Znieczulenia
Znieczulenia
w
w
stomatologii
stomatologii
Tutaj nie ma bohaterów...
Tutaj nie ma bohaterów...
N
N
asz Cel
asz Cel
Z
Z
apobiegnięcie wystąpienia bólu podczas
apobiegnięcie wystąpienia bólu podczas
trawania zabiegu
trawania zabiegu
Z
Z
achowanie świadomości pacjenta-
achowanie świadomości pacjenta-
bezpieczeństwo
bezpieczeństwo
W
W
arunki do osiągnięcia efektywnego
arunki do osiągnięcia efektywnego
znieczulenia: dokładna znajomość anatomii
znieczulenia: dokładna znajomość anatomii
głowy i szyi , farmakologii oraz prawidłowe
głowy i szyi , farmakologii oraz prawidłowe
wykonanie procedury znieczulenia
wykonanie procedury znieczulenia
P
P
rawidłowo zebrany wywiad( alergie!)
rawidłowo zebrany wywiad( alergie!)
Znieczulenie miejscowe jest to odwracalne i kontrolowane
Znieczulenie miejscowe jest to odwracalne i kontrolowane
przerwanie przewodnictwa za pomocą środków
przerwanie przewodnictwa za pomocą środków
farmakologicznych w obrębie dowolnego odcinka neuronu
farmakologicznych w obrębie dowolnego odcinka neuronu
obwodowego.
obwodowego.
Znieczulenie obejmuje
Znieczulenie obejmuje
:
:
Analgezje,czyli zniesienie czucia bólu z
Analgezje,czyli zniesienie czucia bólu z
zachowaniem świadomości.
zachowaniem świadomości.
Relaksację,czyli obniżenie napięcia mięśni
Relaksację,czyli obniżenie napięcia mięśni
prążkowanych.
prążkowanych.
Hiporefleksję,czyli zniesienie odruchów
Hiporefleksję,czyli zniesienie odruchów
kontrolowanych przez układ wegetatywny.
kontrolowanych przez układ wegetatywny.
W stomatologii stosuje się
W stomatologii stosuje się
następujące rodzaje znieczuleń
następujące rodzaje znieczuleń
miejscowych.
miejscowych.
Powierzchniowe
Powierzchniowe
Nasiękowe
Nasiękowe
Przewodowe
Przewodowe
O
O
koliczne
koliczne
Śródwięzadłowe
Śródwięzadłowe
Znieczulenie powierzchniowe polega na aplikacji
środka znieczulającego na błonę śluzową jamy ustnej
np.: w postaci żelu
Znieczulenie nasiękowe polega na wyłączeniu
przewodnictwa zakończeń nerwów czuciowych drogą
ich nastrzyknięcia płynem znieczulającym.
Znieczulenie przewodowe w stomatologii polega na
przerwaniu przewodnictwa jednej z trzech gałęzi nerwu
trójdzielnego, poprzez wprowadzenie płynu
znieczulającego w okolicę pnia nerwowego.
Okołonerwowe( donerwowe niestosowane)
Znieczulenie okoliczne- tzw ostrzykiwanie np przy
ropniach
Znieczulenie śródwięzdłowe- do szczeliny ozębnowej
Znieczulenie powierzchniowe
Znieczulenie powierzchniowe
S
S
tosujemy zawsze przed wkuciem igły,
tosujemy zawsze przed wkuciem igły,
szczególnie u dzieci, poza tym
szczególnie u dzieci, poza tym
zastosowanie ograniczone
zastosowanie ograniczone
N
N
akładając preparat wmasowujemy krótką
akładając preparat wmasowujemy krótką
chwilę( masaż), dobre przy
chwilę( masaż), dobre przy
ząbkowaniu( np Dentinox) lub spray
ząbkowaniu( np Dentinox) lub spray
Stosujemy:
Stosujemy:
roztwory, żele, spray’e– 2-4%
roztwory, żele, spray’e– 2-4%
Uwaga-łatwo się wchłania- przedawkowanie
Uwaga-łatwo się wchłania- przedawkowanie
Znieczulenia nasiękowe -
Znieczulenia nasiękowe -
ograniczenia
ograniczenia
Szczęka – kość stosunkowo cienka, liczne
Szczęka – kość stosunkowo cienka, liczne
otwory
otwory
odżywcze,
odżywcze,
