ZAKAŻENIA I ZARAŻENIA U KOBIET
W CIĄŻY
Zakażenie to wniknięcie i namnożenie się
bakterii lub wirusów w organiżmie
gospodarza.
Zarażenie dotyczy pasożytów lub
grzybów.
Wiele zakażeń lub zarażeń o różnej
etiologii manifestuje się podobnymi
objawami, nie można także często
przewidzieć wpływu czynnika zakażnego
na przebieg ciąży i rozwój płodu u danej
pacjentki.
TORCH - skrót od pierwszych liter
czynników zakażnych : Toxoplasma
gondii, others, Rubella virus,
Cytomegalovirus, Herpes simplex
virus. Others obejmuje : kiłę,
listeriozę, WZW, HIV.
STD- sexually transmitted diseases-
rzęsistkowica, opryszczka narządów
płciowych, chlamydia itd..
ZAKAŻENIA BAKTERIAMI
Kiła-- do rodziny Spirochaetaceae należą
dwa dwa rodzaje krętków Treponema i
Borelia, oba są przyczyną zakażenia u
płodu. Kiła jest wielonarządową chorobą
zakażną wywołaną przez Treponema
pallidum. W ciąży obowiązuje wykonanie
badań przesiewowych w 1 i 2 trymestrze.
Średni czas inkubacji wynosi 3- 90 dni. We
wczesnych okresach choroby, w kile
pierwotnej, wtórnej oraz utajonej
wczesnej ryzyko zakażenia płodu jest
największe.
1/ kiła pierwotna- występuje objaw
pierwotny (do 90 dni ).
2/ kiła wtórna zaczyna się 2- 8 tyg po
pojawieniu się objawu pierwotnego i
manifestuje się zmianami na skórze i
błonach śluzowych lub rozwojem
kłykcin.
Kiła pierwotna- wtórna (drugorzędowa )-
utajona wczesna = kiła wczesna.
Kiła trzeciorzędowa- utajona póżna= kiła
póżna. ( klasyfikacja na podstawie
objawów i czasu trwania choroby ).
3/ kiła trzeciego okresu cechuje się
zmianami w układzie sercowo-
naczyniowym i nerwowym, ale choroba
może obejmować każdą tkankę.
Ryzyko zakażenia dopłodowego zależy od
ilości krętków we krwi matki oraz od
czasu trwania ciąży tj zwiększa się we
wczesnej kile oraz w zaawansowanej
ciąży.
Ciąża ma niewielki wpływ na przebieg kiły ,
natomiast zakażenie kiłą jest przyczyną
poronień, porodów przedwczesnych,
obumarcia wewnątrzmacicznego, zgonów
noworodków oraz zakażeń wrodzonych.
Kiła wrodzona ma przebieg wielonarządowy,
zakażenie może nastąpić już w 9 tyg ale
najczęściej następuje po 18 tyg
( transmisja przezłożyskowa ). U płodów w
bad USG stwierdza się uogólniony obrzęk
oraz powiększenie wątroby, wielowodzie,
pogrubienie łożyska
( niecharakterystyczne)
W diagnostyce T. Pallidum wykorzystuje się
badanie kliniczne oraz testy VDRL i USR.
Borelioza--choroba powodowana przez
krętki z gatuku Borelia, w transmisji
bakterii uczestniczą kleszcze. Choroba
przebiega w 3 stadiach klinicznych, w
pierwszym po 2- 32 dniach od ukłucia
kleszcza, na skórze w 60- 80% pojawia
się rumień wędrujący. W drugim stadium,
po kilkunastu tyg u 15% chorych
dominują objawy ze strony OUN, u 8% ze
strony układu krążenia. Trzecie stadium
następuje po miesiącach lub latach i
może mieć postać stawową, nerwową lub
skórną.
Płód może być zakażony poprzez
łożysko w okresie krótkotrwałej
bakteriemii u matki, oraz częściej
występują porody przedwczesne.
