ANTYBIOTYKI

BAKTERIOSTATYCZNE



FENIKOLE



LINKOSAMIDY



MAKROLIDY + PLEUROMUTYLINY



TETRACYKLINY

FENIKOLE



CHLORAMFENIKOL



FLORFENIKOL



TIAMFENIKOL

• EFEKT:

bakteriostatyczny

• MECHANIZM:

łączenie się w sposób

odwracalny z podjednostką 50 S rybosomu
(miejsce wiązania peptydylo-tRNA) co
prowadzi do zahamowania syntezy białek
bakteryjnych.

FENIKOLE

Spektrum działania:

• Tlenowe i beztlenowe bakterie G+ i G-

(NIE działa na Pseudomonas)

• Chlamydie, riketsje, niektóre gatunki

Mycoplasma

• Florfenikol działa również na szczepy

oporne na chloramfenikol i

tiamfenikol

• Oporne na działanie są

Mycobacterium

i

Nocardia

Oporność bakterii:

• rozwój oporności jest wielostopniowy i

powolny

• chloramfenikol i tiamfenikol -

unieczynnianie przez enzymy bakteryjne
(acetylacja przez acetyltransferazę)

• możliwość czynnego usuwania lub

zmiana przepuszczalności błony
komórkowej dla leku

•

florfenikol - oporny na działanie
enzymów acetylujących – czynne
usuwanie leku (gen flo)

WŁAŚCIWOŚCI

FARMAKOKINETYCZNE

CHLORAMFENIKOL

( nie stosować u

zwierząt rzeźnych – Aneks IV)

• może być stosowany u zwierząt towarzyszących

(pies i kot) oraz u koni

• bardzo dobrze wchłania się z po podaniu

doustnym

• obecność pokarmu nie wpływa na

biodostępność leku

• u źrebiąt po doustnym podaniu biodostepność

wynosi 83%, u dorosłych 40%

• lepiej się wchłania po doustnym podaniu u

psów niż u kotów

• może być podawany systemowo ( doustnie lub

domięśniowo) lub miejscowo (oko, skóra, ucho)

• podanie domięśniowe wywołuje bolesność

• umiarkowanie wiąże się z białkami krwi (30-46 %)

• szybko i łatwo przenika do tkanek i płynów

ustrojowych,

• przechodzi przez łożysko i do mleka- duża

objętość dystrybucji

• przenika do OUN – osiąga 50% stężenia co we krwi

• w stanach zapalnych OUN osiąga wyższe stężenia

• okres półtrwania jest różny i zależy od gatunku

zwierzęcia

• u koni bardzo krótki (1 godz), u kotów długi (6

godzin)

• u noworodków ( niezależnie od gatunku) okres

półtrwania leku jest istotnie dłuższy niż u

osobników dorosłych

• wydalany z moczem, głównie w formie

nieczynnych metabolitów (90%), jednak 10%

formy aktywnej wystarcza do osiągniecia w moczu

stężeń bakteriostatycznych

TIAMFENIKOL

• Wykazuje mniejszą aktywność przeciwbakteryjną

w porównaniu z chloramfenikolem

• bardzo dobrze wchłania się z przewodu

pokarmowego. i miejsca iniekcji

• łatwo przenika do tkanek, również do płodu

• przenika do OUN,

• osiąga bardzo wysokie stężenia w wewnętrznych

strukturach oka oraz gruczole krokowym

• w niewielkim stopniu łączy się z białkami (20%)

• bardzo słabo metabolizowany (5%)

(wyjątek świnia - wydalany w formie

nieczynnych metabolitów - sprzęganie z kwasem

glukuronowym)

• wydalany głównie z moczem w formie aktywnej ,

częściowo z żółcią

FLORFENIKOL

• jest fluorową pochodną tiamfenikolu

• lek stosowany jest u bydła, świń, drobiu (kury

i indyki)

• nie należy stosować u koni (zaburzenia flory

bakteryjnej), psów i kotów

• bardzo dobrze wchłania się po podaniu

doustnym

• wchłanianie po doustnym podaniu ulega

zmniejszeniu w obecności mleka i pokarmów
mlekozastępczych

• po iniekcji domięśniowej resorbuje się wolno i

działa długo (ok. 20 godzin)

• wiązanie z białkami – ok. 30 %

• osiąga wysokie stężenie we krwi po podaniu

dowymieniowym (biodostępność 54%)

•

łatwo i szybko przenika do tkanek i
płynów ustrojowych

•

w OUN osiąga stężenie ok.46% stężenia
we krwi ale po podaniu dożylnym

•

niezależnie od drogi podania łatwo i
szybko przechodzi do mleka

•

umiarkowanie metabolizowany

•

wydalany głównie przez nerki (70%), w
większości w formie aktywnej, reszta z
żółcią

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

• chloramfenikol – u ludzi anemia aplastyczna typu

idiosynkrazji

• tiamfenikol i florfenikol są pozbawione tego

działania

• działanie niepożądne w postaci odwracalnej

mielotoksyczności chloramfenikolu częściej

występuje u kotów niż u psów

• wszystkie trzy leki mogą wywołać u zwierząt

odwracalne uszkodzenie szpiku kostnego

(zależne od wielkości dawki i czasu stosowania

leku), manifestujące się głównie zaburzeniami

erytropoezy

Zastosowanie:

Chloramfenikol: Aneks IV

•

Nie stosujemy u zwierząt rzeźnych!