przenikanie w głąb
przenikanie w głąb
wyrostka zębodołowego
wyrostka zębodołowego
środka znieczulającego
środka znieczulającego
Wyjątki:
Wyjątki:
-
linia środkowa ciała;
linia środkowa ciała;
-
okolica grzebienia jarzmowo –
okolica grzebienia jarzmowo –
zębodołowego
zębodołowego
-
Ł
Ł
ęk kła
ęk kła
Żuchwa:
Żuchwa:
- skuteczne tylko dla siekaczy i kłów
- skuteczne tylko dla siekaczy i kłów
Aby uzyskać znieczulenie tkanek
Aby uzyskać znieczulenie tkanek
w zakresie szczęki wykorzystuje
w zakresie szczęki wykorzystuje
się znieczulenie przewodowe
się znieczulenie przewodowe
Nerwu podoczodołowego
Nerwu podoczodołowego
Nerwu nosowo-podniebiennego
Nerwu nosowo-podniebiennego
Nerwu podniebiennego większego
Nerwu podniebiennego większego
O
O
raz nasiękowe nerwów zębodołowych
raz nasiękowe nerwów zębodołowych
górnych, przednich, środkowych i
górnych, przednich, środkowych i
tylnych= splotu zębodołowego górnego
tylnych= splotu zębodołowego górnego
Znieczulenie nasiękowe
Znieczulenie nasiękowe
Od strony przedsionka jamy ustnej- w ten
Od strony przedsionka jamy ustnej- w ten
sposób znieczulamy nn zębodołowe
sposób znieczulamy nn zębodołowe
górne
górne
- na granicy błony śluzowej ruchomej i
- na granicy błony śluzowej ruchomej i
nieruchomej
nieruchomej
- ilość środka znieczulającego 1,5
- ilość środka znieczulającego 1,5
ml
ml
Znieczulenie
nerwów zębodołowych górnych
tylnych=na guz szczęki
1. Znieczulenie tych nerwów wykonuje się w przy zabiegach
chirurgicznych w obrębie zębów przedtrzonowych i trzonowych;
2. Igłę należy wkłuć w sklepieniu przedsionka jamy ustnej, tuż poza
grzebieniem jarzmowo-zębodołowym na wysokości wierzchołków
korzeni II zęba trzonowego;
3. Igłę prowadzi się od przodu i dołu ku górze, ku tyłowi i
przyśrodkowo;ZAWSZE W KONTAKCIE Z KOŚCIĄ!
4. Znieczulenie obejmuje zęby trzonowe górne i wyrostek zębodołowy
szczęki od strony policzkowej.
Blokad
Blokad
a n.
a n.
z
z
ębod
ębod
ołowe
ołowe
go
go
górne
górne
go
go
tylneg
tylneg
o= na
o= na
guz
guz
szczęk
szczęk
i
i
B
B
lokada n.
lokada n.
z
z
ębodołowego
ębodołowego
górnego środkowego
górnego środkowego
Blokada n.
Blokada n.
Z
Z
ębodołowego górnego
ębodołowego górnego
przedniego
przedniego
1. jest największą gałęzią nerwu szczękowego (n. maxillaris);
2. unerwia zęby, ozębną ,dziąsła i przegrody międzyzębowe
zębów górnych.( nerwy zębodołowe górne);
3. powiekę dolną (gałęzie powiekowe dolne);
4. boczną powierzchnie nosa oraz skrzydełko nosa( gałęzie nosowe
zewnętrzne);
5. ścianę przednią zatoki szczękowej.
Nerw podoczodołowy
( n. infraorbitalis)
Kanał podoczodołowy -
Kanał podoczodołowy -
położenia
położenia
I.
I.
Otwór podoczodołowy 6 – 8
Otwór podoczodołowy 6 – 8
mm poniżej miejsca gdzie
mm poniżej miejsca gdzie
szew jarzmowo – szczękowy
szew jarzmowo – szczękowy
dochodzi do dolnego
dochodzi do dolnego
brzegu oczodołu;
brzegu oczodołu;
II.
II.
0,5 cm w stronę
0,5 cm w stronę
przyśrodkową od linii
przyśrodkową od linii
pionowej przeprowadzonej
pionowej przeprowadzonej
przez źrenice, 6 – 8 mm od
przez źrenice, 6 – 8 mm od
dolnego brzegu oczodołu;
dolnego brzegu oczodołu;
III.
III.
Można go wymacać
Można go wymacać
przedsionka jamy ustnej.
przedsionka jamy ustnej.