Rozpoznanie opiera się na
stwierdzeniu objawów klinicznych
potwierdzonych testami
serologicznymi oraz na podstawie
stwierdzenia DNA bakteryjnego w
badanym materiale.
Listerioza- chorbę wywołują Gram-
dodatnie pałeczki z gatunku L.
Monocytogenes. Do zakażenia
dochodzi przez spożycie zakażonych
produktów mlecznych, warzyw lub
mięsa. Możliwe jest także zakażenie
drogą płciową.
Listerioza u kobiet ciężarnych ma zwykle
przebieg bezobjawowy lub objawy są
grypopodobne, niekiedy dochodzi do
stanów septycznych lub
odmiedniczkowego zapalenia nerek.
Zakażenia u noworodków wiążą się z
dużą śmiertelnością (2-50 %).
Transmisja drobnoustrojów odbywa się
drogą przezłożyskową lub podczas
przechodzenia płodu przez kanał
rodny- (postać wczesna lub postać
póżna).
W rozpoznaniu wykorzystuje się
badanie mikroskopowe barwionych
metodą Gramma preparatów z
próbek materiałów klinicznych.
Rzeżączka- wywoływana jest przez Gram-
ujemną dwoinkę Neisseria gonorrhoea,
zwaną gonokokiem lub dwoinką rzeżączki.
Według WHO zakażenia bezobjawowe
dotyczą 80% kobiet i 10% mężczyzn.
Choroba najczęściej ma charakter
miejscowy i obejmuje szyjkę macicy
(najczęściej ), odbyt, cewkę moczową,
gruczoły Barholina, i gardło. Do powikłań
rzeżączki u kobiet należą: zapalenie
przydatków, uogólnione zapalenie
narządów miednicy mniejszej.
Zakażenie może być przyczyną
przedwczesnego pęknięcia blon
płodowych, porodu przedwczesnego,
posocznicy okołoporodowej oraz
połogowego zapalenia endometrium.
Zwiększone ukrwienie sprzyja
rozprzestrzenianiu się infekcji. Płód
ulega zakażeniu podczas przechodzenia
przez kanał rodny podczas porodu,
objawami zakażenia płodu są: zapalenie
spojówek, zmiany skórne i stawowe oraz
zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych.
Diadnostyka opiera się na badaniu
mikroskopowym treści kanału szyjki
w rozmazach oraz hodowli bakterii na
podłożach. Diagnostyka powinna
obejmować pozostałe STD.
Leczenie obejmuje zawsze oboje
partnerów.
Bakteryjne zakażenie pochwy- jest stanem w
którym dochodzi do zmniejszenia lub
eliminacji prawidłowej flory bakteryjnej
pochwy i rozwoju oraz namnożenia
mieszanej flory beztlenowej i tlenowej.
Zachwiana zostaje równowaga na korzyść
bakterii potencjalnie patogennych.
Choroba ma bezpośredni związek z
powikłaniami polożniczymi - poronieniami,
porodami przedwczesnymi,
przedwczesnym pęknięciem błon
płodowych oraz zakażeniami połogowymi.
Zakażenie chlamydiami- istnieją 4 gatunki
chlamydii z których 2 są patogenne dla
człowieka ( ch. Trachomatis i ch.
Pneumoniae). Od wszystkich
drobnoustrojów odróżnia je cykl
rozwojowy polegający na występowaniu 2
postaci morfologicznych : ciałka
elementarnego- postaci
zewnątrzkomórkowej, zakażnej , oraz
ciałka siateczkowatego postaci
wewnątrzkomórkowej, niezakażnej,
aktywnej metabolicznie, zdolnej do
rozmnażania.
Chlamydie są przyczyną zakażeń
narządu wzroku, układu moczowego
oraz dróg oddechowych.
