4 pielegnowanie pacjenta z choroba alzheimera

background image

Pielęgnowanie pacjenta z chorobą

Pielęgnowanie pacjenta z chorobą

Alzheimera

Alzheimera

background image

Alzheimer – o czym mowa ?

Alzheimer – o czym mowa ?

Choroba Alzheimera polega na nie dającym się powstrzymać

Choroba Alzheimera polega na nie dającym się powstrzymać

zaburzeniu czynności części mózgu, które są

zaburzeniu czynności części mózgu, które są

odpowiedzialne za funkcje poznawcze.

odpowiedzialne za funkcje poznawcze.

W powstaniu choroby Alzheimera bierze udział wiele

W powstaniu choroby Alzheimera bierze udział wiele

mechanizmów. W takich przypadkach mówimy o

mechanizmów. W takich przypadkach mówimy o

wieloczynnikowym rozwoju choroby.

wieloczynnikowym rozwoju choroby.

Główne czynniki to:

Główne czynniki to:

zmiany chorobowe w obrębie mózgowia (płytki,

zmiany chorobowe w obrębie mózgowia (płytki,

neurofibryle),

neurofibryle),

uwarunkowania genetyczne,

uwarunkowania genetyczne,

procesy zapalne, czynniki środowiskowe.

procesy zapalne, czynniki środowiskowe.

background image

Zmiany biochemiczne

Zmiany biochemiczne

Za rozwój objawów choroby Alzheimera pierwotnie

Za rozwój objawów choroby Alzheimera pierwotnie

odpowiedzialny jest zanik komórek nerwowych

odpowiedzialny jest zanik komórek nerwowych

(neuronów) i miejsc ich połączeń, tzw. synaps. Zanik

(neuronów) i miejsc ich połączeń, tzw. synaps. Zanik

komórek spowodowany jest przez procesy przemiany

komórek spowodowany jest przez procesy przemiany

materii w mózgu, które odbiegły od stanu

materii w mózgu, które odbiegły od stanu

równowagi. Zaburzenia dotyczą swoistych białek –

równowagi. Zaburzenia dotyczą swoistych białek –

amyloidu i tau. Zmienione nieprawidłowo białka

amyloidu i tau. Zmienione nieprawidłowo białka

tworzą coraz większe i trwałe depozyty odkładające

tworzą coraz większe i trwałe depozyty odkładające

się zarówno wewnątrz komórek nerwowych, jak i

się zarówno wewnątrz komórek nerwowych, jak i

pomiędzy nimi. Depozyty tworzące się poza

pomiędzy nimi. Depozyty tworzące się poza

neuronami składają się głównie ze złogów amyloidu.

neuronami składają się głównie ze złogów amyloidu.

Kompleksy te określa się mianem plak. Wsuwają się

Kompleksy te określa się mianem plak. Wsuwają się

pomiędzy neurony przerywając przekazywanie

pomiędzy neurony przerywając przekazywanie

sygnałów.

sygnałów.

background image

Cd:

Cd:

Kompleksy białkowe znajdujące się wewnątrz

Kompleksy białkowe znajdujące się wewnątrz

neuronów składają się z białek tau. Łączą się one

neuronów składają się z białek tau. Łączą się one

w długie spirale. Bardzo prawdopodobne ,że

w długie spirale. Bardzo prawdopodobne ,że

pierwsze sploty i plaki amyloidu tworzą się już na

pierwsze sploty i plaki amyloidu tworzą się już na

wiele lat przed wystąpieniem objawów choroby.

wiele lat przed wystąpieniem objawów choroby.

Również zmniejszenie ilości neuroprzekaźnika-

Również zmniejszenie ilości neuroprzekaźnika-

acetylocholiny, z pomocą której przekazywane są

acetylocholiny, z pomocą której przekazywane są

sygnały z jednej komórki nerwowej do drugiej,

sygnały z jednej komórki nerwowej do drugiej,

rozważane jest jako współodpowiedzialny czynnik

rozważane jest jako współodpowiedzialny czynnik

w rozwoju choroby Alzheimera.

w rozwoju choroby Alzheimera.

background image

Czynniki genetyczne

Czynniki genetyczne

Od 1% do 5% przypadków choroby Alzheimera

Od 1% do 5% przypadków choroby Alzheimera

stanowi tak zwana postać rodzinna. Oznacza to, że

stanowi tak zwana postać rodzinna. Oznacza to, że

choroba dotyczy kilku generacji, a objawy występują

choroba dotyczy kilku generacji, a objawy występują

przed 60 rokiem życia. Jedyną przyczynę rozwoju

przed 60 rokiem życia. Jedyną przyczynę rozwoju

choroby Alzheimera u tych osób stanowią zmiany w

choroby Alzheimera u tych osób stanowią zmiany w

obrębie genomu. Przekazywane są one kolejnym

obrębie genomu. Przekazywane są one kolejnym

pokoleniom.

pokoleniom.