• stosowany u psów i kotów ale nie dłużej niż

10 dni

• ze względu na działania niepożądane został

wycofany z lecznictwa ludzi - z wyj.
preparatów stosowanych zewnętrznie)

Tiamfenikol:

• owiece, świnie, drób p.o lub i.m.,

• bydło i.m.

• (karencja ok. 20 dni)

Florfenikol:

• bydło, świnie: i.m

• świnie, drób: p.o

• nie stosować u buhajów rozpłodowych

i krów w okresie laktacji

(karencja u bydła 30 dni, u świń 20

dni)

INTERAKCJE

Antagonizm



- z chemioterapeutykami

bakteriobójczymi



- z makrolidami i

linkosamidami

LINKOSAMIDY



linkomycyna



klindamycyna



pirlimycyna

LINKOSAMIDY



EFEKT:

bakteriostatyczny

( w bardzo

wysokich stężeniach bakteriobójczy)



MECHANIZM:

łączenie się w sposób

odwracalny z podjednostką 50 S
rybosomu (miejsce wiązania peptydylo-
tRNA) co prowadzi do zahamowania
syntezy białek bakteryjnych.

PIRLIMYCYNA



Linkosamid do podawania dowymieniowego u

krów w laktacji.



Efekt: bakteriostatyczny



Spektrum: bakterie Gram+ (

gronkowce i

paciorkowce wywołujące zapalenie gruczołu

mlekowego

).



Mechanizm: hamowanie biosyntezy białka

bakteryjnego. Lek przyłącza się do podjednostki

50S rybosomów i utrudnia przyłączanie się

aminoacylo-tRNA efektem czego hamowana jest

translokacja peptydylotransferazy, która bierze

udział w procesach syntezy białka komórki

bakteryjnej.



Podawać 8 razy co 24 godziny do każdej ćwiartki

(10ml)



Okres karencji na mleko 5 dni

KLINDAMYCYNA I

LINKOMYCYNA



Spektrum:

Gram + bakterie tlenowe, Gram + i

Gram- bakterie beztlenowe, Mycoplasma

(niektóre), Chlamydia



Klindamycyna jest bardziej aktywna niż

linkomycyna w stosunku do gronkowców i

bakterii beztlenowych



Klindamycyna wywiera działanie przeciwko

pierwotniakom: Toxoplasma gondii,

Plasmodium falciparum i Pneumocystis

carinii.



Linkosamidy nie są aktywne wobec Gram –

bakterii tlenowych, Nocardia spp., Mycobacterium.

OPORNOŚĆ BAKTERII



Modyfikacja 23S rybosomowego rRNA w wyniku
aktywności adenino-N6-metylotransferazy –
wpływa to na ograniczenie wiązania cząsteczki
antybiotyku do 50 S rybosomu.



Enzymatyczna inaktywacja cząsteczki antybiotyku



Czynne wypompowywanie cząsteczki antybiotyku



Jest duże prawdopodobieństwo powstania
oporności krzyżowej pomiędzy makrolidami a
linkosamidami i pleuromutylinami.

WŁAŚCIWOŚCI

FARMAKOKINETYCZNE



Klindamycyna i linkomycyna są stosowane

systemowo.



Podawane doustnie lub parenteralnie (IV, IM, SC.)



Są dobrze wchłaniane po podaniu doustnym



Osiągają wielokrotnie wyższe stężenia w narządach

niż we krwi



W wysokim stopniu łączą się z białkami krwi (90%)



Przechodzą do OUN osiągając 20% stężenia jak we

krwi



Osiągają terapeutyczne stężenia w kościach,

stawach



Metabolizowane są w wątrobie



W 20% eliminowane są w formie aktywnej z

moczem.

ZASTOSOWANIE

Systemowo klindamycynę i linkomycynę

stosuje się u:



Psów i kotów



Trzody chlewnej



Drobiu



Bydła ( jedynie parenteralnie) – mozliwość

wystąpienia biegunek



Nie wolno stosować linkosamidów u koni,

królików, chomików i świnek morskich



indukcja colitis na skutek nadmiernego rozwoju

w jelitach grubych Clostridium difficile i/lub

Clostridium spiroforme.

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE



Biegunka



Rzekomobłoniaste zapalenie jelit



Reakcje alergiczne



Rumień wielopostaciowy



Trombocytopenia



Granulocytopenia



Reakcje anafilaktyczne (u psów po podaniu

domięśniowym)



Hamowanie przekaźnictwa nerwowo-mięśniowego



Działanie kardiotoksyczne

INTERAKCJE

SYNERGIZM:



Spektynomycyną

(Linco-spectin)



Aminoglikozydami



Fluorochinolonami

ANTAGONIZM:



Makrolidami



Fenikolami



Tetracyklinami

ANTYBIOTYKI MAKROLIDOWE



Pleuromutyliny



Makrolidy

ANTYBIOTYKI MAKROLIDOWE



Makrolidy należą do dużej grupy antybiotyków

makrocyklicznych



Nazwa pochodzi od słów makro (duży) i oligo

(lakton).