Zakażenie układu moczowo- płciowego u
kobiety ciężarnej może być przyczyną
zakażenia owodni, przedwczesnego
pęknięcia pęcherza płodowego,
poronień, połogowych zapaleń
endometrium. Zakażenie płodu
następuje podczas porodu, i objawia
się zapaleniem spojowek oraz
zapaleniem płuc.
W diadnostyce wykorzystuje się
metody hodowlane, testy
wykrywające Ch. T. Antygen, metody
wykrywające DNA lub RNA , metody
serologiczne.
Zakażenie paciorkowcami grupy B-
streptococcus agalactiae, GBS, Gramm
dodatni ziarniniak. Zakazenie
następuje drogą płciową. Zakazenie
noworodka następuje przezłożyskowo,
przez nawet nieuszkodzone błony
płodowe, podczas porodu, czynniki
sprzyjające to przedwczesne odejście
wód płodowych i wcześniactwo. U
kobiet ciężarych następstwa zakażenia
to : zapalenia narządu rodnego,
przedwczesne ukończenie ciąży.
U płodu i noworodka obumarcie
wewnątrzmaciczne, zaburzenia ASP,
kwasica metaboloczna, zakażenie.
Wykrywanie zakażenia opiera się na
hodowli bakterii uzyskanych z
pochwy oraz badanaich
genetycznych.
Okołoporoodowo zaleca się podanie
antybiotyku.
Zakażenie mykoplazmami- zakażenie
przenoszone jest drogą płciową oraz
poczas porodu. W większości
przypadków przebiega bezobjawowo.
ZAKŻENIA WIRUSAMI u kobiet ciężarnych
Zakażenia Herpesviriade
Wyróżniamy 3 podrodziny, w procesach
patologicznych znaczenie mają wirusy
należące do wszystkich podrodzin.
Wirus opryszczki- herpes simplex typu 1
i 2
Ospy wietrznej i Półpaśćca- varciella
virus - herpes typu 3
Wirus Cytomegalii- herpes 5
Epstein- Barr- herpes 4
Wirusy herpes 6 i 7
HSV-1 i HSV-2 zakażenie prowadzi do
namnażania wirusa w komórkach
wrót i dróg wniknięcia, wirus zasiedla
zwoje nerwowe, limfocyty B i
monocyty, skąd może dojść do
ponownego jego przemieszczenia
podczas zakażenia nawrotowego.
Zakażenie objawia się zaczerwienieniem,
pieczeniem, pojawiają się pęcherzyki
które po pęknięciu przekształcają się w
owrzodzenia.
Do zakażenia dochodzi przez kontakt lub
przez używanie wspólnych przedmiotów
toaletowych. Zakażenie płodu zależy od
czasu trwania ciąży oraz od charakteru
infekcji ( pierwotna, wtórna ). Większość
zakażeń to HSV 2 i infekcje pierwotne.
Śmiertelnośc płodów sięga 50%.
Zakażenie u płodu to infekcja skórna,
jamy ustnej, OUN, gałki ocznej,
postać uogólniona. Wzrasta ryzyko
przedwczesnego ukończenia ciąży.
Rozwiązanie cięciem cesarskim jest
wskazane u kobiet z pierwotnym i
nawracającym zakażeniem HSV, u
których w trakcie porodu stwierdza
się zmiany chorobowe w obrębie
narządów płciowych lub objawy
zwiastunowe choroby.
Profilaktyka- mycie rąk ciepłą wodą i
mydłem powoduje niszczenie
lipidowych otoczek HSV, które
warunkują zakażność wirusa.
Ospa wietrzna / półpasiec
Zakażenie wirusem variciella- zoster
wywołuje dwie różniące się pod
względem klinicznym jednostki
chorobowe. Zakażenie pierwotne
przebiega jako ospa wietrzna,
reaktywacja zakażenia ujawnia się pod
postacią półpaśćca. Często chorobie u
ciężarnych towarzyszy zapalenie płuc.
