Aseptyka i
Aseptyka i
antyseptyka
antyseptyka
Aseptyka – postępowanie mające na celu
Aseptyka – postępowanie mające na celu
dążenie do jałowości bakteriologicznej
dążenie do jałowości bakteriologicznej
pomieszczeń, narzędzi, materiałów
pomieszczeń, narzędzi, materiałów
opatrunkowych i innych przedmiotów w
opatrunkowych i innych przedmiotów w
celu niedopuszczenia drobnoustrojów do
celu niedopuszczenia drobnoustrojów do
określonego środowiska np..
określonego środowiska np..
Na ranę operacyjną
Na ranę operacyjną
W czasie wykonywanie czynności
W czasie wykonywanie czynności
kosmetycznych
kosmetycznych
Aseptyczność
Aseptyczność
Jest to stan w którym pomieszczenia,
Jest to stan w którym pomieszczenia,
środki opatrunkowe, narzędzia
środki opatrunkowe, narzędzia
chirurgiczne, ręce operatora są wolne
chirurgiczne, ręce operatora są wolne
od żywych drobnoustrojów
od żywych drobnoustrojów
chorobotwórczych.
chorobotwórczych.
Taką sytuację zapewnia:
Taką sytuację zapewnia:
Dokładne mycie rąk, dezynfekcja dłoni,
Dokładne mycie rąk, dezynfekcja dłoni,
stosowanie jałowych rękawiczek
stosowanie jałowych rękawiczek
Fartuchów, masek, obuwia
Fartuchów, masek, obuwia
Higiena skóry
Higiena skóry
Skóra chroni nasze ciało przed
Skóra chroni nasze ciało przed
wpływem czynników zewnętrznych:
wpływem czynników zewnętrznych:
Uszkodzeniami
Uszkodzeniami
Działaniem bakterii
Działaniem bakterii
Promieniowaniem UF
Promieniowaniem UF
Utratą ciepła i przegrzaniem
Utratą ciepła i przegrzaniem
Ocena stanu zdrowia
Ocena stanu zdrowia
człowieka przez ocenę jego
człowieka przez ocenę jego
powłoki zewnętrznej
powłoki zewnętrznej
Skóra
Skóra
Włosy
Włosy
paznokcie
paznokcie
Pielęgnacja skóry
Pielęgnacja skóry
Regularne mycie – kąpiel usunięcie brudu
Regularne mycie – kąpiel usunięcie brudu
po całym dniu pracy – pot + łój skórny
po całym dniu pracy – pot + łój skórny
zatykający pory. – Ciepła woda, łatwiej
zatykający pory. – Ciepła woda, łatwiej
rozpuszcza związki chemiczne znajdujące
rozpuszcza związki chemiczne znajdujące
się na skórze. Jest to zabieg higieniczny in
się na skórze. Jest to zabieg higieniczny in
profilaktyczny.
profilaktyczny.
Mycie poranne – skóra mniej
Mycie poranne – skóra mniej
zanieczyszczona – ale odświeża skórę
zanieczyszczona – ale odświeża skórę
poprzez usunięcie złuszczającego się
poprzez usunięcie złuszczającego się
naskórka i poprawia ukrwienie skóry.
naskórka i poprawia ukrwienie skóry.
Mycie zmniejsza ilość
Mycie zmniejsza ilość
bakterii z powłoki
bakterii z powłoki
zewnętrznej.
zewnętrznej.
Celem niwelacji i neutralizacji
Celem niwelacji i neutralizacji
rozkładu potu i w celu
rozkładu potu i w celu
przeciwdziałania rozmnażaniu się
przeciwdziałania rozmnażaniu się
bakterii stosujemy neutralizujące je
bakterii stosujemy neutralizujące je
dezodoranty
dezodoranty
W ubiorze unikamy ucisku
W ubiorze unikamy ucisku
Wygodne ubranie wykonane z
Wygodne ubranie wykonane z
naturalnych materiałów, które
naturalnych materiałów, które
pozwalają oddychać skórze jej nie
pozwalają oddychać skórze jej nie
ocierając.
ocierając.
Unikanie przegrzania i oziębienia.
Unikanie przegrzania i oziębienia.
