Wczesna Dorosłość
Rozwój
społeczny
Rozwój społeczny
ZADANIA ROZWOJOWE :
wybór małżonka;
uczenie się współżycia z nim ;
założenie rodziny i wychowywanie
dzieci;
podjęcie obowiązków obywatelskich;
znalezienie odpowiadającej sobie
grupy społecznej
Elementy relacji opartej na intymności
(wg Eriksona)
Elementy
relacji
Przejawy
zaangażowa
nie
Ilość czasu poświęconego dla związku związanego
zarówno z działaniem, jak i z myśleniem o nim,
dobrowolne zobowiązanie
akceptacja
Przyjęcie inności, odmienności drugiego człowieka,
dawanie partnerowi bezpieczeństwa do ujawniania
się, podwyżczanie jego samooceny
troska
Zainteresowanie sprawami partnera, wspieranie go
w trudnych momentach
Wybór współmażonka
samodzielna decyzja
pierwsze konflikty po ślubie wynikają często z
mglistego wyobrażenia oczekiwania odnośnie
obowiązków
Komponenty miłości
(wg Sternberga)
intymność
zaangażowanie
namiętność
Narodziny pierwszego dziecka
przyjęcie na siebie nowych ról społecznych
podjęcie odpowiedzialności za dziecko
zmienia się rytm życia małżonków
Macierzyństwo i ojcoswtwo
Periodyzacja życia rodzinnego:
( wg J. Laskowskiego )
faza wstępna -narzeczeństwo (od poznania się do
ślubu);
faza tworzącej się więzi małżeńskiej (od ślubu do
urodzenia się pierwszego dziecka);
rozbudzanie i rozwój postaw rodzicielskich (od
niemowlęctwa po okres osiągnięcia przez dziecko
dojrzałości);
faza wzajemnego partnerstwa rodzinnego (okres, w
którym rodzice mieszkają razem z dorosłymi i
samowystarczalnymi pod wzg. materialnym dziećmi);
faza „pustego gniazda” (okres od momentu
opuszczenia domu przez ostatnie dziecko do śmierci
współmałrzonka)
Okresy spiętrzenia konfliktów w rodzinie:
(wg N. Chmielnickiego)
bezpośrednio po ślubie;
po urodzeniu pierwszego dziecka;
po urodzeniu drugiego dziecka;
kiedy dziecko osiąga 13-14 lat;
kiedy dziecko osiąga 17-18 lat;
po usamodzielnieniu się dziecka
Etapy rozwoju zawodowego:
stadium eksploracji – przymierzanie się do
różnych ról zawodowych;
stadium stabilizacji – adaptacja do warunków
pracy;
stadium zachowania statusu quo – dążenie do
utrzymania uzyskanej pozycizawodowej;
stadium schyłkowe – wycofanie się z
aktywności zawodowej i angażowanie się w
inne formy aktywności.
Obszary aktywności młodych dorosłych
i ich psychospołeczne funkcjonowanie
Praca
Rodzina
Czas wolny
Obszary aktywności młodych
dorosłych i ich psychospołeczne
funkcjonowanie
rodzin
a
Praca
Czas
wolny
Obszary aktywności młodych
dorosłych i ich psychospołeczne
funkcjonowanie
Praca
Czas
wolny
rodzin
a
Obszary aktywności młodych
dorosłych i ich psychospołeczne
funkcjonowanie
Praca
rodzina
Czas
wolny
Rozwój poznawczy
Myślenie młodego dorosłego:
rozumowanie formalne (wg Piageta) – myślenie
umożliwiające analizę schematów, abstrakcyjnych
pojęć, problemów akademickich np.
