Prawo w medycynie 2007

POWTÓRKA Z ROZRYWKI

Barbara Staniewicz-Zalewska
OIL w Gdańsku

Pożyteczne akty prawne

I Zasady wykonywania

zawodu lekarza-

• Konstytucja RP
• Ustawa o zawodach

lekarza i lekarza dentysty

• (Dz. U. z

2005r., nr 226,

poz. 1943 ze zm.)

art. 30

Lekarz ma obowiązek udzielać
pomocy lekarskiej w każdym
przypadku, gdy zwłoka w jej
udzieleniu

mogłaby

spowodować:
- niebezpieczeństwo utraty
życia,
- ciężkiego uszkodzenia ciała,
- ciężkiego rozstroju zdrowia,
-

w

innych

przypadkach

niecierpiących zwłoki

Ważne!

• Tajemnica lekarska

• Zgoda (poinformowana)

• Dokumentacja medyczna

• Możność odstąpienia od leczenia

• Powstrzymanie się od świadczeń

niezgodnych z sumieniem

• Zakaz sprzedaży leków

• 5 lat przerwy w zawodzie

• Prawo i obowiązek doskonalenia

zawodowego

• Działalność zawodowa w formie

IPL, ISPL, GPL lub umowa o pracę

• Zakaz reklamy

• Wolny zawód-zakaz wzajemnego

zatrudniania

Akty prawne-stwierdzenie
zgonu

-Ustawa o cmentarzach
i chowaniu zmarłych
(Dz. U. z 2000, nr 23, poz.
295)

- Rozporządzenie Ministra
Zdrowia i Opieki Społecznej
w sprawie stwierdzenia zgonu
i jego przyczyny (Dz. U. z
1969, nr 39, poz. 202)

Inne zawody medyczne

• ustawa o zawodzie felczera

(Dz. U. z 2004, nr 53, poz. 531)

• rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie

szczegółowych

uprawnień

zawodowych

felczera
(Dz. U. z 2005, nr 45, poz. 434)

• ustawa o izbach aptekarskich (Dz. U. z 2003,

nr 9, poz. 108)

• ustawa o zawodach pielęgniarki

i położnej
(Dz. U. z 2001, nr 57, poz. 602)

• ustawa

o

samorządzie

pielęgniarek

i

położnych
(Dz. U. z 1991, nr 41, poz. 178)

Izby lekarskie

• Konstytucja RP -samorządy zawodów

zaufania publicznego

• Ustawa o izbach lekarskich (Dz. U. z

1989, nr 30, poz. 158)

• Organy OIL

• 1)

okręgowy zjazd lekarzy,

• 2)

okręgowa rada lekarska,

• 3)

okręgowa komisja rewizyjna,

• 4)

okręgowy sąd lekarski,

• 5)

okręgowy rzecznik

odpowiedzialności zawodowej

Inne akty prawne regulujące
wykonywanie zawodu lekarza

• Ustawa o planowaniu rodziny,

ochronie płodu ludzkiego i warunkach

dopuszczalności przerywania ciąży
(Dz. U. z 1993, nr 17, poz. 78 ze zm.)

• rozporządzenie Ministra Zdrowia i

Opieki Społecznej w sprawie

kwalifikacji zawodowych lekarzy,

uprawniających do dokonania

przerwania ciąży oraz stwierdzania,

że ciąża zagraża życiu lub zdrowiu

kobiety lub wskazuje na duże

prawdopodobieństwo ciężkiego i

nieodwracalnego upośledzenia płodu

albo nieuleczalnej choroby

zagrażającej jego życiu. (Dz. U. z

1997, nr 9, poz. 49)

• Ustawa o pobieraniu, przechowywaniu

i przeszczepianiu komórek, tkanek i

narządów

(Dz. U. z 2005, nr 169, poz. 1411)

• Sprzeciw na pobranie wyraża się w

formie:

•

1) wpisu w centralnym rejestrze

sprzeciwów na pobranie komórek,

tkanek i narządów ze zwłok ludzkich;

•

2) oświadczenia pisemnego

zaopatrzonego we własnoręczny podpis;

•

3) oświadczenia ustnego złożonego

w obecności co najmniej dwóch

świadków, pisemnie przez nich

potwierdzonego.