Stosowanie kosmetyków
Stosowanie kosmetyków
Regularne przemywanie i
Regularne przemywanie i
oczyszczanie skóry pomaga zapobiec
oczyszczanie skóry pomaga zapobiec
występowaniu ogniskowych zmian
występowaniu ogniskowych zmian
zapalnych (ropnych) skóry.
zapalnych (ropnych) skóry.
Przemywanie antybakteryjnym żelem
Przemywanie antybakteryjnym żelem
jest wskazane – usuwa złuszczony
jest wskazane – usuwa złuszczony
naskórek i bakterie
naskórek i bakterie
Zanieczyszczenia skóry
Zanieczyszczenia skóry
Kurz
Kurz
Pył
Pył
Bakterie
Bakterie
Pot
Pot
Łój
Łój
Złuszczony naskórek
Złuszczony naskórek
w/w mogą być przyczyną
w/w mogą być przyczyną
występowania rozległych infekcji skóry
występowania rozległych infekcji skóry
Skóra niewłaściwie
Skóra niewłaściwie
pielęgnowana
pielęgnowana
Stanowi wrota zakażenia dla różnych
Stanowi wrota zakażenia dla różnych
bakterii, wirusów, grzybów
bakterii, wirusów, grzybów
Ucisk – utrudnia ukrwienie i wywołuje
Ucisk – utrudnia ukrwienie i wywołuje
zmiany przerostowe, zbliznowacenia,
zmiany przerostowe, zbliznowacenia,
odciski
odciski
Obraz skóry jest wyrazem
Obraz skóry jest wyrazem
ogólnego stanu zdrowia
ogólnego stanu zdrowia
organizmu
organizmu
Zaburzenia przemiany materii
Zaburzenia przemiany materii
Awitaminozy
Awitaminozy
Choroby zakaźne
Choroby zakaźne
Wywołują w skórze ujemne zmiany
Wywołują w skórze ujemne zmiany
Stosowanie wtedy zewnętrznych
Stosowanie wtedy zewnętrznych
środków nie jest skuteczne.
środków nie jest skuteczne.
Należy leczyć przyczynowo
Należy leczyć przyczynowo
Ropne zakażenia skóry
Ropne zakażenia skóry
młodych
młodych
Stosowanie metod poprawiających
Stosowanie metod poprawiających
metabolizm, sport, regularny tryb
metabolizm, sport, regularny tryb
życia, przestrzeganie norm czasu snu
życia, przestrzeganie norm czasu snu
Wyciskanie ropnych zmian – nie –
Wyciskanie ropnych zmian – nie –
powstaje wtórne zakażenie wciskanie
powstaje wtórne zakażenie wciskanie
treści ropnej w otaczające tkanki
treści ropnej w otaczające tkanki
Powstają szpecące blizny skórne
Powstają szpecące blizny skórne
Alergie
Alergie
Choroby uczuleniowe – są mi wynikiem
Choroby uczuleniowe – są mi wynikiem
nadwrażliwości skóry lub nabłonków
nadwrażliwości skóry lub nabłonków
dróg oddechowych na określony rodzaj
dróg oddechowych na określony rodzaj
antygenów pochodzenia
antygenów pochodzenia
wewnętrznego i zewnętrznego.
wewnętrznego i zewnętrznego.
Manifestują się często ropnymi
Manifestują się często ropnymi
zmianami na skórze, powodując
zmianami na skórze, powodując
wtórne zakażenia – są trudne do
wtórne zakażenia – są trudne do
leczenia i mają przewlekły charakter
leczenia i mają przewlekły charakter
Schorzenia skóry wywołane
Schorzenia skóry wywołane
przez pasożyty
przez pasożyty
Wszawica – głowy, łonowa odzieży
Wszawica – głowy, łonowa odzieży
Świerzb – wywołują roztocza
Świerzb – wywołują roztocza
Samica świerzbowca ryje w naskórku
Samica świerzbowca ryje w naskórku
korytarze. W których składa jaja.
korytarze. W których składa jaja.
Swędzenie drapanie wtórne infekcje
Swędzenie drapanie wtórne infekcje
Oparzenia i odmrożenia
Oparzenia i odmrożenia
Vide oddzielny wykład
Vide oddzielny wykład
Aseptyka cd.
Aseptyka cd.
