznać, że osoby będące

Jak rozpoznać, że osoby będące

w kontakcie „dają” sobie

w kontakcie „dają” sobie

uwagę:

uwagę:

OBSERWATOR

OBSERWATOR



osoby zwrócone do siebie

osoby zwrócone do siebie



zachowany kontakt wzrokowy

zachowany kontakt wzrokowy



aktywne słuchanie (np. potakiwanie,

aktywne słuchanie (np. potakiwanie,

minimalne reakcje werbalne)

minimalne reakcje werbalne)



UCZESTNIK:

UCZESTNIK:



zainteresowanie, skupienie się na rozmówcy

zainteresowanie, skupienie się na rozmówcy

Jak rozpoznać, że osoby

Jak rozpoznać, że osoby

będące w kontakcie mają

będące w kontakcie mają

pozytywne nastawienie do

pozytywne nastawienie do

siebie:

siebie:



OBSERWATOR

OBSERWATOR



synchronizacja mimiki, głosu i intonacji

synchronizacja mimiki, głosu i intonacji



synchronizacja ekspresji emocjonalnej

synchronizacja ekspresji emocjonalnej



UCZESTNIK:

UCZESTNIK:



przyjazny nastrój, ciepło, serdeczność

przyjazny nastrój, ciepło, serdeczność

Jak zaobserwować

Jak zaobserwować

koordynację rozmówców:

koordynację rozmówców:



OBSERWATOR

OBSERWATOR



synchronizacja ruchowa (ruchy, gesty, pozycja

synchronizacja ruchowa (ruchy, gesty, pozycja

ciała)

ciała)



utrzymywanie porządku rozmowy (rozmówcy

utrzymywanie porządku rozmowy (rozmówcy

nie przerywają sobie, mówią po kolei)

nie przerywają sobie, mówią po kolei)



UCZESTNIK:

UCZESTNIK:



uczucie równowagi i harmonii, poczucie

uczucie równowagi i harmonii, poczucie

sensowności zadawanych pytań

sensowności zadawanych pytań

Przebieg i dynamika kontaktu

Przebieg i dynamika kontaktu

diagnostycznego:

diagnostycznego:



Etap 1: nawiązanie kontaktu (opiera się

Etap 1: nawiązanie kontaktu (opiera się

głównie na uwadze i pozytywnym

głównie na uwadze i pozytywnym

nastawieniu uczestników relacji)

nastawieniu uczestników relacji)



Etap 2: podtrzymywanie kontaktu (tu

Etap 2: podtrzymywanie kontaktu (tu

dominuje uwaga i koordynacja

dominuje uwaga i koordynacja

rozmówców)

rozmówców)

Co to znaczy dobry kontakt?

Co to znaczy dobry kontakt?



Dobry kontakt = brak oporu

Dobry kontakt = brak oporu



ale…

ale…



nie oznacza to, że w rozmowie nie ma

nie oznacza to, że w rozmowie nie ma

trudnych momentów!!!

trudnych momentów!!!



Brak trudnych momentów = kontakt

Brak trudnych momentów = kontakt

pozorny!

pozorny!

Po czym rozpoznać kontakt

Po czym rozpoznać kontakt

pozorny?

pozorny?



trudności z koncentracją uwagi;

trudności z koncentracją uwagi;



brak zainteresowania rozmową, znudzenie;

brak zainteresowania rozmową, znudzenie;



poczucie, że o.b. nie mówi o rzeczach

poczucie, że o.b. nie mówi o rzeczach

naprawdę ważnych;

naprawdę ważnych;



poczucie „wiem, co o.b. za chwile powie”;

poczucie „wiem, co o.b. za chwile powie”;



wrażenie, że to, co mówi o.b., to sprawy

wrażenie, że to, co mówi o.b., to sprawy

oczywiste;

oczywiste;



trudności w zebraniu danych i analizie treści.

trudności w zebraniu danych i analizie treści.