Wielkość cząsteczki leków mającej 12-17

atomowy makrocykliczny rdzeń laktanowy.



Wytwarzane są przez grzyby (Streptomyces) i

niektóre bakterie (Arthrobacter spp.)

Antybiotyki makrolidowe:



Przeciwbakteryjne



Przeciwgrzybicze (polieny)



Nicieniobójcze (endektocydy)

EFEKT FARMAKOLOGICZNEGO

DZIAŁANIA ANTYBIOTYKÓW

MAKROLIDOWYCH



Działanie przeciwbakteryjne w stosunku do
wrażliwych drobnoustrojów.



Działanie przeciwzapalne:

hamowanie syntezy

cytokin prozapalnych, hamowanie tworzenia się
leukotrienu B4, hamowanie wytwarzania anionów
nadtlenkowych przez neutrofile, blokowanie
powstawania adhezyn warunkujących migrację
neutrofilów, hamowanie chemotaksji i infiltracji
dróg oddechowych przez neutrofile (obniżenie
sekrecji gruczołów śluzowych)



Działanie prokinetyczne

: agonisci receptora

motilinowego.

SUBSTANCJE CZYNNE

MAKROLIDY:



Erytromycyna



Oleandomycyna



Jozamycyna



Spiramycyna



Tylozyna



Tylwalozyna



Tilmykozyna



Tulatromycyna



Gamitromycyna



Klarytromycyna



Azitromycyna



Roksytromycyna



Lankacydyna (17C)

PLEUROMUTYLINY



Tiamulina



Walnemulina

MAKROLIDY I PLEUROMUTYLINY



EFEKT:

bakteriostatyczny



MECHANIZM

działania pleuromutylin i makrolidów polega

na wiązaniu się cząsteczki antybiotyku z podjednostką 50S
rybosomu.



Prowadzi to do zahamowania translokacji
peptydylotransferazy i uszkodzenia procesu biosyntezy
białek bakteryjnych.



Miejsce wiązania z rybosomem komórki bakteryjnej jest
podobne lecz nie identyczne dla makrolidów i fenikoli oraz
linkosamidów, dlatego istnieje możliwość wystąpienia
antagonizmu jeżeli te chemioterapeutyki są podawane
jednocześnie.

Substancje czynne należące do

makrolidów i pleuromutylin różnią się:



Spektrum przeciwbakteryjnego
działania



Właściwościami farmakokinetycznymi



Docelowymi gatunkami zwierząt u
których są stosowane



Działaniami niepożądanymi

OPORNOŚĆ BAKTERII

Oporność na pleuromutyliny i makrolidy może

być spowodowana:



obniżeniem zdolności przeniknięcia cząsteczki

leku do wnętrza komórki bakteryjnej – dotyczy

to

przede

wszystkim

wrażliwych

drobnoustrojów Gram-ujemnych,



syntezą enzymów bakteryjnych wykazujących

zdolność hydrolizy cząsteczki antybiotyku



modyfikacją miejsca wiązania się cząsteczki

antybiotyku z rybosomem komórki bakteryjnej

(metylacja podjednostki 50S rybosomu) co

prowadzi do powstania oporności krzyżowej

pomiędzy makrolidami 14C i 16C oraz

makrolidami i linkosamidami.

ERYTROMYCYNA



Najstarszy antybiotyk makrolidowy stosowany u

ludzi i zwierząt.



Może być stosowany u wszystkich gatunków

zwierząt



Podawana drogą doustną (tabletki dojelitowe) i w

iniekcji domięśniowej i dożylnej (po rozcieńczeniu

w bardzo powolnym wlewie).



Iniekcja domięśniowa jest bardzo bolesna



Spektrum: Gram + bakterie tlenowe, niektóre

Gram – bakterie tlenowe (Actinobacillus, Brucella,

Camphylobacter, Leptospira), bakterie

beztlenowe: (Bacterioides, Actinomyces,

Fusobacterium, Clostridium), Mycoplasma i

Chlamydia.

ERYTROMYCYNA



Dobrze się wchłania po podaniu doustnym



Bardzo wrażliwa na sok żołądkowy, dlatego
podawana w tabletkach dojelitowych.



Dobrze rozmieszczana w tkankach



W niewielkim stopniu przechodzi do OUN



Metabolizowana w wątrobie, eliminowana z kałem



Z moczem wydalana jedynie w 3-5%.



Należy ostrożnie stosować erytromycynę u
dorosłych koni ( indukcja colitis).



Lek bardzo bezpieczny dla innych docelowych
gatunków zwierząt

SPIRAMYCYNA



Antybiotyk wielokrotnie mniej aktywny niż
erytromycyna.