• Sprzeciw może być cofnięty w

każdym czasie w tych trzech formach.

• Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki

Społecznej
w sprawie warunków pobierania i

przeszczepiania komórek, tkanek i

narządów oraz sposobu stwierdzania

spełniania tych warunków. (Dz. U. z

1996, nr 151, poz. 718)

• Ustawa o ochronie zdrowia przed

następstwami używania tytoniu i

wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996, nr

10, poz. 55)

• Ustawa o publicznej służbie krwi.

(Dz. U. z 1997, nr 106, poz. 681)

• Rozporządzenie Ministra Zdrowia w

sprawie recept lekarskich (Dz. U. z 2004,

nr213, poz. 2164)

ZA

SADY POWSZECHNEGO

UBEZPIECZENIA
ZDROWOTNEGO

• Ustawa z 27 sierpnia 2004 o

świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków
publicznych (Dz. U. nr 210, poz.
2135)

• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z

20 października 2005 w sprawie
zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i
położnej podstawowej opieki
zdrowotnej (Dz. U. nr 214, poz.
1816)

Skierowanie nie jest wymagane do świadczeń:

•

1)

ginekologa i położnika;

•

2)

dentysty;

•

3)

dermatologa;

•

4)

wenerologa;

•

5)

onkologa;

•

6)

okulisty;

•

7)

psychiatry;

•

8)

dla osób chorych na gruźlicę;

•

9)

dla osób zakażonych

wirusem

HIV;

•

10)

dla inwalidów wojennych i

osób represjonowanych;

•

11)

dla osób uzależnionych od

alkoholu, środków

odurzających i

substancji psychotropowych - w

zakresie lecznictwa

odwykowego.

Zakłady Opieki Zdrowotnej

• Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991r. o

zakładach opieki zdrowotnej
(Dz. U. z 1991, nr 91, poz. 408 ze
zmianami)

Zakład Opieki

Zdrowotnej

zespół osób

zespół środków

majątkowych

utworzony i utrzymywany

w celu udzielania

świadczeń zdrowotnych

i promocji zdrowia

Zakłady Opieki

Zdrowotnej

Publiczne Zakłady

Opieki Zdrowotnej

Niepubliczne Zakłady

Opieki Zdrowotnej

Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej

Minister lub centralny organ

administracji rządowej

Wojewoda

Jednostka samorządu terytorialnego

(gmina, powiat, województwo)

Publiczna uczelnia medyczna

bądź publiczna uczelnia prowadząca działalność

dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych

Centrum Medyczne

Kształcenia Podyplomowego

Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej

Kościół lub związek wyznaniowy

Pracodawca

Fundacja, związek zawodowy,

samorząd zawodowy lub stowarzyszenie

Krajowa lub zagraniczna

osoba prawna lub fizyczna

Spółka nie mająca osobowości prawnej

• rozporządzenie Ministra

Zdrowia z 22.06.2005r. w

sprawie wymagań jakim

powinny odpowiadać pod

względem fachowym i

sanitarnym pomieszczenia

zakładu opieki zdrowotnej (Dz.

U. nr 116, poz. 985 ze zm.)

• rozporządzenie Ministra

Zdrowia z 17 maja 2000r. W

sprawie wymagań jakimi

powinny odpowiadać osoby na

stanowiskach kierowniczych w

zakładach opieki zdrowotnej

określonego rodzaju (Dz. U. nr

44,poz. 520).

• ROZPORZĄDZENIE MINISTRA

ZDROWIA
z 21 grudnia 2006 r. w sprawie
rodzajów i zakresu
dokumentacji medycznej w
zakładach opieki zdrowotnej
oraz sposobu jej
przetwarzania

• Dz. U. nr 247, poz. 1819

Odpowiedzialność karna

• Jej powstanie zależy od trzech

elementów:

• a. popełnienie przez sprawcę czynu,

który jest zabroniony pod groźbą

kary, przez ustawę obowiązującą w

czasie jego popełniania. Czyn musi

być społecznie szkodliwy,

• b. istnienia związku przyczynowego

między tym czynem a określoną

zmianą w świecie zewnętrznym

następującą po dopuszczeniu się

tego czynu. Zmiana ta stypizowana

jest jako skutek (w przypadku

przestępstw skutkowych).

