Przebarwienia
zębów
pochodzenia
zewnętrznego



Barwa prawidłowego szkliwa od niebieskobiałej,
szarobiałej do żółtawej



Większość zębów jest bardziej żółta w okolicy
szyjki zęba, gdzie szkliwo jest cieńsze, a
niebieskawa w okolicy brzegu siecznego



Zęby przednie żuchwy są bielsze niż szczęki



Zęby mleczne mlecznobiałe w porównaniu z
białożółtymi zębami stałymi

Przyczyny przebarwień:



Gromadzenie barwników w błonce nazębnej w
wyniku obecności bakterii chromogennych:
Porphyromonas melaninogenica, Actinomyces
(israeli, naeslundii i odontolyticus)



Bakterie te produkują protoporfirynę i protohem o
zabarwieniu czarnym



Inne bakterie, np. Neisseria subflava wytwarzają
zielonożółty pigment

Inne czynniki mające wpływ na
zmianę barwy:



Naturalne i sztuczne barwniki z pożywienia (kawy, herbaty, soków,

czerwonego wina, ziół)



Tytoń (brązowy lub czarny), marihuana



Cermety, AH 26 (szary ze względu na zawartość soli srebra)



Leki doustne (żelazo w kontakcie ze śliną tworzy siarczek żelaza)



Płukanki bakteriobójcze z chlorheksydyną (żółtobrązowy lub

czarny), sangwinaryną, cetylopirydyną lub listeryną



Fluorek cyny(II) stosowany w celach zapobiegawczych

(żółtobrązowy)



Azotan srebra uzywany do impregnacji (czarny)



Chlorek cynku stosowany z żelazocyjankiem potasu jako

strącalnikiem (żółty)

Zmiany barwy związane z wiekiem



Starcie szkliwa i odsłonięcie ciemniejszej zębiny,
np. na brzegach siecznych,



Słabsza transparencja związana z silniejszą
mineralizacją szkliwa



Obecność nierówności i pęknięć
zaimpregnowanych barwnikami z pożywienia



Choroby dziąseł (jeśli występują krwawienia to
hemoglobina zawarta w elementach morfotycznych
rozpada się do zielonej biliwerdyny)

Przyczyny miejscowe



Urazy zębów



Krwotoki do miazgi



Martwica miazgi w jamie zęba



Leki i materiały do wypełnień kanałów



Uszkodzenia zawiązków



Próchnica



Wypełnienia amalgamatowe



Starcia patologiczne



Resorpcja wewnętrzna

Wskazania do profesjonalnego

oczyszczania:



Profesjonalne oczyszczanie powinno być stosowane na 1.

wizycie pacjenta w gabinecie, a następnie 1-2 razy w roku



W celu właściwiej oceny stanu uzębienia i przyzębia



Przed zabiegami zachowawczymi, szczególnie ubytki klasy II,

III i V



Przed rozpoczęciem leczenia chorób przyzębia



Przed leczeniem protetycznym (dokładny wycisk, dokładne

osadzenie wkładu, korony, mostu)



Przed leczeniem ortodontycznym



Przed zabiegami chirurgicznymi w obrębie jamy ustnej



Przed zabiegami estetycznymi (wybielanie, licówki,

wypełnienia i różne typy uzupełnień)



Przed kontaktowym stosowaniem preparatów fluorkowych i

chlorheksydynowych



Przed lakowaniem bruzd i zagłębień powierzchni zębów,

głównie trzonowych

Profesjonalne oczyszczanie i polerowanie koron i

szyjek zębów składa się z kilku grup zabiegów,

które niekiedy tworzą kolejne fazy:

I.

Oczyszczanie profilaktyczne koron, szyjek i
korzeni zębów

II.

Wyrównanie i wygładzenie nawisających
brzegów wypełnień i koron protetycznych

III.

Polerowanie koron, szyjek i korzeni zębów

IV.

Usuwanie przebarwień koron pochodzenia
zewnętrznego

V.

Stosowanie środków chemicznych

Skaling naddziąsłowy przy
użyciu narzędzi ręcznych



„Zgrubny”- zeskrobanie duzych płatów kamienia,

szczególnie naddziasłowego

Zrywacze i sierpy (ręczne)

Skalery ultradźwiękowe i dźwiękowe

„Wykończeniowy”- usuwanie resztek kamienia naddziąsłowego

i osiągalnych złogów poddziąsłowych do głębokości 3-4 mm

Kirety uniwersalne

Kirety specjalne

Pilniczki

Kirety ultradźwiękowe

Sierp ręczny

Sierp ręczny

Kirety

Kirety



Sierpy: do usuwania kamienia z przestrzeni
międzyzębowych (prostopadłe ustawienie do
przestrzeni) oraz okolica przydziąsłowa powierzchni
wargowych i językowych (równolegle po powierzchni)



Zrywacze: usuwanie złogów z powierzchni
wargowych i językowych oraz dystalnych ostatnich
trzonowców