Oprócz czynników genetycznych, które wydają się

Oprócz czynników genetycznych, które wydają się

być odpowiedzialne za rozwój choroby ,znane są

być odpowiedzialne za rozwój choroby ,znane są

także takie, których działanie umożliwia

także takie, których działanie umożliwia

występowanie choroby. Około 80% ludzi jest

występowanie choroby. Około 80% ludzi jest

nosicielami owych sprzyjających chorobie czynników.

nosicielami owych sprzyjających chorobie czynników.

background image

Procesy zapalne

Procesy zapalne

Poza czynnikami biochemicznymi i genetycznymi

Poza czynnikami biochemicznymi i genetycznymi

w rozwoju choroby mogą odgrywać zmiany

w rozwoju choroby mogą odgrywać zmiany

zapalne. Wraz z plakami amyloidowymi i splotami

zapalne. Wraz z plakami amyloidowymi i splotami

neurofibrylarnymi wpływają na zanik komórek

neurofibrylarnymi wpływają na zanik komórek

nerwowych.

nerwowych.

Pewne komórki w mózgu, które spełniają funkcję

Pewne komórki w mózgu, które spełniają funkcję

w działaniu układu immunologicznego, wykazują

w działaniu układu immunologicznego, wykazują

nadaktywność. Produkują związki które można

nadaktywność. Produkują związki które można

wykazać w innych narządach w przebiegu

wykazać w innych narządach w przebiegu

procesu zapalnego.

procesu zapalnego.

background image

Czynniki środowiskowe

Czynniki środowiskowe

Wyniki badań wykazały, że ludzi z niskim

Wyniki badań wykazały, że ludzi z niskim

wykształceniem cechuje większe ryzyko

wykształceniem cechuje większe ryzyko

zachorowania.

zachorowania.

Urazy czaszkowo-mózgowe.

Urazy czaszkowo-mózgowe.

Wpływ diety na rozwój choroby. Wykazuje badanie

Wpływ diety na rozwój choroby. Wykazuje badanie

zależności między chorobą a obniżonym stężeniem

zależności między chorobą a obniżonym stężeniem

witaminy B

witaminy B

12

12

oraz kwasu foliowego we krwi.

oraz kwasu foliowego we krwi.

Środki zanieczyszczające środowisko, np.

Środki zanieczyszczające środowisko, np.

rozpuszczalniki. W różnych badaniach wykazano

rozpuszczalniki. W różnych badaniach wykazano

zwiększoną liczbę przypadków chorobowych wśród

zwiększoną liczbę przypadków chorobowych wśród

malarzy i lakierników.

malarzy i lakierników.

background image

Inne czynniki ryzyka

Inne czynniki ryzyka

Podeszły wiek

Podeszły wiek

Zaawansowany wiek matki przy porodzie

Zaawansowany wiek matki przy porodzie

Ciężka depresja

Ciężka depresja

Niedoczynność tarczycy

Niedoczynność tarczycy

background image

Jak objawia się choroba Alzheimera?

Jak objawia się choroba Alzheimera?

Zaburzenia pamięci dotyczące bieżących wydarzeń

Zaburzenia pamięci dotyczące bieżących wydarzeń

Zaburzenia zdolności myślenia, orientacji w

Zaburzenia zdolności myślenia, orientacji w

przestrzeni, rozpoznawania przedmiotów, radzenia

przestrzeni, rozpoznawania przedmiotów, radzenia

sobie z codziennymi czynnościami i artykulacją

sobie z codziennymi czynnościami i artykulacją

mowy Słabnie umiejętność wiązania ze sobą faktów,

mowy Słabnie umiejętność wiązania ze sobą faktów,

wyciągania wniosków i radzenia sobie z problemami.

wyciągania wniosków i radzenia sobie z problemami.

Uszkodzenie struktur odpowiedzialnych za funkcje

Uszkodzenie struktur odpowiedzialnych za funkcje

językowe. Choremu ,,brakuje słów”.

językowe. Choremu ,,brakuje słów”.

Po około czterech latach zaburzenia czynności

Po około czterech latach zaburzenia czynności

mózgu są tak silne, że chory nie może samodzielnie

mózgu są tak silne, że chory nie może samodzielnie

egzystować. Dołączają się zaburzenia orientacji.

egzystować. Dołączają się zaburzenia orientacji.

background image

Cd:

Cd:

Chorzy nie mogą odnaleźć drogi do domu, gubią

Chorzy nie mogą odnaleźć drogi do domu, gubią

się i są zdezorientowani we własnym mieszkaniu.

się i są zdezorientowani we własnym mieszkaniu.

Zaburzony jest rytm dnia i nocy. Osoby chore nie

Zaburzony jest rytm dnia i nocy. Osoby chore nie

potrafią samodzielnie przygotowywać sobie

potrafią samodzielnie przygotowywać sobie

posiłków, zapominają o jedzeniu i piciu.

posiłków, zapominają o jedzeniu i piciu.

Pogorszeniu ulega kontrola czynności zwieraczy i

Pogorszeniu ulega kontrola czynności zwieraczy i

dochodzi do zaniedbania higieny osobistej.

dochodzi do zaniedbania higieny osobistej.

Zaburzenia komunikacji z członkami rodziny,

Zaburzenia komunikacji z członkami rodziny,

przyjaciółmi i znajomymi. Zanikają wspomnienia

przyjaciółmi i znajomymi. Zanikają wspomnienia

dawnych zdarzeń dotyczących małżeństwa czy

dawnych zdarzeń dotyczących małżeństwa czy

dzieci. Słabnie utożsamianie się chorego z własną

dzieci. Słabnie utożsamianie się chorego z własną

osobą.

osobą.

background image

Cd:

Cd:

W końcowym okresie choroby często występują

W końcowym okresie choroby często występują

objawy manii prześladowczej. Pytają oni o osoby

objawy manii prześladowczej. Pytają oni o osoby

od dawna nieżyjące

od dawna nieżyjące

W codziennym życiu osoby chore są całkowicie

W codziennym życiu osoby chore są całkowicie

bezradne, nie jest możliwa komunikacja słowna.

bezradne, nie jest możliwa komunikacja słowna.