• c. istnienie po stronie sprawcy winy

(zawinienia).

Trzy typowe sytuacje, w

których lekarz naraża się na
odpowiedzialność karną:

• - gdy nie leczy, choć powinien,
• - gdy leczy nie tak, jak powinien
• - gdy leczy, choć nie powinien

Wyłączenie odpowiedzialności-
działanie w warunkach
kontratypów

• Kontratypy są to okoliczności,

które powodują wyłączenie

bezprawności czynu w

opisanych przez prawo

przypadkach, w których

zachodzi sytuacja kolizyjna, w

ramach której dana osoba

staje wobec wyboru między

dwoma dobrami prawnymi,

gdy ratowanie jednego

oznaczać może konieczność

poświęcenia innego.

W sprawach lekarskich znaczenie mają
następujące kontratypy:

• a. stan wyższej konieczności

zachodzi on wtedy gdy dana osoba

działając w celu uchylenia

bezpośredniego niebezpieczeństwa

grożącego danemu dobru prawnemu

poświęca to dobro dla ratowania

innego, cenniejszego, gdy

niebezpieczeństwa tego nie da się

inaczej uniknąć. Uchylona jest

bezprawność czynu gdy z ciążących

na sprawcy obowiązków spełniony

może być tylko jeden. Np. dwóch

poszkodowanych-jeden lekarz.

• W tym kontratypie okoliczności

wyłączające winę to szczególne

postaci stanu wyższej

konieczności np. kolizja dóbr,

sprawca ratując dobro mniej

cenne, poświęca dla jego

ratowania dobro bardziej cenne,

pod warunkiem że dobro

poświęcone (nie ratowane) nie

przedstawia wartości oczywiście

wyższej od dobra ratowanego.

• Jednak zastosowanie tego

przepisu w sprawach lekarskich

będzie mało prawdopodobne.

Takie działanie lekarza będzie

miało z reguły przejaw tzw.

błędu w sztuce.

b. eksperyment

• eksperyment medyczny polega na

tym, że lekarz podejmuje działanie

nierutynowe w sytuacjach, gdy

działania rutynowe nie rokują szans

powodzenia lub w danym przypadku

brakuje procedury działań

rutynowych.

c. błąd co do faktu

• działanie w ramach tego błędu

wyklucza skazanie za przestępstwo

umyślne wobec sprawcy, który

działał pozostając w błędzie co do

okoliczności stanowiącej znamię

tego czynu zabronionego np.

myśliwy-polowanie-naganiacz.

• W przypadku lekarzy nie będzie

jednak miało to szerszego

zastosowania gdyż specyfika działań

lekarskich wyklucza raczej

umyślność lekarza co do

niekorzystnych dla pacjenta

następstw zdrowotnych jego czynów.

• Odpowiedzialność karna

lekarza za nie umyślne

przestępstwo skutkowe nie

zależy od tego czy lekarz

działał czy nie w błędzie co do

znamion czynu zabronionego

(każdy bowiem czyn ma u

swych źródeł jakiś błąd np.

diagnostyczny) lecz to czy

błąd ten był usprawiedliwiony

(tzn. nie był wynikiem

nieostrożności) czy też był on

nieusprawiedliwiony (był

wynikiem nieostrożności).

Odpowiedzialność cywilna

• Źródłem odpowiedzialności cywilnej

lekarza może być;

• - istniejące pomiędzy stronami

zobowiązanie, umowa pomiędzy

prywatnie praktykującym lekarzem

lub prywatnym szpitalem a

pacjentem - powoduje

odpowiedzialność kontraktową,

ex contractu.

• - czyn niedozwolony, postępowanie

sprzeczne z prawem, zasadami etyki

lekarskiej lub zasadami współżycia

społecznego, prowadzące do

wyrządzenia pacjentowi szkody –

powoduje odpowiedzialność

deliktową, ex delicto.

• Dla powstania odpowiedzialności

cywilnej muszą być spełnione

następujące przesłanki:

• - zdarzenie wyrządzające szkodę, za

które prawo czyni dłużnika

odpowiedzialnym (niewykonanie lub

nienależyte wykonanie zobowiązania

albo czyn niedozwolony),

• - szkoda mająca charakter

majątkowy (na osobie lub na mieniu)

lub niemajątkowy (doznana

krzywda),

• - związek przyczynowy pomiędzy

tym zdarzeniem a szkodą.