Ćwiczenie:

Ćwiczenie:

Podzielcie się na 4

Podzielcie się na 4

psycholog prowadzi rozmowę

psycholog prowadzi rozmowę

dotyczącą sposobów spędzania

dotyczącą sposobów spędzania

wolnego czasu

wolnego czasu

ob. – udziela odpowiedzi,

ob. – udziela odpowiedzi,

pierwszy obserwator spisuje

pierwszy obserwator spisuje

dynamikę przebiegu rozmowy,

dynamikę przebiegu rozmowy,

drugi – sposoby nawiązywania

drugi – sposoby nawiązywania

kontaktu,

kontaktu,

Wywiad częściowo

Wywiad częściowo

strukturalizowany (wstępny)

strukturalizowany (wstępny)



Określa się tak wywiad, którego pewne

Określa się tak wywiad, którego pewne

kluczowe elementy są z góry ustalone

kluczowe elementy są z góry ustalone

(wystandaryzowane), ale nie na poziomie

(wystandaryzowane), ale nie na poziomie

dosłowności.

dosłowności.



Zazwyczaj jest to wywiad, w którym

Zazwyczaj jest to wywiad, w którym

zasadniczy cel oraz główne poruszane tematy

zasadniczy cel oraz główne poruszane tematy

są z góry określone, ale obie osoby (badająca

są z góry określone, ale obie osoby (badająca

i badana) mają swobodę formułowania

i badana) mają swobodę formułowania

swoich wypowiedzi w dowolny sposób.

swoich wypowiedzi w dowolny sposób.



Czas trwania wywiadu wstępnego :

Czas trwania wywiadu wstępnego :

do 30 minut!

do 30 minut!

Nasze zadania w czasie

Nasze zadania w czasie

wywiadu wstępnego:

wywiadu wstępnego:

CEL

CEL

•Zebranie podstawowych
informacji o osobie
badanej

•Nawiązanie pozytywnej
relacji

•Zainteresowanie O.B
badaniem

GŁÓWNE
TEMATY

Funkcjonowanie osoby
badanej w podstawowych
sferach (dziedzinach)
życia

WYWIAD WSTĘPNY – ZBIERANIE

WYWIAD WSTĘPNY – ZBIERANIE

DANYCH FAKTOGRAFICZNYCH

DANYCH FAKTOGRAFICZNYCH

Dane podstawowe

Dane podstawowe

:

:

wiek, stan cywilny, miejsce

wiek, stan cywilny, miejsce

urodzenia i obecnego zamieszkania,

urodzenia i obecnego zamieszkania,

miejsce pracy i nauki

miejsce pracy i nauki

(W tym punkcie trzeba pamiętać o

(W tym punkcie trzeba pamiętać o

zasadzie anonimowości i

zasadzie anonimowości i

przypomnieć to osobie badanej)

przypomnieć to osobie badanej)

WYWIAD WSTĘPNY – ZBIERANIE

WYWIAD WSTĘPNY – ZBIERANIE

DANYCH FAKTOGRAFICZNYCH

DANYCH FAKTOGRAFICZNYCH



Informacje na temat rodziny

Informacje na temat rodziny

pochodzenia

pochodzenia

liczebność rodziny, skład rodziny,

liczebność rodziny, skład rodziny,

wiek poszczególnych członków

wiek poszczególnych członków

rodziny, wykształcenie, zajęcia,

rodziny, wykształcenie, zajęcia,

warunki mieszkaniowe, warunki

warunki mieszkaniowe, warunki

ekonomiczne.

ekonomiczne.