Spektrum nie obejmuje Mycoplasm



Wywiera działanie przeciwpierwotniakom
(Toxoplasma i Cryptococcus)



Stosowana u przeżuwaczy, świń i drobiu



Może być podawana doustnie ( z wyj.
dorosłych przeżuwaczy) lub parenteralnie (IM)



U krów stosowana dowymieniowo



Systemowo stosowana w terapii infekcji dróg
oddechowych.

SPIRAMYCYNA



Osiąga bardzo wysokie stężenia w drogach
oddechowych, gdzie wysokie stężenie utrzymuje
się do 48 godzin po jednorazowym podaniu



Nie przechodzi do OUN



Łatwo przechodzi do mleka.



Po podaniu domięśniowym wysokie stężenie
spiramycyny w mleku utrzymuje się powyżej 48
godzin.



Stosowana systemowo u owiec w terapii
keratoconjunctivitis wywołanego przez riketsje

JOZAMYCYNA



Spektrum: Gram + bakterie tlenowe i beztlenowe,
Mycoplasma, Chlamydia, niektóre bakterie Gram
– (Haemophilus, Neisseria, Bacterioides nodosus,
Fusobacterium necrophorum)



Podawana doustnie, biodostepność 80%



Osiąga bardzo wysokie stężenia w płucach,
wątrobie, nerkach, śledzionie.



Osiąga bardzo wysokie stężenia w komórkach
fagocytujących.



Pobudza aktywność fagocytów i komórek NK

JOZAMYCYNA



Przenika do płodu i do mleka



Nie przenika do OUN



Antybiotyk bardzo dobrze tolerowany, nie
wywiera zaburzeń przewodu pokarmowego



Wykazuje synergizm z trimetoprimem (prep.
Trialplucine)



Antagonizm z linkosamidami i fenikolami



Jozamycyna jest stosowana u świń i drobiu

TYLOZYNA



Antybiotyk makrolidowy stosowany u

przeżuwaczy, świń, drobiu, psów i kotów.



Nie może być stosowany u koni (indukcja colitis)



Podawany systemowo (doustnie, domięśniowo)

oraz dowymieniowo.



Nie należy podawać dożylnie: indukcja szoku,

bezdechu i depresji.



Dłuższy okres półtrwania u zwierzat

gospodarskich ( 4-5 godzin) niż mięsożernych (1

godzina)



Spektrum: bakterie Gram+,

Mycoplama

,

Chlamydia, krętki (Vibrio coli, Brachyspira

hyodysenteriae) oraz niektóre bakterie Gram –

(Camphylobacter, Neisseria, Actinobacillus)



Nie działa na bakterie z rodziny

Enterobacteriaceae.

TYLOZYNA

Wskazania:



Mykoplazmoza drobiu



Spirochetoza drobiu



Zakaźne zapalenie zatok u indyków



Zapalenia układu oddechowego u prosiąt i
cieląt oraz psów i kotów.



Zanikowe zapalenie nosa u swiń



Profilaktyka i terapia dyzenterii świń

TYLWALOZYNA



Tylwalozyna (winian) nowy antybiotyk

makrolidowy stosowany jedynie u zwierząt.



Gatunek docelowy:

świnie – podawana

jako premiks do paszy



Efekt:

bakteriostatyczny



Mechanizm:

hamowanie syntezy białka

wrażliwych bakterii



Spektrum:

Mycoplasma hyopneumoniae

Lawsonia intacellularis , Brachyspira

hyodysenteriae

TYLWALOZYNA

Właściwości farmakokinetyczne

:



Dobrze się wchłania po podaniu doustnym



Osiąga bardzo wysokie stężenia

w płucach,

błonie śluzowej jelita, żółci, śledzionie, nerce,
wątrobie oraz neutrofilach, makrofagach,
komórkach nabłonkowych pęcherzyków



Ulega metabolizmowi do 3-O-acetyltylozyny



Wydalana z kałem (70%), w moczu ok.. 3-4%



Okres karencji:

tkanki jadalne 48 godzin

TYLWALOZYNA

WSKAZANIA:



Profilaktyka i terapia enzootycznego

zapalenia płuc u świń

(7 dni, 2,125

mg/kg/dobę)



Terapia proliferacyjnej enteropatii u świń

(10 dni, 4,25 mg/kg/dobę)



Profilaktyka i terapia dezynterii świń

(10

dni, 4,25 mg/kg/dobę)

Premiks podaje się w paszy

TILMYKOZYNA



Antybiotyk makrolidowy przeznaczony do
stosowaniu u przeżuwaczy (owce i bydło), świń i
drobiu.



Nie wolno stosować u koni i kóz.



Nie zaleca się stosować u psów i kotów



Stosowana doustnie u świń i drobiu w postaci
winianu.



U przeżuwaczy (bydła i owiec) parenteralnie
(podskórnie)



Nie wolno stosować dożylnie ( indukcja
szoku i bezdechu).



Nie stosować domięśniowo.