Przedawnienie roszczeń wobec lekarzy

• Najczęściej roszczenie ulega

przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia,

w którym pacjent dowiedział się o

szkodzie i lekarzu obowiązanym do jej

naprawienia.

• W każdym przypadku roszczenie

przedawnia się z upływem 10 lat od dnia,

w którym nastąpiło zdarzenie

wyrządzające szkodę.

• Jeżeli działanie lub zaniechanie lekarza

wyrządzające szkodę nosiło znamię

przestępstwa, roszczenie przedawnia się

z upływem lat 10 od dnia zdarzenia

wyrządzającego szkodę.

• Jeżeli pacjenta łączyła z lekarzem umowa

cywilnoprawna, przedawnienie następuje

z upływem 10 lat od niewykonania lub

nienależytego wykonania tej umowy.

1. Ubezpieczenia od OC w służbie
zdrowia

• Rodzaje ubezpieczeń:

• 1. Ubezpieczenie dobrowolne

(w praktyce obowiązkowe) od OC

• 2. Ubezpieczenie obowiązkowe od

OC

• 3. Ubezpieczenie dobrowolne od OC

Ubezpieczenie dobrowolne (w praktyce
obowiązkowe) od OC

• Kontrakt z NFZ = wykupienie

polisy

• Ubezpieczanie kontraktów

z NFZ

• Rozporządzenie Ministra

Zdrowia z 6 października 2005
w sprawie szczególnych
warunków umów o udzielanie
świadczeń opieki zdrowotnej
(Dz. U. nr 197, poz. 1643).

• Zgodnie z tymi warunkami umowa o

udzielanie świadczeń opieki

zdrowotnej określa następujący

zakres świadczeń opieki zdrowotnej:

• - podstawowa opieka zdrowotne,

• - ambulatoryjne świadczenia

specjalistyczne,

• - leczenie szpitalne,

• - programy zdrowotne,

• - opieka psychiatryczna i leczenie

uzależnień,

• - rehabilitacja lecznicza,

• - opieka długoterminowa,

• - leczenie stomatologiczne,

• - leczenie uzdrowiskowe

• - pomoc doraźna i transport sanitarny,

• - profilaktyczne programy zdrowotne,

• - świadczenia odrębnie kontraktowane,

• - zaopatrzenie w sprzęt ortopedyczny,

środki pomocnicze i lecznicze środki

techniczne.

• W załączniku do podanego

rozporządzenia wskazano, że

umowa o udzielanie świadczeń

opieki zdrowotnej może

zawierać zastrzeżenie o

zobowiązaniu

świadczeniodawcy do

zawarcia umowy

ubezpieczenia

odpowiedzialności cywilnej za

szkody wyrządzone w związku

z udzieleniem świadczeń na

okres obowiązywania umowy.

• Zakres ubezpieczenia
• Z ogólnych warunków umów określonych

przez ministra zdrowia wynika, że

umowa ubezpieczenia ma obejmować:

• - szkody, które mogą powstać przy

udzielaniu lub zaniechaniu udzielania

świadczeń zdrowotnych (chodzi o

szkody, jakie mogą powstać po stronie

NFZ, jak i osób trzecich),

• - odpowiedzialność świadczeniodawcy za

działania i zaniechania pracowników oraz

wszystkich innych, którzy w imieniu tego

świadczeniodawcy udzielają świadczeń

zdrowotnych (np. za działania lekarzy,

którzy mają podpisane kontrakty z ZOZ).

• Umowa ma obejmować całość

zobowiązań świadczeniodawcy, jakie ten

przyjmuje na siebie z racji podpisanej

umowy na udzielanie świadczeń

zdrowotnych.

• Polisa
• Należy zwrócić uwagę jaki zakres

ochrony proponuje zakład ubezpieczeń.

• Jeżeli wskazano, ze ubezpieczeniem

objęte są tylko świadczenia

wykonywane na podstawie kontraktu z

NFZ, świadczenia niezakontraktowane

nie podlegają ochronie.