Zarówno sierpy, jak i zrywacze mogą być używane

wyłącznie do usuwania kamienia naddziąsłowego



Kirety, pilniczki lub narzędzia maszynowe zeskrobują
resztki złogów nad- i poddziąsłowych, zwykle do
głębokości 2-4 mm

Właściwa praca narzędziami
ręcznymi:



Uchwyt narzędzia całą dłonią (chwyt dłoniowo-

kciukowy), kiedy 4 palce są oparte na narzędziu, a kciuk

jest skierowany w stronę końca pracującego, lub chwyt

pisarski (palcem środkowym, wskazującym i kciukiem)



Odpowiednie podparcie- najczęściej palcem

serdecznym na zębie lub na odpowiednio ułożonym

palcu drugiej ręki operatora, nigdy na tkankach miękkich

pacjenta! (dopuszczalne dla narzędzi ultradźwiękowych)



Wykonywanie ruchów odbywa się przez obracanie dłoni,

nadgarstka lub przedramienia na palcu podpierającym

lub przez ugięcie palców

Właściwa praca narzędziami
ręcznymi c.d.:



Podczas skalingu naddziąsłowego wykonuje

się ruchy skrobiące (zdrapujące)



Powierzchnia czołowa końcówki skalera

powinna być ustawiona podczas ruchu pod

kątem 90 stopni do powierzchni zęba



Ruchy powinny być wykonywane poziomo,

skośnie lub pionowo, zależnie od warunków

miejscowych

Skaling naddziąsłowy przy użyciu
narzędzi ultradźwiękowych
(dźwiękowych)



W zestawie podstawowym 5 końcówek:

- w kształcie sierpa do powierzchni stycznych

-

szeroka i lekko wypukła do powierzchni wklęsłych

-

szeroka, równo zakończona do gładkich powierzchni

-

w kształcie dłuższej i cienkiej kirety do wygładzenia

powierzchni stycznych i skalingu poddziąsłowego



Kąt między końcówką narzędzia a powierzchnią zęba

nie może być większy niż 15 stopni!

Przekroczenie

prowadzi do znacznych uszkodzeń cementu

korzeniowego, szkliwa, powierzchni wypełnień



Aparaty dźwiękowe (powietrzne) pracują z
częstotliwością 6000 Hz, a ultradźwiękowe od
25000 Hz do 50000 Hz



Końcówki tych aparatów nie wymagają żadnego
nacisku, muszą być tylko powoli przesuwane po
powierzchni zęba



Nie nadają się do usuwania przebarwień szkliwa i
miękkich nalotów, gdyż drgania końcówki mogą
niszczyć powierzchnie szkliwa, tworząc kratery do
100 mikrometrów



Nie mogą być stosowane do oczyszczania okolicy
przydziąsłowej implantów, gdyż dezintegrują
połączenia wszczepu z kością

Skaler ultradźwiękowy Piezon Master 600

Skaler ultradźwiękowy Piezon Master 600

Skalery dźwiękowe (powietrzne)



Częstotliwość 600 Hz



Napęd powietrza tworzy tu mechaniczne
oscylacje, które wytwarzają nieco mniej
ciepła



Są bardziej wydajne niż ultradźwiękowe



np.Sonic-flex CaVo

Wąskie końcówki do usuwania kamienia naddziąsłowego

Wąskie końcówki do usuwania kamienia naddziąsłowego

SONICflex CaVo

SONICflex CaVo

Powyższe postępowanie dotyczy uzębienia, które

nie wykazuje głębokich zmian zapalnych w

przyzębiu, jeśli jednak istnieje zapalenie

przyzębia, to takie oczyszczanie powinno być

wstępem do leczenia podstawowego, czyli

głębokiego

skalingu poddziąsłowego

skalingu poddziąsłowego, często

kiretażu

kiretażu kieszonek.

Polerowanie koron, szyjek i korzeni
zębów



Zabezpiecza przed odkładaniem płytki na
szorstkiej, skrobanej podczas skalingu
powierzchni



Chroni przed urażeniem języka, warg i
policzków szorstką powierzchnia zębów

Polerowanie można wykonać:

1.

Maszynowo przy użyciu kielichów lub szczoteczek na
kątnicę oraz past do profesjonalnego oczyszczania zębów

2.

Kątnicą Profin z pilniczkiem wolframowym, gładzikiem
plastikowym lub drewnianym z pastą polerującą

3.

Paskami ściernymi z pastą lub bez, szczególnie do
powierzchni stycznych

4.

Kamieniem diamentowym o odpowiednim kształcie i
ziarnistości, zwłaszcza w okolicy przy- i poddziąsłowej

5.

Kiretami ultradźwiękowymi poddziąsłowymi,
metalowymi z pokryciem diamentowym lub węglowymi

6.