Nie kontrolują oddawania moczu i stolca, stają się

Nie kontrolują oddawania moczu i stolca, stają się

nie odporne na infekcje.

nie odporne na infekcje.

background image

Dziesięć wczesnych objawów

Dziesięć wczesnych objawów

ostrzegawczych

ostrzegawczych

1.

1.

Zapominanie

Zapominanie

dotyczące sfery zawodowej lub

dotyczące sfery zawodowej lub

prywatnej: chorzy pytają ciągle o to samo,

prywatnej: chorzy pytają ciągle o to samo,

mimo że już dawno uzyskali odpowiedź.

mimo że już dawno uzyskali odpowiedź.

2.

2.

Wykonywanie

Wykonywanie

rutynowych zadań sprawia

rutynowych zadań sprawia

trudności: chory potrafi pojechać samochodem

trudności: chory potrafi pojechać samochodem

do centrum miejscowości, tam jednak

do centrum miejscowości, tam jednak

zapomina, że przyjechał samochodem.

zapomina, że przyjechał samochodem.

3.

3.

Trudności

Trudności

z dobieraniem słów: chory zapomina

z dobieraniem słów: chory zapomina

przykładowo słowo ,,filiżanka”. Określa ją np.

przykładowo słowo ,,filiżanka”. Określa ją np.

jako ,,to do picia kawy.”

jako ,,to do picia kawy.”

4.

4.

Zaburzenia

Zaburzenia

orientacji: chorzy gubią się w

orientacji: chorzy gubią się w

najbliższym otoczeniu.

najbliższym otoczeniu.

background image

5.

5.

Nie jest możliwa

Nie jest możliwa

właściwa ocena sytuacji: każdy z

właściwa ocena sytuacji: każdy z

nas przynajmniej raz miał wątpliwości, czy zakręcił gaz

nas przynajmniej raz miał wątpliwości, czy zakręcił gaz

lub wyłączył żelazko przed wyjściem z domu. Osoba

lub wyłączył żelazko przed wyjściem z domu. Osoba

chora na chorobę Alzheimera po wyjściu z domu nie

chora na chorobę Alzheimera po wyjściu z domu nie

pamięta, że jeszcze krótko przedtem prasowała lub

pamięta, że jeszcze krótko przedtem prasowała lub

gotowała. Chory pozostawia włączony piecyk lub

gotowała. Chory pozostawia włączony piecyk lub

żelazko.

żelazko.

6.

6.

Myślenie

Myślenie

abstrakcyjne lub konkretne sprawia

abstrakcyjne lub konkretne sprawia

trudności: chorzy zapominają numery telefonów, a

trudności: chorzy zapominają numery telefonów, a

kiedy się im je poda, nie wiedzą, co mają z nimi zrobić.

kiedy się im je poda, nie wiedzą, co mają z nimi zrobić.

7.

7.

Roztargnienie

Roztargnienie

: Chory przenosi przedmioty na miejsca

: Chory przenosi przedmioty na miejsca

zupełnie się do tego nie nadające. Kładzie na przykład

zupełnie się do tego nie nadające. Kładzie na przykład

portfel do lodówki, suknie do zmywarki do naczyń.

portfel do lodówki, suknie do zmywarki do naczyń.

background image

8.

8.

Wahania nastroju

Wahania nastroju

: osoby chore mają

: osoby chore mają

szczególną skłonność do nagłych wahań nastroju.

szczególną skłonność do nagłych wahań nastroju.

W ciągu kilku minut człowiek zrównoważony może

W ciągu kilku minut człowiek zrównoważony może

popaść we wściekłość.

popaść we wściekłość.

9.

9.

Zmiana osobowości

Zmiana osobowości

: chory reaguje często

: chory reaguje często

nieodpowiednio do sytuacji, staje się agresywny

nieodpowiednio do sytuacji, staje się agresywny

i nadpobudliwy albo też nieufny i lękliwy.

i nadpobudliwy albo też nieufny i lękliwy.

10.

10.

Brak napędu

Brak napędu

: pacjenci tracą jakiekolwiek

: pacjenci tracą jakiekolwiek

zainteresowanie swoim hobby, zawodem i innymi

zainteresowanie swoim hobby, zawodem i innymi

rzeczami. Stają się bezczynni i trzeba ich zmuszać

rzeczami. Stają się bezczynni i trzeba ich zmuszać

do jakiejkolwiek aktywności.

do jakiejkolwiek aktywności.

background image

Różne stadia choroby

Różne stadia choroby

W chorobie Alzheimera wyróżnia się 3 stadia z

W chorobie Alzheimera wyróżnia się 3 stadia z

charakterystycznymi dla nich objawami. Niektóre z

charakterystycznymi dla nich objawami. Niektóre z

objawów mogą występować we wszystkich stadiach

objawów mogą występować we wszystkich stadiach

choroby. Granice pomiędzy poszczególnymi etapami

choroby. Granice pomiędzy poszczególnymi etapami

rozwoju choroby są płynne.

rozwoju choroby są płynne.