WYWIAD WSTĘPNY – ZBIERANIE

WYWIAD WSTĘPNY – ZBIERANIE

DANYCH FAKTOGRAFICZNYCH

DANYCH FAKTOGRAFICZNYCH



Informacje na temat obecnej rodziny lub

Informacje na temat obecnej rodziny lub

związków damsko-męskich

związków damsko-męskich

(tu nie warto

(tu nie warto

dopytywać się o wszystkie możliwe związki, w

dopytywać się o wszystkie możliwe związki, w

których była o.b., tylko dowiedzieć się czy o.b.

których była o.b., tylko dowiedzieć się czy o.b.

założyła już rodzinę, czy ma dzieci, czy

założyła już rodzinę, czy ma dzieci, czy

aktualnie się z kimś spotyka, a jeśli tak, to jak

aktualnie się z kimś spotyka, a jeśli tak, to jak

długo trwa związek, kim jest partner/partnerka)

długo trwa związek, kim jest partner/partnerka)



Środowisko

Środowisko

, z którego pochodzi o.b.

, z którego pochodzi o.b.



Dalsze kontakty z innymi

Dalsze kontakty z innymi

– przyjaciele, znajomi

– przyjaciele, znajomi

WYWIAD WSTĘPNY – ZBIERANIE

WYWIAD WSTĘPNY – ZBIERANIE

DANYCH FAKTOGRAFICZNYCH

DANYCH FAKTOGRAFICZNYCH



Wykształcenie

Wykształcenie

– ukończone szkoły, w

– ukończone szkoły, w

przypadku studentów miejsce obecnej

przypadku studentów miejsce obecnej

nauki, motywacja do uczenia się wybranego

nauki, motywacja do uczenia się wybranego

kierunku.

kierunku.



Aktywność zawodowa

Aktywność zawodowa

– rodzaj wykonywanej

– rodzaj wykonywanej

pracy, zajmowane stanowiska, staż pracy

pracy, zajmowane stanowiska, staż pracy



Stan zdrowia

Stan zdrowia

o.b. – aktualne i przebyte

o.b. – aktualne i przebyte

choroby.

choroby.



Zainteresowania

Zainteresowania

i ulubione formy spędzania

i ulubione formy spędzania

wolego czasu

wolego czasu



Plany na przyszłość

Plany na przyszłość



Pamiętajmy, że wywiad ten ma służyć przede

Pamiętajmy, że wywiad ten ma służyć przede

wszystkim nawiązaniu pozytywnej relacji

wszystkim nawiązaniu pozytywnej relacji

(dobry kontakt diagnostyczny) i zebraniu

(dobry kontakt diagnostyczny) i zebraniu

podstawowych danych faktograficznych.

podstawowych danych faktograficznych.

Pytania powinny więc być tak sformułowane,

Pytania powinny więc być tak sformułowane,

aby nie dawały możliwości „zbytniego

aby nie dawały możliwości „zbytniego

rozgadania się” Osobie Badanej. Wszelkie

rozgadania się” Osobie Badanej. Wszelkie

próby rozgadania się przez osobę badaną

próby rozgadania się przez osobę badaną

mogą być np. skomentowane przez diagnostę:

mogą być np. skomentowane przez diagnostę:



„

„

- To ważne, co mówisz. Pewnie

- To ważne, co mówisz. Pewnie

chciałabym/chciałbym porozmawiać z Tobą o

chciałabym/chciałbym porozmawiać z Tobą o

tym dłużej, ale teraz nie bardzo mamy na to

tym dłużej, ale teraz nie bardzo mamy na to

czas. Może wrócimy do tego przy naszym

czas. Może wrócimy do tego przy naszym

kolejnym spotkaniu, a teraz

kolejnym spotkaniu, a teraz

chciałabym/chciałbym zapytać Cię jeszcze

chciałabym/chciałbym zapytać Cię jeszcze

o…”

o…”

Ćwiczenie

Ćwiczenie



Odgrywanie zbierania danych do

Odgrywanie zbierania danych do

wywiadu wstępnego (historyjki)

wywiadu wstępnego (historyjki)

Pytania do testu

Pytania do testu



Wymień cechy dobrego kontaktu

Wymień cechy dobrego kontaktu

diagnostycznego?

diagnostycznego?



Cele wywiadu wstępnego?

Cele wywiadu wstępnego?