TILMYKOZYNA



Spektrum: Gram +, Gram – ( Actinobacillus,

Mannheimia/Pasteurella, Haemophilus,,

Camphylobacter), Mycoplasma.



Nie działa na bakterie z rodziny

Enterobacteriaceae.



Tilmykozyna osiąga bardzo wysokie stężenia w

płucach (20 razy wyższe niż we krwi) – wysoka

objętość dystrybucji.



Wysokie stężenie w płucach utrzymuje się

powyżej 48 godzin..



Przechodzi do mleka – wysokie stężenie w

mleku utrzymuje się przez 8-9 dni po

jednorazowym podaniu podskórnym

TILMYKOZYNA



U świń po doustnym podaniu wchłania się bardzo
szybko, ale jest bardzo wolno eliminowana (ok.. 25
godzin).



Lek stosowany jest u bydła w terapii
bronchopneumonii – podaje się jednorazowo
podskórnie.



Tilmykozyna jest kardiotoksyczna – indukuje
zwyrodnienie mięśni brodawkowatych serca.



Jest lekiem bardzo toksycznym dla człowieka
– wymagana ostrożność przy podawaniu

TULATROMYCYNA

TULATROMYCYNA jest mieszaniną dwóch

związków zbudowanych z 13-C (10%) i 15-C
(90%) pierścieni azalidowych, z których każdy
zawiera po trzy zasadowe grupy aminowe -
podklasa

triamilidów.

Preparat:

DRAXXIN

(roztwór do wstrzykiwań dla bydła i

świń

(Pfizer Animal Health),
1 ml zawiera 100 mg tulatromycyny

TULATROMYCYNA



Efekt:

bakteriostatyczny,



Mechanizm działania:

hamowanie biosyntezy

białek wrażliwych bakterii poprzez selektywne

wiązanie z rybosomalnym RNA bakterii, co

prowadzi do nasilenia odłączania peptydylo-

tRNA od rybosomów podczas procesu

translokacji (hamowanie wydłużania łańcucha

polipeptydowego białek bakteryjnych)



Spektrum:

Mannheimia (Pasteurella)

haemolytica, P. multocida, Haemophillus

somnus, Actinobacillus pleuropneumoniae,

Mycoplasma hyopneumoniae

WŁAŚCIWOŚCI

FARMAKOKINETYCZNE



biodostępność

: 90% (s.c.) i 88% (i.m.)



C

max

w osoczu

: 0,5 g/ml (bydło) i 0,6

g/ml (świnie)



T

max

: 30 min.



t

1/2

: 90 godzin



stopień wiązania z białkami

: 40%



objętość dystrybucji po i.v.:

11 l/kg

(bydło) i 13,2 l/kg (świnie

)



stężenie w tkankach docelowych

(tk. płucnej

- 25-180 razy wyższe niż we krwi)



stężenie w płucach wyższe niż MIC utrzymuje
się

ok. 9 dni (bydło) i 5-15 dni (świnie)



zdolność gromadzenia w neutrofilach i
makrofagach,



biotransformacja:

ok.. 10% ulega utlenieniu

lub demetylacji



wydalanie:

2/3 dawki z kałem i 1/3 dawki z

moczem

WSKAZANIA



Profilaktyka i terapia bronchopneumonii
bydła i świń



Jednorazowe podanie w dawce 2,5 mg/kg
s.c. (bydło) i i.m. (świnie) co odpowiada
podaniu 1ml/ 40 kg.



Tulatromycyny nie stosuje się u innych
gatunków zwierząt !!!!!

PRZECIWWSKAZANIA



Nadwrażliwość na antybiotyki
makrolidowe,



Nie stosować u samic ciężarnych

(nie

ustalono bezpieczeństwa stosowania),



Nie stosować u bydła w okresie laktacji,



Nie stosować równocześnie z innymi
antybiotykami makrolidowymi oraz
linkosamidami

OKRES KARENCJI

Tulatromycyna

długo utrzymuje się w

tkankach zwierząt



w mięśniach i tłuszczu świń - 24 dni



w mięśniach i tłuszczu bydła - 36 dni

Okres karencji:

Bydło (tkanki jadalne) -

49 dni

Świnie (tkanki jadalne) -

33 dni

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE



U bydła

dawka 3-, 5- i 10-krotnie wyższa (7,5-25

mg/kg) niż terapeutyczna (2,5 mg/kg) wywołuje
przejściowe działanie drażniące i neurotoksyczne
(niepokój, potrząsanie głową, grzebanie w ziemii)
oraz zmniejszenie ilości pobieranego pokarmu,



Dawka 5-krotnie wyższa (12,5 mg/kg) niż
terapeutyczna wywołuje działanie

kardiotoksyczne

(zwyrodnienie mięśnia sercowego),



U świń

dawka 3 i 5-krotnie wyższa (7,5-12,5 mg/kg)

niż terapeutyczna wywołuje objawy efektu
neurotoksycznego oraz miejscowe działanie
drażniące.

GAMYTROMYCYNA (prep.