• Należy wziąć pod uwagę przy

wykonywaniu świadczeń zdrowotnych

narzucone przez ministra zdrowia

standardy ich udzielania:

• -obowiązek świadczeniodawcy

zachowania należytej staranności,

• - zachowanie odpowiedniej jakości

udzielanych świadczeń,

• - obowiązek stosowania się do norm

etyki zawodowej,

• - przestrzegać praw pacjenta.

• Ryzyko
• Umowa ubezpieczenia powinna obejmować

odpowiedzialność cywilną z tytułu:

• - przeniesienia chorób zakaźnych i zakażeń,

w tym zakażenia wirusem HIV i wirusami

hepatotropowymi powodującymi WZW.

• Polisa nie gwarantuje ochrony w przypadku:
• - naruszania praw pacjenta,
• - nieterminowości wykonania świadczeń,
• - nałożenia na świadczeniodawcę kar

umownych. (pieniężnych, grzywien)

• Kara umowna jest jednym z elementów

odpowiedzialności cywilnej kontraktowej,

ale ze względu na swoje specyficzne cechy,

a zwłaszcza jej oderwanie od pojęcia

szkody, jest traktowana jako ta, która

wychodzi poza zakres przewidywany

ochroną ubezpieczeniową.

• Suma gwarancyjna

• Zawierając umowę ubezpieczenia OC,

trzeba też pamiętać o wysokości

minimalnej sumy gwarancyjnej

ustalonej przez ministra zdrowia.

• Sumy gwarancyjne, które ustalił

minister zdrowia, są identyczne z tymi,

jakie są wymagane przy ubezpieczeniu

obowiązkowym w służbie zdrowia. Ale

to tylko zbieżność sum. Obowiązkowe

ubezpieczenie OC nie daje bowiem

zabezpieczenia dla kontraktów

zawieranych z NFZ.

• Obowiązkowe OC dotyczy świadczeń

udzielanych na podstawie art. 35

ustawy o zakładach opieki zdrowotnej.

• Natomiast ubezpieczenie, które

trzeba zawrzeć na potrzeby

kontraktu z NFZ, jest

ubezpieczeniem dobrowolnym.

• NFZ wymaga ubezpieczenia jeszcze

przed podpisaniem kontraktu.

• Minimalna suma gwarancyjna

ubezpieczenia od

odpowiedzialności cywilnej w

odniesieniu do jednego

zdarzenia, którego skutki objęte

są umową ubezpieczenia,

• wynosi równowartość w złotych:

• - 46 tys. 500 euro w odniesieniu do:
• - zakładów opieki zdrowotnej,
• - osób wykonujących zawód

medyczny w ramach indywidualnej

praktyki lub indywidualnej

specjalistycznej praktyki lekarskiej

na zasadach określonych w

odrębnych przepisach,

• - grupowej praktyki lekarskiej

prowadzącej działalność na

zasadach określonych w odrębnych

przepisach;

• - 25 tys. euro w odniesieniu do:

• - osób wykonujących zawód medyczny w

ramach indywidualnej praktyki lub

indywidualnej specjalistycznej praktyki

pielęgniarek, położnych na zasadach

określonych w odrębnych przepisach,

• - grupowej praktyki pielęgniarek, położnych

prowadzących działalność na zasadach

określonych w odrębnych przepisach;

• - 12 tys. euro w odniesieniu do:

• - osób legitymujących się nabyciem fachowych

kwalifikacji do udzielania świadczeń

zdrowotnych w określonym zakresie lub w

określonej dziedzinie medycyny, które

dysponują lokalem oraz aparaturą i sprzętem

medycznym, odpowiadającym wymaganiom

przewidzianym dla zakładów opieki

zdrowotnej, oraz spełniają warunki określone w

przepisach o swobodzie działalności

gospodarczej,

• - podmiotów realizujących w ramach umów

wyłącznie czynności z zakresu zaopatrzenia w

środki pomocnicze i wyroby medyczne będące

przedmiotami ortopedycznymi.

• Do przeliczenia należy wziąć średni kurs euro

ogłoszony przez NBP pierwszy raz w roku, w

którym umowa ubezpieczenia została zawarta.