Odpowiednio przygotowana sala
Odpowiednio przygotowana sala
operacyjna
operacyjna
Mycie, sterylizowanie sal poprzez:
Mycie, sterylizowanie sal poprzez:
mycie,
mycie,
naświetlanie
naświetlanie
przepuszczanie powietrza przez filtry
przepuszczanie powietrza przez filtry
Wyjaławianie narzędzi
Wyjaławianie narzędzi
Reżim bloku operacyjnego
Reżim bloku operacyjnego
ŚLUZY
ŚLUZY
Nie krzyżujące się drogi
Nie krzyżujące się drogi
Reżim sanitarny na salach
Reżim sanitarny na salach
operacyjnych i w pozostałych
operacyjnych i w pozostałych
pomieszczeniach bloku operacyjnego.
pomieszczeniach bloku operacyjnego.
Kolejność operacji
Kolejność operacji
Sposób zachowania się w obrębie
Sposób zachowania się w obrębie
bloku operacyjnego i sal operacyjnych
bloku operacyjnego i sal operacyjnych
studentów, praktykantów
studentów, praktykantów
Antyseptyka
Antyseptyka
Anti
Anti
– przeciw,
– przeciw,
sepsis
sepsis
– gnicie (gr)
– gnicie (gr)
Zapobieganie gniciu
Zapobieganie gniciu
Postępowanie odkażające, mające na celu
Postępowanie odkażające, mające na celu
niszczenie drobnoustrojów na skórze, błonach
niszczenie drobnoustrojów na skórze, błonach
śluzowych, w zakażonych ranach, jak również
śluzowych, w zakażonych ranach, jak również
na określonych przedmiotach.
na określonych przedmiotach.
Używa się do osiągnięcia tego celu
Używa się do osiągnięcia tego celu
środków chemicznych
środków chemicznych
Wysokiej temperatury
Wysokiej temperatury
Promieni nadfiołkowych, promieniowania
Promieni nadfiołkowych, promieniowania
jonizującego
jonizującego
Dezynfekcja
Dezynfekcja
Odkażanie – niszczenie w środowisku
Odkażanie – niszczenie w środowisku
zewnętrznym – a także na
zewnętrznym – a także na
powierzchni ciała wegetatywnych
powierzchni ciała wegetatywnych
form drobnoustrojów, głównie
form drobnoustrojów, głównie
drobnoustrojów chorobotwórczych.
drobnoustrojów chorobotwórczych.
Do dezynfekcji używa się
Do dezynfekcji używa się
środki chemiczne
środki chemiczne
Wysoka temperatura
Wysoka temperatura
Sterylizacja
Sterylizacja
Zniszczenie wszystkich – zarówno
Zniszczenie wszystkich – zarówno
wegetatywnych, jak i przetrwalnikowych
wegetatywnych, jak i przetrwalnikowych
form mikroorganizmów
form mikroorganizmów
Stosowane w
Stosowane w
Medycynie
Medycynie
Mikrobiologii
Mikrobiologii
Przemyśle kosmetycznym
Przemyśle kosmetycznym
Produkcji żywności
Produkcji żywności
Sterylizacja
Sterylizacja
Naświetlanie
Naświetlanie
Promieniowanie
Promieniowanie
Gotowanie
Gotowanie
Para wodna
Para wodna
Suche powietrze
Suche powietrze
Opalanie nad płomieniem
Opalanie nad płomieniem
Ultradźwięki
Ultradźwięki
Sączki chemiczne
Sączki chemiczne
Historia
Historia
Ignaz Philipp Semmelweis -1818-1865 –
Ignaz Philipp Semmelweis -1818-1865 –
położnik – zaobserwował, że środki
położnik – zaobserwował, że środki
antyseptyczne zapobiegają śmiertelnym
antyseptyczne zapobiegają śmiertelnym
zakażeniom połogowym.
zakażeniom połogowym.
Brak czystości narzędzi i rąk położników,
Brak czystości narzędzi i rąk położników,
którzy wg obserwacji Semmelweis
którzy wg obserwacji Semmelweis
przenoszą „trupi jad” z prosektorium do
przenoszą „trupi jad” z prosektorium do
pacjentek oddziału położniczego.
pacjentek oddziału położniczego.