Znieczulenie nerwu
Znieczulenie nerwu
podoczodołowego metodą
podoczodołowego metodą
wewnątrzustną oraz metodą
wewnątrzustną oraz metodą
zewnątrzustną.
zewnątrzustną.
Metoda wewnątrzustna – wskazujący palec lewej
Metoda wewnątrzustna – wskazujący palec lewej
ręki należy oprzeć na dolnym brzegu oczodołu ,
ręki należy oprzeć na dolnym brzegu oczodołu ,
kciukiem lewej ręki odciągamy wargę górną ,
kciukiem lewej ręki odciągamy wargę górną ,
następnie wkłuć igłę w sklepieniu przedsionka
następnie wkłuć igłę w sklepieniu przedsionka
między I i II siekaczem. Igłę prowadzić na zewnątrz
między I i II siekaczem. Igłę prowadzić na zewnątrz
i bok.
i bok.
Metoda zewnątrzustna- polega na wkłuciu igły w
Metoda zewnątrzustna- polega na wkłuciu igły w
połowie wysokości bruzdy nosowo-wargowej.
połowie wysokości bruzdy nosowo-wargowej.
Podczas znieczulenia palec wskazujący również
Podczas znieczulenia palec wskazujący również
ułożony jest na dolnym brzegu oczodołu( ochrona
ułożony jest na dolnym brzegu oczodołu( ochrona
oka)
oka)
Znieczuleni nasiękowe od strony
Znieczuleni nasiękowe od strony
podniebienia
podniebienia
igłę wkłuwamy ok. 1 cm powyżej brzegu wyrostka
igłę wkłuwamy ok. 1 cm powyżej brzegu wyrostka
zębodołowego na wysokości wierzchołka korzenia
zębodołowego na wysokości wierzchołka korzenia
usuwanego zęba, UWAGA, Tętnica podniebienna!
usuwanego zęba, UWAGA, Tętnica podniebienna!
igłę prowadzi się pod kątem 45-90
igłę prowadzi się pod kątem 45-90
°
°
do błony
do błony
śluzowej podniebienia, po aspiracji podajemy
śluzowej podniebienia, po aspiracji podajemy
bardzo powoli od 0,3 do 0,5 ml płynu
bardzo powoli od 0,3 do 0,5 ml płynu
znieczulającego (większa ilość płynu uszkadza –
znieczulającego (większa ilość płynu uszkadza –
odrywa okostną) tj ok 1/3 ampułki
odrywa okostną) tj ok 1/3 ampułki
UWAGA, na podniebieniu brak błony podśluzowej-
UWAGA, na podniebieniu brak błony podśluzowej-
śluzówka jest mocno przyrośnięta do okostnej-
śluzówka jest mocno przyrośnięta do okostnej-
szybkie rozwarstwienie środkiem znieczulającym-
szybkie rozwarstwienie środkiem znieczulającym-
BÓL
BÓL
Nerw nosowo-podniebienny (n.
nasopalatinus)
1. Znieczulenie nerwu nosowo-
podniebiennego obejmuje błonę śluzową
podniebienia zawartą między linią kłów
oraz środkowe siekacze
2. Otwór przysieczny odpowiada
umiejscowieniu brodawki przysiecznej
znajdującej się tuż za przyśrodkowymi
siekaczami górnymi. Igłę wprowadza się
bocznie od brodawki prowadząc ją w
kierunku otworu przysiecznego, nie w
samą brodawkę! BÓL!
3. Podajemy 0,5 ml płynu znieczulającego
Blokada n.
Blokada n.
N
N
osowo-
osowo-
podniebiennego
podniebiennego
B
B
lokad
lokad
a
a
n.podn
n.podn
iebienn
iebienn
ego
ego
większ
większ
ego
ego
Znieczulenie do otworu podniebiennego
większego
1. otwór podniebienny znajduje się w tylno-bocznym kącie podniebienia
twardego w odległości 0,5 cm przyśrodkowo od ostatniego zęba
trzonowego.W przypadku braku ostatniego zęba trzonowego należy
kierować się granicą między błoną śluzową podniebienia twardego i
miękkiego,gdyż otwór podniebienny znajduje się w odległości 1 cm do
przodu od tylnego brzegu podniebienia twardego.
2. zakres znieczulenia obejmuje wyrostek zębodołowy od strony
podniebienia do linii kłów .
