JĘZYK
JĘZYK
I KOMUNIKACJA
I KOMUNIKACJA
Funkcje języka:
Funkcje języka:
Komunikacyjna
Komunikacyjna
(socjalna lub interpersonalna) –
(socjalna lub interpersonalna) –
polega na zdolności do przekazywania informacji
polega na zdolności do przekazywania informacji
tj. transponowaniu rzeczywistości pozajęzykowej
tj. transponowaniu rzeczywistości pozajęzykowej
na określone symbole (kody)
na określone symbole (kody)
Kognitywna
Kognitywna
(symboliczna lub reprezentatywna)
(symboliczna lub reprezentatywna)
– język jest podstawowym narzędziem
– język jest podstawowym narzędziem
poznawania świata i służy reprezentacji tego
poznawania świata i służy reprezentacji tego
świata w umyśle człowieka
świata w umyśle człowieka
Emocjonalna
Emocjonalna
– przejawia się w wyzwalaniu
– przejawia się w wyzwalaniu
u człowieka różnych uczuć
u człowieka różnych uczuć
Kompetencja językowa
Kompetencja językowa
typowa dla gatunku ludzkiego
typowa dla gatunku ludzkiego
zdolność. Stanowi ona o twórczym
zdolność. Stanowi ona o twórczym
charakterze wypowiedzi językowych
charakterze wypowiedzi językowych
– ze skończonej ilości słów człowiek
– ze skończonej ilości słów człowiek
może wypowiedzieć i zrozumieć
może wypowiedzieć i zrozumieć
nieskończoną ilość słów (TEORIA
nieskończoną ilość słów (TEORIA
CHOMSKY’EGO – gramatyka
CHOMSKY’EGO – gramatyka
generatywno – transformacyjna)
generatywno – transformacyjna)
Kompetencja komunikacyjna
Kompetencja komunikacyjna
umiejętność posługiwania się językiem stosownie
umiejętność posługiwania się językiem stosownie
do sytuacji oraz roli społecznej mówiących
do sytuacji oraz roli społecznej mówiących
(Hymes).
(Hymes).
Na strukturę kompetencji komunikacyjnej
Na strukturę kompetencji komunikacyjnej
składają się reguły pragmatyczne określające
składają się reguły pragmatyczne określające
sposoby efektywnej komunikacji werbalnej. Pełnią
sposoby efektywnej komunikacji werbalnej. Pełnią
funkcje koordynacyjne i kontrolne w
funkcje koordynacyjne i kontrolne w
stosunku do zachowań językowych. Zdania
stosunku do zachowań językowych. Zdania
ukształtowane zgodnie z regułami kompetencji
ukształtowane zgodnie z regułami kompetencji
językowej mówcy, dzięki regułom pragmatycznym
językowej mówcy, dzięki regułom pragmatycznym
mowy stają się wypowiedziami.
mowy stają się wypowiedziami.
System komunikacji
System komunikacji
- Sieć, w której dane wyrażenia – najczęściej
- Sieć, w której dane wyrażenia – najczęściej
językowe – przesuwane są od
językowe – przesuwane są od
źródła do celu.
źródła do celu.
- Sieć ludzkiej komunikacji może być
- Sieć ludzkiej komunikacji może być
w różnym stopniu złożona – zależy to
w różnym stopniu złożona – zależy to
od liczby osób komunikujących się.
od liczby osób komunikujących się.
- Trzy funkcje procesu komunikowania się:
- Trzy funkcje procesu komunikowania się:
umożliwia przyjmowanie, ocenianie
umożliwia przyjmowanie, ocenianie
i przekazywanie wiadomości.
i przekazywanie wiadomości.
-
Proces komunikacji jest możliwy
Proces komunikacji jest możliwy
dzięki czynnościom kodyfikacyjnym.
dzięki czynnościom kodyfikacyjnym.
-
Kodyfikacja – reprezentowanie
Kodyfikacja – reprezentowanie
w sposób ustalony jednych
w sposób ustalony jednych
zjawisk i zdarzeń przez inne.
zjawisk i zdarzeń przez inne.
-
Język – seria kodyfikacji, którą
Język – seria kodyfikacji, którą
posługują się dwie lub więcej osób.
posługują się dwie lub więcej osób.
(słowa, mimika, pantomimika)
(słowa, mimika, pantomimika)
Formy komunikacji między
Formy komunikacji między
ludźmi:
ludźmi:
Komunikacja werbalna – oparta na
Komunikacja werbalna – oparta na
słowie
słowie
Komunikacja niewerbalna – „mowa
Komunikacja niewerbalna – „mowa
ciała”
ciała”
Komunikacja werbalna:
Komunikacja werbalna:
Mówienie
Mówienie
Czytanie
Czytanie
Słuchanie
Słuchanie
Przekonywanie
Przekonywanie
Cztery płaszczyzny
Cztery płaszczyzny
komunikacji:
komunikacji:
1.
1.
Płaszczyzna rzeczowa (formalna)
Płaszczyzna rzeczowa (formalna)
2.
2.
Płaszczyzna autoportretu
Płaszczyzna autoportretu
(autoprezentacji)
(autoprezentacji)
3.
3.
Płaszczyzna wzajemnych relacji
Płaszczyzna wzajemnych relacji
4.
4.
Płaszczyzna apelu
Płaszczyzna apelu
Cechy komunikacji
Cechy komunikacji
zapewniające satysfakcję
zapewniające satysfakcję
komunikującym się:
komunikującym się:
1.
1.
Sprzężenie zwrotne
Sprzężenie zwrotne
2.
2.
Odpowiedniość
Odpowiedniość
3.
3.
Efektywność
Efektywność
4.
4.
Elastyczność sieci
Elastyczność sieci
Komunikacja między ludźmi
Komunikacja między ludźmi
na podstawowym
na podstawowym
poziomie:
poziomie:
Nadawca
Nadawca
Odbiorca
Odbiorca
Zakłócenia
Zakłócenia
Oddźwięk
Oddźwięk
Powielenie
Powielenie
Zrozumienie
Zrozumienie
Formy komunikacji
Formy komunikacji
niewerbalnej:
niewerbalnej:
wyraz twarzy, mimika
wyraz twarzy, mimika
kontakt wzrokowy
kontakt wzrokowy
gesty i inne ruchy ciała
gesty i inne ruchy ciała
kontakt dotykowy
kontakt dotykowy
postawa ciała
postawa ciała
odległość od partnera
odległość od partnera
wygląd zewnętrzny
wygląd zewnętrzny
niewerbalne aspekty mowy
niewerbalne aspekty mowy
uśmiech
uśmiech
Etapy w procesie komunikacji
Etapy w procesie komunikacji
interpersonalnej:
interpersonalnej:
Etap inicjatywy
Etap inicjatywy
Kodowanie informacji
Kodowanie informacji
Nadawanie
Nadawanie
Odbiór informacji
Odbiór informacji
Odkodowanie
Odkodowanie
Interpretacja wiadomości
Interpretacja wiadomości
Bariery komunikacyjne:
Bariery komunikacyjne:
różnice kulturowe
różnice kulturowe
brak umiejętności decentracji
brak umiejętności decentracji
utrudnienia percepcyjne
utrudnienia percepcyjne
stereotypy
stereotypy
wybiórczość uwagi
wybiórczość uwagi
samopoczucie
samopoczucie
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę
Opracowała
Opracowała
mgr Edyta Witasik
mgr Edyta Witasik