Zactran)



Nowy antybiotyk makrolidowy 15C (azalid)



Przeznaczony do stosowania jedynie u bydła



Podawany podskórnie jednorazowo w terapii
bronchopneumonii



Nie stosować w okresie laktacji



Spectrum:

Mannheimia (Pasteurella)

haemolytica, P. multocida, Haemophillus
somnus



W płucach w ciągu 24 godzin osiąga 264

razy

wyższe stężenie niż we krwi



Okres półtrwania 48 godzin



Okres karencji 64 dni

PLEUROMUTYLINY



TIAMULINA



WALNEMULINA

TIAMULINA



Stosowana u trzody chlewnej, drobiu oraz
przeżuwaczy.



Nie wolno stosować u koni, psów i kotów



Tiamulina jest stosowana doustnie (świnie,
drób) lub domięśniowo ( świnie, bydło).



Podanie domięśniowe powoduje miejscowa
bolesność i obrzęk w miejscu podania



Tiamuliny nie wolno podawać dożylnie –
wywiera działanie neurotoksyczne i śmierć

SPEKTRUM DZIAŁANIA TIAMULINY



Z

tlenowych

bakterii

Gram-dodatnich:

Streptococcus

equi,

Streptococcus

suis,

Streptococcus

zooepidemicus,

Staphylococcus

aureus, Erysipelothrix rhusiopathiae.



Z tlenowych bakterii Gram-ujemnych:

Haemophilus

somnus, Pasteurella haemolytica i Leptospira spp.



Z

bakterii

beztlenowych:

Bacterioides

spp.

Clostridium perfringens, Serpulina hyodisenteriae.



Z mykoplazm:

Mycoplasma agalactiae, M. arginini,

M. floccularae, M. gallisepticum, M. ovipneumoniae,
M. mycoides, M. hyorhinis, M. hyopneumoniae,



Ureaplasma spp.

TIAMULINA



Po podaniu systemowym tiamulina osiąga

wysokie stężenia w tkankach ( wielokrotnie

wyższe niż we krwi)



Osiąga również bardzo wysokie stężenia w mleku.



Czas działania leku jest dłuższy po podaniu

podskórnym niż domięśniowym.



Tiamuliny nie wolno stosowac równocześnie

z antybiotykami jonoforowymi

(kokcydiostatyki)  efekt neurotoksyczny

prowadzacy do śmierci ptaków.



Tiamulina może powodować stany zapalne

okolicy odbytu u świń co związane jest z

zaburzeniem flory bakteryjnej.

WALNEMULINA



Pleuromutylina stosowana u trzody chlewnej od

2004 roku



Stosuje się antybiotyk w postaci premiksu do

sporządzania paszy leczniczej (prep. Econor

0,5, 1, 10 lub 50%)



Spektrum:

Mycoplasma hyopneumoniae,

Brachyspira hyodysenteriae, Brachyspira

pilosicoli, Lawsonia intracellularis.



Walnemulina

bardzo dobrze wchłania się

po podaniu doustnym – biodostępność

powyżej 90%



Maksymalne stężenie we krwi osiąga po

1-4 godzinach

WALNEMULINA



Osiąga wysokie stężenia w wątrobie i płucach.



Metabolizowana w wątrobie



Metabolity z żółcią dostają się do przewodu
pokarmowego i z kałem są wydalane.



W ciągu 72 godzin lek jest całkowicie wydalony z
organizmu.



U 1% świń obserwuje się wystapienie
niepożądanych objawów: brak apetytu, gorączka,
zmiany zapalne w okolicy odbytu, obrzęk powiek,
zaburzenia w koordynacji, ataksja, zaleganie.

WALNEMULINA



Nie podawać świniom otrzymującym

antybiotyki jonoforowe.



Króliki należą do gatunku nadwrazliwego na

działanie walnemuliny.

Zastosowanie : (3-4 mg/kg przez 7-28 dni)



Profilaktyka i terapia dyzenterii świń



Profilaktyka spirochetozy



Terapia rozrostowego zapalenia jelit.



Profilaktyka i terapia enzootycznego

zapalenia płuc świń

TETRACYKLINY

TETRACYKLINY



Tetracyklina



Chlortetracyklina



Oxytetracyklina



Demeklocyklina



Metacyklina



Doksycyklina



Minocyklina

CHARAKTERYSTYKA GRUPY



Efekt: bakteriostatyczny



Mechanizm: hamowanie biosyntezy białka i

procesów fosforylacji w komórkach bakteryjnych

przez odwracalne wiązanie z podjednostką 30 S

rybosomu  hamowanie translacji



Spektrum:

Gram +, Gram – tlenowe, bakterie

beztlenowe z wyj. Clostridium spp.,

Mycoplasma, Chlamydia, Erlichia, Rickettsia,



pierwotniaki:

Plasmodium falciparum, Entamoeba

histolityca, Giardia lamblia, Leishmania,

Toxoplasma gondii, Trichomonas spp.

