KRWAWIENIE, JAKO PROBLEM

CHIRURGICZNY

STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA W CHIRURGII

PRZYCZYNY USZKODZENIA UKŁADU

KRWIONOŚNEGO

• Zadziałanie od zewnątrz gwałtownego

urazu (pchnięcie ostrym narzędziem,

cięcie, rozdarcie) – skóra ulega

uszkodzeniu powodując powstanie rany.

• Tępy uraz od zewnątrz (uderzenie, cios) –

skóra może pozostać nienaruszona.

• Samoistne pęknięcie naczynia na

osłabionym odcinku ( w wyniku schorzenia

naczynia).

• Rozerwanie dużych mas tkankowych np.

na kończynie.

KRWAWIENIE, JAKO PROBLEM CHIRURGICZNY

KRWAWIENIE – wydostanie się krwi

poza obręb uszkodzonego naczynia
krwionośnego, gdy wypływ krwi nie
występuje zbyt szybko i nie jest zbyt
groźny.

KRWAWIENIE, JAKO PROBLEM CHIRURGICZNY

KRWOTOK ( HAEMORRHAGIA) -

gwałtowna utrata krwi z łożyska
naczyniowego zagrażająca życiu
będąca następstwem uszkodzenia
naczynia krwionośnego w wyniku
urazu lub choroby.

PODZIAŁ KRWOTOKÓW

1. W ZALEŻNOŚCI OD USZKODZONEGO

NACZYNIA KRWIONOŚNEGO:

–

Tętniczy – z rany wypływa żywoczerwona

krew pod dużym ciśnieniem w sposób ciągły

lub tryskający.

–

Żylny – wypływa ciemnoczerwona krew,

ciągłym i wolnym strumieniem.

–

Z naczyń włosowatych – sączenie się krwi.

–

Miąższowy – po obrażeniach narządów

miąższowych(płuca, wątroba, nerki,

śledziona) naczynia krwionośne po urazie nie

zapadają się – możliwość wykrwawienia się.

PODZIAŁ KRWOTOKÓW

2. W ZALEŻNOŚCI OD CZASU

WYSTĄPIENIA:

–

Pierwotny – występuje bezpośrednio po
uszkodzeniu naczynia

–

Odroczony – zwykle w 24 godziny po
zeszyciu rany (operacyjnej lub urazowej) w
wyniku ześlizgnięcia się podwiązki lub
niedostatecznej hemostazy.

–

Wtórny – pojawia się w 4-10 dniu po urazie
lub operacji w ranie poopercyjnej jako
następstwo zakażenia.

PODZIAŁ KRWOTOKÓW

3. W ZALEŻNOŚCI OD MIEJSCA

WYNACZYNIENIA SIĘ KRWI:

–

Wewnętrzny – wynaczynienie się
krwi do tkanek lub jam ciała.

–

Zewnętrzny – gdy krew wydobywa
się na zewnątrz z rany, powłok
skórnych.

PODZIAŁ KRWOTOKÓW

• BEZPOŚREDNI
Krew wypływa wprost na zewnątrz np.

z rany powłok

• POŚREDNI
Krew wypływa z narządów i układów

kontaktujących się ze światem
zewnętrznym np. z przewodu
pokarmowego, z dróg oddechowych

MOŻLIWE OBJAWY KRWAWIENIA

WEWNĘTRZNEGO:

•

Deformacja tkanek, przebarwienie, tkliwość i

wzmożona spoistość (twardość), np.

przypominająca duży siniak.

•

Uczucie duszności.

•

Ból w obrębie jamy brzusznej.

•

Dodatkowe objawy jak w przypadku krwotoku

wewnętrznego:

•

Przyspieszony oddech

•

Tachykardia

•

Zasinienie warg

•

Blada i zimna skóra

•

Nudności i wymioty

•

Uczucie pragnienia

•

Zaburzenia świadomości (spowolnienie reakcji, senność

lub pobudzenie a nawet agresja).

LECZENIE KRWOTOKÓW

• Jak najszybciej oznaczyć stężenie:

– hemoglobiny

– hematokrytu

– elektrolitów (sód, potas, chlorki)

– mocznika

– wskaźnika protrombinowego

– liczbę krwinek płytkowych

• Oznaczyć grupę krwi

• Wykonać próbę krzyżową

• Rozpocząć/kontynuować przetaczanie płynów

• Przetoczyć krew lub jej preparaty

LECZENIE KRWOTOKÓW

• Założyć cewnik do pęcherza i pomiar diurezy godzinowej –

początkowo co 10-30 minut a następnie co 1 godzinę

• Mierzyć:

– OCŻ

– Ciśnienie tętnicze krwi

– Tętno

– Oddech

– Świadomość

– Barwę i ucieplenie powłok skórnych

– Temperaturę ciała na paluchu i w przełyku, w odbytnicy lub pod

pachą

– Saturację

– Nawrót kapilarny

• Prowadzić tlenoterapię

• Zapewnić komfort termiczny

• Zapewnić komfort psychiczny

POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU KRWOTOKU

– Zapewnić ratownikowi bezpieczeństwo

(rękawiczki, maska, okulary, fartuch ochronny)

– Zapewnić poszkodowanemu bezpieczeństwo w

celu ochrony przed urazami wtórnymi

– Ustalić źródło i charakter krwawienia
– Zatamować krwotok (opatrunek uciskowy

zgodnie z zasadami)

– Założyć dwa wkłucia dożylne (unikać

zakładania wkłuć nad nie usztywnionymi
stawami lub dystalnie od miejsca złamania)

– Przetaczać dożylnie płyny krwiozastępcze

POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU KRWOTOKU

– Przetaczać ogrzane płyny krwiozastępcze (należy

szczególnie ogrzewać płyny w okresie zimowym i

u chorych wyziębionych) – resuscytacja płynowa

zmierza do przywrócenia ciśnienia tętniczego

krwi, które umożliwia powstawanie stabilnego

skrzepu i zachowanie perfuzji mózgu – wystarczy

utrzymać ciśnienie skurczowe w granicach 90-

100 mmHg.

– Przy trudnym wydobyciu poszkodowanego pobrać

krew na próbę krzyżową, dokładnie oznakować i

natychmiast odesłać do szpitala w celu badania.

– Ułożyć w pozycji wygodnej, p/wstrząsowej
– Prowadzić tlenoterapię (2 – 4 l/min)

POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU KRWOTOKU

– Kontrolować nasilenie krwawienia pod założonym

opatrunkiem- jeden raz można zmienić opatrunek w

przypadku jego przekrwienia

– Zabezpieczyć przed utratą ciepła (zapewnienie komfortu

termicznego)

– Zapewnić wsparcie psychiczne

– Ocenić wielkość utraconej krwi (obecność plamy krwi na

odzieży poszkodowanego lub na ziemi)

– Regularnie mierzyć i zapisywać parametry:

• tętno

• ciśnienie tętnicze krwi

• saturację

• oddech

• świadomość

• czynność serca – EKG – w miarę możliwości

• zabarwienie powłok skórnych i ich ucieplenie

• diurezę

• Włączyć w razie potrzeby postępowanie p/wstrząsowe lub jak

we wstrząsie