W pierwszym stadium

W pierwszym stadium

występują łagodne objawy.

występują łagodne objawy.

Większość z nich nie zostaje zauważona przez

Większość z nich nie zostaje zauważona przez

członków rodziny. Jednakże już w tym stadium mogą

członków rodziny. Jednakże już w tym stadium mogą

one wpływać na czynności życia codziennego.

one wpływać na czynności życia codziennego.

Dotyczą one

Dotyczą one

: pamięci, przede wszystkim bieżących

: pamięci, przede wszystkim bieżących

wydarzeń, wykonywania złożonych czynności (np.

wydarzeń, wykonywania złożonych czynności (np.

włączenia pralki), mowy (zaburzeń w dopasowywaniu

włączenia pralki), mowy (zaburzeń w dopasowywaniu

słów, stosowaniu skomplikowanych wyrazów w

słów, stosowaniu skomplikowanych wyrazów w

budowaniu długich zdań)

budowaniu długich zdań)

background image

Cd:

Cd:

Zdolności myślenia, uwagi i zdolności koncentracji,

Zdolności myślenia, uwagi i zdolności koncentracji,

orientacji, aktywności, poczucia czasu, myślenia

orientacji, aktywności, poczucia czasu, myślenia

abstrakcyjnego. W tym stadium rozwoju chorzy

abstrakcyjnego. W tym stadium rozwoju chorzy

dostrzegają jeszcze występowanie tych zmian.

dostrzegają jeszcze występowanie tych zmian.

Próbują je maskować lub się ich wypierać. Unikają

Próbują je maskować lub się ich wypierać. Unikają

także sytuacji w których może dojść do ujawnienia

także sytuacji w których może dojść do ujawnienia

objawów. Na uświadomienie sobie objawów reagują

objawów. Na uświadomienie sobie objawów reagują

złością, niekiedy lękiem, przygnębieniem i depresją.

złością, niekiedy lękiem, przygnębieniem i depresją.

W drugim stadium choroby

W drugim stadium choroby

nasilenie objawów

nasilenie objawów

zmusza chorego do zaniechania pracy zawodowej.

zmusza chorego do zaniechania pracy zawodowej.

Musi on także zrezygnować z kierowania

Musi on także zrezygnować z kierowania

samochodem. W coraz większym stopniu chory

samochodem. W coraz większym stopniu chory

wymaga pomocy innych osób w czasie wykonywania

wymaga pomocy innych osób w czasie wykonywania

codziennych zadań.

codziennych zadań.

background image

Objawy dotyczą na tym etapie następujących dziedzin:

Objawy dotyczą na tym etapie następujących dziedzin:

-

Pamięci

Pamięci

: zapomnieniu ulegają imiona bliskich osób, nie

: zapomnieniu ulegają imiona bliskich osób, nie

rozpoznaje członków rodziny, zaburzenia pamięci

rozpoznaje członków rodziny, zaburzenia pamięci

dotyczą głównie pamięci długotrwałej

dotyczą głównie pamięci długotrwałej

-

Codziennych czynności

Codziennych czynności

: chory nie potrafi prawidłowo

: chory nie potrafi prawidłowo

się ubierać, jeść regularnie, myć, znaleźć toalety

się ubierać, jeść regularnie, myć, znaleźć toalety

-

Orientacji

Orientacji

: chory gubi się poza terenem własnego

: chory gubi się poza terenem własnego

mieszkania, może już stracić orientację we własnym

mieszkania, może już stracić orientację we własnym

domu

domu

-

Postrzegania

Postrzegania

: chory „widzi” postacie nieobecne

: chory „widzi” postacie nieobecne

-

Napędu

Napędu

: w tym stadium często występuje niepokój,

: w tym stadium często występuje niepokój,

osoba chora chodzi bez celu po pokoju lub ucieka z dom

osoba chora chodzi bez celu po pokoju lub ucieka z dom

background image

-

Poczucia czasu

Poczucia czasu

: nie rozróżnia przeszłości i przyszłości

: nie rozróżnia przeszłości i przyszłości

-

Postrzegania zmysłowego

Postrzegania zmysłowego

: może nieprawidłowo

: może nieprawidłowo

interpretować bodźce dotykowe, smakowe dlatego traci

interpretować bodźce dotykowe, smakowe dlatego traci

apetyt, nie postrzega otoczenia, myli dzień z nocą

apetyt, nie postrzega otoczenia, myli dzień z nocą

-

Nastroju

Nastroju

: u osób z chorobą Alzheimera dochodzi na tym

: u osób z chorobą Alzheimera dochodzi na tym

etapie do częstych i nagłych wahań nastroju

etapie do częstych i nagłych wahań nastroju

W trzecim stadium

W trzecim stadium

chory nie jest już zdolny do

chory nie jest już zdolny do

samodzielnego życia. Jest zdany na pomoc innych osób,

samodzielnego życia. Jest zdany na pomoc innych osób,

musi być nadzorowany. Jego mowa zostaje ograniczona

musi być nadzorowany. Jego mowa zostaje ograniczona

do kilku słów, nie rozpoznaje już w ogóle krewnych,

do kilku słów, nie rozpoznaje już w ogóle krewnych,

reaguje pozytywnie na dotyk i znane głosy.

reaguje pozytywnie na dotyk i znane głosy.