zaprojektowanie i przeprowadzenie eksperymentu
relatywizm – polega na zrozumieniu, iż wiedza
zależy od subiektywnych doświadczeń i punktu
widzenia jednostki (wg Sinnot stadium operacji
relatywistycznych)
analiza zadań codziennych (everyday tasks) –
umiejętność rozstrzygania zadań, z którymi
człowiek spotyka się codziennie oraz zadań
hipotetycznych, które spostrzegane są jako życiowo
ważne
myślenie postformalne (Commons, Richards, 1984)
Myślenie młodego dorosłego:
Operacje systemowe – określone są na zbiorach
operacji formalnych, czyli na klasach i relacjach
między klasami, wprowadzając przez utworzenie
systemów, wyższy stopień uporządkowania zbioru
Operacje meta systemowe - są to operacje, które
wyznaczają relacje między systemami w ramach
struktury nadrzędnej, zwanej mata systemem,
wyłania się ona wówczas, gdy jednostka potrafi
wykonać wszystkie operacje na klasach systemów
Operacje paradygmatyczne – porządkują systemy
systemów, w wyniku czego tworzy się bardziej
złożona struktura zwana polem (field), zawierająca
wszystkie relacje między wyróżnianymi systemami
Rozwój osobowości
Sprostanie oczekiwaniom stawianym przez okres dorosłości
wymaga znacznego poziomu dojrzałości tj. stanu wiążącego
się z osiągnięciem przez jednostkę:
Dobrego samopoczucia fizycznego i psychicznego
Dobrze rozwiniętego systemu wartości
Realistycznego pojęcia własnej osoby,
zintegrowania Ja realnego i Ja idealnego
Stabilności w zachowaniu emocjonalnym
Satysfakcjonujących relacji społecznych
Umiejętności dokonywania wglądu
intelektualnego
Realistycznej oceny przyszłych celów i ideałów
Zdolność do bardziej pomyślnego radzenia sobie
z problemami życiowymi
SIEDEM DYMENCJI DOJRZAŁOŚCI
wg. GORDONA ALLPORTA
Zasięg Ja
Ciepłe odnoszenie się do innych
Emocjonalne bezpieczeństwo
Realistyczna percepcja
Dysponowanie kwalifikacjami i kompetencjami
Wiedza o sobie
Stabilna i spójna filozofia życia
Wczesna dorosłość to etap będący
„rozwojowym efektem” pewnego
rozwiązania kryzysu tożsamości
stanowiąc kulminacje poprzedniego
stadium- adolescencji
Tożsamość osiągnięta
jako optymalny efekt żmudnego procesu formowania tożsamości:
Stopniowe wchodzenie w okres dorosłości z
poczuciem „zamykania” wątków rozwojowych
okresu dorastania
Branie odpowiedzialności za własne decyzje i
ich konsekwencje
Wyraźne poczucie własnych kompetencji i ich
granic
FAZA nowicjatu, terminowania i uczenia sę
bycia dorosłym przynosi jednocześnie osobista
satysfakcj z poszerzania granic swych
kompetencji oraz uznanie otoczenia
Tożsamość nadana
skrócenie okresu moratorium w fazie późnej
adolescencji
ryzyko doświadczenia poczucia
niepunktualności zdarzeń życiowych- za
wcześnie w stosunku do rzeczywistego braku
gotowości
Tożsamość moratoryjna
przedłużenie okresu moratorium poza fazę
późnej adolescencji
odrzucanie ofert i nie podejmowanie zadań,
które wymagają przyjęcia odpowiedzialności
Tożsamość rozproszona
nakładanie się na siebie zadań rozwojowych
okresu późnej adolescencji i wczesnej
dorosłości
doświadczanie pomieszania ról, zadań,
zakresów kompetencji i odpowiedzialności
faza nowicjatu, terminowania i uczenia się
bycia dorosłym nie przynosi osobistej
satysfakcji, a często jest źródłem negatywnej
oceny ze strony otoczenia
Konsolidacja tożsamości jest optymalnym efektem żmudnego
procesu formowania tożsamości, jej wyrazem jest
tożsamość osiągnięta.
