WIRUS WŚCIEKLIZNY
klasyfikacja, budowa, przebieg zakażenia, diagnostyka,
profilaktyka, epidemiologia
Olga Urbanowicz
Gr.11
Pies chory na wściekliznę
•RNA wirus o
ujemnej polarności
nici - niezakaźne
•Helikalna
symetria
nukleokapsydu
•osłonka
•Rodzina Rhabdovi
ridae
•Rodzaj Lyssavirus
•7 biotypów,
wszystkie są
patogenne dla
człowieka
Budowa
•Otoczka
•Nukleokapsyd
oRNA
oBiałka
Nukleoprotei
na
Fosfoproteina
Polimeraza
RNA
Budowa wirionu
Epidemiologia
• Przeniesienie wirusa z człowieka na człowieka jest
bardzo rzadkie
• Rocznie postępowaniem profilaktycznym po
ekspozycji jest objętych ok. 1 mln. Ludzi
W USA 2-4 os rocznie umierają
W Indiach – bezdomne chore psy – co 30min 1
osoba umiera
• wrażliwe wszystkie gatunki stałocieplne
• Wścieklizna leśna – występuje u dzikich zwierząt
• Wścieklizna miejska – zwierzęta domowe
• wrażliwy na wysoką temperaturę i światło
słoneczne, jednak dobrze znosi niskie
temperatury i procesy gnilne, dzięki czemu może
długo przetrwać w padlinie.
Drogi zakażenia
• Głównie dzikie ssaki
• ukąszenie
• zadrapanie
• przeszczep
• wdychanie aerozolu
Patogeneza
• Namnożenie w mięśniu -> nerwy w
miejscu połączenia nerwowo-
mięśniowego -> rdzeń kręgowy i mózg
-> namnażanie w istocie szarej -> nn
autonomiczne obwodowe
• Im dalej od mózgu tym okres inkubacji
jest dłuższy
• Degeneracja kom. Nerwowych
• Naciek kom. jednojądrzastych wokół
naczyń krwionośnych
• Ciałka Negriego
Ciałka Negriego – wtręty
cytoplazmatyczne
Głównie w rejonie
hipokampa
Kształt mniej lub
bardziej kulisty
Śr. 2-10 um.
Zawierają antygeny
wirusa wścieklizny
Obraz kliniczny
• Zakażenie bezobjawowe – nie
występuje u ludzi
• Zakażenie objawowe
– Dyskomfort w m-cu ukąszenia, ból głowy,
bezsenność, niepokój
– Zaburzenia połykania - wodowstręt,
drgawki, delirium, śpiączka
– Najczęsciej lokuje się w śliniankach -
ślinotok
– Śmiertelność: 90%
Profilaktyka
• Historia swoistej profilaktyki datuje sie od
odkrycia Pasteura (1822-1895)
• wykazał on obecność zarazka wścieklizny w
mózgu zwierząt i ludzi - nie był on widoczny w
mikroskopie, nie dał sie hodować na
sztucznych podłożach jednak był czynnikiem
zakaźnym.
• Aby nie narzucać z góry żadnego określonego
znaczenia Pasteur nadał łacińską nazwę jadu -
virus.
• Zastosował swoistą szczepionkę (osłabione
wirusy [pasaze]) u chłopca z Alzacji - Józefa
Meistera pokąsanego przez psa. Chłopiec nie
zachorował.
Profilaktyka
• Czynniki wpływające na decyzję:
– Typ ekspozycji
– Gatunek zwierzęcia
– Okoliczności ukąszenia
– Stan szczepienia (zwierzęcia i pacjenta)
– Występowanie wścieklizny na danym
obszarze
Metody zapobiegania
• HRIG – ludzka immunoglobulina przeciw
wściekliźnie, pół dawki wokół rany, pół
domięśniowo – odporność bierna
• HDCV – szczepionka uzyskana na
ludzkich komórkach diploidalnych, dni
0, 3, 7, 14, 28 od ekspozycji (długi
okres inkubacji wścieklizny) – bardziej
immunogenna -> mniej dawek
Diagnostyka
• Większe znaczenie ma ocena ryzyka, niż
potwierdzenie choroby
• Najszybciej i najdokładniej wirusa wścieklizny w
zakażonych tkankach wykrywa się za pomocą
metody immunofluorescencyjnej bezpośredniej z
zastosowaniem surowicy odpornościowej chomików
• Obserwacja zwierzęcia:
– mimowolne skurcze mięśni (konwulsje), ślinotok,
światłowstręt oraz wodowstręt
– pośmiertne badanie mózgu zwierzęcia
– Jeżeli przeżyje 15 dni -> wirus nie był w ślinie -> nie
mógł zarazić człowieka
• U człowieka PCR, ale często wynik fałszywie ujemny
• Wykrywanie ciałek Negriego
Bibliografia
• Virella G., Mikrobiologia i choroby
zakaźne, Warszawa 1999
• http://pl.wikipedia.org/wiki/W
%C5%9Bcieklizna
• http://www.megapedia.pl/wscieklizna.ht
ml
• http://komixxy.pl/306390/wscieklizna-
pikachu
• Babcia
Dziękuję