background image

Na tym etapie dochodzi do

Na tym etapie dochodzi do

występowania

występowania

objawów

objawów

somatycznych

somatycznych

jak powolny chód w

jak powolny chód w

przodopochyleniu

przodopochyleniu

i częste upadki. Zatracają zdolność śmiania się i

i częste upadki. Zatracają zdolność śmiania się i

połykania, pojawiają się trudności w jedzeniu

połykania, pojawiają się trudności w jedzeniu

pomimo pomocy. Mogą występować napady

pomimo pomocy. Mogą występować napady

drgawek. W stadium końcowym choroba

drgawek. W stadium końcowym choroba

Alzheimera prowadzi do całkowitego

Alzheimera prowadzi do całkowitego

wyniszczenia. Chory przykuty jest do łóżka, w

wyniszczenia. Chory przykuty jest do łóżka, w

następstwie czego wzrasta ryzyko infekcji.

następstwie czego wzrasta ryzyko infekcji.

Najczęstszą przyczyną zgonu jest zapalenie płuc.

Najczęstszą przyczyną zgonu jest zapalenie płuc.

background image

Rozpoznanie choroby Alzheimera

Rozpoznanie choroby Alzheimera

Diagnostyka –wykluczenie na podstawie różnych badań

Diagnostyka –wykluczenie na podstawie różnych badań

dodatkowych schorzeń ,które mogą wywoływać podobne

dodatkowych schorzeń ,które mogą wywoływać podobne

objawy. Oceniany jest stan psychiczny i somatyczny

objawy. Oceniany jest stan psychiczny i somatyczny

chorego. Badana jest pamięć, myślenie, mowa, uwaga.

chorego. Badana jest pamięć, myślenie, mowa, uwaga.

Wykorzystuje się w tym celu tzw. Mini –Mental –State –

Wykorzystuje się w tym celu tzw. Mini –Mental –State –

Examination.

Examination.

Bada się stan somatyczny chorego umożliwiający

Bada się stan somatyczny chorego umożliwiający

wykluczenie innych schorzeń organicznych. Na podstawie

wykluczenie innych schorzeń organicznych. Na podstawie

badań laboratoryjnych krwi i moczu można wykluczyć stany

badań laboratoryjnych krwi i moczu można wykluczyć stany

zapalne, niedobory witamin, zaburzenia hormonalne

zapalne, niedobory witamin, zaburzenia hormonalne

Badania :tomografia komputerowa, magnetyczny rezonans

Badania :tomografia komputerowa, magnetyczny rezonans

jądrowy mogą wykazać typowe zmiany w obrębie mózgu,

jądrowy mogą wykazać typowe zmiany w obrębie mózgu,

np. guzy lub zaburzenia krążenia.

np. guzy lub zaburzenia krążenia.

background image

Cd:

Cd:

Badania :tomografia komputerowa, magnetyczny

Badania :tomografia komputerowa, magnetyczny

rezonans jądrowy mogą wykazać typowe zmiany

rezonans jądrowy mogą wykazać typowe zmiany

w obrębie mózgu, np. guzy lub zaburzenia

w obrębie mózgu, np. guzy lub zaburzenia

krążenia.

krążenia.

Całkowite rozpoznanie można postawić dopiero

Całkowite rozpoznanie można postawić dopiero

po śmierci chorego, po przeprowadzeniu

po śmierci chorego, po przeprowadzeniu

histopatologicznych badań mózgu.

histopatologicznych badań mózgu.

background image

Mini –Mental –State –Examination (MMSE)

Mini –Mental –State –Examination (MMSE)

W teście sprawdza się , przy użyciu prostych

W teście sprawdza się , przy użyciu prostych

pytań, zdolność postrzegania i przypominania, a

pytań, zdolność postrzegania i przypominania, a

także możliwości chorego w zakresie orientacji,

także możliwości chorego w zakresie orientacji,

koncentracji i mowy.

koncentracji i mowy.

Proste zadania pozwalają na zweryfikowanie

Proste zadania pozwalają na zweryfikowanie

podejrzenia otępienia.

podejrzenia otępienia.

Wynik testu w początkowym stadium choroby

Wynik testu w początkowym stadium choroby

Alzheimera jest jeszcze w granicach normy.

Alzheimera jest jeszcze w granicach normy.

Wartości

Wartości

powyżej 27

powyżej 27

stanowią normę, wyniki

stanowią normę, wyniki

pomiędzy 10 a 26

pomiędzy 10 a 26

są przyczynkiem do

są przyczynkiem do

rozpoznania łagodnego lub umiarkowanego

rozpoznania łagodnego lub umiarkowanego

otępienia. Wyniki

otępienia. Wyniki

poniżej 10

poniżej 10

wskazują na ciężkie

wskazują na ciężkie

otępienie.

otępienie.

background image

Cd:

Cd:

Test łączenia cyfr

Test łączenia cyfr

może być przeprowadzony

może być przeprowadzony

przez lekarza domowego. Badany musi jedną linią

przez lekarza domowego. Badany musi jedną linią

połączyć w określonej kolejności ułożone na

połączyć w określonej kolejności ułożone na

kartce cyfry.

kartce cyfry.

background image

Pielęgnowanie pacjenta z chorobą

Pielęgnowanie pacjenta z chorobą

Alzheimera

Alzheimera

Czynności pielęgnacyjne muszą być wdrożone w

Czynności pielęgnacyjne muszą być wdrożone w

chwili rozpoznania choroby. Zasady opieki należy

chwili rozpoznania choroby. Zasady opieki należy

omówić z członkami zespołu terapeutycznego i

omówić z członkami zespołu terapeutycznego i

rodziną.

rodziną.