Aparatem AIR FLOW, AIR MAX, PROPHY-JET, ale tylko
koron zębów

Pasty do profesjonalnego
oczyszczania



Mają różną ścieralność oznaczoną

RDA

RDA lub

REA

REA



Do polerowania zębów zaleca się:



RDA 8-40



REA 3-15



Zawierają oprócz środków ściernych i polerowniczych
także fluor lub hydroksyapatyt, blokujące otwarte
kanaliki i zabezpieczające przed nadwrażliwością

Pasta Proxyt



Zestaw 3 past:

-

Gruboziarnista (niebieska) RDA 83-

do usuwania przebarwień

-

Średnioziarnista (zielona) o RDA 36-

do usuwania nierówności

powierzchni korzeni zębów

-

Drobnoziarnista (czerwona) o RDA 7-

do usuwania płytki

nazębnej i polerowania



Dzięki zawartości aminofluorków i ksylitolu działa
przeciwpróchnicowo



Nie należy ich stosować do powierzchni przeznaczonych do
wypełnienia materiałami złożonymi i do lakowania , gdyż utrudni
to wytrawianie



Może działać alergizująco

Niebieska RDA 83

Niebieska RDA 83

Zielona RDA 36

Zielona RDA 36

Czerwona RDA 7

Czerwona RDA 7

Pasta Chema-Polish



Zestaw 2 past przeznaczony do profesjonalnego oczyszczania i
polerowania zębów:

-

Pasta Chema-Polish I (czerwona),

gruboziarnista do usuwania

przebarwień, resztek złogów nazębnych i innych nierówności
powierzchni koron, szyjek i korzeni zębów

-

Pasta Chema-Polish II (niebieska),

drobnoziarnista do polerowania

oczyszczonych powierzchni i usuwania płytki nazębnej



Obie zawierają hydroksyapatyt o zróżnicowanej ziarnistości i
różnym składzie



Nie mają fluorków, dlatego nadają się do wszystkich zabiegów
oczyszczania i polerowania powierzchni zębów (nie utrudniają
wytrawiania)

Składniki pasty

Chema-Polish

Typ I

oczyszczająca

Typ II

polerownicza

Hydroksyapa

Hydroksyapa

tyt

tyt

20%

25%

Węglan

Węglan

wapnia

wapnia

20%

-

Krzemionka

Krzemionka

koloidalna

koloidalna

2%

6%

Glicerol

10%

10%

Aromat

miętowy

2%

2%

Bronopol

0,1%

0,1%

Hydroksyetylo

celuloza

2%

2%

Glikol

1,33%

1,33%

Woda

Woda

oczyszczona

oczyszczona

42,57%

53,57%

Czerwień

Czerwień

koszelinowa

koszelinowa

Do uzyskania
odp barwy

-

Błękit

Błękit

patentowy

patentowy

-

Do uzyskania
odp barwy

Pasty Chema-

Pasty Chema-

Polish I i II

Polish I i II

Usuwanie przebarwień koron
zębów pochodzenia
zewnętrznego



Skuteczna metodą usuwania tego typu przebarwień jest

piaskowanie przy użyciu aparatów AIR FLOW, AIR MAX,

PROPHY-JET



Zawierają mieszaninę dwuwęglanu sodu z wodą i powietrzem



Szybkość strumienia 800 km/h, ciśnienie 3,5-3,7 atm



Wielkość cząstek proszku poniżej 40 mikrometrów



Konieczne użycie ssaka!



Kąt strumienia do zęba 30-60 stopni, końcówka w odległości 3-

5 mm od powierzchni zęba



Może być stosowane tylko do szkliwa, cement ulega starciu do

80 mikrometrów, podobnie wypełnienia kompozytowe i

amalgamatowe



Strumień nie może być kierowany w głąb kieszonki-> ryzyko

odmy podskórnej

AIR FLOW

AIR FLOW

Piaskowanie jest
skutecznym sposobem
oczyszczenia bruzd zębów
trzonowych przed
lakowaniem czy
profilaktycznym
wypełnieniem i
prawdopodobnie daje lepsze
efekty niż kątnica z
szczoteczką i pastą.



Zewnątrzpochodne przebarwienia są łatwo
usuwane przez

profesjonalne usunięcie złogów

profesjonalne usunięcie złogów

nazębnych

nazębnych i następowe zwiększenie skuteczności
usuwania osadów nazębnych wraz ze
stosowaniem

wybielających past do zębów

wybielających past do zębów



Uporczywe przebarwienia eliminowane przez

wybielanie środkami chemicznymi

wybielanie środkami chemicznymi (nadtlenek
mocznika-karbamidu, nadtlenek wodoru, nadboran
sodu), wspomaganymi termokatalitycznie lub
laserem czy kwasową mikroabrazją, stosowanymi
przyżyciowo i nieprzyżyciowo



W skrajnych przypadkach maskuje się je

kompozytem, licówkami

kompozytem, licówkami czy

koronami

koronami

protetycznymi

protetycznymi