TETRACYKLINY



Niewrażliwe: Pseudomonas aeruginosa, Proteus,
wirusy, grzyby

Oporność: specyficzna, wysokiego stopnia



Aktywne wypompowanie tetracykliny przez
komórkę



Enzymatyczna inaktywacja



Ochrona rybosomu przed tetracyklina

Oporność niespecyficzna, niskiego stopnia:



Ograniczenie transportu przez kanały
porynowe w błonie zewnętrznej bakterii
( bakterie Gram -)

TETRACYKLINY



Dobrze wchłaniane z przewodu pokarmowego,



Biodostępność 60-90%



Wchłanianie jest hamowane przez pokarm



Wchłanianie jest upośledzane przez związki
neutralizujące sok żołądkowy



Antybiotyki chelatują jony metali
dwuwartościowych (wapń, magnez) – powstałe
chelaty nie są wchłaniane i nie wywierają działania
przeciwbakteryjnego



W różnym stopniu wiążą się z białkami krwi (30-
85%)

TETRACYKLINY



Ulegają dystrybucji do wszystkich tkanek z

wyj. tkanki tłuszczowej.



Maja duże powinowactwo do tkanek młodych,

szybko rosnących, lub o szybkiej przemianie

materii (zawiazki zębów, nasady kości, komórki

nowotworowe, wątroba).



Osiągaja bardzo wysokie stężenia w żółci (30 x

wyższe niż we krwi).



Przenikają do płodu i mleka



Wydalane są w stanie niezmienionym (wyj

doksycyklina i minocyklina) z moczem,

częściowo z żółcią

TETRACYKLINY



Różnią się czasem działania



Tetracykliny starej generacji okres półtrwania 6-
10 godzin, natomiast modyfikowane
(doksycyklina i minocyklina ) powyżej 20 godzin



Są antybiotykami czasozależnymi



W terapii tetracykliny krótkodziałające
stosowane sa parenteralnie jako postacie „long-
acting”



Mogą być stosowane u wszystkich gatunków
zwierząt

TETRACYKLINY



Podawane są doustnie (pies, kot, świnia, drób)

lub parenteralnie (bydło, koń, świna, pies, kot).



U koni oksytetracyklinę podaje się dożylnie,

natomiast doksycykline doustnie



Jednak stosowanie oksytetracykliny u koni

może prowadzić do wystąpienia colitis.



Nie wolno podawać koniom doksycykliny

dożylnie – indukcja wstrząsu i śmierć

zwierzęcia



U psów kotów doksycyklina może być

podana dożylnie, u innych gatunków nie.



Postacie „long-acting” oksytetracykliny

podawane są świniom i bydłu jedynie

domięśniowo

TETRACYKLINY



U psów tetracykliny są lekami z wyboru w
terapii infekcji wywołanej przez Erlichia
canis



Tetracykliny należą do leków z wyboru w
terapii zakażeń wywołanych przez
Borrelia burgdoferi i Leptospira spp.
(spirochety)

TETRACYKLINY

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:



Nadkażenia wywołane przez drożdżaki (Candida)

lub Clostridium difficile.



Hepatotoksyczność



Fotosensybilizacja



Działanie nefrotoksyczne, przy niewydolności

nerek mogą prowadzić do rozwoju mocznicy



Przebarwienia zębów, niedorozwój szkliwa,

skłonność do próchnicy



Odkładanie w kościach, zaburzenia rozwoju kośćca



Wywierają efekt anty-anaboliczny – rozwój

mocznicy



Podane dożylnie mogą indukować wstrząs

ZASADY RACJONALNEJ

ANTYBIOTYKOTERAPII



Właściwa diagnoza potwierdzona identyfikacją
i charakterystyką czynnika infekcyjnego.



Wybór antybiotyku uzależniony jest od rodzaju
drobnoustroju i jego wrażliwości na lek.



Utrzymanie w ognisku zakażenia efektywnego
stężenia

terapeutycznego

(antybiotyki

czasozależne)



Prawidłowe dawkowanie antybiotyku.



Zachowanie

odpowiednich

przedziałów

czasowych pomiędzy kolejnymi dawkami.

ZASADY RACJONALNEJ

ANTYBIOTYKOTERAPII



Wielokrotne podawanie (zależność od właściwości

farmakokinetycznych substancji czynnej)



Wybór właściwej drogi podania.



Zachowanie właściwego czasu leczenia



Stosowanie antybiotykoterapii skojarzonej



Specyficzne i/lub dodatkowe leczenie objawowe i

postępowanie

uzupełniające

(nawadnianie

organizmu, stosowanie NLPZ, witamin)

CZAS TRWANIA

ANTYBIOTYKOTERAPII



Poprawa stanu klinicznego powinna wystąpić

po 48-72 godzinach od rozpoczęcia terapii



U pacjentów gorączkujących stosowanie

chemioterapeutyku powinno być

kontynuowane przez 4-5 dni od momentu

powrotu temperatury do wartości

prawidłowych



Czas trwania terapii 7-10 dni dla infekcji

mniej ciężkich



Czas trwania terapii 10-14 dni w infekcjach

ciężkich, posocznicy, infekcjach u pacjentów

z neutropenią



Czas trwania terapii infekcji chronicznych 6-8

tygodni

PROFILAKTYCZNE STOSOWANIE

ANTYBIOTYKÓW



ANTYBIOTYKI PODAWANE
PROFILAKTYCZNIE STOSUJE SIĘ
W DAWKACH
TERAPEUTYCZNYCH !!!