Nie został doceniony mimo wyraźnego
Nie został doceniony mimo wyraźnego
spadku śmiertelności kobiet w Jego
spadku śmiertelności kobiet w Jego
oddziale
oddziale
Ważne nazwiska
Ważne nazwiska
Angielski chirurg Joseph Lister 1827-
Angielski chirurg Joseph Lister 1827-
1912
1912
Louis Pasteur 1822-1895
Louis Pasteur 1822-1895
Joseph Lister
Joseph Lister
05.04.1827 – 10. 02. 1912 rok
05.04.1827 – 10. 02. 1912 rok
Chirurg brytyjski inicjator antyseptyki.
Chirurg brytyjski inicjator antyseptyki.
W XIX wieku z powodu infekcji ponad 50%
W XIX wieku z powodu infekcji ponad 50%
pacjentów umierało – złe warunki,
pacjentów umierało – złe warunki,
przeludnienie, fetor unoszący się z nie
przeludnienie, fetor unoszący się z nie
zmienianych opatrunków.
zmienianych opatrunków.
Dzięki Listerowi i jego antyseptycznej teorii
Dzięki Listerowi i jego antyseptycznej teorii
liczba zgonów zmalała do 6%.
liczba zgonów zmalała do 6%.
Jako pierwszy chirurg nakazał używać podczas
Jako pierwszy chirurg nakazał używać podczas
operacji rękawiczek gumowych, białych
operacji rękawiczek gumowych, białych
fartuchów i sterylnie umytych narzędzi
fartuchów i sterylnie umytych narzędzi
chirurgicznych.
chirurgicznych.
Ludwik Pasteur
Ludwik Pasteur
Chemik, prekursor mikrobiologii.
Chemik, prekursor mikrobiologii.
W okresie 1857-1868 poświęcił się
W okresie 1857-1868 poświęcił się
badaniom procesów fermentacji.
badaniom procesów fermentacji.
Wykazał, że proces fermentacji
Wykazał, że proces fermentacji
wywołują drobnoustroje
wywołują drobnoustroje
W wyniku tych badań opracował
W wyniku tych badań opracował
metodę konserwacji pożywienia
metodę konserwacji pożywienia
poprzez obróbkę termiczną –
poprzez obróbkę termiczną –
pasteryzację .
pasteryzację .
Czynniki ryzyka ze strony
Czynniki ryzyka ze strony
pacjenta i środowiska
pacjenta i środowiska
okołooperacyjnego
okołooperacyjnego
Wiek
Wiek
kolonizacja florą bakt.
kolonizacja florą bakt.
Niedożywienie
Niedożywienie
przedłużona hospit.
przedłużona hospit.
Cukrzyca czas mycia chirurg.
Cukrzyca czas mycia chirurg.
Palenie tytoniu kąpiel aseptyczna
Palenie tytoniu kąpiel aseptyczna
Otyłość usuwanie owłosienia
Otyłość usuwanie owłosienia
Wewnętrzne źródła zakażeń dezynf.skóry
Wewnętrzne źródła zakażeń dezynf.skóry
cd
cd
Długość zabiegu
Długość zabiegu
Profilaktyka antybiotykowa
Profilaktyka antybiotykowa
Wentylacja Sali operacyjnej
Wentylacja Sali operacyjnej
Sterylność narzędzi
Sterylność narzędzi
Technika chirurgiczna
Technika chirurgiczna
Mogą prowadzić do zwiększenia ilości
Mogą prowadzić do zwiększenia ilości
mikroorganizmów w ranie i/lub
mikroorganizmów w ranie i/lub
obniżenia odporności pacjenta.
obniżenia odporności pacjenta.
Owłosienie skóry w miejscu
Owłosienie skóry w miejscu
zabiegu
zabiegu
Golenie – uszkodzenie skóry co wiąże
Golenie – uszkodzenie skóry co wiąże
się z ryzykiem zakażenia
się z ryzykiem zakażenia
Kremy depilacyjne - często powodują
Kremy depilacyjne - często powodują
uczulenia i nie mogą być stosowane
uczulenia i nie mogą być stosowane
na błony śluzowe
na błony śluzowe
Strzyżenie – preferowana obecnie
Strzyżenie – preferowana obecnie
metoda z powodu bezurazowości
metoda z powodu bezurazowości