U zakażonych płodów opisano
wielonarządowe wady wrodzone, ryzyko
rozwoju wad jest większe gdy infekcja ma
miejsce przed 20 tyg ciąży. Zakażenie płodu
w okresie okołoporodowym wiąże się z
wystąpieniem ospy wietrznej u
noworodka, śmiertelność sięga 30%.
U ciężarnej która miała kontakt z chorym
należy określić status immunologiczny i
podać immunoglobulinę VZIG, max 3- 4
doby od ekspozycji. W przypadku
zakażenia ciężarnej w okresie
okołoporodowym nalży rozważyć
opóżnienie porodu o kilka dni co ma na
celu przejście wytworzonych przeciwciał
do płodu.
Jeśli objawy u matki pojawiły się od 5
dni przed do 3 dni po porodzie
noworodek powiniwen otrzymać
VZIG.
Cytomegalia- CMV
materiał zakażny to ślina, krew, mocz,
sperma, śluz szyjkowy, tkanki.
Płód może ulec zakażeniu przezłożyskowo,
podczas porodu i karmienia.
Ryzyko infekcji płodu jest jednakowe podczas
wszystkich trymestrów ale ciężkie infekcje
występują najczęściej w 1 trymestrze.
Ryzyko wystąpienia ciężkich
wielonarządowych wad jest większe w
infekcji pierwotnej w porównaniu z
reinfekcją
•
Objawy kliniczne u matki przypominają
mononukleozę zakażną.
•
U noworodka zapalenie płuc, zapalenie
siatkówki, małoocze, zółtaczka,
głuchota, zaburzenia rozwoju
psychoruchowego.
•
Diagnostyka CMV- u kobiet , hodowla
wirusai i diagnostyka serologiczna. U
płodu izolacja wirusa z płynu
owodniowego oraz diagnostyka
serologiczna krwi płodu uzyskanej drogą
kordocentezy.
•
Różyczka- jest ostrą chorobą wieku
dziecięcego, rzadko występuje u osób
dorosłych lecz jej przebieg jest wtedy
cięższy. Zakażenie następuje drogą
kropelkową. Wprowadzenie szczepień
u dziewczynek 13 letnich zmniejszyło
liczbę przypadków wrodzonych. U
ciężarnych u których wiremia
występuje do 12 tygodnia ciąży ,
ryzyko zakażenia plodu wynosi 57%
między 13- 28 tyg 45%, w 3
trymestrze ciąży blisko 100%.
•
Obraz kliniczny obejmuje- poronienie,
zakażenie, obumarcie, fetopatię.
•
Ttiada Gregga- zaćma, małoocze,
jaskra, retinopatia, głuchota, wady
serca.
•
Po 18 tyg ciąży zakażenie płodu nie
stwarza ryzyka wad wrodzonych.
•
W diagnostyce wykorzystuje się metody
serolgiczne. Wobec braku leków
zasadniczą rolę odgrywa profilaktyka.
Do 72 godz od kontaktu należy podać
immunoglobulinę.
•
WZW B- HBV- hepatitis B
•
Okres wylęgania 45- 160 dni, chory
odczuwa znużenie , bóle prawego
nadbrzusza, zaburzenia żołądkowo-
jelitowe stany podgorączkowe, osutka
skórna. W surowicy do ok. 45 dnia od
wystąpienia żółtaczki stwierdza się
podwyższone wartości transaminaz. U
10% pacjentów choroba ma przebieg
bezobjawowy i kończy się wyleczeniem.
Ostre zapalenie wywołane HBV jest
często przyczyną cholestazy w ciąży.
•
Ostre zapalenie wątroby w 10%
przechodzi w postać przewlekłą która po
20- 30 latach przechozi w marskość
wątroby.
•
Zakażenie płodu następuje podczas
porodu, a ciąża nie ma wpływu na
przebieg WZW B u matki. Obecność
antygenu HBeAg u ciężarnej ryzyko- 90%,
brak HBeAg a obecność HBsAg ryzyko ok.