2. Ubezpieczenie obowiązkowe od OC

• Obowiązek wykupienia polisy

ubezpieczenia w zakresie OC w
przypadku wykonywania świadczeń
zdrowotnych na zamówienie zakładu
opieki zdrowotnej przyjmowane
zgodnie z art. 35 ustawy o zakładach
opieki zdrowotnej.

• Zamawiający i świadczący usługi

• Zamawiającym może być:
• - organ założycielski publicznego ZOZ

(np. jednostka samorządu

terytorialnego),

• - publiczny ZOZ
• Przyjmującym zamówienie może być:
• - niepubliczny ZOZ
• - lekarz, pielęgniarka wykonujący

samodzielną praktykę medyczną lub

grupową praktykę lekarską,

pielęgniarską,

• - inne podmioty, które posiadając

odpowiedni sprzęt, aparaturę i właściwe

kwalifikacje zawodowe, maja uprawnienia

do wykonywania świadczeń zdrowotnych.

• Warunki ubezpieczenia

• Rozporządzenie Ministra Finansów w

sprawie obowiązkowego ubezpieczenia

od odpowiedzialności cywilnej podmiotu

przyjmującego zamówienie na

świadczenia zdrowotne (Dz. U. z 2004, nr

283, poz. 2825).

• Ubezpieczyć trzeba się najpóźniej w dniu

poprzedzającym rozpoczęcie

wykonywania zamówienia.

• Umowa ta nie wznawia się

automatycznie.

• Najlepiej kupić polisę obejmującą

ubezpieczeniem cały okres trwania

zamówienia.

• Uwaga!

• Obowiązek ubezpieczenia dotyczy

każdego zamówienia.

• Oznacza to, że jeżeli lekarz przyjmie

więcej niż jedno zamówienie w trybie art.

35 ustawy o ZOZ, na każde z nich musi

mieć obowiązkowe ubezpieczenie OC z

minimalną sumą gwarancyjną.

• Zakres ubezpieczenia
• Nie ujęte są tym

ubezpieczeniem szkody:

• - polegające na uszkodzeniu,

zniszczeniu lub utracie mienia,

• - powstałe w wyniku nałożenia

kar umownych,

• - powstałe wskutek działań

wojennych, stanu wojennego,
rozruchów, zamieszek, a także
aktów terroru,

• - wyrządzone umyślnie.

• Regres zakładu ubezpieczeń (żądanie

zwrotu wypłaconej kwoty):

• - gdy szkoda został wyrządzona w

następstwie rażącego niedbalstwa

ubezpieczonego lub osób, za które ponosi

odpowiedzialność,

• - jeżeli szkoda została wyrządzona przez

ubezpieczonego lub osoby za które ponosi on

odpowiedzialność, w stanie po użyciu

alkoholu albo pod wpływem środków

odurzających, substancji psychotropowych

lub środków zastępczych w rozumieniu

przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii.

• Polisa chroni tylko od szkód

wyrządzonych w związku z

wykonywaniem zamówionych świadczeń

zdrowotnych. Wykonywanie przez

lekarza świadczeń medycznych poza

kontraktem (praktyka lekarska) nie jest

objęte ochroną.

• Sumy gwarancyjne
• Minimalne sumy gwarancyjne:
• - 46 tys. 500 euro w odniesieniu

do:

• - niepublicznych zakładów opieki

zdrowotnej,

• - osób wykonujących zawód

medyczny w ramach indywidualnej

praktyki lub indywidualnej

specjalistycznej praktyki lekarskiej na

zasadach określonych w odrębnych

przepisach,

• - grupowej praktyki lekarskiej

prowadzącej działalność na zasadach

określonych w odrębnych przepisach;

3. Ubezpieczenie dobrowolne od OC

• Jest to ubezpieczenie dla

lekarzy nie wykonujących
świadczeń medycznych w
ramach przyjętego
zamówienia na nie lub w
ramach umowy z NFZ.

• Obejmuje ono swoją ochroną

OC lekarza świadczącego
usługi medyczne w ramach
własnej praktyki lub umowy o
pracę.

• Dla pracowników służby

zdrowia

• Dla tych, którzy są

pracownikami, OC to

ubezpieczenie z tytułu

wykonywania zawodu np.

lekarza czy pielęgniarki.