PROFILAKTYCZNIE STOSUJE SIĘ
ANTYBIOTYKI BAKTERIOBÓJCZE

Wskazania do profilaktycznego

stosowania antybiotyków



Spadek

odporności

organizmu

wywołany

podawaniem

leków

przeciwnowotworowych,

immunosupresyjnych lub napromieniowaniem.



Zwierzęta z występującą neutropenią



Po wykonaniu zabiegów chirurgicznych (pożądane

jest podanie pierwszej dawki antybiotyku przed

zabiegiem, najlepiej dożylnie)



Infekcje wirusowe w przebiegu których istnieje

możliwość wystąpienia powikłań bakteryjnych.



Ostre choroby bakteryjne występujące w chowie

wielkostadnym; antybiotyk należy podać również

osobnikom

potencjalnie

podejrzanym

o

zakażenie.



Dowymieniowo u krów w okresie zasuszania

przed porodem (dry cow therapy)

NEGATYWNE SKUTKI

PROFILAKTYCZNEGO STOSOWANIA

ANTYBIOTYKÓW



Możliwość

rozwoju

oporności

drobnoustrojów.



Wystąpienie działań niepożądanych.



Osłabienie odpowiedzi immunologicznej



Możliwość rozwoju infekcji grzybiczej.

MIEJSCOWE STOSOWANIE

ANTYBIOTYKÓW

Akceptowane jest miejscowe stosowanie

niektórych antybiotyków w:



Zapaleniu macicy

(endometritis)



Zapaleniu

gruczołu

mlekowego

(mastitis)



Zapaleniu ucha zewnętrznego

(otitis

externa)



Zapaleniu spojówek i gałki ocznej

(ophthalmitis)



W infekcjach skóry i zakażonych ranach

SKOJARZONE STOSOWANIE

CHEMIOTERAPEUTYKÓW

PRZECIWBAKTERYJNYCH

CEL:



poszerzenie spektrum działania



leczenie infekcji mieszanej zagrażającej
życiu



zmniejszenie prawdopodobieństwa
wystąpienia oporności bakterii



zmniejszenie ryzyka wystąpienia
ubocznego działania leku potencjalnie
toksycznego.

Synergizm pomiędzy dwoma

chemioterapeutykami występuje jeżeli:



efekt bakteriobójczy następuje poprzez
niezależne mechanizmy

- antybiotyki -laktamowe + aminoglikozydy
- antybiotyki -laktamowe + fluorochinolony
- antybiotyki -laktamowe + metronidazol
- aminoglikozydy + chinolony



punkt uchwytu obu leków znajduje się w
tym samym torze przemian zachodzących z
komórce bakteryjnej

-

sulfonamid + trimetoprim

- penicyliny + inhibitory -laktamaz

BŁĘDY ANTYBIOTYKOTERAPII



Stosowanie chemioterapeutyków w

przebiegu infekcji wywołanych przez wirusy

(brak wskazań do chemioterapii)



Niewłaściwy wybór chemioterapeutyku w

stosunku do wrażliwości drobnoustrojów

patogennych



Stosowanie w zakażeniach mieszanych

chemioterapeutyku o spektrum działania

nie pokrywającego wszystkich czynników

patogennych



Podawanie kombinacji chemioterapeutyków

o działaniu antagonistycznym

BŁĘDY ANTYBIOTYKOTERAPII



Stosowanie chemioterapeutyków w niskich
dawkach w profilaktyce zakażeń bakteryjnych



Równoczesne stosowanie
chemioterapeutyków wykazujących
jednakowe działania niepożądane



Stosowanie chemioterapeutyków
bakteriostatycznych w przebiegu ciężkich
układowych infekcji



Rozpoczęcie chemioterapii od podania leku
bakteriostatycznego a następnie stosowanie
leku o działaniu bakteriobójczym

BŁĘDY ANTYBIOTYKOTERAPII



Nieznajomość interakcji
farmakokinetycznych chemioterapeutyków
z innymi lekami równocześnie
stosowanymi.



Nieznajomość czy dany chemioterapeutyk
należy do grupy czaso- czy
stężeniozależnych



Niewłaściwe dawkowanie
chemioterapeutyku (częstotliwość
podawania w ciągu doby, zbyt mała dawka
w stosunku do masy ciała zwierzęcia)

BŁĘDY ANTYBIOTYKOTERAPII



Niewłaściwy wybór drogi podania
chemioterapeutyku



Zbyt krótki czas trwania chemioterapii



Zbyt częste stosowanie
chemioterapeutyków



Stosowanie doustne chemioterapeutyków
o szerokim spektrum dzialania bez
równoczesnego podania leków
przeciwgrzybiczych