50% HBeAg jest dowodem replikacji
wirusa. 90% dzieci z wrodzonym HBV
staje się nosicielami i choroba rozwija się
szybciej.
•
Wszystkie kobiety powinny być
poddane testom na nosicielstwo
HBsAg w celu wyodrębnienia grupy
noworodków poddanych
immunoprofilaktyce. U osób które
miały kontakt z chorm można podać
w ciągu 36 godzin immunoglobulinę,
która zawiera preciwciała anty HBsAg
i HBcAg. Szczepionka odgrywa
zasadniczą rolę w zapobieganiu
WZWB.
•
WZW C
•
Kliniczny obraz przypomina WZWB ale 65-
75% pacjentów nie ma żadnych objawów.
U 15% dochodzi do eliminacji wirusa. W
większości przypadków rozwija się
przewlekłe nosicielstwo przyczyną jest
wysoka różnorodność genetyczna
szczepów wirusa. Dopłodowa transmisja
wirusa występuje w 20% przypadków.
Brak jest szczepionki oraz swoistej
immunoglobuliny Przeciwciała HCV
wykrywa się przy pomocy testów
immunoenzymatycznych.
•
Przydatne są również metody biologii
molekularnej pozwalające na
wykrycie fragmentów genomu wirusa
we krwi.
•
Zakażenie wirusem nabytego upośledzenia
odporności ( HIV )
•
HIV należy do rodziny Retroviridae i zawiera
dwie pojedyncze nici RNA. Obejmuje dwa
typy HIV- 1 i HIV- 2. Retrowirusy mają
unikatowy enzym, zwany odwrotną
transkryptazą lub rewertazą, dokonujący
transkrypcji wirusowego RNA w DNA. Jedną
z najistotniejszych cech genomu tego
wirusa jest zróżnicowanie pomiędzy
izolatami wirusa otrzymanymi od jednego
osobnika w różnych okresach zakażenia.
•
Do głównych dróg przenoszenia HIV
należą: kontakty seksualne, kontakty z
krwią, droga przezłożyskowa, porzez
pokarm matki. Żródłem zakażenia może
być zarówno zdrowy nosiciel lub człowiek
wykazujący objawy chorobowe. Integracja
genomu wirusowego z materiałem
genetycznym gospodarza uniemożliwia
jego eliminację. Po wniknięciu do
organizmu wirus atakuje przede
wszystkim limfocyty pomocnicze CD4+,
oraz makrofagi odgrywające rolę w
przenoszeniu wirusa.
•
Następuje rozsiew wirusa do węzłów
chłonnych. Po krótkim okresie inkubacji
następuje pierwsza faza zakażenia,
której objawy są niespecyficzne. Po kilku
tygodniach pojawiają się przeciwciała, a
po kilku latach objawy wstępne
określane jako ARS. Z upływem czasu
postępująca destrukcja układu
odpornościowego uniemożliwia dalszą
kontrolę replikacji wirusa, i dochodzi do
rozwoju zakażeń oportunistycznych które
stanowią bezpośrednie zagrożenie życia.
•
Między zakażeniem HIV a rozwojem
pełnoobjawowego AIDS mija od kilkunastu
miesięcy do kilku lat.
•
Odmatczyma transmisja HIV do płodu
może nastąpić przed, w czasie jak i po
porodzie. Wysoki poziom wiremii sprzyja
zakażeniu wewnątrzmacicznemu, inne
czynniki to przedłuzone odpływanie wód
płodowych, poród siłami natury, zapalenie
błon płodowych, inwazyjne procedury
podczas porodu, współistnienie innych
chorób przenoszonych drogą płciową.
•
Do zakażenia dochodzi w 3 trymestrze
ciąży oraz w okresie okołoporodowym,
również podczas karmienia piersią. U
kobiet zakażonych HIV częściej występuje
poród przedwczesny oraz IUGR. Po
porodzie u zakażonych noworodków nie
stwierdza się objawów klinicznych.