• Ochroną ma ono objąć sferę

odpowiedzialności

pracowniczej, czyli tej

wynikającej z art. 119 i 120

kodeksu pracy.

• Art. 119 k. p. Odszkodowanie

ustala się w wysokości

wyrządzonej szkody, jednak

nie może ono przewyższać

kwoty trzymiesięcznego

wynagrodzenia

przysługującego pracownikowi

w dniu wyrządzenia szkody.

• Art. 120 k. p. § 1 W razie

wyrządzenia przez pracownika

przy wykonywaniu przez niego

obowiązków pracowniczych

szkody osobie trzeciej,

zobowiązany do naprawienia

szkody jest wyłącznie

pracodawca.

• § 2 Wobec pracodawcy, który

naprawił szkodę wyrządzoną

osobie trzeciej, pracownik

ponosi odpowiedzialność

przewidzianą w przepisach

niniejszego rozdziału.

• Możliwa jest ugoda, jeżeli

jednak szkoda wyrządzona

umyślnie- pracownik musi ja

naprawić w pełnej wysokości.

• Trzeba jednak pamiętać, że ta

ochrona dotyczy szkód

wyrządzonych nieumyślnie, a

zakłady ubezpieczeń generalnie nie

odpowiadają za szkody umyślne.

• Dobrowolna polisa dla pracowników

służby zdrowia nie powinna się

ograniczać tylko do

odpowiedzialności pracowniczej.

• Lekarz jest zobligowany udzielać

pomocy w nagłych wypadkach i ten

zakres działania również należy

objąć ochroną.

• Ponieważ jest to ubezpieczenie

dobrowolne, to suma gwarancyjna

zależy od ustalenia między

ubezpieczającym a

ubezpieczycielem.

• Wysokość sumy gwarancyjnej nie

powinna sięgać tylko 3-krotności

wynagrodzenia, określonej w art.

119 k.p.

• Sumy gwarancyjne w umowach

ubezpieczenia OC ustala się:

• - do wyczerpania lub
• - na zdarzenie.
• Przyjęcie 3-krotności wynagrodzenia

oznaczałoby ochronę tylko jednego

zdarzenia, gdy umowa zostałaby

zawarta z sumą do wyczerpania.

• Przy sumie na zdarzenie ustalona

kwota stanowiłaby granicę

odpowiedzialności ubezpieczyciela

wobec jednego zdarzenia,

niezależnie od tego, do ilu tych

zdarzeń doszłoby w trakcie umowy.

• Jeśli jednak lekarz wyrządziłby

szkodę podczas udzielania pomocy

poza pracą, wtedy suma na

zdarzenie równa 3-krotnej jego

pensji mogłaby się okazać za niska.

• W tej sytuacji ponosi on

odpowiedzialność odszkodowawczą

w takim zakresie, w jakim

przewiduje to kodeks cywilny.

• W każdym więc wypadku,

niezależnie od zastosowanego

systemu sumy gwarancyjnej,

bezpiecznej jest ją ustalić na

poziomie wyższym, niż wynosi kwota

odpowiedzialności pracowniczej.

• W prywatnej praktyce

• Ci, którzy mają samodzielną

praktykę lekarską powinni posiadać

polisę bardziej rozbudowaną.

• U nich bowiem występuje nie tylko

ryzyko wykonywania zawodu, ale

także prowadzenia określonej

działalności. Stąd ich ochrona OC

powinna obejmować również

elementy związane z posiadanym

mieniem i aparaturą medyczną.

• Ponadto oni sami są często

pracodawcami dla personelu

zatrudnianego we własnym

gabinecie.

• Przy ustalaniu sumy gwarancyjnej

trzeba więc to również

uwzględnić, a także liczbę

przyjmowanych pacjentów oraz

rodzaj wykonywanych zabiegów.

• Polisa OC wykupiona przez lekarza

powinna być deliktowo-

kontraktowa.

• Oczywiście żaden lekarz nie

składa pacjentowi zobowiązania,

że go wyleczy, ale musi się liczyć

z roszczeniami dotyczącymi np.

jakości udzielanych świadczeń

zdrowotnych czy ich

terminowości, a te mają charakter

roszczeń kontraktowych.