0,3 – 0,5 ml płynu znieczulającego
Stosując zabiegi stomatologiczne w
obrębie żuchwy wykonuje się
znieczulenie:
1. nerwu zębodołowego dolnego
2. nerwu policzkowego
3. nerwu językowego
4. nerwu bródkowego
Nerw zębodołowy
Nerw zębodołowy
dolny
dolny
Unerwia – zęby i kość żuchwy, w kanale na
Unerwia – zęby i kość żuchwy, w kanale na
wysokości szczytu korzenia I lub II
wysokości szczytu korzenia I lub II
przedtrzonowca odchodzi od niego nerw
przedtrzonowca odchodzi od niego nerw
bródkowy unerwiający skórę i błonę śluzową
bródkowy unerwiający skórę i błonę śluzową
dolnej wargi oraz skórę brody. Pozostała
dolnej wargi oraz skórę brody. Pozostała
część n. zębodołowego dolnego (przednia)
część n. zębodołowego dolnego (przednia)
unerwia siekacze i kły oraz kość i dziąsło w
unerwia siekacze i kły oraz kość i dziąsło w
odcinku przednim żuchwy
odcinku przednim żuchwy
Nerw zębodołowy dolny
(n. alveolaris inferior )
Znieczulenie nerwu zębodołowego dolnego
Znieczulenie nerwu zębodołowego dolnego
można wykonać drogą zewnątrzustną lub
można wykonać drogą zewnątrzustną lub
wewnątrzustną.
wewnątrzustną.
metoda wewnatrzustna
metoda wewnatrzustna
- przy szeroko otwartych
- przy szeroko otwartych
ustach palcem wskazującym lewej ręki wyczuwa się
ustach palcem wskazującym lewej ręki wyczuwa się
trojkąt zatrzonowcowy, fałd skrzydłowo-żuchwowy
trojkąt zatrzonowcowy, fałd skrzydłowo-żuchwowy
lub kresę skośną. Strzykawka powinna znajdować się
lub kresę skośną. Strzykawka powinna znajdować się
w okolicy przedtrzonowców strony przeciwległej.
w okolicy przedtrzonowców strony przeciwległej.
Prawie prostopadle do wewnętrznej powierzchni
Prawie prostopadle do wewnętrznej powierzchni
gałęzi żuchwy. Igłę prowadzi się prawie równolegle
gałęzi żuchwy. Igłę prowadzi się prawie równolegle
do płaszczyzny zgryzowej zębów dolnych. Na
do płaszczyzny zgryzowej zębów dolnych. Na
niewielkiej głębokości pozostawia się nieco płynu do
niewielkiej głębokości pozostawia się nieco płynu do
znieczulenia n. językowego a na głębokości 1,5-2 cm
znieczulenia n. językowego a na głębokości 1,5-2 cm
dalsze 2 ml płynu przy kontakcie z kością. Nerw
dalsze 2 ml płynu przy kontakcie z kością. Nerw
policzkowy znieczulamy wysuwając nieco i
policzkowy znieczulamy wysuwając nieco i
przesuwając igłę bocznie lub z osobnego wkłucia w
przesuwając igłę bocznie lub z osobnego wkłucia w
dnie przedsionka nasiękowo.
dnie przedsionka nasiękowo.
Najlepiej- 3 nerwy z jednego wkłucia( niestety nie
Najlepiej- 3 nerwy z jednego wkłucia( niestety nie
zawsze tak się udaje;))......
zawsze tak się udaje;))......
Nerw zębodołowy dolny
(n. alveolaris inferior )
Metoda Weissbrema
Metoda Weissbrema
– n. zębodołowy dolny,
– n. zębodołowy dolny,
językowy i policzkowy można znieczulić z
językowy i policzkowy można znieczulić z
jednego wkłucia u podstawy wyrostka
jednego wkłucia u podstawy wyrostka
dziobiastego – przy szeroko otwartych
dziobiastego – przy szeroko otwartych
ustach wkłuwa się igłę przyśrodkowo od
ustach wkłuwa się igłę przyśrodkowo od
przedniej krawędzi gałęzi żuchwy ½ cm
przedniej krawędzi gałęzi żuchwy ½ cm
poniżej powierzchni żującej górnych zębów
poniżej powierzchni żującej górnych zębów
trzonowych, prostopadle do powierzchni
trzonowych, prostopadle do powierzchni
błony śluzowej na głębokości 1,5-2 cm
błony śluzowej na głębokości 1,5-2 cm
koniec igły osiąga kość – podajemy płyn
koniec igły osiąga kość – podajemy płyn
znieczulający
znieczulający
Nerw zębodołowy dolny
(n. alveolaris inferior )
b
b
) metoda zewnątrzustna -
) metoda zewnątrzustna -
(Cieszyńskiego) lewa dłoń opiera się o
(Cieszyńskiego) lewa dłoń opiera się o
kąt żuchwy w ten sposób, że palec
kąt żuchwy w ten sposób, że palec
wskazujący przylega do tylnego brzegu
wskazujący przylega do tylnego brzegu
gałęzi żuchwy natomiast kciuk opiera
gałęzi żuchwy natomiast kciuk opiera
się o dolny brzeg trzonu żuchwy. Igłę
się o dolny brzeg trzonu żuchwy. Igłę
wkłuwa się tuż obok kciuka i prowadzi
wkłuwa się tuż obok kciuka i prowadzi
równolegle do tylnego brzegu gałęzi
równolegle do tylnego brzegu gałęzi
żuchwy na wysokość 4-5 cm.