Wśród badań
laboratoryjnych w okresie ciąży wykonuje
się określenie liczby komórek CD4+ i/ lub
liczby kopii RNA HIV/ 1ml, oraz testy
presiewowe na inne STD.
•
Należy wykonać badania w kierunku
zarażenia Toxoplazmozą i wykluczyć
czynną grużlicę.
W czasie porodu należy
unikać procedur traumatyzujących
oraz zalecane jest podawanie
Zidowudyny od 14 tygodnia ciąży do
chwili porodu.
•
Zakażenia innymi wirusami.
•
Wirus brodawczaka ludzkiego ( HPV ).
Zakażenie HPV może mieć postać
jawną klinicznie ( kłykciny kończyste
lub płaskie ) postać subkliniczną lub
utajoną. Istnieje związek pomiędzy
zakażeniem HPV a śródnabłonkową
neoplazją sromu, pochwy i szyjki,
wykazano, że DNA HPV jest obecne w
prawie każdej złośliwej zmianie
pochodzenia płaskonałonkowego w
obrębie dróg rodnych.
•
W czasie ciąży objawy zakażenia HPV
zwykle nasilają się, natomiast ustępują
po porodzie, obserwuje się też aktywację
zakażenia utajonego. Istnieje związek
pomiędzy obecnością kłykcin u matki i
występowaniem brodawczakwatości
krtani u dzieci urodzonych siłami natury.
Zakażenie płodu następuje
przezłożyskowo i okołoporodowo.
Rozpoznanie HPV
opiera się na badaniu klinicznym,
cytologicznym, wykrywaniu atygenu i
DNA HPV.
•
Mononukleaza zakażna.
Wywołuje wirus herpes t 4,
zwany wirusem Epstein- Barr. Zawiera
podwójną nić DNA. Większość zakażen
przebiega bezobjawowo Zakażenia w 1
trym związane są z większym ryzykiem
poronień, w 2 i 3 trym z porodami
przedwczesnymi. Zakażenie w 1 trym
wiąże się z wystąpieniem wad
wrodzonych ( zaćma, wady serca ).
Rozpoznanie na podstawie
obj klinicznych, badań serologicznych.
•
Grypa
Zakażenie dotyczy zwykle
układu oddechowego, rzadziej innych
układów i narządów. Grypę wywołują
RNA wirusy typu A B C . Do zakażenia
dochodzi drogą kropelkową. Zakażenie
może być przezłożyskowe i
spowodować skrócenie czasu trwania
ciąży oraz IUGR, oraz obumarcie
płodu, może spowodować wystąpienie
wad w obrębie OUN, serca, układu
pokarmowego oraz kości.
•
Ciąża zwiększa ryzyko powikłań
pogrypowych u kobiet.
•
Świnka
Zakażenie następuje drogą
kropelkową. Płód może zostać zkażony
drogą przezłożyskową w każdym okresie
ciąży. Okres wylęgania wynosi do 18
dni. Wydalanie wirusa przez gardło
rozpoczyna się 48 godzin przed
pojawieniem się objawów i trwa okło
tygodnia.
•
Najczęstszą postać kliniczną stanowi
zapalenie ślinianek, najczęściej
przyusznych, jednostronne potem
obustronne. Towarzyszy temu
kilkudniowy wzrost temperatury. Mogą
wystąpić bóle głowy i wymioty.
Powikłaniami mogą być zapalenie opon
mózgowo- rdzeniowych, głuchota,
zapalenie jąder i najądrzy.
Nie udowodniono teratogennego
działania wirusa świnki. Ciąża nie wpływa
na przebieg zakażenia u kobiety. Leczenie
objawowe, szczepienia u dzieci.
•
Zarażenia pierwotniakami.
•
Toksoplazmoza
Pierwotniak toxoplasma gondii wywołuje
u człowieka toksoplazmozę która jest
chorobą odzwierzęcą ( antropozoonozą ).T
wrodzona to zarażenie człowiek- człowiek
( matka- płód ).