Poczucie ciągłości siebie w czasie i przestrzeni
Poczucie identyczności i jednocześnie poczucia
odrębności
Świadomość własnych atutów i ograniczeń
Otwartość i ciekawość świata bez obaw o naruszenie
swego poczucia bezpieczeństwa
Wchodzenie w bliskie relacje z innymi ludźmi bez
obaw o naruszenie granic własnej autonomii
Zdobycze wczesnej dorosłości, pomnażanie ,
rozwijanie i integrowanie ze zdobywanym
doświadczeniem życiowym, wieńczy
samoświadomość ( wyrażająca się w sile ego), dzięki
której jednostka ma dostęp do własnych zasobów i
możliwość elastycznego z nich czerpania, zwłaszcza
w obliczu sytuacji problemowych, wymagających
przede wszystkim myślenia dialektycznego.
Jacy są młodzi dorośli?
Pełni witalności, kreatywni i otwarci na nowe
doświadczenia. Mimo iż są gotowi do przyjęcia
wyznaczonych rozwojowych zadań to nie
dysponują jeszcze w pełni wypracowanymi
strategiami poruszania się w nowym dla nich
świecie.
Rozwój fizyczny
Osiągnięcie maksimum rozwoju w:
Masie ciała
Płciowym (przekazywanie informacji
genetycznej)
Wydolnościowo – siłowym
Zmysłowym (optimum percepcyjne)
Przyrost Masy
Brak znaczących zmian
Istniejące tkanki ulegają utwardzeniu – np.
kości twardnieją do poziomu określonego
genetycznie maksymalnego poziomu
Sylwetka:
Osoby otyłe z większym prawdopodobieństwem
zachowają swoją sylwetkę z okresu wczesnej
dorosłości lub jeszcze bardziej przytyją
Osoby smukłe mają mniejsze szanse na duże
przybranie na masie
Układ rozrodczy
Kobiety
Mężczyźni
Optimum rozwoju
płciowego
Prawdopodobieństwo
powikłań ciążowych
wzrasta po 30 roku
życia
Optimum rozwoju
płciowego
Żywotność
plemników spada po
40 roku życia
Stres
Duża ilość stresorów
Małżeństwo, dalsza rodzina
Praca, warunki ekonomiczne
Studia
Brak umiejętności radzenia sobie ze stresem
wynikający
z
małego
doświadczenia
życiowego
oraz
dystansu
do
sytuacji
stresowych
Wydolność
Objętość „czynnościowa” płuc (Vo2 MAX)
20lat
40+lat
37m2
25m2
Sprawność zmysłowa
Wzrok:
40+ spadek wrażliwości na światło
Słuch: zawężanie spektrum dźwięków
słyszalnych
(np. z 18Hz-22kHz do 25Hz-18kHz),
duży wpływ środowiska.
Powonienie:
problemy z rozpoznawaniem zapachów
Smak:
Brak
Pytania ?
Zapraszamy do dyskusji
ROLE SPOŁECZNE
Dorosłość można ujmować jako serię złożonych , o
wzrastającym stopniu trudności ról, które jednostka
odgrywa przez coraz dłuższe okresy czasu.
Jakie role społeczne
Jakie role społeczne
podejmuje i wypełnia
podejmuje i wypełnia
człowiek w okresie
człowiek w okresie
wczesnej młodości?
wczesnej młodości?
ZEGAR SPOŁECZNY
Wewnątrz danej grupy społecznej istnieje consensus co do
tzw. Wieku odpowiedniego dla różnych wydarzeń życiowych.
Działa jak źródło nacisków i presji społecznych zmuszając
jednostki do podejmowania ról w odpowiednim czasie.
Z jakimi oczekiwaniami ze
Z jakimi oczekiwaniami ze
strony społeczeństwa spotyka
strony społeczeństwa spotyka
się człowiek w okresie
się człowiek w okresie
wczesnej dorosłości?
wczesnej dorosłości?
ZEGAR SPOŁECZNY
Dorosłość można rozpatrywać jako dużą różnorodność
indywidualnych motywacji ukierunkowujących i
podtrzymującyh zachowanie.
Zastanówmy się jakie
Zastanówmy się jakie
zachowanie podejmuje
zachowanie podejmuje
człowiek w okresie wczesnej
człowiek w okresie wczesnej
dorosłości, które same w sobie
dorosłości, które same w sobie
przynoszą satysfakcje?
przynoszą satysfakcje?