Pierwsza zasada dotyczy

Pierwsza zasada dotyczy

adaptacji środowiska

adaptacji środowiska

chorego do jego stanu klinicznego.

chorego do jego stanu klinicznego.

Zasada druga to

Zasada druga to

zapewnienie opieki przez całą

zapewnienie opieki przez całą

dobę

dobę

–brak orientacji co do czasu i miejsca

–brak orientacji co do czasu i miejsca

powoduje niebezpieczeństwo oddalenia się

powoduje niebezpieczeństwo oddalenia się

chorego od domu, ryzyko niewłaściwego

chorego od domu, ryzyko niewłaściwego

korzystania z instalacji, staje się przyczyną

korzystania z instalacji, staje się przyczyną

narastania niepokoju, lęku.

narastania niepokoju, lęku.

background image

Kolejna z zasad dotyczy

Kolejna z zasad dotyczy

przestrzegania

przestrzegania

regularnego rytmu dnia,

regularnego rytmu dnia,

prowadzenia terapii, w

prowadzenia terapii, w

tym leczenia farmakologicznego. Należy pamiętać o

tym leczenia farmakologicznego. Należy pamiętać o

motywowaniu chorego do aktywności i wprowadzać

motywowaniu chorego do aktywności i wprowadzać

uproszczenia w wykonywaniu poszczególnych

uproszczenia w wykonywaniu poszczególnych

czynności. Pracując z chorym należy uwzględnić jego

czynności. Pracując z chorym należy uwzględnić jego

zainteresowania, wcześniejsze nawyki i

zainteresowania, wcześniejsze nawyki i

przyzwyczajenia. Zmiany następujące w emocjach i

przyzwyczajenia. Zmiany następujące w emocjach i

zachowaniu pacjenta powodują, że kontakt z nim jest

zachowaniu pacjenta powodują, że kontakt z nim jest

utrudniony lub nie możliwy do nawiązania. Okazanie

utrudniony lub nie możliwy do nawiązania. Okazanie

tolerancji, akceptacji, wyciszenie negatywnych emocji

tolerancji, akceptacji, wyciszenie negatywnych emocji

staje się podstawą do towarzyszenia osobie chorej i

staje się podstawą do towarzyszenia osobie chorej i

dodawania jej sił.

dodawania jej sił.

background image

Chory potrzebuje opieki

Chory potrzebuje opieki

We wczesnym stadium choroby, opieka rodziny może

We wczesnym stadium choroby, opieka rodziny może

ograniczyć się do pomocy w wykonywaniu niektórych

ograniczyć się do pomocy w wykonywaniu niektórych

czynności i zdalnego kontrolowania chorego, a także

czynności i zdalnego kontrolowania chorego, a także

przypominania mu o konieczności przyjmowania

przypominania mu o konieczności przyjmowania

leków. Chory potrafi jeszcze wykonać samodzielnie

leków. Chory potrafi jeszcze wykonać samodzielnie

wiele czynności i nie należy go wyręczać. Z czasem

wiele czynności i nie należy go wyręczać. Z czasem

pogłębiająca się choroba spowoduje uzależnienie

pogłębiająca się choroba spowoduje uzależnienie

chorego od pomocy innych. Coraz trudniej będzie mu

chorego od pomocy innych. Coraz trudniej będzie mu

wykonywać proste czynności, takie jak utrzymywanie

wykonywać proste czynności, takie jak utrzymywanie

higieny, przygotowywanie posiłków, a potem ich

higieny, przygotowywanie posiłków, a potem ich

spożywanie. W stadium późnym chory będzie

spożywanie. W stadium późnym chory będzie

wymagać codziennej pielęgnacji.

wymagać codziennej pielęgnacji.

background image

Chory w domu

Chory w domu

Choroba Alzheimera spowoduje konieczność

Choroba Alzheimera spowoduje konieczność

przygotowania najbliższego otoczenia chorego-

przygotowania najbliższego otoczenia chorego-

mieszkania-tak by zapewnić bezpieczeństwo.

mieszkania-tak by zapewnić bezpieczeństwo.

Należy:

Należy:

* Usunąć przeszkody na drodze chorego: usunąć

* Usunąć przeszkody na drodze chorego: usunąć

dywaniki i chodniki, aby uchronić chorego od

dywaniki i chodniki, aby uchronić chorego od

poślizgnięcia się, zabezpieczyć schody, przestawić

poślizgnięcia się, zabezpieczyć schody, przestawić

lub usunąć drobne meble, pochować drobne

lub usunąć drobne meble, pochować drobne

przedmioty itp.;

przedmioty itp.;

*Trzymać pod kluczem zapałki, dokumenty, klucze do

*Trzymać pod kluczem zapałki, dokumenty, klucze do

mieszkania i samochodu oraz środki czystości i

mieszkania i samochodu oraz środki czystości i

substancje chemiczne.

substancje chemiczne.

background image

Cd:

Cd:

*usunąć ze wszystkich drzwi zasuwki i haczyki, aby

*usunąć ze wszystkich drzwi zasuwki i haczyki, aby

chory nie mógł zamknąć się od środka

chory nie mógł zamknąć się od środka

*uniemożliwić choremu dostęp choremu do

*uniemożliwić choremu dostęp choremu do

urządzeń mechanicznych

urządzeń mechanicznych

*odłączyć dostęp wody i gazu gdy chory zostaje

*odłączyć dostęp wody i gazu gdy chory zostaje

sam w domu

sam w domu

*sprawdzać termin przydatności produktów

*sprawdzać termin przydatności produktów

spożywczych, aby chory pod nieobecność

spożywczych, aby chory pod nieobecność

opiekuna nie zjadł czegoś co może mu zaszkodzić

opiekuna nie zjadł czegoś co może mu zaszkodzić

*w łazience zainstalować uchwyty, w wannie i pod

*w łazience zainstalować uchwyty, w wannie i pod

prysznicem stosować maty przeciwpoślizgowe

prysznicem stosować maty przeciwpoślizgowe

background image

Cd:

Cd:

* Pomocne jest stosowanie tablicy, na której

* Pomocne jest stosowanie tablicy, na której

pozostawimy przypomnienia, polecenia i informacje

pozostawimy przypomnienia, polecenia i informacje

dla chorego;

dla chorego;

* Przy telefonie umieścić wykaz ważnych numerów

* Przy telefonie umieścić wykaz ważnych numerów

telefonicznych

telefonicznych

* Aby ułatwić choremu orientację na drodze z pokoju

* Aby ułatwić choremu orientację na drodze z pokoju

do innych pomieszczeń, oznakować jego trasę za

do innych pomieszczeń, oznakować jego trasę za

pomocą znaków graficznych, np. na drzwiach

pomocą znaków graficznych, np. na drzwiach

toalety, kuchni, drzwiach wyjściowych umieścić

toalety, kuchni, drzwiach wyjściowych umieścić

napisy i rysunki, które ułatwią choremu rozpoznanie

napisy i rysunki, które ułatwią choremu rozpoznanie

miejsca.

miejsca.

background image

Plan dnia

Plan dnia

Opiekę ułatwi planowanie zadań na każdy dzień i

Opiekę ułatwi planowanie zadań na każdy dzień i

wykonywanie czynności według tego samego schematu i o

wykonywanie czynności według tego samego schematu i o

tych samych porach. Regularny tryb życia pozwoli uniknąć

tych samych porach. Regularny tryb życia pozwoli uniknąć

nieprzewidzianych sytuacji, wzmocni poczucie bezpieczeństwa

nieprzewidzianych sytuacji, wzmocni poczucie bezpieczeństwa

chorego, a opiekunowi pomoże w radzeniu sobie z licznymi

chorego, a opiekunowi pomoże w radzeniu sobie z licznymi

obowiązkami.

obowiązkami.

Codzienna toaleta ciała pozwala na dokładna obserwację

Codzienna toaleta ciała pozwala na dokładna obserwację

zmian na skórze, które mogą być początkowym stadium

zmian na skórze, które mogą być początkowym stadium

odleżyn.

odleżyn.

Codziennie należy przeglądać jamę ustną, wykonywać jej

Codziennie należy przeglądać jamę ustną, wykonywać jej

toaletę.

toaletę.

background image

Posiłki powinny być zgodne z zalecaną dietą, a ich

Posiłki powinny być zgodne z zalecaną dietą, a ich

konsystencja dostosowana do możliwości pacjenta.

konsystencja dostosowana do możliwości pacjenta.

Posiłek nie może być podany za gorący ponieważ

Posiłek nie może być podany za gorący ponieważ

chory często zatraca zdolność oceny temperatury.

chory często zatraca zdolność oceny temperatury.

Jeśli występują trudności w samodzielnym połykaniu,

Jeśli występują trudności w samodzielnym połykaniu,

warto rozważyć inne drogi podawania posiłków, a

warto rozważyć inne drogi podawania posiłków, a

systematyczna kontrola masy ciała umożliwia ocenę

systematyczna kontrola masy ciała umożliwia ocenę

stopnia odżywienia.

stopnia odżywienia.

W planie opieki należy uwzględnić także potrzebę

W planie opieki należy uwzględnić także potrzebę

wydalania. Regularność wypróżnień zapobiega

wydalania. Regularność wypróżnień zapobiega

zaparciom. Aby to osiągnąć, stosuje się dietę

zaparciom. Aby to osiągnąć, stosuje się dietę

lekkostrawną, bogatą w błonnik oraz utrzymuje się

lekkostrawną, bogatą w błonnik oraz utrzymuje się

aktywność fizyczną chorego na optymalnym

aktywność fizyczną chorego na optymalnym

poziomie.

poziomie.

background image

W

W

procesie komunikowania

procesie komunikowania

się wymagana jest

się wymagana jest

szczególna uwaga ze strony opiekunów ze względu na

szczególna uwaga ze strony opiekunów ze względu na

trudności w nawiązywaniu i podtrzymywaniu kontaktów.

trudności w nawiązywaniu i podtrzymywaniu kontaktów.

Wraz z rozwojem choroby porozumiewanie się z chorym

Wraz z rozwojem choroby porozumiewanie się z chorym

będzie coraz trudniejsze. Chory będzie także bardzo

będzie coraz trudniejsze. Chory będzie także bardzo

uwrażliwiony na sposób, w jaki mówi się do niego.

uwrażliwiony na sposób, w jaki mówi się do niego.