• Zdarzają się sytuacje, gdy

lekarz odpowiada za skutki
podejmowanych działań.
Dotyczy to takich specjalności
medycznych, jak: chirurgia
plastyczna, medycyna
estetyczna, stomatologia
estetyczna.

• Tam brak oczekiwanego efektu

estetycznego może być
podłożem roszczeń pacjenta.

Działalność gospodarcza

• rejestracja w urzędzie

miasta (gminy)

• NIP
• Regon
• Zgłoszenie w ZUS
• Rejestracja w OIL

„Nowa” definicja działalności
gospodarczej:

• -W ustawie o podatku dochodowym od osób

fizycznych (art. 5 b) zmodyfikowano definicję

pozarolniczej działalności gospodarczej,

wyłączając z jej zakresu przedmiotowego

czynności, jeżeli łącznie spełnione są

następujące warunki:

• odpowiedzialność wobec osób trzecich za

rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie,

z wyłączeniem odpowiedzialności za

popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi

zlecający wykonanie tych czynności,

• są one wykonywane pod kierownictwem,

oraz w miejscu i czasie wyznaczonym

przez zlecającego te czynności,

• wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka

gospodarczego związanego z prowadzoną

działalnością.

Umowa o pracę-kodeks
pracy

• Stosunek pracy charakteryzuje

się następującymi cechami:

•  
• dobrowolnością zawarcia,
• odpłatnością,
• osobistym świadczeniem pracy,
• określonym miejscem pracy,
• określonym czasem pracy,
• ryzykiem podmiotu zatrudniającego,
• starannością działania,
• podporządkowaniem pracownika w

procesie pracy.

Ważne!

• zatrudnienie noszące

cechy stosunku pracy, jest
zatrudnieniem na
podstawie umowy o
pracę, bez względu na
nazwę zawartej między
stronami umowy.

Umowa zlecenie-kodeks
cywilny

• Ważne cechy umowy zlecenia:
• brak podporządkowania

pracodawcy,

• pracę może świadczyć nie tylko

osoba fizyczna, ale i podmiot

gospodarczy (firma),

• nie obejmuje jej ustawowe minimum

wynagrodzenia i jest ono wypłacane

z dołu (czyli po wykonaniu pracy),

• nie ma ograniczeń w liczbie

kolejnych takich umów,

• zleceniodawca nie udziela urlopu,

nie wypłaca odprawy, nie płaci za

czas choroby.

• Umowa zlecenie jest jedną z

umów zawieranych na czas

określonych, które dodatkowo

oznaczają produkt czy usługę,

którą pracownik musi

wykonać. Umowa zlecenie

została uregulowana w art.

734 - 751 Kodeksu Cywilnego i

według znajdującego się tam

zapisu polega na tym, że

przyjmujący zlecenie

zobowiązuje się do dokonania

określonych czynności dla

dającego zlecenie, za których

ostatecznie efekt nie jest

odpowiedzialny (odmiennie od

umowy o dzieło, która jest tzw.

umową rezultatu).

• Umowa zlecenie może być

zależnie od woli stron, umową

odpłatną lub nieodpłatną.

Może się tak zdarzyć, iż ani z

umowy, ani z okoliczności nie

będzie jasno wynikało, że

przyjmujący zlecenie ma je

wykonać nieodpłatnie, wobec

takiej sytuacji za wykonanie

zlecenia należy się

wynagrodzenie.

• Zazwyczaj przyjmuje się, że

wykonawca zlecenia musi

wykonać czynność, do której

się zobowiązał, osobiście.

Jednakże tu, w odróżnieniu od

umowy o prace dopuszcza się

wykonania zlecenia przez

osobę trzecią – zastępcę.

• Umowa zlecenia może być w

każdej chwili wypowiedziana

przez każdą ze stron. Jeżeli

czyni to dający zlecenie

powinien zwrócić poniesione

przez drugą stronę wydatki, a

w razie odpłatnego zlecenia

uiścić odpowiednią część

wynagrodzenia. Jeżeli umowę

wypowiada przyjmujący

zlecenie odpłatne, bez

ważnego powodu, odpowiada

wobec drugiej strony za

powstałą z tego tytułu szkodę.

Dziękuję 