żuchwy na wysokość 4-5 cm.
Blokada n.
Blokada n.
z
z
ębodołowego
ębodołowego
dolnego
dolnego
Nerw policzkowy
Nerw policzkowy
(n. buccalis)
(n. buccalis)
Unerwia błonę śluzową policzka,
Unerwia błonę śluzową policzka,
przedsionka jamy ustnej i wyrostka
przedsionka jamy ustnej i wyrostka
zębodołowego w odcinku od połowy zęba
zębodołowego w odcinku od połowy zęba
mądrości do połowy pierwszego
mądrości do połowy pierwszego
predtrzonowca
predtrzonowca
Blokada n.
Blokada n.
policzkowego
policzkowego
Nerw językowy
Nerw językowy
Unerwia – błonę śluzową i okostną na
Unerwia – błonę śluzową i okostną na
wewnętrznej powierzchni trzonu żuchwy,
wewnętrznej powierzchni trzonu żuchwy,
błonę śluzową dna jamy ustnej i połowy
błonę śluzową dna jamy ustnej i połowy
języka do linii brodawek okolonych
języka do linii brodawek okolonych
C
C
zasem widoczny fałd nerwu w j. ustnej
zasem widoczny fałd nerwu w j. ustnej
U
U
waga przy usuwaniu zebów ósmych!
waga przy usuwaniu zebów ósmych!
Nerw językowy (n.lingualis
)
1. Może być znieczulany łącznie z nerwem zębodołowym dolnym.
2. W dnie jamy ustnej gdzie przebiega na górno-tylnej powierzchni mięśnia
żuchwowo-gnykowego ( w okolicy dolnego zęba mądrości).
3. Znieczulenie obejmuje błonę śluzową i okostną na wewnętrznej
powierzchni trzonu żuchwy oraz odpowiednią połowę języka.
1. Stanowi końcową gałązkę nerwu
zębodołowego dolnego
2. Opuszcza kanał przez otwór bródkowy ,
znajdujący się w okolicy
wierzchołka drugiego zęba
przedtrzonowego, a przy bezzębiu....?
3. Od strony przedsionka igłę wkłuwa się
w okolicy drugiego zęba
przedtrzonowego kierując ją ku
dołowi , tyłowi i
przyśrodkowo.
4. Znieczulenie obejmuje skórę i błonę
śluzową wargi dolnej, zęby
sieczne, kły, pierwszy przedtrzonowiec
oraz błonę śluzową wyrostka
zębodołowego od strony wargowej.
Nerw bródkowy (n.
mentalis)
Blokada n.
Blokada n.
bródkowego
bródkowego
Nowe
Nowe
systemy
systemy
znieczuleń
znieczuleń
Różne systemy używane
Różne systemy używane
do znieczuleń
do znieczuleń
Anaejet
Anaejet
The Wand
The Wand
Injex
Injex
Znieczulenie
Znieczulenie
Śródwięzadłowe
Śródwięzadłowe
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę
Piśmiennictwo:
Piśmiennictwo:
Łasiński W. „Anatomia głowy dla stomatologów”
Łasiński W. „Anatomia głowy dla stomatologów”
Bartkowski S. „ Chirurgia szczękowo- twarzowa”
Bartkowski S. „ Chirurgia szczękowo- twarzowa”
Atlas głowy i szyi dla stomatologów Nettera
Atlas głowy i szyi dla stomatologów Nettera