Aby skutecznie porozumieć się z chorym należy:

Aby skutecznie porozumieć się z chorym należy:

- stworzyć odpowiednie warunki do porozumiewania się

- stworzyć odpowiednie warunki do porozumiewania się

tzn. wyłączyć radio, telewizor, zamknąć okno, eliminując

tzn. wyłączyć radio, telewizor, zamknąć okno, eliminując

hałas z zewnątrz;

hałas z zewnątrz;

- utrzymywać kontakt wzrokowy w czasie rozmowy z

- utrzymywać kontakt wzrokowy w czasie rozmowy z

chorym;

chorym;

background image

- mówić krótkimi, prostymi zdaniami;

- mówić krótkimi, prostymi zdaniami;

- powtarzać cierpliwie polecenia, nie stawiać chorego

- powtarzać cierpliwie polecenia, nie stawiać chorego

wobec konieczności dokonywania wyborów: starać

wobec konieczności dokonywania wyborów: starać

się oznajmiać a nie pytać chorego;

się oznajmiać a nie pytać chorego;

-

Starać się zrozumieć, co chory chce powiedzieć

Starać się zrozumieć, co chory chce powiedzieć

dawać mu sygnały, że go słuchamy i rozumiemy

dawać mu sygnały, że go słuchamy i rozumiemy

potakując, powtarzając jego słowa, uśmiechając się;

potakując, powtarzając jego słowa, uśmiechając się;

-

pomagać choremu w kontynuowaniu zdania, jeśli

pomagać choremu w kontynuowaniu zdania, jeśli

stracił wątek rozmowy;

stracił wątek rozmowy;

-

Unikać kłótni i przekonywania chorego, że nie ma

Unikać kłótni i przekonywania chorego, że nie ma

racji

racji

-

Jeśli chory zadaje ciągle te same pytania, należy

Jeśli chory zadaje ciągle te same pytania, należy

odwrócić jego uwagę i zająć go czymś innym;

odwrócić jego uwagę i zająć go czymś innym;

background image

-

Mówić do chorego spokojnym, opanowanym

Mówić do chorego spokojnym, opanowanym

głosem;

głosem;

-

Jak najczęściej posługiwać się językiem

Jak najczęściej posługiwać się językiem

pozawerbalnym tzn. używać gesty, mimikę, dotyk

pozawerbalnym tzn. używać gesty, mimikę, dotyk

i uśmiech. Ten rodzaj porozumiewania się z

i uśmiech. Ten rodzaj porozumiewania się z

chorym będzie też skuteczny w późnym stadium

chorym będzie też skuteczny w późnym stadium

choroby, kiedy nie będzie on już mówił.

choroby, kiedy nie będzie on już mówił.

background image

Zawsze pamiętaj, że choć choroba tak

Zawsze pamiętaj, że choć choroba tak

bardzo zmieniła Twego bliskiego, on

bardzo zmieniła Twego bliskiego, on

jest ciągle tym samym człowiekiem,

jest ciągle tym samym człowiekiem,

który słyszy, widzi, czuje, kocha, i ufa,

który słyszy, widzi, czuje, kocha, i ufa,

że zrozumiesz jego chorobę.

że zrozumiesz jego chorobę.

background image

Literatura:

Literatura:

-Gaby Schwarz. Choroba Alzheimera. Poradnik dla chorych i ich

-Gaby Schwarz. Choroba Alzheimera. Poradnik dla chorych i ich

opiekunów. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002, 2006.

opiekunów. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002, 2006.

-Sadowska A, Wojciechowska-Szczepańska M. Zrozumieć chorobę.

-Sadowska A, Wojciechowska-Szczepańska M. Zrozumieć chorobę.

Poradnik dla opiekunów osób z chorobą Alzheimera.

Poradnik dla opiekunów osób z chorobą Alzheimera.

Copyright Med. Media .Warszawa 2003.

Copyright Med. Media .Warszawa 2003.

-Pieczyrak U., Wojas K. Choroba Alzheimera. Magazyn Pielęgniarki i

-Pieczyrak U., Wojas K. Choroba Alzheimera. Magazyn Pielęgniarki i

Położnej 2006; 9: 33-34.

Położnej 2006; 9: 33-34.


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Pacjent z Chorobą Alzheimera- postępowanie pielęgniarskie, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok,
Pielęgnowanie pacjenta z chorobą Parkinsona 12
Pielęgnowanie pacjenta w chorobie nowotworowej o niepomyślnym rokowaniu PP
pielegnowanie pacjenta z choroba parkinsona 3
Pytania pielęgnowanie pacjentów z chorobami krwi
Pielęgnowanie pacjenta z chorobą Parkinsona 12
PROCES PIELĘGNOWANIA PACJENTA Z CHOROBĄ PARKINSONA
choroba Alzheimera pielęgnowanie pacjenta
Zrozumieć raka piersi opieka pielęgniarska nad pacjentem z chorobą nowotworową leczonym chirurgiczn
Choroba Alzheimera, Pielęgniarstwo - materiały na studia, Geriatria
Model opieki piel gniarskiej nad pacjentem z chorobami żył, Wydziały, Pielęgniarstwo
1 Wprowadzenie do neurologii pielęgniarska ocena pacjenta z chorobą układu neurologicznego
Opieka pielęgniarska na pacjentem z chorobą układu krwiotwórczego
Zrozumieć raka piersi opieka pielęgniarska nad pacjentem z chorobą nowotworową leczonym chirurgiczn

więcej podobnych podstron