Wrotami inwazji T do organizmu
człowieka jest najczęściej jama ustna. Z
pokarmem pochodzenia zwierzęcego do
układu pokarmowego dostają się cysty z
których w jelicie cienkim uwalniane są
formy inwazyjne.
•
Formy inwazyjne w jelicie cienkim
wnikają do komórek żernych uss oraz
monocytów , następnie tworząc
pseudocysty w monocytach
przenosszą się do węzłów chłonnych,
mięśni poprzecznie prążkowanych
( także m. serc ), do OUN, gałki ocznej
i innych narządów. W tkance nerwowej
i mięśniowej powstają cysty.
Objawy kliniczne u ciężarnej, płodu
lub dziecka występują po okresie
inkubacji trwającym 5- 18 dni.
•
Często jedynym objawem jest
powiększenie węzłów chłonnych, niekiedy
dochodzi do zapalenia mięśnia sercowego,
oraz opon mózgowo- rdzeniowych.
Istotne jest oznaczenie
przybliżonej daty serokonwersji u matki,
ponieważ umożliwia identyfikację płodów
zarażonych oraz wczesną terapię w celu
zmniejszenia następstw zarażenia.
Udowodniono, że
zarażenie kobiety w okresie
przedkoncepcyjnym nie stanowi
zagrożenia dla płodu.
•
Ryzyko transmisji dopłodowej wzrasta
wraz z wiekiem ciąży ale odsetek płodów
z objawami toksoplazmozy jest mniejszy
gdy do inwazji dochodzi w
zaawansowanej ciąży. Ocenia się, że
między 10 -20 tyg ciąży powikłania
plodowe są najczęstsze. U 10%
zarażonych prenatalnie płodów rozwijają
się objawy kliniczne. Obraz kliniczny
może być bezobjawowy, może wystąpić
triada Sabina- Pinkertona ( wodogłowie
lub małogłowie, zapalenie siatkówki,
zwapnienia śródmózgowe ).
•
towarzyszy tym objawom opóżnienie
rozwoju umysłowego i fizycznego,
hipotrofia, małopłytkowość ,
powiększenie wątroby i śledziony.
W 1 trym
dochodzi często do poronień. Ze
względu na możliwość poronienia,
postępujący charakter
wielonarządowych uszkodzeń oraz
śmierci dziecka, toksoplazmoza
wrodzona stanowi poważny problem
kliniczny.
•
Objawowa toksoplazmoza wrodzona
występuje u ok. 30% zarażonych
noworodków , u 10% ma ciężki
przebieg. Śmiertelność
okołoporodowa wynosi ok. 8%.
Nieleczona bezobjawowa
toksoplazmoza powoduje u ok. 85%
objawy upośledzonego widzenia lub
ślepoty w póżniejszym okresie życia.
Inne powikłania to ubytki słuchu oraz
objawy ze strony OUN.
•
Rozpoznanie- polega na ocenie
odpowiedzi seroimmunologicznej.
Przeciwciała swoiste IgM-
synteza rozpoczyna się w 1 tyg od
zarażenia, wzrasta w ciągu następnych 4
tyg, następnie spada i utrzymuje na
niskim poziomie przez różny okres ( dłużej
u osób nieleczonych ). Stwierdzenie IgM
nasuwa podejrzenie świerzego zarażenia
Tgondii, ale nie jest wystarczające dla
jego potwierdzenia. Niespecyficzne IgM
mogą być przyczyną wyników fałszywie
dodatnich.
•
Brak IgM przemawia za infekcją dawną.
Specyficzne przeciwciała IgG
skierowane przeciwko antygenom
błonowym Tgondii pojawiają się ok. 2 tyg
od zarażenia, ich miano wzrasta do
poziomu max ok. 2 m.-ce od dnia inwazji,
w przypadkach nieleczonych wysoki
poziom utrzymuje się do 8 m.-cy, potem
obniża się. Przeciwciała
IgG skierowane przeciw antygenom
cytoplazmatycznym wykrywa się od kilku
dni do 4 tyg póżniej niż przeciwblonowe
IgG.
•
Ich stężenia osiągają max po 3- 6
miesiącach od zarażenia, następnie
ich wartości się obniżają.
IgG utrzymujące się na
stałym poziomie są dowodem ,,
immunizacji dawnej ,,. W
diagnostyce Tgondii bardzo ważna
jest właściwa ocena zachowania się
stężeń przeciwciał w kolejnych
badaniach serologicznych i określenie
przybliżonej daty zarażenia.
•
Diagnostyka neonatalna,
serologiczna i parazytologiczna
przeprowadzana jest u noworodków
matek, u których stwierdzono
serokonwersję w ciąży.
Lekiem z wyboru jest
Rovamycyna którą stosuje się od
chwili rozpoznania toksoplazmozy do
rozwiązania, dodatkowo stosuje się
sulfonamidy w połączeniu z
pirymetaminą ( Daraprim, Fansidar ).
•
Kobiety w ciąży powinny unikać kontaktu
z kotami, oraz ziemi zanieczyszczonej
odchodami. Owoce i warzywa powinny
być dokładnie wymyte i obrane przed
jedzeniem. Należy unikać surowego i
niedogotowanego mięsa. Ręce, sztućce i
naczynia mależy myć ciepłą wodą z
dodatkiem detergentu.
Zaleca się wykonanie badań
serologicznych IgM w trakcie pierwszej
wizyty i powtarzanie ich w kolejnych
tryestrach w przypadku kobiet
seronegatywnych.
•
Zarażenie rzęsistkiem pochwowym
Trichomonas vaginalis ( TV )
TV wywołuje u człowieka
rzęsistkowicę narządów płciowych i
układu moczowego, o przebiegu ostrym i
przewlekłym. Rzęsistkowica ostra dotyczy
30% kobiet i 15% mężczyzn. Wysoka
liczebność TV w treści pochwowej
koreluje z wysokim pozomem
estrogenów.
Inwazja TV u kobiet ciężarnych ma
związek ze zwiększoną ilością porodów
przedwczesnych.
•
Częściej występuje też przedwczesne
pęknięcie pęcherzapłodowego.
Leczenie obejmuje
partnerów.
•
Zarażenia grzybami.
Ciążę uznaje się za czynnik
sprzyjający rozwojowi grzybicy. Zarażenie
jest częstsze im ciąża jest bardziej
zaawansowana. Każda rozpoznana
nawracająca kandydoza pochwy lub
inwazja wieloogniskowa grzybami
powinna być postrzegana jako efekt
immunosupresji. W takich przypadkach u
kobiet nieciężarnych stwierdza się często
miejscowe zaburzenia w odpowiedzi
komórkowej, które utrudniają całkowite
wyleczenie.
•
Zarażenie grzybami z reguły nie
powoduje ryzyka przedwczesnego
pęknięcia błon płodowych.
Do zarażenia płodo
może dojść przez łożysko, na drodze
wstępującej ( przedwczesne odejście wód
płodowych ) lub okołoporodowo. U ok..
10% noworodków matek z kandydozą
pochwy stwierdza się w ciągu 7
pierwszych dni zarażenie grzybami. U 6%
zarażonych dochodzi do uogólnionej
inwazji, która może prowadzić do nagłej
śmierci.
•
Wrodzone zapalenie skóry
noworodków wywołane grzybami
cechuje się rozległymi zmianami
obejmującymi głowę, wewnętrzną
stronę dłoni i stóp, aspiracja materiału
zakażnego może być przyczyną
zapalenia płuc i zapalenia przewodu
pokarmowego.
Zarażenie noworodka może
spowodowane nieprzestrzeganiem
zasad aseptyki i antyseptyki przez
personel medyczny i matkę.